آمریکا با خروج از افغانستان زیر همه وعده های که به ملت این کشور داده بود زد. این اقدام آمریکا لکه ننگی در تاریخ جدید این کشور است.
به گزارش جماران،«عبدالباری عطوان» نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم نوشت:خروج نیروهای آمریکایی از پایگاه هوایی بزرگ«بگرام» از افغانستان به شکل کامل و نیز خروج نیروهای ناتو به همراه نیروهای آمریکایی بعد از 20 سال جنگ که دو تریلیون دلار صرف آن شد و 3500 سرباز کشته آمریکایی و ده ها هزار زخمی در پی داشت، چندین معنا دارد:
نخست:اعتراف رسمی و عملی به شکست و رسیدن به پایانی است که نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق به دست مجاهدان افغان به آن رسید که غرب برای انتقام از شکست ویتنام آنها را آموزش داد. تاریخ تکرار شده است.
دوم: منفجر کردن جنگ داخلی،طایفه ای و نژادی میان قبایل پشتون که 45 درصد از جمعیت افغانستان را شکل می دهند و بیشتر آنها را طالبان هدایت می کنند با دیگر نژادها یعنی تاجیک ها(ترکمن ها)،هزاره (شیعیان) و دیگر نژادها.
سوم: افزایش احتمال تجزیه افغانستان و چه بسا تکه تکه کردن آن بر اساس طایفه ای و نژادی و تبدیل کردن آن به یک کشور شکست خورده و آسیب زدن به ثبات همسایگان مسلمان آن مانند پاکستان و ایران.
برخلاف وضعیت اوایل قرن کنونی زمانی که نیروهای آمریکایی به عنوان نیروهای آزادیبخش با علامت پیروزی و هیاهو و بزن و بکوب و جشنواره های تبلیغاتی که تاریخ به خود ندیده افغانستان شدند، به طوری که هزاران خبرنگار شبکه های تلویزیونی آمریکایی و جهانی برای جاودانه کردن این رخداد بزرگ به افغانستان آمدند، این بار نه جشن پیروزی و نه حتی مجلس عزای شکست برگزار شد.
اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان از همپیمان و حامی آمریکایی«هدیه بمب گذاری شده ای» دریافت کرد و ناگزیر روزهای باقی مانده برایش در کاخ ریاست جمهوری محدود است و به این درک و فهم رسیده است که سرنوشت وی چه بسا بدتر از همه همتاهای سابقش «یتیمان آمریکا»در ویتنام،پاناما و شاه ایران(فهرست اینها طولانی است)بشود.
گروه «القاعده» قطعا با قدرت و با نسخه جدیدش یعنی گروه تروریستی داعش بر می گردد و افغانستان تبدیل به جنگلی از سلاح های مختلف و متنوع از سبک گرفته تا سنگین می شود. ارتش افغاتسان که آمریکا بیش از دو میلیارد دلار برای تسلیح و آموزش آن هزینه کرده است در دو ماه آینده رو به فروپاشی می رود و فرماندهانش به ویژه غنی رئیس جمهور اکنون در جستجوی پناهندگی در ایالات متحده آمریکا یا اروپا هستند البته اگر از دست طالبان و نیروهایش فرار کنند.
وعده های آمریکا برای رفاه و دموکراسی افغان ها و تبدیل کردن کشورشان به بهشت برین مانند وعده ها به عراقی ها دود هوا شد. و ثابت شد که نمایش جوانان افغانی در تصاویر تلویزیونی در آرایشگاه ها که دارند ریش های خود را برای آماده شدن جهت دوران جدید آمریکایی می تراشند چیزی جز یک نمایش مسخره و به ریش خندیدن نبود.
طالبان پیشروی می کند و بیشتر استان های افغانستان را به تصرف خود در می آورد و نیروهایش به درواز های کابل پایتخت نیز رسیده اند و مساله اعلام بازگشت امارت اسلامی اش مساله وقت است و چه بسا فقط چند هفته دیگر این کار را می کند.
