گسترش اتحادیه اروپا قرار است در جریان نشست‌های آتی رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. آنها به طور خاص در مورد آغاز مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا با اوکراین و مولداوی اعلام نظر خواهند کرد.
به گزارش جماران به نقل از یورونیوز، شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا چند روز پیش گفت که این اتحادیه می‌بایست تا سال ۲۰۳۰ برای پذیرش اعضای جدید آماده شده باشد.
پنج کشور منطقه غرب بالکان یعنی آلبانی، بوسنی و هرزگوین، مقدونیه شمالی، مونته‌نگرو و صربستان به همراه اوکراین و مولداوی نامزد عضویت در اتحادیه اروپا هستند. به گفته شارل میشل تعیین موعد برای پذیرش عضویت اعضای جدید نشان‌دهنده «جدیت» هر دو طرف خواهد بود.
گسترش اتحادیه اروپا قرار است در جریان نشست‌های آتی رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. آنها به طور خاص در مورد آغاز مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا با اوکراین و مولداوی اعلام نظر خواهند کرد.
کمیسیون اروپا قرار است پائیز سال جاری توصیه‌های خود در این زمینه را به ۲۷ کشور عضو اطلاع دهد. اوکراین و مولداوی در ماه ژوئن سال ۲۰۲۲ یعنی تنها چند ماه پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین به جایگاه کشورهای نامزد عضویت در اتحادیه اروپا دست یافتند.
اورزولا فن در لاین سال گذشته خطاب به اوکراین و دیگر کشورهای نامزد عضویت در اتحادیه اروپا گفته بود: «شما بخشی از خانواده ما هستید، آینده شما در جمع اتحادیه ما است و اتحاد ما هم بدون شما کامل نیست.»
عضویت اوکراین و مولداوی به دلیل شرایط موجود که پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین پدید آمده است بیش از دیگر کشورها در کانون توجه قرار دارد.
تبعات پذیرش اعضای جدید برای اتحادیه اروپا چه خواهد بود؟
یکی از مهمترین پیامدهای پذیرش اعضای جدید برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا جنبه اقتصادی و فشار آن بر بودجه اعضاء خواهد بود.
برخی از کشورهای عضو مانند لهستان، یونان و مجارستان که هم‌اکنون از نظر اقتصادی از عضویت در اتحادیه اروپا سود می‌برند در صورت پذیرش اعضای جدید به کمک‌کنندگان مالی به بودجه این اتحادیه تبدیل خواهند شد.
آلمان و فرانسه نیز که هم‌اکنون بیشتر از آنکه کمک دریافت کنند در حال کمک به بودجه اتحادیه اروپا هستند احتمالا با پذیرش اعضای جدید مجبور به افزایش کمک‌های خود خواهند بود.
هر کدام از ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا می‌توانند درخواست پذیرش یک عضو جدید را وتو کنند. به این ترتیب سیاست داخلی کشورهای عضو نقشی تعیین‌کننده در موضع‌گیری آنها در قبال پذیرش اعضای جدید خواهد داشت.
لزوم دستیابی به اتفاق نظر در تصمیم‌های اتحادیه اروپا می‌تواند یکی دیگر از موانع پذیرش اعضای جدید باشد. بسیاری از سیاستمداران اروپایی بر این باور هستند که اتحادیه اروپا باید پیش از پذیرش اعضای جدید اصلاحات داخلی انجام دهد و روند تصمیم‌گیری را تسهیل کند.
اصلاحات داخلی در اتحادیه اروپا و انتخابات سال ۲۰۲۴
مخالفان پذیرش اعضای جدید معتقد هستند که کشورهای عضو هم‌اکنون برای دستیابی به اتفاق نظر مجبور به برپایی نشست‌های طولانی هستند و این وضع با فراتر رفتن تعداد اعضاء سخت‌تر هم خواهد شد.
این در حالی است که تاکنون برنامه مدون و قابل توجهی برای اصلاح ساز و کارهای داخلی اتحادیه اروپا ارائه نشده است.
انتظار می‌رود که کارزار انتخابات پارلمان اروپا در ماه ژوئن سال ۲۰۲۴ فرصتی برای بحث و ارائه پیشنهادها در راستای اصلاح ساز و کارهای اتحادیه اروپا باشد.
این در حالی است که آینده پارلمان اروپا در صورت پذیرش اعضای جدید نیز یکی از موضوعات مورد بحث در روند پذیرش اعضای جدید خواهد بود.
اوکراین با جمعیت ۴۴ میلیون نفری خود در صورت عضویت در اتحادیه اروپا می‌بایست بین ۵۰ تا ۶۰ نماینده در پارلمان اروپا داشته باشد.
