رضا وکیلی معاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد خوزستان طی نشست خبری در حاشیه بیستودومین نمایشگاه بینالمللی ایرانمتافو با موضوع «چالشهای فروش و صادرات در صنعت فولاد ایران» به وضعیت نگرانکننده ظرفیت تولید، قیمتگذاری، صادرات و نرخ ارز در زنجیره فولاد کشور اشاره کرد و گفت: ضعف زیرساختهای انرژی طی سالهای گذشته اکنون آثار جدی خود را نشان داده است.
معاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد خوزستان با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد ظرفیت فولادسازی کشور بلااستفاده مانده است اظهار کرد: صدور بیضابطه کارتهای بازرگانی و تخفیفهای غیرمنطقی، صادرات فولاد را مختل کرده است.
رضا وکیلی طی نشست خبری در حاشیه بیستودومین نمایشگاه بینالمللی ایرانمتافو با موضوع «چالشهای فروش و صادرات در صنعت فولاد ایران» به وضعیت نگرانکننده ظرفیت تولید، قیمتگذاری، صادرات و نرخ ارز در زنجیره فولاد کشور اشاره کرد و گفت: ضعف زیرساختهای انرژی طی سالهای گذشته اکنون آثار جدی خود را نشان داده است.
وی با بیان اینکه «ضریب بهرهبرداری فولادسازیها به کمتر از ۶۰ درصد رسیده»، افزود: بیش از ۴۰ درصد ظرفیت فولادسازی کشور بلااستفاده مانده و حاشیه سود کل زنجیره به کمتر از ۱۰ درصد و سود فولادسازها به زیر ۵ درصد رسیده است، وضعیتی که زنگ خطر را برای آینده صنعت روشن میکند و سرمایهگذاریهای انجامشده را به حالت نیمهفعال و بلااستفاده سوق میدهد.
وکیلی کاهش تولید را یکی از عوامل از دست رفتن بازارهای صادراتی دانست و ادامه داد: بر اساس تکالیف قانونی، تولیدکنندگان ابتدا باید نیاز داخلی را تأمین و عرضه مشخصی در بورس کالا داشته باشند؛ همین موضوع باعث کاهش سهم ایران در برخی بازارهای منطقهای شده است.
وی بخش مهمی از مشکلات صادراتی را ناشی از فعالیت کارتهای بازرگانی دانست و اظهار کرد: در بندر شهید رجایی بیش از ۲۴ کشتی برای صادرات کنسانتره و حدود ۲۵ کشتی برای حمل محصولات مختلف فولاد آماده بارگیری هستند و بخش عمده این صادرات توسط کارتهای بازرگانی انجام میشود ،کارتهایی که عملاً تضمینی برای بازگشت ارز مطابق ضوابط بانک مرکزی ندارند.
معاون فروش فولاد خوزستان با بیان اینکه پیامدهای این روند برای صنعت بسیار سنگین بوده است، گفت: کارتهای بازرگانی با ارائه تخفیفهای غیرمنطقی، بازارهای صادراتی فولاد ایران را تضعیف کردهاند. اکنون صادرات شمش توسط این کارتها با نرخ حدود ۳۷۰ تا ۳۸۰ دلار انجام میشود، در حالی که قیمت منطقهای بیش از ۴۳۰ دلار است، رقمی که دهها تا صدها دلار زیان مستقیم به صنعت وارد میکند.
او افزود: با وجود تعدد بخشنامهها و ضوابط نظارتی، این وضعیت عملاً به شکلگیری نوعی قاچاق رسمی در زنجیره فولاد منجر شده و ضرورت دارد هرچه سریعتر اصلاح شود.
وی یکی از ریشههای اصلی مشکلات صادراتی را نرخ تسعیر ارز عنوان کرد و افزود: طبق الزام بانک مرکزی، نرخ تسعیر در تالار اول بین ۶۰ تا ۷۲ هزار تومان تعیین میشود که عملاً صادرات را برای تولیدکننده فاقد توجیه اقتصادی میکند و بستر سوءاستفاده کارتهای بازرگانی را فراهم میآورد. باید مشخص شود چه کسانی در بنادر بارگیری میکنند و این اختلاف نرخها به کجا میرود. صادرات تولیدکنندگان شفاف است و آمار آن در انجمن فولاد ثبت میشود، بنابراین نیاز به نظارت مؤثرتر وجود دارد.
وکیلی تأکید کرد: نمیگوییم نرخ ارز باید افزایش پیدا کند، بلکه معتقدیم تولیدکننده باید با همان نرخی فعالیت کند که کارتهای بازرگانی از آن بهره میگیرند تا منافع به شرکتهای شفاف و سهامی عام برسد. اکنون شاخص بورس بسیار عقبتر از تورم حرکت کرده و این اختلاف به زیان صنایع بزرگ از جمله فولاد است.
وی فرمول قیمتگذاری در بورس کالا را ناکارآمد دانست و توضیح داد: قیمت پایه هر هفته ریست میشود و با وجود قیمت حدود ۳۴ هزار تومانی شمش در بازار، پایه بین ۳۰۵۰۰ تا ۳۴۰۰۰ تومان تعیین میشود و رقابتهای گاهاً ۲۰ درصدی شکل میگیرد ،در حالیکه بازار چنین افزایشی را نمیپذیرد و این روند فشار بیشتری به تولیدکننده وارد میکند.
رقابت منطقهای و چالش حضور در بازارهای جهانی
وی در پاسخ به سوالی در خصوص راهکارهای تقویت حضور ایران در بازار کشورهای حاشیه خلیج فارس و رقابت با محصولات چین و فولادسازان منطقه، گفت: فولاد خوزستان صادرکننده برتر غیرنفتی کشور است و محصولات ما بهطور مستمر در بازارهای منطقه مصرف میشود، اما افزایش حضور نیازمند الزامات جدی است.
وکیلی ،با اشاره به تولید ۳۱ تا ۳۲ میلیون تنی فولاد کشور با وجود ظرفیت ۵۵ میلیون تنی افزود: ایران همچنان بزرگترین تولیدکننده فولاد منطقه است، اما چالش انرژی، زیرساختهای ریلی و بندری، محدودیتهای بارگیری و نیازهای حملونقل، موانعی هستند که باید برطرف شوند.
معاون فروش و بازاریابی شرکت فولاد خوزستان، با بیان اینکه در حالی که عربستان در سال ۲۰۰۸ تنها یک میلیون تن تولید داشت، اکنون به حدود ۱۰ میلیون تن رسیده و بهطور جدی در حال سرمایهگذاری است گفت: سایر کشورهای منطقه نیز مانند امارات مسیر مشابهی را طی کردهاند.
برای رقابت مؤثر، تقویت زیرساختها و ارائه منطق اقتصادی پایدار ضروری است.
وی با اشاره به اینکه صنعت فولاد سالانه حدود ۷ میلیارد دلار ارزآوری دارد، افزود: بازار جهانی فولاد با مازاد عرضه روبهرو است و دلیل اصلی آن کاهش مصرف داخلی چین است. این کشور در سال گذشته بیش از ۱۱۰ میلیون تن محصول فولادی صادر کرده و حضورش در بازارهای مختلف جهان یک ریسک جدی برای رقابتپذیری کشورهاست. با این حال اگر حمایت کافی و زیرساخت مناسب در ایران فراهم باشد، صنعت فولاد کشور همچنان توان رقابت جدی در بازارهای جهانی را دارد.