بایدن رئیس جمهور آمریکا که چین و صعود سریع این کشور به قله جهان تمام فکر و ذهنش را درگیر کرده است می خواهد که نزاع ها و آشوب ها را به خاورمیانه و پیرامون جغرافیایی چین صادر کند و از برگه برنده اسلام سیاسی به عنوان ابزاری پر نفوذ و سرنوشت ساز در این زمینه استفاده کند. همچنین باید انتظار داشته باشیم که میلیاردها دلار توسط کشورهای حاشیه خلیج فارس برای تأمین مالی این طرح جدید تزریق شود همانطور که این کشورها جنگ در سوریه و قبل از آن جهاد در افغانستان را مورد حمایت قرار دادند. این همان چیزی است که غیرت و حمیت ناگهانی آمریکا نسیت به قبایل منطقه اویغور مسلمان در شرق چین و در نزدیکی مرزهای افغانستان را تفسیر می کند.
این خروج آمریکایی ها لکه ننگی در تاریج جدید آمریکا و خیانت بزرگ به همپیمانان و زدن زیر همه وعده ها به ملت هایی است که این وعده ها را به همراه فرهنگ همبرگر،پیتزا و «کوکاکولا»خریدند و خود کرده را تدبیر نیست و با آنها همبستگی نمی کنیم.
ما بر این باور نیستیم که «همپیمانان» عرب آمریکا از این تجربه افغانستانی درس بگیرند و از پایان شرم آور درس بگیرند زیرا نه اینکه نخواهند بلکه بیشتر شان نمی توانند چرا که عقب نشینی آنها به معنای پایان شان است زیرا که آنها همه تخم مرغ های خود را در سبد مریکا گذاشتند و تنها گزینه پیش روی آنها گزینه شاه ایران است یعنی مرگ ناخواسته در تبعید.
وقتی نیروهای آمریکایی افغانستان را در اکتبر سال 2001 بعد ا زحوادث یازدهم سپتامبر به اشغال خود در آوردند مجله« ـتایم» تیتر بزرگی به همراه عکس یک مرد افغانی با لباسی رسمی منتشر کرد که می گوید«این پایان طالبان است» و پاسخ ما به او در همان زمان این بود که برعکس اتفاق خواهد افتاد. این یک دامی است که پایان آمریکا به عنوان یک قدرت بزرگ را در تاریخ ثبت می کند. شکست قطعا در راه است و این چیزی است که گذشت روزها در عمل ثابت کرده است.
پیامدهای خروج غیرمسئولانه آمریکا
دولت آمریکا در حالی نیروهای نظامی خود را از افغانستان خارج می‌کند که سقوط پی در پی مناطق مختلف در افغانستان نشان می‌دهد آمریکا در این مدت کار مهمی در ایجاد ساختارهای نظامی و دفاعی این کشور انجام نداده و هیچ نگاه بلندمدتی به تامین امنیت در این کشور نداشته است.
سقوط مناطق مختلف در افغانستان بار دیگر توجهات جهانی را به وضعیت شکننده امنیت در این کشور جلب کرده است و حالا به نظر می‌رسد که سایه تسلط دوباره طالبان بر این کشور بار دیگر پررنگ تر شده است. خشونت‌ها در افغانستان پس از اعلام جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا برای بازگرداندن ۲۵۰۰ نیروی باقی مانده آمریکایی در افغانستان تا ۱۱ سپتامبر شدت گرفته است.
خروج نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان عملا باعث خروج نیروهای نظامی دیگر کشورهای عضو ناتو از این کشور خواهد شد. خروج نیروهای آمریکا از افغانستان با چنان شتابی دنبال می‌شود که به نظر می‌رسد، این کشور پیش از موعد تعیین شده همه سربازان حاضر خود در افغانستان را از خاک آن کشور خارج کرده باشد.
حدود دو دهه از حضور نیروهای نظامی آمریکا در افغانستان می‌گذرد. در این مدت آمریکا همواره ادعای حمایت از افغانستان در تأمین امنیت و مبارزه با تروریسم را داشته اما اقدامات رئیس جمهور سابق این کشور، دونالد ترامپ و رئیس جمهور فعلی، جو بایدن آشکارا نشان داد که برای آمریکا امنیت و آرامش در افغانستان هیچ اهمیتی ندارد. رئیس جمهور سابق آمریکا با حضور در میز مذاکره با طالبان عملا به این گروه مشروعیت و اعتماد به نفس داد و توافقی با این گروه منعقد کرد که بسیاری اعتقاد داشتند که واقعیت‌های افغانستان در آن نادیده گرفته شد. دولت بایدن هم با خارج کردن نیروهای نظامی از افغانستان عملا مردم این کشور را در مقابل حملات طالبان بی دفاع گذاشت.
