یک مطالعه جدید، ارتباط نگرانکنندهای بین مصرف مکرر گاباپنتین، دارویی که برای درمان کمردرد استفاده میشود، و افزایش خطر زوال عقل و اختلال شناختی خفیف (MCI) نشان داده است.
به گزارش جماران به نقل از مجله پزشکی: این یافتهها نشان میدهد که این خطرات به ویژه در گروههای سنی جوانتر زیاد است و نیاز به احتیاط بیشتر در تجویز این داروی رایج را ایجاب میکند.
طبق یافتهها، افرادی که شش یا بیشتر نسخه گاباپنتین دریافت کردهاند، 29 درصد بیشتر احتمال ابتلا به زوال عقل و 85 درصد بیشتر احتمال ابتلا به اختلال شناختی خفیف را در 10 سال پس از تشخیص اولیه درد خود داشتهاند.
محققان گفتند که این خطرات در گروههای سنی که معمولاً برای ابتلا به هر دو بیماری بسیار جوان در نظر گرفته میشوند، بیش از دو برابر است.
هیچ افزایش خطری در بین افراد 18 تا 34 ساله که این دارو برایشان تجویز شده بود، مشاهده نشد، اما خطر زوال عقل بیش از دو برابر و خطر اختلال شناختی خفیف در بین افراد 35 تا 49 ساله که این دارو برایشان تجویز شده بود، بیش از سه برابر شد.

الگوی مشابهی در بین افراد 50 تا 64 ساله مشاهده شد. همچنین با افزایش تعداد دفعات تجویز، خطرات افزایش یافت؛ بیمارانی که ۱۲ یا بیشتر نسخه دریافت کرده بودند، در مقایسه با بیمارانی که ۳ تا ۱۱ بار گاباپنتین برایشان تجویز شده بود، ۴۰٪ بیشتر در معرض ابتلا به زوال عقل و ۶۵٪ بیشتر در معرض ابتلا به اختلال شناختی خفیف بودند.
گاباپنتین چیست؟
گاباپنتین یک داروی ضد تشنج یا ضد صرع است. اگرچه کاربرد اصلی آن برای درمان تشنجهای جزئی در بیماران صرع بود، اما کاربردهای آن به طور قابل توجهی گسترش یافته و شامل تسکین درد عصبی، مانند نورالژی پس از هرپس مرتبط با زونا و نوروپاتی دیابتی و همچنین سندرم پاهای بیقرار نیز میشود.
اعتقاد بر این است که گاباپنتین با تأثیر بر کانالهای کلسیم و کاهش آزادسازی انتقالدهندههای عصبی تحریکی، اعصاب بیشفعال در سیستم عصبی را آرام میکند که به تسکین درد و کنترل تشنج کمک میکند. این دارو به دلیل پتانسیل اعتیادآوری نسبتاً کم، یک جایگزین غیر افیونی محبوب برای درمان درد مزمن است. اشتراکگذاری
محققان معتقدند که گاباپنتین به دلیل پتانسیل آن برای مزایای محافظت عصبی و احتمال اعتیاد کمتر در مقایسه با مواد افیونی، در درمان درد مزمن، به ویژه درد عصبی، به طور فزایندهای محبوب میشود.
با این حال، نگرانیهایی در مورد عوارض جانبی آن، از جمله ارتباط احتمالی با تخریب عصبی، ایجاد شده است، اگرچه نتایج تاکنون متفاوت بوده است.
محققان به دادههای بلادرنگ TriNetX، یک شبکه تحقیقاتی سلامت یکپارچه حاوی سوابق الکترونیکی سلامت از ۶۸ سازمان مراقبتهای بهداشتی در سراسر ایالات متحده، تکیه کردند.
محققان سوابق ناشناس بیماران بزرگسالی را که گاباپنتین برایشان تجویز شده بود و کسانی که برای آنها تجویز نشده بود - ۲۶۴۱۴ نفر در هر گروه - برای کمردرد مزمن بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۴، با در نظر گرفتن جمعیتشناسی، بیماریهای همراه و استفاده از سایر داروهای مسکن، تجزیه و تحلیل کردند.
نتایج نشان داد که بین تجویز گاباپنتین و زوال عقل یا اختلال شناختی در عرض ۱۰ سال ارتباط وجود دارد. علاوه بر این، افزایش دفعات تجویز گاباپنتین با بروز زوال عقل مرتبط بود.
محققان خاطرنشان میکنند که این مطالعه مشاهدهای است و بنابراین نمیتوان نتیجهگیریهای قطعی در مورد علت و معلول ارائه داد. آنها همچنین اذعان میکنند که مطالعهشان گذشتهنگر بوده و قادر به محاسبه دوز یا مدت زمان مصرف گاباپنتین نبودهاند.
با این حال، محققان تأکید میکنند که این یافتهها از نیاز به نظارت دقیق بر بیماران بزرگسال تجویز شده توسط گاباپنتین برای ارزیابی هرگونه زوال شناختی بالقوه و اهمیت متعادل کردن مزایای گاباپنتین در مدیریت درد در برابر خطرات بالقوه آن برای سلامت شناختی پشتیبانی میکند، که مستلزم تحقیقات بیشتر و هوشیاری بالینی است.