آسیبهای استخوانی از شکستگی تا دررفتگی و پیچخوردگی متغیر است.
به گزارش جماران به نقل از مجله پزشکی طبق منابع پزشکی تخصصی مانند Altibbi، Healthline، eMedicineHealth و Medical News Today، تمایز قائل شدن بین هر نوع میتواند با درک علل و نظارت دقیق بر علائم حاصل شود.
شکستگی استخوان
شکستگی استخوان میتواند به صورت شکستگی کامل، ترک خوردگی یا تکه تکه شدن بخشی از استخوان به قطعات کوچک و جدا از هم باشد. آنها با علائم زیر تشخیص داده می شوند:
بدشکلی یا تغییر شکل در بازو یا پا.
تورم و درد در محل شکستگی.
بخشی از استخوان شکسته به پوست روی آن نفوذ کرده است.
معاینه رادیولوژی یا پزشکی توسط متخصصان.
کسرها را میتوان تقسیم کرد و انواع آنها را به شرح زیر شناسایی کرد:
بسته به ظاهر آسیب
شکستگی ساده (بسته) بدون پارگی پوست در محل شکستگی.
شکستگی مرکب (باز): این نوع شکستگی با زخمی همراه است که گاهی اوقات میتوان استخوان شکسته را از میان آن مشاهده کرد. این روش به دلیل احتمال عفونت و آلودگی خطرناکتر است.
شکستگی گرین استیک: شکستگی ناقصی که فقط در کودکان رخ میدهد.
شکستگی افقی: محور آن با محور طولی استخوان زاویه قائمه تشکیل میدهد.
شکستگی مارپیچی: محور شکستگی به صورت مارپیچی دور استخوان میچرخد و از آن عبور میکند.
شکستگی مورب: محور آن با محور طولی استخوان زاویه حاده تشکیل میدهد.
شکستگی مرکب: شکستگی استخوانی که منجر به ایجاد بیش از دو تکه در یک استخوان میشود.
شکستگی فشرده: شکستگی که در آن خط شکستگی به هم کوبیده شده و روی هم قرار میگیرد.
علائم شکستگی استخوان
دیدن استخوان شکسته: از طریق زخم همراه شکستگی، در صورت وجود.
ناهنجاری به شرح زیر ظاهر می شود:
موقعیت غیرطبیعی پا یا بازو.
زاویه غیرطبیعی در امتداد بازو یا پا.
وجود فرورفتگی در استخوانهای قفسه سینه یا جمجمه.
حساسیت
در محل شکستگی مشهود است و «نقطه حساس» نامیده میشود و با کشیدن آرام دست در امتداد استخوان با نوک انگشتان میتوان آن را تشخیص داد (اگرچه این علامت در زخمها و کبودیها نیز ظاهر میشود).
ترک خوردن استخوان:
با حرکت دادن محل شکستگی با دست میتوان آن را حس کرد. ما معمولاً به این معاینه متوسل نمیشویم زیرا ممکن است باعث پارگی بافت شود یا از شدت درد به غش منجر شود.
تورم و تغییر رنگ
هر شکستگی میتواند با تورم ناشی از نشت مایع به بافتهای نرم همراه باشد و اغلب چند ساعت طول میکشد تا این تغییر مشاهده شود.
گاهی اوقات، تومور در نتیجه تجمع خون در این بافتها ایجاد میشود. این نوع تومور با ظاهر شدن بلافاصله پس از آسیب مشخص میشود. خونریزی در محل شکستگی میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
پارگی رگ خونی در داخل استخوان.
پارگی غشای پوشاننده استخوان (پریوستئوم).
پارگی عضله.
پارگی رگهای خونی بزرگ در ناحیه شکستگی.
خون وقتی به هر جایی زیر پوست میرسد شروع به تغییر رنگ میکند و ظرف چند ساعت به رنگ آبی-سیاه تغییر میکند و سپس در اثر واکنشهای شیمیایی به رنگ زرد-سبز در میآید.
دست، پا یا ناحیه آسیب دیده را حرکت ندهید.
این نشانه مهمی برای تشخیص شکستگی است، زیرا فردی که دست یا پایش شکسته است، همیشه مراقب است که آن را تکان ندهد و راه نرود. علاوه بر این، عدم توانایی در استفاده از قسمت شکسته معمولاً با از دست دادن جزئی یا کامل حرکت در مفاصل نزدیک محل شکستگی همراه است.
