وقتی دولت از مردم می خواهد جاسوسی یکدیگر را بکنند/ جریمه برای تاثیرپذیری از خارج از کشور

به گزارش جماران، وقتی کای یوتونگ، حسابدار 29 ساله اهل چین ، آیفون 13 خود را در استارباکس در حومه شانگهای از کیفش بیرون آورد، همکارش که روبروی او نشسته بود، نزدیک‌تر شد و به حالت زمزمه گفت:  می دانید، آنها در حال عرضه یک گوشی جدید هوآوی هستند.

کای به الجزیره می گوید که همکارش سپس با حالت سوالی پرسید که آیا این این خبر درست است؟

هوآوی غول صنعت مخابرات و لوازم الکترونیکی مصرفی چین و تولید کننده عمده گوشی های هوشمند است.

قبل از اینکه کای بتواند به این سوال پاسخ دهد، همکارش یک موبایل هوآوی را از کیفش بیرون آورده بود و خطاب به او گفت: «من فکر می‌کنم برای حمایت کامل از چین در برابر آمریکا، همه ما باید در اسرع وقت به هواوی روی بیاوریم.»

کای که چند روز پس از این گفت و گوی دوستانه با الجزیره صحبت می کرد، با خنده گفت :« زور ناسیونالیسم او به اندازه مقابله با  قهوه آمریکایی در دست دیگرش نبود.» استارباکس در شهر سیاتل در شمال غربی ایالات متحده تاسیس شده است.

کای این واقعه را نشانه ناسیونالیسم مصرفی جدید در میان شهروندان چینی می داند که مشتاق پیروزی غول های داخلی بر رقبای خارجی هستند.

هواوی و اپل به تازگی مدل های جدیدی را در مجموعه گوشی های هوشمند خود در عرض چند روز عرضه کرده اند. گوشی هوشمند جدید هواوی حاوی ریزتراشه‌های پیشرفته داخلی است و منبع غرور ملی‌گرای فنی در چین است.  در حالی که هزاران مصرف کننده چینی در صبح روز 22 سپتامبر در خارج از فروشگاه های اپل در صف ایستاده اند تا جزو اولین کسانی باشند که آیفون 15 را خریداری می کنند، این غول فناوری مستقر در کالیفرنیا در صحنه رقابت شدید با رقیب چینی قرار گرفته است.

در ماه سپتامبر، گزارش شد که مقامات و کارمندان دولت چین از استفاده از آیفون منع شده‌اند که البته  بعداً توسط وزارت خارجه تکذیب شد . در همین حال، تصویری از یکی از کارمندان اپل در وب‌سایت آن که گفته می شد کلیشه‌های نژادپرستانه در مورد مردم چین را تقویت می‌کند، خشم عمومی را برانگیخت که البته بعدا مشخص شد این عکس یک کارمند بومی آمریکایی است .همزمان لیو جین بازیگر محبوب چینی در ویدئویی که از خود ضبط و منتشر کرد   آیفون خود را بیرون از فروشگاه اپل  پرتاب کرد زیرا از خدمات مشتری که دریافت کرده ناراحت بود.

یائو یوان یه، استاد مطالعات بین المللی با تمرکز بر تایوان، چین و ژاپن در دانشگاه سنت توماس ایالات متحده، به الجزیره گفت: «وضعیت آیفون به ویترینی برای ناسیونالیسم چینی تبدیل شد. ناسیونالیسم در چین در سال های اخیر به ویژه در زمینه رقابت فزاینده چین با ایالات متحده در حال افزایش بوده است.

کای با این گفته موافق است و می گوید: «اکنون افراد زیادی هستند که می‌گویند اگر چین را دوست دارید، از هواوی خرید می‌کنید و اگر آیفون بخرید، خائن هستید. من احساس می کنم که این باعث می شود چین در خودش غرق شود.  

بالا بردن موانع احساسات ملی گرایانه چین فقط متوجه لوازم الکترونیکی مصرفی یا ایالات متحده نشده است. سال گذشته، پلیس در شهر سوژو، شهری نه چندان دور از شانگهای، به یک بازیکن شناخته شده در حالی که با کیمونوی ژاپنی از خود در خیابان عکس می گرفت، نزدیک شد.  مامور به او گفت :«  اگر با پوشیدن هانفو (لباس سنتی چینی) به اینجا می‌آمدید، این را نمی‌گفتم، اما شما به عنوان یک چینی کیمونو می‌پوشید! شما ژاپنی نیستید!» مامور پلیس در حالی که فریاد می زد : تو یک چینی هستی ، زن را با خود برد.

آیا بقیه جهان باید نگران باشند؟

چند روز پس از این حادثه، تلویزیون CCTV - تحت کنترل دولت- موضوعی را در رسانه های اجتماعی راه اندازی کرد که پوشیدن لباس سنتی چینی را تبلیغ می کرد. اما پوشیدن لباس های سنتی چینی نیز می تواند دردسرهایی به دنبال داشته باشد . در اوایل ماه سپتامبر، گروهی از چینی‌ها که در پارکی در ووهان لباس سنتی چین را پوشیده بودند با اعتراض کارکنانی روبه رو شدند که لباس آنها را با لباس ژاپنی اشتباه گرفته و از آنها خواستند محل را ترک کنند.

تقریباً در همان زمان، اصلاحات پیشنهادی برای قانون امنیت عمومی چین به اطلاع عموم رسید. در صورت تصویب، این تغییرات نظرات، لباس‌ها یا نمادهایی را که «روحیه ملی را تضعیف می‌کند» یا «به احساسات کشور آسیب می‌رساند» جرم‌انگاری می‌کند. هم این پیشنهادها و هم حادثه در سوژو و ووهان بحث هایی را در رسانه های اجتماعی چین برانگیخته است. برخی از پلیس و قانونگذاران به دلیل پیشروی بیش از حد در مقابله با مردم  انتقاد کرده اند، در حالی که برخی دیگر معتقدند توجه به حساسیت های فرضی در جامعه چین مهم است.

