ادامه مطلب به این شرح است: محرم که به دروازه یزد می رسد رخت و لباس های تاخورده در گنجه ها را بر تن شهر و مردمانش می کند و دارالعباده را عزادار سومین امام شیعیان می سازد.
شهری که به قدمت تاریخش، سابقه و سبک های خاص در برگزاری آیین های محرم دارد و این جلوه های یگانه عزاداری در یزد تنها تکراری است که گَرد کهنگی و دلزدگی به خود نمی گیرد هرچند آفت نوآوری و تغییر چند سالی است که به تهدیدی برای این مناسک تبدیل شده است.
تغییری که متهم ردیف اول آن را جوانان شهر می دانند، اما از جوانگی و شور عاشورایی در آن خبری نیست.
غروب پنجشنبه شب گذشته حوالی امامزاده جعفر(ع) یزد ترافیکی سنگینی بوجود آمده بود و مشابه آن در بلوار امامت آزادشهر هم به چشم می خورد.
آنچه در ابتدا برای ترافیک در یزد می توان تصور کرد، وقوع تصادف، عملیات عمرانی شهرداری و یا پخش شیرینی و شربت به مناسبت اعیاد مذهبی است.
اما هنوز 2 شب مانده به محرم راه اندازی کاروانی از تریلی و ماشین های سنگین که با نمادهای عاشورا آذین بندی شده، عبور و مرور مردم را مختل کرده بود.
مراسمی که به طور معمول در روز عاشورا در یزد انجام می شد.
چند سالی است که مراسمی به نام «استقبال از محرم» در حال باب شدن است و در کنار برخی دیگر انحرافات و رفتارهای دور از شان محرم مورد انتقاد و اعتراض علما و دلسوزان مذهبی قرار گرفته است.
حجت الاسلام و المسلمین قرائتی در انتقاد از این مراسم گفته است: « در هیچ کجای اسلام، استقبال از محرم وجود ندارد. جایی دیدم که نوشته 80 روز به محرم، 79 روز به محرم،… یعنی اصل برای ما گریه نیست. ما گریه و خنده‌مان با هم است.
آیا به استقبال عاشورا رفتن واجب است؟ کسی گفته؟ هیچ کس نگفته به استقبال عاشورا برویم. در اسلام استقبال از عاشورا نداریم.»
حال و هوای یزد به تاسی از آغاز ماه محرم دگرگون شده و شهر همچون مردمانش سیاه پوش است.
برپایی ایستگاه های چایی صلواتی نیز یکی از رسوم تازه باب شده در ایام محرم سالهای اخیر است و عمدتا جوانان در محله ها و گذرها و یا کسبه در معابر و خیابان ها با نصب داربست و شمایل و پارچه نوشته هایی با مضامین عاشورایی، به اهل محل و عابرین چای صلواتی می دهند و به نوعی جایزین سقایی در محرم شده است.
هرچند برپایی چنین ایستگاه های صلواتی شور و حال خاصی به شهر داده و اشتیاقی در جوانان ایجاد کرده اما پخش نوحه های رنگارنگ آنهم با صدایی بیش از تحمل سیستم شنوایی انسان از معنویت چنین فضاهایی کاسته و بیشتر موجب آزار صوتی شهروندان شده است .
خصوصا آنکه در برخی معابر و محلات به فاصله چند متر از هم چنین ایستگاه هایی برپا شده و تداخل صدای نوحه های پخش شده از آنها گوش خراش است.
انتقاد دیگری که نه تنها به محتوای نوحه های این ایستگاه های صلواتی بلکه اصولا به رواج یافتن پخش نوحه های غیر بومی و عمدتا مربوط به مداحان مشهور ساکن تهران در یزد در سالهای اخیر شده کم توجهی به نوحه های اصیل و پرمحتوای مداحان و نوحه خوانان یزدی همچون مرحوم حسین سعادتمند است.
در سالهای اخیر نوحه خوانی محلات یزد همچون هیات بعثت در سطح کشور بازتاب وسیعی داشته و با استقبال کم نظیر مردم استان های دیگر مواجه شده است اما به اغلب ایستگاه های صلواتی چایی در یزد که سری بزنید نوحه های در حال پخش قرابتی با سبک عزاداری این دیار ندارد.
گرایش برخی هیات ها و دسته جات عزاداری یزد به نوحه های کم محتوا و سبک های اجرایی سخیف در سالهای اخیر باعث انتقاد امام جمعه یزد نیز شده است.
آیت الله ناصری در این باره گفت: « محرم، ماه گریه بر مظلومیت اهل بیت علیهم السلام خاصه سربازان با وفای کربلاست و این گریه ها، بقای اسلام و تشیع را بیمه می کند و ضامن تداوم اسلام علوی و حسینی است؛اما آنچه که این مهم را تهدید می کند افراطی عمل کردن در نوحه سرایی و عزاداری هاست.
