با وجود اینکه هند و پاکستان همواره اختلاف داشته‌اند، تصمیم مودی برای تعلیق این معاهده نشان‌دهنده یک تشدید بی‌سابقه تنش است، زیرا معاهده آب با گذشت زمان به بخشی از شبکه پیچیده‌ای از تفاهم‌های کتبی و نانوشته تبدیل شده است که روابط را تنظیم می‌کند.
به گزارش جماران، روزنامه تلگراف گزارش داد که تعلیق پیمان اصلی آب توسط هند با همسایه‌اش پاکستان ، منجر به تشدید تنش بین دو کشور هسته‌ای شده است و اسلام‌آباد هشدار داده است که این می‌تواند اعلان جنگ باشد.
این روزنامه در گزارشی به قلم رولاند اولیفانت، خبرنگار ارشد مسائل خارجی خود، توضیح داد که رود سند، که شاهد تولد یکی از قدیمی‌ترین و مرموزترین تمدن‌های روی زمین بوده، مانع پیشروی اسکندر مقدونی شده و امروزه از برخی از پرجمعیت‌ترین شهرهای جهان پشتیبانی می‌کند، ممکن است جنگ جهانی سوم را شعله‌ور کند.
به گزارش این روزنامه، همه چیز از آنجا شروع شد که دولت هند تعلیق موقت معاهده تنظیم استفاده از آب رودخانه را در واکنش به حمله‌ای که منجر به کشته شدن 26 گردشگر در بخش تحت کنترل خود از کشمیر شد، اعلام کرد و بلافاصله پاکستان که این موضوع برایش حیاتی است، هشدار داد که این می‌تواند اعلان جنگ باشد.
دو کشور تبادل ویزا را به شکل متقابل به تعلیق درآوردند، پاکستان تمام معاملات تجاری با هند را متوقف کرد و تعداد زیادی از وابستگان نظامی هند را از کشور اخراج کرد، در حالی که هند گذرگاه أتاری واجاه بین دو کشور را بست و سطح روابط دیپلماتیک را کاهش داد.
به گفته این روزنامه، نارندرا مودی، نخست وزیر هند، به شیوه‌ای گه حکایت از اتفاقات ناگوار در آینده دارد، تعهد کرده است که مسئولان حمله در کشمیر را «تا دورترین نقاط زمین» تعقیب کند و گفت: «به تمام دنیا می‌گویم: هند هر تروریست و حامی او را شناسایی، تعقیب و مجازات خواهد کرد.»
مسئله مرگ و زندگی
هیمانشو تاکار، مدیر شبکه جنوب آسیا برای سدها، رودخانه‌ها و مردم، مستقر در دهلی، می‌گوید: «این معاهده برای هند که در بالادست رودخانه قرار دارد، اهمیت چندانی ندارد. این توافقنامه‌ها عموماً برای کشورهای پایین‌دست مانند پاکستان مهم‌تر هستند. این مسئله مرگ و زندگی است»، زیرا «رگ حیاتی پاکستان در زندگی کشاورزی و غذایی آن است. به همین دلیل آن را اقدام جنگی توصیف کرده‌اند.»
در واقع، از زمان استقلال در سال 1947، بین هند و پاکستان بر سر آب درگیری‌هایی رخ داده است، زیرا مرزهایی که در اثر تقسیم ایجاد شدند، رود سند را قطع کردند، رودخانه‌ای که کشور جدید پاکستان در اطراف آن متمرکز شده و برای تأمین آب در خارج از فصل بارندگی به آن وابسته است، همچنین 5 شاخه اصلی آن را قطع کردند، و این یکی از دلایل آغاز جنگ بین دو کشور بلافاصله بر سر کشمیر بود که رود سند از طریق آن از چین می‌آید.
بنابراین، تأمین منابع رود سند از اهمیت بالایی برخوردار شد. در سال 1960، پس از سال‌ها مذاکرات پرتنش با میانجیگری بانک جهانی، معاهده آب رود سند به اجرا درآمد و به هند حقوق کامل در استفاده از سه شاخه غربی داد، اما جریان آب از خود رود سند و دو شاخه شرقی آن، جهلوم و چناب، که بیشتر آب آن را تشکیل می‌دهند، را برای پاکستان تضمین کرد.
