نسیم نجفی اقدم در وب سایت خود نوشت: «یوتوب کانال های من را فیلتر کرد تا از دیده شدن آنها جلوگیری کند. چیزی به نام فرصت برای رشد برابر در یوتوب یا هر وب سایت اشتراک گذاری ویدیوی دیگری وجود ندارد، کانال شما فقط زمانی رشد می کند که آنها بخواهند».
مساله ای که با توجه به استفاده بسیار کاربران ایرانی از فضاهای مجازی از جهات مختلف قابل تامل و بررسی است .
نخست این که عدم ارضای نیاز به دیده شدن چه تبعاتی می تواند به همراه داشته باشد و دیگر این که چگونه می توان از بروز اثرات منفی این امر پیشگیری کرد .
*خودجلوه گری افراطی معضلی جهانی
از دید روانشناسی ، توجه‌طلبی از نیازهای طبیعی و بخشی از الزامات زندگی اجتماعی آدمی است . کسب وجهه اجتماعی نوعی تایید خویشتن است، چرا که افراد اگر دریابند که دیگرانی هستند که آرا و رفتار آنها را مورد تایید یا الگو قرار می‌دهند، به شکلی حس تایید خودشان تقویت می‌شود.
اما مشکل از زمانی بروز می کند که فرد برای جلب توجه به هر روشی حتی نادرست دست می زند .
امین حق ره مشاور و مددکار اجتماعی در این باره به ایرنا گفت : میل بیمارگونه و افراطی به خود جلوه‌‌گری در شبکه‌های مجازی منحصر به ما نیست و یک معضل جهانی است .
با این همه به اعتقاد وی بر اساس مشاهدات این میل افراط گونه به دیده شدن به دلایلی در جامعه ایرانی به مرحله خطر رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: تجربه ی کار در حوزه‌ی جرایم نشان می دهد بسیاری از بزه‌ها (به خصوص نزاع و درگیری خیابانی و حتی قتل در ملاء عام یا نوع سریالی ا‌ش) ریشه در میلِ عامل بزه، به دیده شدن و پذیرفته شدن از سوی جمع دارد.
حق ره متذکر شد: وقتی امکان شکوفایی و بالندگی و خوداظهاری مثبت نیست و جامعه شرایطش را مهیا نمی‌کند ، راهی که برای ارضای این نیاز درونی می‌ماند، دیده شدن به هر وسیله و هرشکلی حتی با پذیرفتن نقش و شخصیتی منفی و منفور در جامعه است مانند این که اسمی یا لقبی سر زبان‌ها بیفتد دیگر کافی است .
وی افزود: فضای مجازی این امکان را به صاحبان شخصیت‌های سرکوب شده یا نادیده انگاشته شده می‌دهد که سهل‌تر و سریع‌تر مخاطبان خویش را پیدا کنند و با لوازمی که در اختیارشان می‌گذارد خودشان را به تعداد بیشتری مخاطب عرضه کنند و از افزایش دنبال کننده ها و لایک‌هایشان لذت ببرند و اقناع شوند .
این مددکار اجتماعی اثرات عدم اقناع میل افراطی به دیده شدن را طیفی از مشکلات روحی و بیماری ها از وسواس و افسردگی گرفته تا خشونت عنوان کرد.
وی خاطرنشان کرد : باید توجه داشت که ما شکل‌های دیگری از این آسیب را نیز پیش از ظهور فضای مجازی داشتیم و داریم.
به گفته وی یک نمونه از این آسیب را می شود در نحوه‌ی آرایش چهره‌ی زنان و دختران ایرانی مشاهده کرد. گریم افراطی و غلیظ صورت، و استفاده‌ی غیرمتعارف از لوازم آرایش، عموما و در اکثر موارد به دلیل همان احساس نادیده انگاشته شدن، و به جهت جلب توجه و اعلام وجود اتفاق افتاده است.
حق ره متذکر شد: شکل دیگری از این آسیب، را هم می شود در مصرف غیرمتعارف الکل و موادمخدر دید. در بسیاری از مواقع دلیل گرایش و تجربه‌ی مصرف در بین جوانان، همین اعلام حضور و وجود به جامعه یا به عبارتی یک جور خودزنی برای جلب توجه و نشان دادن شخصیتی مستقل که خودش تصمیم گیرنده نهایی است .
