عضو هیات علمی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه در صورت حل مشکلات اقتصادی، بسیاری از چالشهای نظامی ما نیز حل خواهد شد، گفت: ما میتوانیم از طریق مذاکره، به خواستههای خود برسیم، اما باید توجه داشته باشیم در نظام بینالملل، اصل بر بدهوبستان است.
داوود آقایی در گفتوگو با خبرنگار جماران، با اشاره به ادعای وزیر جنگ رژیم صهیونیستی مبنی بر تلاش این رژیم برای حفظ آنچه او «برتری هوایی بر آسمان ایران» خوانده است، اظهار کرد: ابتدا باید توجه داشت که از منظر حقوق بینالملل، یکی از ارکان اصلی تشکیل دولت، سرزمین است که قلمرو خشکی و آبهای سرزمینی را دربرمیگیرد و طبق کنوانسیون ۱۹۸۲ حقوق دریاها، محدوده این آبها از خط مبدا دریای سرزمینی شروع شده و تا ۲۲ کیلومتر ادامه دارد. بنابراین، هر دولتی بر قلمرو خشکی و آبی کشور خود حاکمیت کامل دارد. علاوه بر این، دولت هر کشور بر قلمرو هوایی خود نیز تا هر جایی که جوّ و اتمسفر وجود دارد، مسلط است. لذا هیچ هواپیمایی حق ندارد بدون اجازه دولت حاکم بر کشوری، به آسمان آن ورود کند و از منظر حقوق بینالملل، هر گونه ورود بدون اجازه، نوعی تجاوز و نقض حاکمیت است.
وی با بیان اینکه در چهارچوب منشور سازمان ملل نیز هر گونه توسل به زور علیه استقلال، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها محکوم است، افزود: اصل عدم توسل به زور، یک قاعده آمره است که تمام دولتها به اجماع آن را پذیرفتهاند و هیچ کدام حق نقض آن را ندارند. بنابراین، از دید حقوق بینالملل، حمله اسرائیل به ایران یک تجاوز کامل است. اما متأسفانه چون نهادهای بینالمللی تحت تأثیر قدرتهای بزرگ قرار دارند، شورای امنیت سازمان ملل در این زمینه سکوت و عملا با رژیم صهیونیستی همراهی کرد، زیرا حق وتوی آمریکا، انگلیس و فرانسه به این شورا اجازه نمیدهد به وظیفه اصلی خود که حفظ صلح و امنیت جهانی است، عمل کند.
این کارشناس حقوق و روابط بینالملل ادامه داد: اینکه رژیم صهیونیستی مدعی است آسمان ایران را در اختیار خود قرار داده و هواپیماهایش میتوانند به راحتی در آسمان کشور ما جولان دهند، بر فرض صحت به لحاظ حقوق بینالملل نقض کامل حاکمیت ایران محسوب میشود و غیرقانونی است. اما متأسفانه وابستگی نهادهای بینالمللی به کشورهای حامی اسرائیل، در حدی است که نمیتوانند در این زمینه کاری بکنند. شورای امنیت تنها مرجعی است که باید به شکایات در خصوص نقض حاکمیت رسیدگی کند و طبق ماده ۳۹ منشور سازمان ملل، این شورا باید شرایط تهدید و نقض صلح یا عمل تجاوزکارانه را مورد ارزیابی قرار دهد و چنانچه هر کدام از این وضعیتها احراز شد، طبق ماده ۴۱ منشور میتواند تصمیم بگیرد که به انجام اقدامات پیشگیرانه یا احتیاطی مبادرت کند و در نهایت طبق ماده ۴۲، به اقدامات قهری متوسل شود.
آقایی اضافه کرد: اما هر گاه پنج عضو دائم شورای امنیت سهمی در بروز ناامنی داشتهاند، از حق وتوی خود استفاده کردهاند و مانع از اتخاذ یک تصمیم عقلانی در برخورد با متجاوز میشوند. خمیرمایه وجودی اسرائیل بر اساس جنایت شکل گرفته، اما هیچ وقت محکوم نشده است. بیش از ۴۷ بار مصادیق تجاوز اسرائیل در شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته و هر بار کشورهای غربی و خصوصا آمریکا، از حق وتوی خود استفاده کردهاند. این نشان میدهد که رژیم صهیونیستی عملا از یک مصونیت تام در نظام بینالملل برخوردار است و نهادهای بینالمللی نیز خودشان حامی متجاوز هستند. اگرچه ما حق داریم پرونده تجاوزات اسرائیل و تهدیدات بعدی آن را به شورای امنیت ارجاع دهیم، اما نمیتوانیم نسبت به نتیجهبخشی آن امیدوار باشیم.
وی با بیان اینکه حتی مجمع عمومی سازمان ملل نیز در برابر تجاوز اسرائیل به ایران منفعل بود، عنوان کرد: ۱۹۳ کشور عضو مجمع عمومی هستند و اکثریت قریب به اتفاق آنها، کشورهای جهانسومی اند، اما حتی این کشورها نیز در برابر تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی به ایران کاری نکردند، در حالی که طبق قطعنامه «اتحاد برای صلح» مصوب سال ۱۹۵۰، اگر به دلیل اختلافات بین اعضای دائم شورای امنیت، موضوعی به بنبست برسد، مجمع عمومی میتواند به آن رسیدگی و حکم صادر کند و حتی دستور به اقدامات نظامی دهد. اما متأسفانه مجمع عمومی نیز در خواب غفلت فرورفته و لذا امیدی نیست نیست که با طرح شکایت از اسرائیل در نهادهای بینالمللی، حق ما تامین شود.
عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران با تأکید بر اینکه در شرایط فعلی ما فقط باید قوی شویم تا به خواستههایمان برسیم، گفت: توان موشکی ما باعث شد اسرائیل وادار شود تن به آتشبس دهد و اگر مراکز مختلف آن به دلیل عملیاتهای ما آسیب نمیدید، آمریکا و رژیم صهیونیستی هرگز حاضر به پذیرش آتشبس نمیشدند. با این وجود، واقعیت این است که اسرائیلیها نسبت به ما، در حوزه تسلیحات هوایی دست برتر دارند، زیرا بهترین تکنولوژیها را از قدرتهای بزرگ میگیرند.
وی ادامه داد: ما اما در زمینه تسلیحات هوایی ضعفهایی داریم که بخشی از آن به خاطر خیانت کشورهایی است که ما آنها را متحد خود میدانستیم. سالها بسیاری از دلسوزان هشدار میدادند که روسیه خائن است و هیچ گاه به تعهدات خود پایبند نبوده، کما اینکه علیرغم توافقات قبلی، روسها هیچ گاه سامانههای s400 را به ما ندادند و s300 را هم با تأخیر بسیار ارسال کردند و همین باعث آسیب دیدن پدافند ما در جنگ ۱۲ روزه شد.
آقایی با اشاره به وسعت سرزمینی ایران در مقابل اسرائیل، بیان کرد: مساحت اراضی اشغالی، یکهشتادم ایران است و طبیعتا در چنین فضای محدودی، امکان استقرار سامانههای پدافند قوی بیشتر است، اگرچه که موشکهای ما از تمام این سیستمهای پدافندی عبور کردند. اما به هر حال تأمین پدافند هوایی برای کشوری به وسعت ایران، بسیار سختتر است؛ خصوصا که به دلیل تحریمها، ما نتوانستهایم تکنولوژیهای پیشرفته را از دنیا دریافت کنیم. لذا ما باید همان طور که در حوزه موشکی توانستیم با برنامهریزی، توان خود را گسترش دهیم، در زمینه پدافند هم تقویت شویم. به لحاظ نیروی هوایی نیز باز به دلیل بدعهدی روسیه در زمینه فروش سوخو۳۵ به ایران و بیش از حد حساب باز کردن ما روی این کشور، با مشکلاتی مواجه هستیم. اکنون باید ببینیم چه کشورهایی دوست واقعی ما هستند و تا چه حد میتوانیم در حوزههای نظامی با آنها همکاری کنیم.
وی با بیان اینکه ادعاهای اسرائیل برای نظارت بر عدم توسعه تواناییهای هوایی ایران، بلوفی بیش نیست، افزود: ذات دشمن همین است که برای وارد کردن طرف مقابل به جنگ روانی، هم آن را تهدید میکند و هم خود را بیش از حد دست بالا نشان میدهد. البته اسرائیلیها قدرتهای بزرگ را پشت خود دارند و میتوانند مشکلات مختلفی را در زمینههای مختلف برای ما ایجاد کنند، اما این طور هم نیست که فکر کنیم آنان یکهتاز میدان اند و عرصه برای ما کاملا بسته است. ما هم میتوانیم شیوههای مقابله را دنبال کنیم و به تکنولوژیهای با ضریب موفقیت بالا برسیم، اما تحقق این امر نیز وابستگی شدیدی به رفع تحریمها دارد و در صورت ادامه یافتن این وضعیت تحریمی، مشکلاتمان چند برابر خواهد شد. پس از رفع تحریمها، به تبع بهبود شرایط اقتصادی، میتوانیم توان نظامی خودمان را نیز تقویت کنیم و برتری اسرائیل در نیروی هوایی را هم از بین ببریم.
این کارشناس حقوق و روابط بینالملل با تأکید بر اینکه در صورت حل مشکلات اقتصادی، بسیاری از چالشهای نظامی ما نیز حل خواهد شد، عنوان کرد: با حمله اسرائیل و آمریکا به ایران، حل مسئله تحریمها نیز پیچیدهتر شده است. ضمن اینکه اساسا هدف از مذاکره، این بود که ما در مورد مسأله هستهای به توافقی برسیم و اکنون با بمباران تأسیسات هستهای ما، این موضوع نیز پیچیدهتر شده و آمریکاییها مدعی اند که در این زمینه، دست برتر را دارند و میخواهند خواستههای غیرمشروع خود را به ما تحمیل کنند و طبیعتا در شأن ملت بزرگ ایران نیست که تسلیم این خواستهها شود.
آقایی تصریح کردک اما با وجود تمام این چالشها، نباید تصور کنیم که به نقطه بنبست رسیدهایم؛ تمام جنگهای تاریخی نیز نهایتا از طریق گفتوگو به پایان رسیده و حتی دولتهای متخاصم با هم دوست و وارد همکاری شدهاند. حتی اسرائیل و آمریکا نیز نتوانسته و نمیتوانند از طریق جنگ به تمام اهداف خود برسند. ما میتوانیم از طریق مذاکره، به خواستههای خود برسیم، اما باید توجه داشته باشیم در نظام بینالملل، اصل بر بدهوبستان است.
