امسال نیز دو ماه محرم و صفر گذشت؛ دو ماهی که چهره شهر و روستا با ماههای دیگر متفاوت بود، پوشش مردان و زنان رنگ دیگری داشت. و برنامههای های فردی، خانوادگی و اجتماعی تحت تأثیر مناسبتهای این دو ماه، به ویژه واقعه عاشورا بود.
امسال نیز دو ماه محرم و صفر گذشت؛ دو ماهی که چهره شهر و روستا با ماههای دیگر متفاوت بود، پوشش مردان و زنان رنگ دیگری داشت. و برنامههای های فردی، خانوادگی و اجتماعی تحت تأثیر مناسبتهای این دو ماه، به ویژه واقعه عاشورا بود.
در این یادداشت به چند نکته اشاره میشود: نکته اول اینکه هدف و برنامههای این دو ماه صرفاً سوگواری و عزاداری بر مصیبتهای پیامبر و اهل بیت او نبوده و نیست. بلکه در کنار ذکر مصائب آل الله و عزاداری برای ظلمی که بر آنها رفته، به نوعی اعلام همبستگی با امام حسین علیه السلام و اعلام انزجار از یزید ابن معاویه و دیگر یزیدیان تاریخ است. به عبارت دیگر وقتی در زیارتنامه امام حسین علیه السلام میگوییم: "سلم لمن سالمکم و حرب لمن حاربکم"، در حقیقت میخواهیم بگوییم که ما در کنار حسین علیه السلام و در مقابل یزید ایستادهایم. و این موضع، اولاً مستلزم شناخت دقیق حسین علیه السلام، اهداف و برنامههای آن حضرت و پرهیز از دریافتهای احساسی تحریف شده و غیر مستند از واقعه عاشورا است. و ثانیاً چنین ادعایی مستلزم شناخت یزید، فرهنگ، شخصیت، اهداف و عملکرد او است. و بالاخره برای چنین ادعایی هم باید حسین علیه السلام و حسینیان را بشناسیم و هم یزید و یزیدیان را. و مهمتر اینکه با بهرهگیری از این ظرفیت در راه حسین علیه السلام استقامت بورزیم.
نکته دوم در این دو ماه حفظ حرمت اهل بیت علیهم السلام با ترک معاصی و حتی ترک مباحات بوده است، در این دو ماه جرمها و تخلفات کاهش پیدا میکند. یعنی حتی کسانی که بایدها و نبایدهای مذهبی و قانونی را در ماههای دیگر مراعات نمیکنند، در این دو ماه و نیز در ماه مبارک رمضان مقید به رعایت آن هستند. علاوه بر این در ایران و بسیاری از ممالک اسلامی و به صورت خاص شیعیان جعفری حتی برنامههای شاد زندگی خود را از قبیل مراسم عقد و ازدواج که برگزاری آن، اشکال شرعی هم ندارد، برگزار نمیکنند و به ماههای دیگر موکول میکنند، که این حکایت از احترام و رعایت حرمت آل الله در این دو ماه دارد. چنان رفتار میکنند که انگار عزیزترین فرد خانواده اشان در این ایام دار دنیا را وداع گفته و خود را در وسط میدان عزاداری و سوگواری میبینند.
چنانکه اشاره شد این رفتار مبنای شرعی ندارد، اما رعایت چنین حرمتی حاکی از عمق اعتقاد، احساس و ارادت به شهدا و مظلومان واقعه عاشورا است. البته گاهی گفته میشود که خود امام حسین علیه علیه السلام هم به این همه رعایت نیاز ندارد، یا توصیه نمیکند! حرف درستی است، امام به ما نیاز ندارد او چنان بزرگوار است که حتی نزدیکترین یاران خویش را در سختترین زمان ممکن که به وجود آنها نیاز داشت، توصیه به ترک میدان میکند و بیعت را از آنها برمیدارد. اما این ماییم که به آن بزرگوار و اهل بیت او و خاندان رسالت نیاز داریم و از این باب است که برنامههای شاد زندگی خویش را به حداقل کاهش میدهیم.
مورد سوم تلاش برای فراموش نشدن ارزشهای انسانی است که در طول این دو ماه و به خصوص در واقعه عاشورا بر آنها تاکید شده ارزشهایی چون آزادگی، عدالت، ایثار، شجاعت و نترسیدن از زور و قلدری ستمگران و در مقابل افشای چهره ظالمان، بزدلان و در یک کلام یزیدیان است. در این دو ماه تلاش کردیم تا آن ارزشها و ضد ارزشها فراموش نشود. یک بار دیگر آنها را مرور کردیم و بر پایبندی نسبت به ارزشها و ارزش آفرینان و مقابله با ضد ارزشها و پیشوایان زور و ظلم و تزویر تاکید کردیم. کاری که در طول سال و در تمام ابعاد زندگی خویش به آن نیازمندیم.
نکته چهارم آشنایی با تاریخ و مفهوم وقایعی است که در این دو ماه اتفاق افتاد. به خصوص آشنایی با عاشورا و اهداف آن، که ما را به پرهیز از تکرار تاریخ و عبرت شدن وا میدارد و در مسیر معنی واقعی "کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا" هدایت میکند.
مورد بعدی ایجاد ارتباط عاطفی با پیشوایان دینی از طریق گریه و اشک ریختن بر مصائب اهل بیت، شعرخوانی، مرثیه خوانی، نذورات و بسیاری از رفتارهای عاطفی که ما را به پیشوایان حق نزدیکتر میکند.
مورد ششم طلب شفاعت و توسل از اولیاءالله است، شفاعت و توسل برای اینکه از خدا بخواهیم به برکت فضیلت این بزرگواران به فضل خویش با ما رفتار کند و ما را شایسته فضل خویش در دنیا و آخرت قرار دهد.
و بالاخره همه این موارد به عنوان ذخیره برای یک سال آینده و همه عمر خویش و ذخیره برای دنیا و آخرت مان فراهم می کند که تا محرم و صفر بعدی سرمست از باده عشق به حق و عدالت و آزادگی باشیم ان شالله