همانطور که دیوید میشل از مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی می‌گوید معاهده رود سند «پایه ثبات» تلقی می‌شد که در سال 2012 برای جامعه اطلاعاتی آمریکا بازنگری در مورد درگیری‌های احتمالی بر سر آب را تهیه کرد، و گفت که این بیشتر شبیه توافق طلاق است تا یک توافق همکاری، زیرا حوضه را به دو نیم تقسیم می‌کند، انعطاف‌پذیر نیست و برای چالش‌های جدید تغییرات آب و هوایی مناسب نیست، زیرا به آب‌های زیرزمینی، کیفیت آب و ذوب شدن یخ‌ها رسیدگی نمی‌کند، اما پس از دو جنگ و درگیری‌های کوچک متعدد، دوام آورده است.
تشدید بی‌سابقه تنش
به هند اجازه داده شد تا برخی از سدها را بسازد و مقداری آب از مناطق بالادست رودخانه برداشت کند، اما با شرایط سخت و با هماهنگی پاکستان. با این حال، دولت مودی مدت‌ها بود که به فکر هدف قرار دادن این توافقنامه بود. مودی پس از حمله در کشمیر در سال 2016 اعلام کرد که «خون و آب با هم جمع نمی‌شوند» و این تهدید را پس از حمله دیگری در سال 2019 تکرار کرد.
علیرغم جنگ‌ها و مسابقه تسلیحات هسته‌ای، هیئت‌های هندی و پاکستانی هر سال برای بررسی سطح آب، تبادل داده‌ها در مورد بارندگی و جریان رودخانه‌ها و مشورت به دیدار یکدیگر ادامه می‌دادند، اما دهلی نو در سال 2023 تمایل خود را برای مذاکره مجدد در مورد این معاهده اعلام کرد و گفت که جلسات سالانه کمیسیون آب رودخانه سند را به حالت تعلیق درخواهد آورد.
این روزنامه تعلیق معاهده را یک اقدام تدریجی دانست و گفت هیچ دکمه‌ای وجود ندارد که مودی بتواند آن را فشار دهد تا جریان آب به پاکستان را کاهش دهد. ایجاد زیرساختی که قادر به این کار باشد ممکن است یک دهه طول بکشد، اما هند ترفندهای زیادی در آستین دارد. به گفته تاهکار، نادیده گرفتن قوانین معاهده مربوط به «لایروبی رسوبات» ممکن است برای ایجاد آشفتگی در مسیر رودخانه در کوتاه مدت مورد استفاده قرار گیرد.
با وجود اینکه هند و پاکستان همواره اختلاف داشته‌اند، تصمیم مودی برای تعلیق این معاهده نشان‌دهنده یک تشدید بی‌سابقه تنش است، زیرا معاهده آب با گذشت زمان به بخشی از شبکه پیچیده‌ای از تفاهم‌های کتبی و نانوشته تبدیل شده است که روابط را تنظیم می‌کند.
ارتش‌ها علیرغم تبادل آتش، نوعی هماهنگی را ایجاد کرده‌اند که منطق بازدارندگی هسته‌ای از آن پشتیبانی می‌کند، زیرا هند در سال 1974 و پاکستان در سال 1998 به بمب هسته‌ای دست یافتند. بنابراین، درگیری نسبتاً سازماندهی شده بود، اما اکنون ترس از این وجود دارد که همه این ضمانت‌ها از بین بروند.
جنگ‌های آب
این روزنامه خاطرنشان کرد که جنگ‌های آب در جهان متعدد است، و به دره رود اردن اشاره کرد که مقادیر زیادی از آن قبل از رسیدن به دهانه خود در دریای مرده برداشت می‌شود. همچنین به رود نیل اشاره کرد که سودان و مصر تقریباً به طور کامل به آن وابسته هستند.
این روزنامه همچنین به سیستم رودخانه‌های دجله و فرات اشاره کرد که سوریه و عراق، ترکیه را به سوء استفاده از کنترل خود بر سرچشمه‌های آنها برای اعمال فشارهای سیاسی متهم می‌کنند. همچنین به سیستم رودخانه مکونگ اشاره کرد که چین در حال ساخت زیرساخت‌های برق آبی در سهم خود و سهم همسایگان خود مانند لائوس و میانمار است که باعث نگرانی ویتنام، کامبوج و تایلند شده است.
اما تحلیلگران در روزنامه‌های هندی متوجه شباهت بین موقعیت پاکستان نسبت به هند و موقعیت کشورشان نسبت به چین نشدند و هشدار دادند که ایجاد سابقه برای گروگان گرفتن رودخانه‌های پاکستان، نباید به چین متحد پاکستان ایده‌ای بدهد.