جاستین گو، معمار 26 ساله، به الجزیره گفت: «قبلاً نسبت به فرهنگ‌های دیگر بازتر بودیم، اما اکنون گاهی اوقات احساس می‌کنم اگر به نظر می‌رسد که مثلا نوع زندگی شما به گونه ای است که بیش از حد از فرهنگ غیرچینی تاثیر گرفته اید همه شما را با شک و تردید نگاه می کنند. »

گو، که اهل شیامن در جنوب شرقی چین است، به اطلاعیه ای از وزارت امنیت دولتی در ماه آگوست اشاره می کند که شهروندان باید برای پیوستن به فعالیت های ضد جاسوسی تشویق شوند و کانال های ارتباطی برای آنها ایجاد شود تا بتوانند فعالیت های مشکوک را به نهادهای دولتی گزارش و البته جوایزی دریافت کنند.

گو می گوید آنها از ما میخواهند که درباره دیگران بخصوص اگر خارجی باشند، بدترین سناریوها را در نظر بگیریم و به آنها مشکوک باشیم.

اطلاعیه  این وزارتخانه پس از بازنگری در قانون ضد جاسوسی کشور که در ماه ژوئیه اجرایی شد، صورت گرفت. این قانون تعریف جاسوسی را گسترش می دهد و از جمله انتقال اطلاعات مرتبط با «امنیت ملی» را ممنوع می کند.

چند هفته بعد، شرکت مشاوره آمریکایی Mintz Group به دلیل انجام کارهای  «غیر تایید نشده»- پس از یورش به دفاتر آن در پکن که منجر به بازداشت کارکنان محلی شد- 1.5 میلیون دلار جریمه شد. اقدام علیه این گروه آغاز سرکوب گسترده تر شرکت های مشاوره خارجی و بین المللی در چین بود.

مقامات چینی همچنین دسترسی نهادهای خارجی به داده ها را دشوار کرده اند در حالی که دسترسی خارجی ها به برخی پایگاه های داده به طور کامل مسدود شده است. انواع دیگر داده ها سانسور شده اند یا دیگر منتشر نمی شوند.

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین خواستار ایجاد یک مانع امنیتی «محکم» در اطراف اینترنت چین که تحت نظارت حزب کمونیست است، شده است.  

افزایش موانع حوزه فرهنگی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. در 10 ماه اول سال 2022، چین تنها اجازه نمایش 38 فیلم خارجی در سینماهای داخلی را داده است، در حالی که این رقم در سال 2021، 73 و در سال 2019، 136 فیلم بوده است.

اعمال کنترل

 به گفته استیو تسانگ، مدیر موسسه چین در دانشگاه SOAS لندن، آنچه در چین در جریان است الزاما به این معنی نیست که این کشور در حال انزواگرایی است.  او در این باره به الجزیره می گوید: «چین تعامل با جهان خارج را انتخاب کرده است.  شی جاه‌طلبی‌های جهانی دارد و آن‌ها از چین می‌خواهند که با جهان ارتباط برقرار کند، نه اینکه از جهان دور شود.»

رئیس‌جمهور شی اخیراً با ابتکارات جدید در سیاست خارجی با کشورها - به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه - تماس گرفته و در عین حال چشم‌اندازی برای نظم جهانی جدید ترسیم کرده است .  او  همچنین از چین خواسته تا به خوداتکایی دست یابد. این خوداتکایی حول محور ایجاد دو مدار اقتصادی مجزا در چین است تا از این کشور در برابر «محدودیت و نفوذ» بالقوه توسط نیروهای غیردوستانه محافظت و در عین حال تضمین کند که حداکثر مزیت را از اقتصاد جهانی تضمین می کند.

این بدان معناست که پکن باید درهای کشور را برای جلب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و مشتریان خارجی لازم برای هدایت اقتصادی که هنوز در تلاش برای بهبودی از قرنطینه‌های طولانی‌مدت ناشی از کرونا است ، باز نگاه دارد.

چین می‌خواهد محیط اقتصادی ایجاد کند که در آن شرکتی مانند هواوی بتواند به راحتی محصولات خود را به جهان صادر کند در حالی که مصرف‌کنندگان چینی گوشی‌های هوشمند هوآوی را به جای آیفون انتخاب کنند.

در عین حال، برخی کارشناسان معتقدند که گام‌های برداشته‌شده برای بستن برخی بخش‌ها تلاش برای تقویت جایگاه حزب کمونیست چین و اصلاح خلاهایی در فضای کنترل عمومی است که در سالهای قبل از به قدرت رسیدن شی در چین رخ داده بود.

شی در حال تقویت جایگاه حزب کمونیستی چین به‌عنوان ابزار لنینیستی است تا اطمینان حاصل شود که فرمان کنترل آنچه که باید تحت نظر باشد، در دست حزب باقی می ماند.  اگر این امر دسترسی خارجی به چین را دشوارتر کند، بهایی است که پکن مایل به پرداخت آن است. این هزینه می تواند زیاد باشد.

وزیر بازرگانی ایالات متحده، قبلاً هشدار داده بود که سیاست فعلی چین، کسب‌وکارها را منصرف کرده است، و برخی نگرانند که چین «غیر قابل سرمایه‌گذاری» شود.

برخی کارشناسان هشدار می  دهند که این سیاست های چین می تواند به تضعیف اقتصاد منتهی شود و دوره سخت اقتصادی را برای مردم و جامعه چین به ارمغان آورد.