برخی از قطعات شکسته استخوان ظاهر میشوند
این اتفاق در موارد شکستگیهای مرکب رخ میدهد و این قطعات استخوان را میتوان از طریق زخم مرتبط با شکستگی مشاهده کرد.
طلاق
دررفتگی به تغییر موقعیت یکی از انتهای استخوان در مفصل گفته میشود، که در آن، آن استخوان حس خود را نسبت به انتهای دیگر استخوانهای دیگر از دست میدهد. مفصل شامل انتهای دو استخوان روبروی هم است که با غضروف پوشیده شدهاند و توسط کپسولی حاوی رباطها و تاندونها که به تثبیت مفصل کمک میکنند، در این محل ثابت شدهاند. در صورت دررفتگی، کپسول مفصلی پاره میشود، به طوری که انتهای یکی از استخوانهای مفصل از جای خود خارج میشود.
علائم دررفتگی
مهمترین علائم دررفتگی:
بدشکلی مفصل.
درد مفاصل.
درد همراه با هرگونه تلاش برای حرکت مفصل.
از دست دادن یا نزدیک شدن به از دست دادن حرکت مفصل.
شکستگیها و دررفتگیها همچنین میتوانند باعث پارگی رگهای خونی یا اعصاب مجاور شوند. بنابراین، فرد آسیبدیده باید برای تشخیص موارد زیر معاینه شود:
بیحسی یا فلج در زیر محل شکستگی یا دررفتگی.
از دست دادن نبض.
اندامهای انتهایی سرد. در صورت بروز این اتفاق، فرد آسیب دیده باید فوراً به متخصص ارجاع داده شود.
علل شکستگی و دررفتگی
علل شکستگی و دررفتگی به موارد زیر تقسیم میشوند:
ضربه مستقیم
مانند مواردی که هنگام برخورد با ماشین، افتادن روی بازو، برخورد ناگهانی زانو با هر ماده جامد یا در اثر هرگونه تصادفی رخ میدهد.
آسیب غیرمستقیم
در اثر ضربه به قسمتی از استخوان که دور از محل شکستگی در امتداد محور استخوان قرار دارد، مانند زمین خوردن فرد روی دست، یا برخورد زانو به جلوی ماشین در اثر تصادف اتومبیل.
علاوه بر آنچه ذکر شد، دلایل این امر را میتوان به شرح زیر برشمرد:
آسیب پیچ خوردگی
این یک پیچ خوردگی شدید است که منجر به شکستگی یا دررفتگی میشود، مانند آنچه گاهی اوقات هنگام اسکی یا بازی فوتبال اتفاق میافتد.
گرفتگی شدید عضلانی
گاهی اوقات یک عضله میتواند آنقدر شدید منقبض شود که در حین انقباض، تکهای از استخوان را بکشد و باعث شکستگی شود.
خستگی
گاهی اوقات استخوانهای پا در اثر فشار مکرر، مداوم و غیرمعمول، مانند پیادهروی طولانی مدت، میشکنند.
بیماریهای خاص
مانند سرطان که باعث میشود استخوانها آنقدر ضعیف شوند که دیگر نتوانند هیچ فشاری را تحمل کنند و به این ترتیب ممکن است در اثر هر ضربه جزئی شکستگی ایجاد شود.
پیچ خوردگی مفصل
پیچ خوردگی مفصل، پارگی جزئی در رباطهای اطراف مفصل است. یکی از شایعترین علل، پیچ خوردگی یا کشش ناگهانی مفصل فراتر از دامنه حرکتی آن است. انواع پیچ خوردگی از یک آسیب خفیف تا پارگی شدید در بافتهای اطراف مفصل متغیر است. این عارضه میتواند با شکستگی یا دررفتگی اشتباه گرفته شود، زیرا هر سه علائم یکسانی دارند:
درد.
تومور
دررفتگی را میتوان از پیچخوردگی با عدم توانایی حرکت مفصل در صورت دررفتگی تشخیص داد. مفاصلی که بیشتر در معرض پیچ خوردگی قرار دارند، مفاصل مچ پا و زانو هستند. پیچ خوردگی مچ پا در اثر پیچ خوردگی ناگهانی پا هنگام خم شدن به سمت داخل رخ میدهد. در صورت پیچ خوردگی به سمت خارج، احتمال شکستگی بیشتر از حالتی است که فقط پیچ خوردگی وجود داشته باشد.