امروز با سومین شوک اقتصادی بزرگ قرن بیست و یکم روبرو هستیم و این مورد، کاملا توسط یک تصمیم سیاسی خاص ایجاد شده است.
به گزارش جماران؛ به نقل از شورای آتلانتیک، دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری آمریکا، جنگ اقتصادی جهانی را بدون هیچ متحدی آغاز کرده و به همین دلیل است که برخلاف بحرانهای اقتصادی قبلی در قرن حاضر، اگر اوضاع شروع به از هم گسیختگی کند، کسی نمیآید که اقتصاد جهانی را نجات دهد و مدلی که برای مقابله با بحرانهای اقتصادی و مالی در دو دهه گذشته وجود داشت که نیازمند فعال بودن گروه بیست (G20) و تکیه بر فدرال رزرو آمریکا برای تامین نقدینگی یک سیستم مالی تحت فشار بود؛ امروز هیچ یک از گزینهها در چالش فعلی در دسترس نخواهد بود.
G20 توسط ایالات متحده و کانادا در اواخر دهه 1990 ایجاد شد تا قدرتهای اقتصادی رو به رشدی مانند چین را وارد فرآیند تصمیمگیری کند و از موج دیگری از بحرانهای بدهی مانند بحران پزو مکزیک در سال 1994 و بحران مالی آسیایی در سال 1997 جلوگیری کند.
در سال 2008، زمانی که جهان به سقوط بازارهای مالی فراخوانده شد، نشست اضطراری سران G20 اولین باری که به طور جدی سران کشورها و دولتهای بزرگترین اقتصادهای جهان را گرد هم آورد.
آنچه پس از آن به وقوع پیوست، یکی از موفقیتهای بزرگ هماهنگی اقتصادی بینالمللی در قرن بیست و یکم بود. زمانی که گروه 20 با تزریق پنج تریلیون دلار برای تثبیت اقتصاد جهانی موافقت کرد. با این هماهنگی مشترک، رهبران یک سیگنال قدرتمند به بقیه جهان ارسال کردند که اجازه نخواهند داد رکود 2008 به یک رکود جهانی تبدیل شود.
نزدیک به دوازده سال بعد، در زمان شیوع همهگیری کووید-19، همان گروه از رهبران گرد هم آمدند تا بر روی کاهش بدهی، محرکهای مالی و به طور بحرانی، دسترسی به واکسنها همکاری کنند.
اما امروز با سومین شوک اقتصادی بزرگ قرن بیست و یکم روبرو هستیم و این مورد، کاملا توسط یک تصمیم سیاسی خاص ایجاد شده است. دونالد ترامپ در مورد تعرفهها جدی است و آنها فقط یک ابزار مذاکره نیستند.
این بار اما، ایالات متحده نمیتواند برای پاسخ هماهنگ به جنگ تجاری که خود آغاز کرده، درخواست همکاری کند. جنگی که مبتنی بر این ایده است که بقیه جهان از ایالات متحده سوء استفاده میکنند. برخی از کشورها در واقع انگیزهای برای مشاهده بدتر شدن وضعیت در بازارهای مالی دارند، به این امید که دولت ترامپ را برای تسلیم شدن تحت فشار قرار دهد.
ممکن است دیگران بخواهند معاملات دوجانبه انجام دهند، اما گویا همزمان، تلاش هماهنگ بین چین، اروپا، روسیه و برزیل از میز کار خارج شده است. این امر باعث میشود زمانی که وزیر خزانه داری آمریکا؛ اسکات بسنت در نشست بهاره صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی در واشنگتن دی سی، با همکاران خود ملاقات کند، با یک جلسه پرتنش به خصوص با وزرای دارایی G20 روبرو شود.
بازیگر دوم و قدرتمندتر در اقتصاد جهانی، «فدرال رزرو آمریکا» است. در بحران مالی جهانی و در طول همهگیری کووید-19، فدرال رزرو نرخها را به صفر رساند، تریلیونها دلار به اقتصاد ایالات متحده تزریق کرد و خطوط مبادله در سراسر جهان صادر کرد تا به کشورها کمک کند در مواقعی که بیشترین نیاز را به دلار دارند، به دلار دسترسی پیدا کنند.
هفته گذشته، ترامپ در شبکههای اجتماعی اعلام کرد:: «این زمان عالی برای رییس فدرال رزرو برای کاهش نرخ بهره خواهد بود.» اگر باور داشته باشید که تعرفهها واقعا باعث افزایش قیمتها و فشار اقتصادی بر میلیونها شهروند آمریکایی میشود، این منطقی است. اما پاول (رییس فدرال رزور) همان روز گفت که نیازی به عجله نداریم. او میخواهد ببیند که بحران چگونه پیش میرود. لین در حالی است که در شرایطی متفاوت، اگر بازارها به دلیل مثلا یک ویروس یا حمله تروریستی به ایالات متحده، 20 درصد کاهش مییافتند، احتمالا فدرال رزرو واکنش بسیار متفاوتی نشان میداد.
با این حال، پاول میداند که یک جنگ تجاری بر پایه تعرفههای بالای ایالات متحده میتواند رکودی تورمی باشد. احتمالا پاول میخواهد این سیگنال را بفرستد که این سیاست میتواند توسط کاخ سفید و یا توسط کنگره لغو شود و به همکارانش در واشنگتن نشان دهد که نمیتوانند برای رفع مشکل خود به فدرال رزرو تکیه کنند.
اما وضعیت در هفتههای آینده برای فدرال رزرو به طرز باورنکردنی پیچیده خواهد شد. شرایط اقتصادی در ایالات متحده میتواند به سرعت بدتر شود. سایر بانکهای مرکزی از جمله بانک مرکزی اروپا، بانک انگلستان و بانک کانادا ممکن است کاهش نرخ بهره را آغاز کنند. به این دلیل که آنها در درجه اول نگران رشد اقتصادی ضعیفتر هستند، نه تورم ناشی از هزینه های واردات بالاتر!
این امر باعث خواهد شد که فدرال رزرو ایالات متحده با نرخ های بالاتری نسبت به سایر نقاط جهان روبرو شود و ترامپ احتمالا به طور فزایندهای از رئیس فدرال رزرو که از زمان انتصاب پاول در سال 2017 بارها و بارها با او درگیر بوده است، ناامید خواهد شد.
دقیقا یک سال از دوره ریاست پاول باقی مانده است و به نظر میرسد که او متعهد است که میراثی را به عنوان رئیس فدرال رزرو که به شدت از اختیارات دوگانه و استقلال این موسسه محافظت میکند، به جای بگذارد. بنابراین، اگرچه ممکن است یک نقطه ابهام اقتصادی وجود داشته باشد که در آن فدرال رزرو باید وارد عمل شود، اما دورتر از آن چیزی است که ترامپ و بازارها امیدوارند.
در هفته گذشته، تحلیلگران به طور جدی تلاش کردهاند تا واکنش بازار را با آنچه در طول بحران مالی جهانی و همه گیری کووید-19 اتفاق افتاد، مقایسه کنند. اما واقعیت این است که این دو فشارسنجی ضعیف برای درک وضعیت جدید هستند. در هر دو بحران اقتصادی قبلی در این قرن، ابزار هماهنگی بینالمللی و نیروی آتش بانک مرکزی برای تثبیت وضعیت به کار گرفته شد. این بار، همان ابزارها چیزهایی را که در حال خراب شدن هستند، تعمیر نمیکنند.