رژیم‌های غذایی کم کالری ممکن است باعث افسردگی شوند.
به گزارش جماران به نقل از مجله پزشکی: یک مطالعه اخیر، ارتباط نگران‌کننده‌ای بین رژیم‌های غذایی کم‌کالری و افزایش خطر ابتلا به علائم افسردگی را نشان داده است.
این یافته‌ها نشان می‌دهد که افراد دارای اضافه وزن ممکن است در برابر اثرات منفی این رژیم‌ها آسیب‌پذیرتر باشند.
این مطالعه که در BMJ منتشر شده است، داده‌های ۲۸۵۲۵ شرکت‌کننده بزرگسال در نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه ایالات متحده بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۸ را تجزیه و تحلیل کرد. شدت علائم افسردگی با استفاده از پرسشنامه سلامت بیمار ارزیابی شد.
رژیم غذایی و افسردگی
رژیم غذایی غنی از غذاهای فرآوری نشده، میوه‌ها و سبزیجات تازه، غلات کامل، آجیل، دانه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی و ماهی عموماً با خطر کمتر افسردگی همراه است.
در مقابل، یک رژیم غذایی "ناسالم"، که عمدتاً شامل غذاهای فوق فرآوری شده، کربوهیدرات‌های تصفیه شده، چربی‌های اشباع، گوشت‌های فرآوری شده و شیرینی‌ها است، با افزایش خطر افسردگی همراه است.
با این حال، بسیاری از افراد به دلایل سلامتی یا پزشکی، رژیم‌های غذایی مختلفی را دنبال می‌کنند، از جمله رژیم‌هایی که کالری یا مواد مغذی خاصی را محدود می‌کنند، و مشخص نبود که آیا این الگوهای غذایی دیگر ممکن است با خطر علائم افسردگی مرتبط باشند یا خیر.
از بین شرکت‌کنندگان در مطالعه، ۲۵۰۸ نفر، تقریباً ۸٪، علائم افسردگی را گزارش کردند. شرکت‌کنندگان بر اساس شاخص توده بدنی (BMI) طبقه‌بندی شدند: ۷۹۹۵ شرکت‌کننده (۲۹٪) وزن سالم، ۹۴۷۰ شرکت‌کننده (۳۳٪) اضافه وزن و ۱۱۰۶۰ شرکت‌کننده (۳۸٪) چاق بودند.
وقتی از شرکت‌کنندگان پرسیده شد که آیا رژیم غذایی خاصی را دنبال می‌کنند، چه برای کاهش وزن و چه به دلایل دیگر سلامتی، اکثر آنها (۲۵۰۰۹ نفر، ۸۷٪) پاسخ دادند که هیچ رژیم غذایی خاصی را دنبال نمی‌کنند. با این حال، ۲۰۲۶ نفر (۸٪) از رژیم غذایی با کالری محدود، ۸۵۹ نفر (۳٪) از رژیم غذایی با مواد مغذی محدود و ۶۳۱ نفر (۲٪) از الگوی غذایی استاندارد (مانند رژیم غذایی دیابتی) پیروی کردند.
تفاوت‌های جنسیتی
نتایج نشان داد که نمرات پرسشنامه افسردگی در بین افرادی که رژیم‌های غذایی با کالری محدود را دنبال می‌کردند، در مقایسه با افرادی که هیچ رژیم غذایی خاصی را دنبال نمی‌کردند، ۰.۲۹ امتیاز بیشتر بود.
نمرات در بین افراد دارای اضافه وزن که رژیم غذایی با کالری محدود را دنبال می‌کردند، بالاتر بود، به طوری که نمرات پرسشنامه 0.46 امتیاز بالاتر بود، در حالی که رژیم غذایی با مواد مغذی محدود با افزایش 0.61 امتیازی در نمرات پرسشنامه همراه بود.
رژیم‌های غذایی با کالری محدود همچنین با نمرات بالاتر در علائم شناختی-عاطفی، معیاری برای رابطه بین افکار و احساسات، همراه بودند، در حالی که رژیم‌های غذایی با مواد مغذی محدود با نمرات بالاتر در علائم جسمی مانند پریشانی بیش از حد و نگرانی در مورد علائم جسمی همراه بودند.