هدف اعلامی امریکا پس از ۱۱ سپتامبر از حمله به افغانستان، براندازی دولت طالبان بود که به القاعده و بن لادن پناه داده بود اما اکنون این کشور با خروج غیرمنتظره میدان راه برای طالبان باز کرده و موجب سقوط پی در پی مناطق مختلف به دست افغانستان شده است.
در همین زمینه سید رسول موسوی، دستیار وزیر امورخارجه و مدیر کل غرب وزارت امور خارجه ایران در توییتی تحت عنوان فرار غیرمسئولانه، ورود مسئولانه نوشت: آمریکایی‌ها غیرمسئولانه از افغانستان فرار کردند و کشور را در آستانه جنگ داخلی قرار دادند. ضروری است دولت، طالبان، مجاهدین و همه نیروهای ملی افغانستان با ورود مسئولانه به موضوع آینده افغانستان و اتخاذ تصمیمات شجاعانه کشور را نجات دهند.
رئیس جمهوری آمریکا، روز چهارم تیرماه با محمد اشرف غنی، رئیس جمهور و عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه افغانستان در کاخ سفید دیدار کرد. در این دیدار جو بایدن از مردم افغانستان خواست در مورد سرنوشت کشورشان تصمیم بگیرند و تاکید کرد به رغم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، همکاری بین واشینگتن و کابل پایان نمی‌یابد.
این در حالی است که همزمان با تشدید و گسترش حملات طالبان در دو ماه اخیر نگرانی‌ها در مورد احتمال فروپاشی ارتش افغانستان افزایش یافته است. کارشناسان آمریکایی معتقدند که طالبان ممکن است ظرف یک سال پس از خروج کامل نیروهای آمریکا و ناتو از افغانستان کابل را تصرف کند ولی سقوط کابل و دولت مرکزی اجتناب‌ناپذیر نیست و تا حدود زیادی به بهبود قابلیت‌های رزمی و فرماندهی نیروهای دولتی بستگی دارد.
برخی از کارشناسان معتقدند که طالبان که با ایدئولوژی ستیزه‌جویانه اش، اکنون بار دیگر در حال قوت گرفتن در افغانستان و همسایگی با ماست و گام به گام به مرزهای شرقی ایران نزدیکتر می‌شود. این امر می‌تواند سبب بی ثباتی و افزایش هزینه امنیت برای ایران شود. تهران در تمام این سال‌ها از گفت و گوهای بین گروه‌های افغانستانی دفاع کرده و از هیچ کمکی برای بازگشت آرامش به این کشور دریغ نکرده است حتی مقامات کشورمان طالبان را از واقعیات موجود در افغانستان می خوانند وآن را بخشی از راه حل می دانند با این حال این نکته هم همواره مورد تاکید مقامات ایران بوده که بحران افغانستان راه حل نظامی ندارد. طبیعتا پیگیری سیاست از راه تفنگ و زور جز هزینه دستاوردی در افغانستان نخواهد داشت.
طی هفته های اخیر و به موازات افزایش درگیری‌ها در افغانستان ایران هم رایزنیهای سیاسی و دیپلماتیک را افزایش داده است. سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در روزهای اخیر با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در سطوح عالی امنیتی و سیاسی موضوع افغانستان را با جدیت از نزدیک و با نگرانی پیگیری می کند و با طرف های مختلف در افغانستان در حال گفت وگو و رایزنی است، تأکید کرد: حفظ تمامیت ارضی افغانستان، حفظ وحدت ملی و رعایت حقوق اقلیت‌ها و دستاوردهایی که ملت افغانستان در طول دو دهه گذشته به سختی به دست آورده برای ما بسیار مهم است و تأکید بر آن داریم که گفت وگوهای اصیل بین‌الافغانی تنها راه حل پایدار برای مسئله افغانستان است.