افزایش یا کاهش تعداد نمایندگان پارلمان اروپا یکی از مسائلی است که در روند پذیرش اعضای جدید باید مورد بحث قرار بگیرد.
از سوی دیگر نقش کلیدی اوکراین در بازار غلات جهان به این معنا خواهد بود که پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا بر سیاست‌های بروکسل در زمینه امور کشاورزی بی‌تاثیر نخواهد بود.
وزرای خارجه اروپایی خواستار جلسه با اوکراین و دیگر نامزدهای پیوستن به اتحادیه شدند
وزرای خارجه اتحادیه اروپا خواستار برگزاری نشستی با همتایان خود از اوکراین و کشورهای بالکان غربی که نامزد عضویت در این اتحادیه هستند، شدند.
بر اساس این درخواست وزاری خارجه اروپایی که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا آن‌را اعلام کرد قرار است این نشست تا پایان ماه سپتامبر برگزار شود تا در مورد روند گسترش اتحادیه اروپا با این کشورها گفتگو شود. آقای بورل پس از نشست غیررسمی وزرای امور خارجه اروپایی در اسپانیا با اعلام این مطلب همچنین افزود: «من فکر می‌کنم که جنگ در اوکراین یک اثر جانبی داشته و آن‌هم تسریع روند گسترش اتحادیه است. فرآیندی که البته مطمئنا بر شایستی مبتنی است.»
بورل همچنین گفت که این نشست یک انگیزه سیاسی به این روند می‌دهد، و افقی از پیوستن بالقوه ۱۰ عضو دیگر به اتحادیه اروپا در دسترس قرار می‌دهد.
با این حال بسیاری از پیوستن اوکراین به اتحادیه نگرانند و به ویژه عدم رعایت پیش‌نیازهای اقتصادی در این کشور موجب شده تا برخی از تحلیلگران از تبعات این تصمیم سیاسی بروکسل ابراز نگرانی کنند. مسائل بودجه‌ای و مشکلات حاکمیتی در این کشور از جمله این نگرانی‌ها است.
متئو دروین، متخصص مسائل اتحادیه اروپا و در مرکز مطالعات استراتژیک بین‌المللی واشنگتن در این خصوص به یورونیوز می‌گوید: «مسیر پیوستن کشورهای جدید باید با انجام اصلاحاتی در درون آن کشورها همراه شود.»
او همچنین در خصوص اوکراین گفت: «باید ببینیم که اوکراین چگونه می‌تواند این اصلاحات مورد نیاز را اجرایی کند. چیزی که ما می‌بینیم این است که آنها واقعا متعهد هستند و در یک بازه زمانی یک‌ساله کارهای فوق‌العاده‌ای انجام داده‌اند که بسیار چشمگیر است. اما هنوز مشخص نیست که اتحادیه قصد دارد چگونه روند پبوستن این کشور را اجرایی نماید. چرا که پرسش‌های زیادی در خصوص چگونگی تنظیم مجدد برنامه‌های مختلف مانند کشاورزی اوکراین که صنعتی بزرگ در آن کشور به شمار می‌رود، وجود دارد.»
در همین حال برخی از کشورهای درون اتحادیه با پیوستن اعضای جدید موافق نیستند با این حال دولت اسپانیا که به صورت دوره‌ای ریاست شورای اتحادیه اروپا را در اختیار دارد یکی از اولویت‌های خود را حفظ حمایت هماهنگ اروپایی از اوکراین و انجام این کار از طریق تقویت وحدت اروپا عنوان کرده است.
برای اطمینان از پایداری کمک به اوکراین، اتحادیه اروپا در نظر دارد یک صندوق کمکی برای این کشور تا سقف ۵ میلیارد یورو در سال برای دوره سالهای ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۷ ایجاد کند. بورل اشاره کرد که وزیران درباره این موضوع بحث کرده‌اند و امیدوارند که تا پیش از پایان سال جاری توافقی در این خصوص بین طرفین حاصل شود.
وضعیت ماموریت آموزشی پرسنل نظامی اوکراین توسط نیروهای مسلح کشورهای عضو نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. به گفته بورل، در مجموع ۲۵ هزار سرباز اوکراینی در حال حاضر آموزش دیده‌اند و برنامه آموزش دادن ۳۰ هزار سرباز که تا پایان سال ۲۰۲۳ برنامه‌ریزی شده بود، زودتر و تا پایان ماه اکتبر محقق خواهد شد. در نتیجه بورل به وزرای خارجه کشورهای اروپایی پیشنهاد کرده که هدف از پیش تعیین شده را گسترش و آن‌را به آموزش ۴۰ هزار پرسنل نظامی اوکراینی افزایش دهند.