* به ماران ضحاکهای مجازی خوراک ندهیم
بی شک جلوگیری از فناوری و فعالیت افراد در این فضاها چاره کار نیست و راه به جایی نمی برد. اما قطعا برای پیشگیری از بروز یا کاهش تبعات منفی می توان با استفاده از نظرات کارشناسی و علمی اقداماتی را انجام داد.
حق ره در این باره گفت : در این رابطه چند نکته‌ی مهم وجود دارد نخست تاثیر پررنگ و موثر مخاطب است ؛ مساله‌ای که متاسفانه کلیت کاربران ایرانی در فضای مجازی به آن بی‌تفاوتند.
به اعتقاد وی یکی از آسیب‌های جدی این حوزه که باید خیلی جدی شناسانده شود تا سریع تغییر رفتار اتفاق بیفتد، عادت بدی است که وی از آن به عنوان سندرم تایید بی‌هدف! یا لایک الکی! نام می برد.
حق ره می افزاید: کافی‌ست در شبکه های مجازی فعال باشید تا ببینید متاسفانه بسیاری‌از کاربران، پای تصاویر، فیلم‌ها و نوشته‌های دیگران لایک می‌زنند بی آن که متن را خوانده یا دیده باشند.
به اعتقاد وی این کار بسیاری از اوقات به شکل اعتیادگونه و غیرارادی رخ می‌دهد به نحوی که برخی مواقع حتی محتوای پست مورد نظر برخلاف علاقه ی شخصی کاربر است اما به دلایلی همچون رفاقت، ارتباط خویشاوندی، جلب توجه برای لایک متقابل انجام می شود .
همچنین به گفته وی گاهی این تائید یا لایک حتی از سر مزاح و شوخی صورت می گیرد که مساله خطرساز هم از همین جا شروع می‌شود.
چند چیز در فضای مجازی نشانه‌ی برتری یک کاربر بر کاربران دیگر است ، دنبال کننده یا فالوور بیشتر ، تائید یا لایک بیشتر، اشتراک گذاشته شدن بیشتر و دیده شدن بیشتر.
اشکال کار اینجاست چون فضا، مجازی‌ست، امکان جعل و قلب واقعیت هم بسیار بیش از جهان واقع، فراهم است . از این جهت جعل آمار و ارقام هم در حقیقت برای کسب جعلیِ شخصیت طرفداران زیادی دارد و این در کنار همان سندرم تایید بی‌هدف، می‌تواند در دنیای مجازی اسباب خلق غولهای مجازی شود.
به گفته این مددکار اجتماعی شخصیت‌های بیمار، خطرناک و غیرقابل اعتماد و پیش بینی ، موجوداتی مثل مارهای روی دوش ضحاک، برای بقا، و ارضای کاستی‌های روانی، به هر طریق و هزینه‌ای نیاز به شکار آدم‌های جدید دارند.
حق ره با هشدار نسبت به خوراک دادن مجازی به این مارها تصریح کرد: هر عاملی که در ادامه روند خلل وارد کنه یا اسباب ریزش مخاطب (فالوور) باشد می‌تواند هدف حمله قرار بگیرد که افشای محرمانه‌ها و تصاویر شخصی، به نیت ضربه زدن به اعتبار رقیب از همین دسته است.
متاسفانه در بسیاری مواقع این تنش‌ها به بیرون از فضای مجازی هم انتقال پیدا می‌کند و موجب بروز اعمال خشن با تبعات سنگین و بی‌بازگشتی نظیر ماجرای حمله دختر ایرانی امریکایی و حمله مسلحانه به دفتر یوتیوب می شود.