وی با بیان اینکه طالبان همه افغانستان نیست و نخواهد بود، گفت: طالبان بخشی از افغانستان است و بخشی از راه حل آتی افغانستان است و آنچه که برای ما مهم است تشکیل دولتی فراگیر با حضور تمامی گروه های افغانستانی و رسیدن به راه حلی مسالمت آمیز و پایدار در این کشور است.
در همین راستا اخیرا محمد ابراهیم طاهریان با محمد حنیف اتمر وزیر خارجه افغانستان دیدار و گفت و گو کرد. بر اساس بیانیه وزارت خارجه افغانستان، طاهریان در این دیدار در مورد نتایج سفر اخیری که به پاکستان داشت، به وزیر خارجه این کشور اطلاعاتی داد. طاهریان همچنین با اشاره بر اهمیت اجماع منطقه‌ای و تقویت روابط میان سه کشور، طرح برگزاری نشست سه‌جانبه وزرای خارجه افغانستان، ایران و پاکستان را مطرح کرد.
تاکنون مذاکرات بین دولت افغانستان و طالبان بدون نتیجه بوده است. برخی از ناظران بر این عقیده‌اند که مذاکره طالبان با دولت افغانستان، تنها برای گرفتن امتیاز از دولت افغانستان بود.از جمله امتیازاتی که باعث آزادی صدها زندانی طالبان از زندان‌های افغانستان و پیوستن دوباره آنها به گروه طالبان شد.
فارغ از علل موفقیت‌های طالبان در سلطه بر مناطق مختلف افغانستان نباید فراموش کرد که پیشروی‌های نظامی امروز طالبان حتی اگر ادامه داشته باشد حفظ برتری و حکومت بر مردم افغانستان به راحتی گذشته نخواهد بود. اقوام مختلف افغانستانی با جنگ بیگانه نیستند و در هر صورت خود را سازماندهی کرده و در مقابل طالبان خواهند ایستاد. اما در نهایت این موضوع باید برای همه روشن شده باشد که بحران افغانستان راه حل نظامی ندارد و در نهایت گروه‌های افغانستانی باید با گفت و گو و تعامل ثبات و امنیت و آرامش را برای کشور خود به ارمغان بیاورند.
مقاومت مردمی در برابر طالبان؛پسر احمد شاه مسعود به میدان آمد
سقوط سریع چند شهرستان افغانستان به دست طالبان در چند هفته گذشته باعث شد تا مردم دور رهبران خود جمع شوند و در حمایت از نیروهای امنیتی بسیج شوند.
«احمد مسعود» فرزند «احمدشاه مسعود» قهرمان ملی افغانستان، از چند سال به این‌سو کوشیده تا یک روند نظامی را تحت نام «مقاومت دوم» در برابر طالبان ایجاد کند. در این شب و روز که جنگ میان نیروهای امنیتی و دفاعی افغان شدت گرفته است، او تلاش‌هایش را در زمینه ایجاد جبهه نظامی مقاومت ضد طالب بیشتر ساخته و می‌خواهد به زودی مبارزات خود را در برابر این گروه به راه بیندازد.
احمد مسعود، در روزهای گذشته دیدارهای جداگانه‌ای با شماری از رهبران جهادی و مقاومت‌گران این کشور به ویژه مجاهدین پنجشیر را دور از دسترس رسانه‌ها آغاز کرده است و تلاش دارد که با یک دیدگاه و انسجام واحد در برابر طالبان ایستادگی کند.
احمد مسعود، روز شنبه در دیداری که با امرالله صالح، معاون اول ریاست‌جمهوری افغانستان، داشت گفت: «شب یازدهم سرطان (تیر) ۱۴۰۰، دیدار مفصلی با آقای امرالله صالح، معاون اول ریاست‌جمهوری افغانستان داشتم. در این نشست روی وضعیت جاری کشور تبادل نظر نمودیم.»
مسعود، در مورد این دیدارش با امرالله صالح گفت: «بسیج مردمی در حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی کشور، استقرار وضعیت و عقب زدن تهاجم طالبان محور اصلی گفت‌وگوی ما بود.»