اشعار بی محتوا، ملودی های کم ارزش عاریتی، پیرایش در وضعیت ظاهر بعضی از هیئات و از شکل سنتی و اصیل عزاداری خارج شدن و به اصطلاح روی آوردن به نوآوری های کاذب، این ها همه برای عزاداری سالار شهیدان نه تنها وهن بلکه به بیراهه رفتن و مسیر را عوض کردن است.»
موضوع دیگری که در یزدگردی ایام محرم به چشم می آید، مظلومیت و مهجوریت مساجد محلات شهر در برپایی مراسم عزاداری امام سوم شیعیان است.
هرچند مسجد مهمترین پایگاه اجتماعی اسلام بوده و تاکید فراوانی بر محوریت آن شده است و در سالهای ابتدایی انقلاب نیز عمده فعالیت های فرهنگی، عبادی و حتی اجتماعی محلات در مساجد صورت می گرفته اما اگر در محلات امروز یزد قدم بگذارید با درب های بسته اغلب مساجد در ایام محرم مواجه می شوید.
موضوعی که امام جمعه ابرکوه در خصوص آن گفته است: « در روز قیامت مسجد از خالی بودن، قرآن از مهجور بودن اهل بیت (ع) از مظلوم بودن خویش شکایت خواهند کرد.»
روضه های یزد که اغلب در خانه های آبا و اجدادی برگزار شده و بانیان آن به تاسی از گذشتگان خود و با یاد آنها اقدام به روضه خوانی می کنند و یا در حسینیه ها و تکایای محلات برپا می شود، از قدمت و شهرت خاصی برخوردار است.
محرم که به یزد می آید بنرها و پارچه نوشته هایی در تبلیغ برپایی مراسم روضه شهر را فرا می گیرد که هرکدام تلاش می کنند با استفاده از رنگ و لعاب و تکنیک های تبلیغاتی و برجسته کردن اهمیت سخنران یا معروفیت مداح، مردم را به مراسم خود دعوت کنند.
آنچه در این میان بارها مورد انتقاد قرار گرفته اصرار بر دعوت از روحانیون غیر یزدی و مداحان شهرهای دیگر برای حضور در روضه های محرم یزد است.
بی شک در میان روحانیون و مداحان یزدی چهره های باسواد و متبحری وجود دارند که می توانند با لهجه شیرین یزدی پاسدار فرهنگ و سنت های ناب عاشورایی یزد باشند.
7532*2047* دریافت کننده: سعید صادقی مقدم - انتشار- عباسقلی اشکورجیری
irnayazdd@
انتهای پیام شهری که به قدمت تاریخش، سابقه و سبک های خاص در برگزاری آیین های محرم دارد و این جلوه های یگانه عزاداری در یزد تنها تکراری است که گَرد کهنگی و دلزدگی به خود نمی گیرد هرچند آفت نوآوری و تغییر چند سالی است که به تهدیدی برای این مناسک تبدیل شده است.
تغییری که متهم ردیف اول آن را جوانان شهر می دانند، اما از جوانگی و شور عاشورایی در آن خبری نیست.
غروب پنجشنبه شب گذشته حوالی امامزاده جعفر(ع) یزد ترافیکی سنگینی بوجود آمده بود و مشابه آن در بلوار امامت آزادشهر هم به چشم می خورد.
آنچه در ابتدا برای ترافیک در یزد می توان تصور کرد، وقوع تصادف، عملیات عمرانی شهرداری و یا پخش شیرینی و شربت به مناسبت اعیاد مذهبی است.
اما هنوز 2 شب مانده به محرم راه اندازی کاروانی از تریلی و ماشین های سنگین که با نمادهای عاشورا آذین بندی شده، عبور و مرور مردم را مختل کرده بود.
مراسمی که به طور معمول در روز عاشورا در یزد انجام می شد.
چند سالی است که مراسمی به نام «استقبال از محرم» در حال باب شدن است و در کنار برخی دیگر انحرافات و رفتارهای دور از شان محرم مورد انتقاد و اعتراض علما و دلسوزان مذهبی قرار گرفته است.
حجت الاسلام و المسلمین قرائتی در انتقاد از این مراسم گفته است: « در هیچ کجای اسلام، استقبال از محرم وجود ندارد. جایی دیدم که نوشته 80 روز به محرم، 79 روز به محرم،… یعنی اصل برای ما گریه نیست. ما گریه و خنده‌مان با هم است.
آیا به استقبال عاشورا رفتن واجب است؟ کسی گفته؟ هیچ کس نگفته به استقبال عاشورا برویم. در اسلام استقبال از عاشورا نداریم.»
حال و هوای یزد به تاسی از آغاز ماه محرم دگرگون شده و شهر همچون مردمانش سیاه پوش است.