نتایج همچنین تفاوت‌هایی را بر اساس جنسیت نشان داد: رژیم‌های غذایی با مواد مغذی محدود با نمرات بالاتر در علائم شناختی و عاطفی در مردان نسبت به زنانی که رژیم غذایی نداشتند، همراه بود، در حالی که هر سه نوع رژیم غذایی با نمرات بالاتر در علائم جسمی در مردان همراه بود.
افراد چاقی که از الگوی غذایی کنترل‌شده پیروی می‌کردند، نمرات بالاتری در علائم شناختی، عاطفی و جسمی نسبت به افراد با وزن سالم که رژیم غذایی نداشتند، داشتند.
در مورد تفاوت‌های جنسیتی، محققان اظهار می‌کنند که گلوکز و اسیدهای چرب امگا ۳ برای سلامت مغز ضروری هستند و رژیم‌های غذایی کم‌کربوهیدرات یا کم‌چرب ممکن است از نظر تئوری عملکرد مغز را بدتر کرده و علائم شناختی-عاطفی را تشدید کنند، به خصوص در مردانی که نیازهای تغذیه‌ای بیشتری دارند.
نتیجه‌گیری‌های بی‌نتیجه
محققان خاطرنشان می‌کنند که این مطالعه مشاهده‌ای است، بنابراین نمی‌توان نتیجه‌گیری‌های قطعی در مورد علیت ارائه داد. علاوه بر این، ممکن است شرکت‌کنندگان رژیم غذایی خود را به طور دقیق گزارش نکرده باشند.
این یافته‌ها با مطالعات منتشر شده قبلی که نشان می‌دهند رژیم‌های غذایی کم‌کالری علائم افسردگی را بهبود می‌بخشند، در تضاد است.
محققان توضیح می‌دهند که این اختلاف ممکن است به این دلیل ایجاد شود که مطالعات قبلی در درجه اول کارآزمایی‌های تصادفی کنترل‌شده بودند که در آنها شرکت‌کنندگان برای اطمینان از دریافت متعادل مواد مغذی، رژیم‌های غذایی با طراحی دقیق را رعایت می‌کردند.
رژیم‌های غذایی با کالری محدود و چاقی در زندگی واقعی اغلب منجر به کمبود مواد مغذی، به ویژه پروتئین، ویتامین‌های ضروری و مواد معدنی می‌شوند و باعث استرس فیزیولوژیکی می‌شوند که می‌تواند علائم افسردگی، از جمله علائم شناختی-عاطفی را تشدید کند.
نویسنده اصلی این مطالعه، سومانترا ری، مدیر اجرایی موسسه جهانی غذا، تغذیه و سلامت، می‌گوید که این مطالعه به طور قابل توجهی به شواهد نوظهوری که الگوهای غذایی و سلامت روان را به هم مرتبط می‌کنند، می‌افزاید و سوالات مهمی را در مورد اینکه آیا رژیم‌های غذایی محدودکننده که فاقد مواد مغذی مفید برای سلامت شناختی، مانند اسیدهای چرب امگا ۳ و ویتامین B12 هستند، ممکن است باعث علائم افسردگی شوند، مطرح می‌کند.
ری خاطرنشان کرد که "اندازه اثر کوچک است، با محدودیت‌های آماری اضافی که تعمیم‌پذیری نتایج را محدود می‌کند. برای پیشبرد این خط مهم تحقیقاتی، مطالعات بیشتر با طراحی خوب که به طور دقیق میزان مصرف غذا را ثبت کنند و اثرات شانس و عوامل مخدوش‌کننده را به حداقل برسانند، مورد نیاز است."
این یافته‌ها بر لزوم احتیاط در هنگام پیروی از رژیم‌های غذایی محدودکننده، به ویژه برای مردان و افرادی که اضافه وزن یا چاقی دارند، تأکید می‌کند.
محققان می‌گویند که مشورت با یک متخصص تغذیه و پزشک قبل از شروع هرگونه رژیم غذایی محدودکننده می‌تواند مفید باشد تا اطمینان حاصل شود که تمام مواد مغذی لازم برای سلامت جسمی و روانی را فراهم می‌کند.
این مطالعه همچنین بر اهمیت در نظر گرفتن جنبه‌های روانشناختی و فیزیولوژیکی هنگام طراحی برنامه‌های کاهش وزن، به جای تمرکز صرف بر کاهش کالری یا مواد مغذی خاص، تأکید می‌کند.