او تاکید کرد: «ما در زمینه اهداف یاد شده (بسیج کردن مردم و ایستادگی در برابر طالبان)، هماهنگی بیشتری خواهیم داشت.»
مسعود، که بین طرفداران خود و پدرش به نام آمر جوان و رهبر مقاومت دوم یاد می‌شود، روز دوشنبه، ۷ تیر، در پنجشیر بار دیگر به طالبان اعلام کرد که از جنگ و کشتار دست بردارید و به روند صلح بپیوندید در غیر آن مردم در برابرتان ایستادگی می‌کنند و نابود خواهید شد.
او در کنار آنکه طالبان را به صلح دعوت کرد، هشدار داد: «اگر دشمن ما کنار نیاید و صلح را قبول نکند، مردم افغانستان از هلمند تا بدخشان به دفاع از سرزمینشان برمی‌خیزند و پرچم قهرمان ملی خود برافراشته نگه می‌دارند تا از سرزمینشان دفاع کنند.»
به گزارش ایندپندنت احمد مسعود، از تمام افسران و نظامی‌ها این کشور خواسته است که به هر دلیلی که از وظایفشان برکنار شده‌اند با حفظ رتبه نظامی‌شان به جبهه مقاومت ملی که او ایجاد کرده است همراه شوند و "در برابر طالب که دشمن مشترک همه ماست از کشور خود دفاع کنند."
گفتنی است که از دو ماه به این سو، جنگ در سراسر افغانستان به ویژه شمال این کشور میان طالبان و نیروهای امنیتی و دفاعی افغان شدت گرفته است و در این جنگ طالبان پیشروی‌ها و دستاوردهای زیاد داشته است و شماری از روستاها را نیز تصرف کرده است.
دولت افغانستان با تغییرات آنی در بخش‌های امنیتی و دفاعی این کشور تلاش دارد که جنگ را مهار کرده و اجازه ندهد که طالبان پیشروی‌های زیادی داشته باشد، اما دیده می‌شود که این تغییرات هنوز هم دستاورد فاحشی نداشته است.
اکنون از بدخشان تا هملند و از شرق تا غرب افغانستان شماری از رهبران و فرماندهان پیشین جهادی به ویژه فرماندهان جهادی سمت شمال این کشور آرام ننشسته‌اند و برای مقابله با طالبان مردم را مسلح ساختند و در کنار نیروهای امنیتی و دفاعی افغان با طالبان در جنگ شدید قرار دارند، تا جایی که توانستند شماری از روستاها را دوباره از تصرف این گروه پس بگیرند.
حالا جنگ طالبان علیه نیروهای امنیتی و دفاعی افغان در شمال این کشور نسبت به مناطق شرقی، جنوبی و غربی افغانستان شدت گرفته است و طالبان که در گذشته در شمال این کشور بارها شکست خورد و فرماندهان این گروه از این مناطق خاطرات خوشی ندارد، پس از آغاز خروج نظامی خارجی از افغانستان، جنگ را در این مناطق (شمال) آغاز کرد و تلاش دارد که شکست‌های پیشین خود را جبران کند.
دولت افغانستان از ایستادگی مردم و فرماندهان جهادی به ویژه مردم شمال در برابر طالبان قدردانی کرده است و همچنین از آنان حمایت‌های مالی و نظامی نیز کرده است و اکنون روند مسلح‌سازی مردم نیز به شدت جریان دارد.
با اعلام رسمی آمریکا برای خروج از افغانستان و آغاز روند خروج، جنگ، حملات انتحاری، انفجاری و ترورهای هدفمند در این کشور شدت گرفته است. افغان‌ها و سیاسیون افغانستان انگشت انتقاد را به سمت جامعه جهانی و آمریکا نشانه گرفته‌اند و تاکید دارند که آنان طالبان را دوباره تقویت کردند و خود پا به فرار گذاشتند، اما آمریکا و جامعه جهانی گفته‌اند که کمک‌هایشان را به دولت افغانستان و به ویژه نیروهای نظامی افغان ادامه می‌دهند و تاکید کردند که مخالف جنگ و رسیدن طالبان به قدرت‌اند و اگر طالب پیروز شد هرگز «امارت»شان را به رسمیت نمی‌شناسند.