به اعتقاد این کارشناس در شکل گیری ماجرای حمله دختر ایرانی امریکایی به دفتر یوتیوب همه‌ی موارد پیش گفته موثر بوده و پررنگ تر همان سندرم لایک الکی است. تا جایی که فرد به دلیل مشاهده‌ی گستردگی مخاطب در فضای مجازی، ایجاد توهم قدرت، و بعد از احساس در معرض خطر قرار گرفتن جایگاه اجتماعی (با محدود شدن ارتباطش با مخاطب و به تبع ریزش فالوور) با هضم شدن در تخیلات، برای تثبیت برساخته‌های ذهنی، اقدام به حذف موانع فرضی و بعد حذف فیزیکی خود کرد.
*انگیزه های مادی
تقریبا در هر دقیقه 300 ساعت محتوای جدید در یوتیوب آپلود و روزانه تقریبا 4 میلیارد ویدئو در این سایت مشاهده می شود.
مرتضی بصارت دار کارشناس رسانه و سازنده بازیهای رایانه ای انگیزه های مالی را نیز در علت بروز خشونت از سوی این کاربر یوتیوب بسیار موثر می داند .
وی با اشاره به این که یوتیوب به افرادی که ویدئوهایشان وایرال بشود ( بیننده میلیونی داشته باشد ) پول پرداخت می کند افزود : هر فیلم باید چهار هزار ساعت دیده شده باشه و حداقل یکهزار عضو یوتیوب دیده باشند ، بعد از آن به ازای هر یکهزار بازدید یوتیوب مبلغی به سازنده ویدئو پرداخت می کند.
به گفته وی مثلا شخصی که مطرح است و چند میلیون بازدید کننده دارد در ماه چند هزار دلار از یوتیوب درآمد کسب می کند.
این کارشناس با اشاره به این که در صورت افزایش شکایت ها از یک کلیپ طبیعتا یوتیوب بازنگری می کند اظهار داشت : افراد زیادی در ایران از این که این دختر نماینده جامعه ایرانی شناخته شود خشنود نبودند و کلیپ های وی را برای حذف گزارش می کردند.
بصارت دار این که یوتیوب راسا در این قضیه تصمیم گیرنده بوده را رد کرد و افزود: کلیپهای نسیم بدلیل پوچ بودن و ترویج برهنگی توسط کاربران ریپورت می شد.
وی با اشاره به این که بارگذاری ویدئوهای توهین‌آمیز، هرزه‌نگاری و موارد تشویق به اعمال جرم توسط یوتیوب ممنوع شده‌است تصریح کرد : کلیپهای نسیم اکثرا با ریپورت کاربران تحت عنوان توهین به قوم و نژاد و کشور حذف می شد.
وی افزود: در مورد نسیم اقدم نمی شود دقیق معیارها و کلیشه ها را پیاده کرد . چرا که کلیپ های وی و ادبیات کلامی وی نشان می داد که از لحاظ ذهنی و رفتاری و هوش اجتماعی شرایط عادی ندارد اما کلیپ هایش پر بیننده بود.
به اعتقاد این کارشناس رسانه اینکه بخواهیم حضور چنین افرادی را که در همه جای دنیا هم هستند را در فضای مجازی کمرنگ یا کنترل کنیم کاملا در حوضه جامعه شناختی باید دنبالش را گرفت.
بصارت دار می افزاید :فضای مجازی فقط یک بستر و کمک کننده است ولی عامل اصلی نیست ، این افراد قبلا هم بودند ، بیست سال پیش در کوچه و خیابان با بیننده ی کمتر و اکنون در فضای مجازی با بیننده بیشتر حضور دارند.
اکنون پویش های متعددی در فضای مجازی به راه افتاده تا به کاربران هشدار دهد از دنبال و تائید کردن یا به اصطلاح فالو و لایک چنین افرادی خودداری کنند مبادا منجر به بروز رفتارهای خطرناک از سوی آنان شود.
گرچه میل به دیده شدن از کودکی تا سالخوردگی در انسان وجود دارد اما بی شک در دوره نوجوانی و جوانی بیشتر و حساس تر است.
درصد بالایی از جمعیت 80 میلیونی کشور را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهند .
یقینا استفاده از علم روانشناسی و جامعه شناسی و آموزش به افراد جامعه در کنار ایجاد شرایط و محیط لازم برای رشد اجتماعی می تواند از میزان بروز رفتارهای نابهنجار و تبعات منفی فناوری های نوین ارتباطی بکاهد.