برپایی ایستگاه های چایی صلواتی نیز یکی از رسوم تازه باب شده در ایام محرم سالهای اخیر است و عمدتا جوانان در محله ها و گذرها و یا کسبه در معابر و خیابان ها با نصب داربست و شمایل و پارچه نوشته هایی با مضامین عاشورایی، به اهل محل و عابرین چای صلواتی می دهند و به نوعی جایزین سقایی در محرم شده است.
هرچند برپایی چنین ایستگاه های صلواتی شور و حال خاصی به شهر داده و اشتیاقی در جوانان ایجاد کرده اما پخش نوحه های رنگارنگ آنهم با صدایی بیش از تحمل سیستم شنوایی انسان از معنویت چنین فضاهایی کاسته و بیشتر موجب آزار صوتی شهروندان شده است .
خصوصا آنکه در برخی معابر و محلات به فاصله چند متر از هم چنین ایستگاه هایی برپا شده و تداخل صدای نوحه های پخش شده از آنها گوش خراش است.
انتقاد دیگری که نه تنها به محتوای نوحه های این ایستگاه های صلواتی بلکه اصولا به رواج یافتن پخش نوحه های غیر بومی و عمدتا مربوط به مداحان مشهور ساکن تهران در یزد در سالهای اخیر شده کم توجهی به نوحه های اصیل و پرمحتوای مداحان و نوحه خوانان یزدی همچون مرحوم حسین سعادتمند است.
در سالهای اخیر نوحه خوانی محلات یزد همچون هیات بعثت در سطح کشور بازتاب وسیعی داشته و با استقبال کم نظیر مردم استان های دیگر مواجه شده است اما به اغلب ایستگاه های صلواتی چایی در یزد که سری بزنید نوحه های در حال پخش قرابتی با سبک عزاداری این دیار ندارد.
گرایش برخی هیات ها و دسته جات عزاداری یزد به نوحه های کم محتوا و سبک های اجرایی سخیف در سالهای اخیر باعث انتقاد امام جمعه یزد نیز شده است.
آیت الله ناصری در این باره گفت: « محرم، ماه گریه بر مظلومیت اهل بیت علیهم السلام خاصه سربازان با وفای کربلاست و این گریه ها، بقای اسلام و تشیع را بیمه می کند و ضامن تداوم اسلام علوی و حسینی است؛اما آنچه که این مهم را تهدید می کند افراطی عمل کردن در نوحه سرایی و عزاداری هاست.
اشعار بی محتوا، ملودی های کم ارزش عاریتی، پیرایش در وضعیت ظاهر بعضی از هیئات و از شکل سنتی و اصیل عزاداری خارج شدن و به اصطلاح روی آوردن به نوآوری های کاذب، این ها همه برای عزاداری سالار شهیدان نه تنها وهن بلکه به بیراهه رفتن و مسیر را عوض کردن است.»
موضوع دیگری که در یزدگردی ایام محرم به چشم می آید، مظلومیت و مهجوریت مساجد محلات شهر در برپایی مراسم عزاداری امام سوم شیعیان است.
هرچند مسجد مهمترین پایگاه اجتماعی اسلام بوده و تاکید فراوانی بر محوریت آن شده است و در سالهای ابتدایی انقلاب نیز عمده فعالیت های فرهنگی، عبادی و حتی اجتماعی محلات در مساجد صورت می گرفته اما اگر در محلات امروز یزد قدم بگذارید با درب های بسته اغلب مساجد در ایام محرم مواجه می شوید.
موضوعی که امام جمعه ابرکوه در خصوص آن گفته است: « در روز قیامت مسجد از خالی بودن، قرآن از مهجور بودن اهل بیت (ع) از مظلوم بودن خویش شکایت خواهند کرد.»
روضه های یزد که اغلب در خانه های آبا و اجدادی برگزار شده و بانیان آن به تاسی از گذشتگان خود و با یاد آنها اقدام به روضه خوانی می کنند و یا در حسینیه ها و تکایای محلات برپا می شود، از قدمت و شهرت خاصی برخوردار است.
محرم که به یزد می آید بنرها و پارچه نوشته هایی در تبلیغ برپایی مراسم روضه شهر را فرا می گیرد که هرکدام تلاش می کنند با استفاده از رنگ و لعاب و تکنیک های تبلیغاتی و برجسته کردن اهمیت سخنران یا معروفیت مداح، مردم را به مراسم خود دعوت کنند.
آنچه در این میان بارها مورد انتقاد قرار گرفته اصرار بر دعوت از روحانیون غیر یزدی و مداحان شهرهای دیگر برای حضور در روضه های محرم یزد است.
بی شک در میان روحانیون و مداحان یزدی چهره های باسواد و متبحری وجود دارند که می توانند با لهجه شیرین یزدی پاسدار فرهنگ و سنت های ناب عاشورایی یزد باشند.
7532*2047* دریافت کننده: سعید صادقی مقدم - انتشار- عباسقلی اشکورجیری
irnayazdd@
کپی شد
