اعتماد بیش از حد به اتحادیه اروپا و آمریکا همچنین باعث شده تا زلنسکی در مواجهه با فشارهای داخلی و خارجی، نتواند تصمیمات مستقل و مؤثری اتخاذ کند. این وابستگی به حمایت‌های خارجی، اوکراین را در موقعیت ضعیف‌تری قرار داده و توانایی زلنسکی برای مدیریت بحران‌ها و تهدیدات را کاهش داده است.
پایگاه خبری جماران، در تاریخ دیپلماسی جهان، استفاده از «تحقیر» به عنوان ابزاری برای نشان دادن قدرت و برتری یک کشور بر دیگری، بارها به کار رفته است. نمونه اخیر این روند، نشست میان ولودیمیر زلنسکی و دونالد ترامپ و مشابه تاریخی آن البته فارغ از مشابهت موضوعی، مناظره آشپزخانه میان نیکیتا خروشچف و ریچارد نیکسون، به خوبی این الگوهای رفتاری را نشان می‌دهد.
تحقیر دیپلماتیک: نشانه‌های قدرت‌نمایی
تحقیر دیپلماتیک معمولاً شامل انتقاد علنی و استفاده از زبان توهین‌آمیز است. در نشست اخیر میان زلنسکی و ترامپ، ترامپ با انتقادات علنی و اتهام بی‌احترامی به آمریکا، تلاش کرد تا قدرت و نفوذ خود را به نمایش بگذارد. این نوع رفتار تحقیر آمیز نه تنها کمکی به حل مسائله اوکراین نمی‌کند، بلکه به تشدید تنش‌ها نیز منجر می‌شود.
رفتار غیرمحترمانه یکی دیگر از روش‌های رایج در تحقیر دیپلماتیک است. در این نشست، زلنسکی با سؤالی درباره پوشش غیررسمی خود مواجه شد که نشانه‌ای از نادیده گرفتن احترام به پروتکل‌های دیپلماتیک بود.
استفاده از زبان تحقیرآمیز نیز یکی دیگر از ابزارهای رایج در تحقیر دیپلماتیک است. ترامپ در شبکه‌های اجتماعی نیز به انتقادات خود از زلنسکی ادامه داد و نوشت که زلنسکی آماده صلح نیست. این نوع زبان معمولاً به جای کاهش تنش‌ها، به افزایش آن‌ها کمک می‌کند.
نمایش قدرت نظامی و تهدید به استفاده از زور نیز می‌تواند به عنوان یک ابزار تحقیر دیپلماتیک مورد استفاده قرار گیرد. هرچند این ابزار در مورد نشست اخیر میان زلنسکی و ترامپ کمتر به کار رفت، اما در تاریخ دیپلماسی، موارد زیادی از آن دیده می‌شود.
در مجموع، تحقیر دیپلماتیک به عنوان ابزاری برای نشان دادن قدرت و برتری، معمولاً به جای کاهش تنش‌ها و حل مسائل، به تشدید آن‌ها منجر می‌شود و روابط بین‌المللی را پیچیده‌تر می‌کند. نشانه‌های این رفتار در تاریخ دیپلماسی، از نشست‌های پرتنش گرفته تا مناظرات جنجالی، به خوبی مشاهده می‌شود. رفتار تحقیرآمیز ترامپ و جی‌دی ونس با زلنسکی نیز نمونه‌ای از این الگوهای رفتاری است.
اعتماد بیش از حد به حمایت‌های خارجی
اما در دیگر سو، ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در طول دوران ریاست‌جمهوری خود به شدت بر روی حمایت‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا حساب باز کرده است. این اعتماد بیش از حد به حمایت‌های خارجی، به ویژه در مواجهه با تهدیدات روسیه، می‌تواند به عنوان یکی از اشتباهات استراتژیک او تلقی شود.
اوکراین با اتکا به حمایت‌های دیپلماتیک و نظامی غرب در طول مواجهه با روسیه که از سال ۲۰۱۴ آغاز شده است، توان دفاعی داخلی خود را نادیده گرفت و به جای تقویت نیروهای مسلح و زیرساخت‌های دفاعی کشور، به کمک‌های خارجی متکی شد. این رویکرد باعث شده تا اوکراین در برابر تهدیدات خارجی آسیب‌پذیرتر شود و نتواند به طور مستقل از خود دفاع کند.
اعتماد بیش از حد به اتحادیه اروپا و آمریکا همچنین باعث شده تا زلنسکی در مواجهه با فشارهای داخلی و خارجی، نتواند تصمیمات مستقل و مؤثری اتخاذ کند. این وابستگی به حمایت‌های خارجی، اوکراین را در موقعیت ضعیف‌تری قرار داده و توانایی زلنسکی برای مدیریت بحران‌ها و تهدیدات را کاهش داده است.
زلنسکی که از توان و اعتماد مردمی قابل توجهی در برابر هجوم روسیه برخوردار است با نادیده گرفتن توان دفاعی بومی و اتکا به حمایت‌های خارجی، یکی از اشتباهات استراتژیک دوران ریاست‌جمهوری خود را مرتکب شد. این رویکرد اشتباه نه تنها به تضعیف توان داخلی دفاعی اوکراین منجر شده، بلکه باعث شده تا این کشور در برابر تهدیدات خارجی آسیب‌پذیرتر شود و نتواند به طور مستقل از خود دفاع کند.
لزوم تقویت توان بازدارندگی بومی
اما این تحقیر و عدم استقلال کشور پهناوری چون اوکراین درس عبرت بزرگی است برای کشوری مانند ایران و دیگر کشورهای جهان و همانطور که رهبر و بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی به درستی به آن اشاره کردند: «نه شرقی و نه غربی».
خوشبختانه امروز و با توجه به افزایش توان دفاعی و بازدارندگی بومی که به همت جوانان ایرانی در اوج قدرت خود قرار دارد و چشم طمع کشورهای دور و نزدیک را از کشور عزیزمان ایران دور نگه داشته است و به خوبی در رزمایش‌های پیامبر اعظم، ذوالفقار و ... به نمایش گذاشته شد، اما با دلیل پیچیدگی‌های دنیای امروز و تمامی تهدیدات روز افزون شاید نوبت آن رسیده است که در کنار دیپلماسی فعال، بازدارندگی نظامی بومی را یک سطح بالاتر ببریم!