گزارش از گیتی بابایی
6030
انتهای پیام مساله ای که با توجه به استفاده بسیار کاربران ایرانی از فضاهای مجازی از جهات مختلف قابل تامل و بررسی است .
نخست این که عدم ارضای نیاز به دیده شدن چه تبعاتی می تواند به همراه داشته باشد و دیگر این که چگونه می توان از بروز اثرات منفی این امر پیشگیری کرد .
*خودجلوه گری افراطی معضلی جهانی
از دید روانشناسی ، توجه‌طلبی از نیازهای طبیعی و بخشی از الزامات زندگی اجتماعی آدمی است . کسب وجهه اجتماعی نوعی تایید خویشتن است، چرا که افراد اگر دریابند که دیگرانی هستند که آرا و رفتار آنها را مورد تایید یا الگو قرار می‌دهند، به شکلی حس تایید خودشان تقویت می‌شود.
اما مشکل از زمانی بروز می کند که فرد برای جلب توجه به هر روشی حتی نادرست دست می زند .
امین حق ره مشاور و مددکار اجتماعی در این باره به ایرنا گفت : میل بیمارگونه و افراطی به خود جلوه‌‌گری در شبکه‌های مجازی منحصر به ما نیست و یک معضل جهانی است .
با این همه به اعتقاد وی بر اساس مشاهدات این میل افراط گونه به دیده شدن به دلایلی در جامعه ایرانی به مرحله خطر رسیده است.
وی خاطرنشان کرد: تجربه ی کار در حوزه‌ی جرایم نشان می دهد بسیاری از بزه‌ها (به خصوص نزاع و درگیری خیابانی و حتی قتل در ملاء عام یا نوع سریالی ا‌ش) ریشه در میلِ عامل بزه، به دیده شدن و پذیرفته شدن از سوی جمع دارد.
حق ره متذکر شد: وقتی امکان شکوفایی و بالندگی و خوداظهاری مثبت نیست و جامعه شرایطش را مهیا نمی‌کند ، راهی که برای ارضای این نیاز درونی می‌ماند، دیده شدن به هر وسیله و هرشکلی حتی با پذیرفتن نقش و شخصیتی منفی و منفور در جامعه است مانند این که اسمی یا لقبی سر زبان‌ها بیفتد دیگر کافی است .
وی افزود: فضای مجازی این امکان را به صاحبان شخصیت‌های سرکوب شده یا نادیده انگاشته شده می‌دهد که سهل‌تر و سریع‌تر مخاطبان خویش را پیدا کنند و با لوازمی که در اختیارشان می‌گذارد خودشان را به تعداد بیشتری مخاطب عرضه کنند و از افزایش دنبال کننده ها و لایک‌هایشان لذت ببرند و اقناع شوند .
این مددکار اجتماعی اثرات عدم اقناع میل افراطی به دیده شدن را طیفی از مشکلات روحی و بیماری ها از وسواس و افسردگی گرفته تا خشونت عنوان کرد.
وی خاطرنشان کرد : باید توجه داشت که ما شکل‌های دیگری از این آسیب را نیز پیش از ظهور فضای مجازی داشتیم و داریم.
به گفته وی یک نمونه از این آسیب را می شود در نحوه‌ی آرایش چهره‌ی زنان و دختران ایرانی مشاهده کرد. گریم افراطی و غلیظ صورت، و استفاده‌ی غیرمتعارف از لوازم آرایش، عموما و در اکثر موارد به دلیل همان احساس نادیده انگاشته شدن، و به جهت جلب توجه و اعلام وجود اتفاق افتاده است.
حق ره متذکر شد: شکل دیگری از این آسیب، را هم می شود در مصرف غیرمتعارف الکل و موادمخدر دید. در بسیاری از مواقع دلیل گرایش و تجربه‌ی مصرف در بین جوانان، همین اعلام حضور و وجود به جامعه یا به عبارتی یک جور خودزنی برای جلب توجه و نشان دادن شخصیتی مستقل که خودش تصمیم گیرنده نهایی است .
* به ماران ضحاکهای مجازی خوراک ندهیم
بی شک جلوگیری از فناوری و فعالیت افراد در این فضاها چاره کار نیست و راه به جایی نمی برد. اما قطعا برای پیشگیری از بروز یا کاهش تبعات منفی می توان با استفاده از نظرات کارشناسی و علمی اقداماتی را انجام داد.
حق ره در این باره گفت : در این رابطه چند نکته‌ی مهم وجود دارد نخست تاثیر پررنگ و موثر مخاطب است ؛ مساله‌ای که متاسفانه کلیت کاربران ایرانی در فضای مجازی به آن بی‌تفاوتند.
به اعتقاد وی یکی از آسیب‌های جدی این حوزه که باید خیلی جدی شناسانده شود تا سریع تغییر رفتار اتفاق بیفتد، عادت بدی است که وی از آن به عنوان سندرم تایید بی‌هدف! یا لایک الکی! نام می برد.
حق ره می افزاید: کافی‌ست در شبکه های مجازی فعال باشید تا ببینید متاسفانه بسیاری‌از کاربران، پای تصاویر، فیلم‌ها و نوشته‌های دیگران لایک می‌زنند بی آن که متن را خوانده یا دیده باشند.
به اعتقاد وی این کار بسیاری از اوقات به شکل اعتیادگونه و غیرارادی رخ می‌دهد به نحوی که برخی مواقع حتی محتوای پست مورد نظر برخلاف علاقه ی شخصی کاربر است اما به دلایلی همچون رفاقت، ارتباط خویشاوندی، جلب توجه برای لایک متقابل انجام می شود .
همچنین به گفته وی گاهی این تائید یا لایک حتی از سر مزاح و شوخی صورت می گیرد که مساله خطرساز هم از همین جا شروع می‌شود.
چند چیز در فضای مجازی نشانه‌ی برتری یک کاربر بر کاربران دیگر است ، دنبال کننده یا فالوور بیشتر ، تائید یا لایک بیشتر، اشتراک گذاشته شدن بیشتر و دیده شدن بیشتر.
اشکال کار اینجاست چون فضا، مجازی‌ست، امکان جعل و قلب واقعیت هم بسیار بیش از جهان واقع، فراهم است . از این جهت جعل آمار و ارقام هم در حقیقت برای کسب جعلیِ شخصیت طرفداران زیادی دارد و این در کنار همان سندرم تایید بی‌هدف، می‌تواند در دنیای مجازی اسباب خلق غولهای مجازی شود.
به گفته این مددکار اجتماعی شخصیت‌های بیمار، خطرناک و غیرقابل اعتماد و پیش بینی ، موجوداتی مثل مارهای روی دوش ضحاک، برای بقا، و ارضای کاستی‌های روانی، به هر طریق و هزینه‌ای نیاز به شکار آدم‌های جدید دارند.
حق ره با هشدار نسبت به خوراک دادن مجازی به این مارها تصریح کرد: هر عاملی که در ادامه روند خلل وارد کنه یا اسباب ریزش مخاطب (فالوور) باشد می‌تواند هدف حمله قرار بگیرد که افشای محرمانه‌ها و تصاویر شخصی، به نیت ضربه زدن به اعتبار رقیب از همین دسته است.
متاسفانه در بسیاری مواقع این تنش‌ها به بیرون از فضای مجازی هم انتقال پیدا می‌کند و موجب بروز اعمال خشن با تبعات سنگین و بی‌بازگشتی نظیر ماجرای حمله دختر ایرانی امریکایی و حمله مسلحانه به دفتر یوتیوب می شود.
به اعتقاد این کارشناس در شکل گیری ماجرای حمله دختر ایرانی امریکایی به دفتر یوتیوب همه‌ی موارد پیش گفته موثر بوده و پررنگ تر همان سندرم لایک الکی است. تا جایی که فرد به دلیل مشاهده‌ی گستردگی مخاطب در فضای مجازی، ایجاد توهم قدرت، و بعد از احساس در معرض خطر قرار گرفتن جایگاه اجتماعی (با محدود شدن ارتباطش با مخاطب و به تبع ریزش فالوور) با هضم شدن در تخیلات، برای تثبیت برساخته‌های ذهنی، اقدام به حذف موانع فرضی و بعد حذف فیزیکی خود کرد.
*انگیزه های مادی
تقریبا در هر دقیقه 300 ساعت محتوای جدید در یوتیوب آپلود و روزانه تقریبا 4 میلیارد ویدئو در این سایت مشاهده می شود.
مرتضی بصارت دار کارشناس رسانه و سازنده بازیهای رایانه ای انگیزه های مالی را نیز در علت بروز خشونت از سوی این کاربر یوتیوب بسیار موثر می داند .
وی با اشاره به این که یوتیوب به افرادی که ویدئوهایشان وایرال بشود ( بیننده میلیونی داشته باشد ) پول پرداخت می کند افزود : هر فیلم باید چهار هزار ساعت دیده شده باشه و حداقل یکهزار عضو یوتیوب دیده باشند ، بعد از آن به ازای هر یکهزار بازدید یوتیوب مبلغی به سازنده ویدئو پرداخت می کند.
به گفته وی مثلا شخصی که مطرح است و چند میلیون بازدید کننده دارد در ماه چند هزار دلار از یوتیوب درآمد کسب می کند.
این کارشناس با اشاره به این که در صورت افزایش شکایت ها از یک کلیپ طبیعتا یوتیوب بازنگری می کند اظهار داشت : افراد زیادی در ایران از این که این دختر نماینده جامعه ایرانی شناخته شود خشنود نبودند و کلیپ های وی را برای حذف گزارش می کردند.
بصارت دار این که یوتیوب راسا در این قضیه تصمیم گیرنده بوده را رد کرد و افزود: کلیپهای نسیم بدلیل پوچ بودن و ترویج برهنگی توسط کاربران ریپورت می شد.
وی با اشاره به این که بارگذاری ویدئوهای توهین‌آمیز، هرزه‌نگاری و موارد تشویق به اعمال جرم توسط یوتیوب ممنوع شده‌است تصریح کرد : کلیپهای نسیم اکثرا با ریپورت کاربران تحت عنوان توهین به قوم و نژاد و کشور حذف می شد.
وی افزود: در مورد نسیم اقدم نمی شود دقیق معیارها و کلیشه ها را پیاده کرد . چرا که کلیپ های وی و ادبیات کلامی وی نشان می داد که از لحاظ ذهنی و رفتاری و هوش اجتماعی شرایط عادی ندارد اما کلیپ هایش پر بیننده بود.
به اعتقاد این کارشناس رسانه اینکه بخواهیم حضور چنین افرادی را که در همه جای دنیا هم هستند را در فضای مجازی کمرنگ یا کنترل کنیم کاملا در حوضه جامعه شناختی باید دنبالش را گرفت.
بصارت دار می افزاید :فضای مجازی فقط یک بستر و کمک کننده است ولی عامل اصلی نیست ، این افراد قبلا هم بودند ، بیست سال پیش در کوچه و خیابان با بیننده ی کمتر و اکنون در فضای مجازی با بیننده بیشتر حضور دارند.
اکنون پویش های متعددی در فضای مجازی به راه افتاده تا به کاربران هشدار دهد از دنبال و تائید کردن یا به اصطلاح فالو و لایک چنین افرادی خودداری کنند مبادا منجر به بروز رفتارهای خطرناک از سوی آنان شود.
گرچه میل به دیده شدن از کودکی تا سالخوردگی در انسان وجود دارد اما بی شک در دوره نوجوانی و جوانی بیشتر و حساس تر است.
درصد بالایی از جمعیت 80 میلیونی کشور را نوجوانان و جوانان تشکیل می دهند .
یقینا استفاده از علم روانشناسی و جامعه شناسی و آموزش به افراد جامعه در کنار ایجاد شرایط و محیط لازم برای رشد اجتماعی می تواند از میزان بروز رفتارهای نابهنجار و تبعات منفی فناوری های نوین ارتباطی بکاهد.
گزارش از گیتی بابایی
6030
کپی شد
