در این گزارش آمده است : یکی از مصادیق بارز رشد فرهنگ عمومی در گلستان مراجعه مردم به کتابخانه‌های عمومی است که متأسفانه با گسترش روزافزون استفاده از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در این سال‌ها، این حرکت مؤثر، همواره رو به کاهش بوده است. همین مسأله ایجاب می‌کند که کارشناسان فرهنگی اداره کل کتابخانه‌های عمومی نگاه جدی‌تری به مباحث پیرامون مخاطب‌شناسی کتابخانه‌ها، با توجه به بافت منطقه و ساکنان آن داشته باشند و با رصد کردن مطالبات کتابخوانان، نسبت به رفع نیازهای واقعی آنها اقدام کنند.
کمبود کتاب‌های داستانی
مسئول کتابخانه عمومی «حافظ» گرگان با بیان اینکه کتاب‌های تاریخی، دینی و مذهبی از کتاب‌های پرطرفدار هستند، گفت: بسیاری از نوجوانان برای امانت گرفتن کتاب‌هایی که در مورد احکام شرع مبین اسلام است، به کتابخانه ما مراجعه می‌کنند.
«منیره شاکری فر» کمبود کتاب‌هایی با موضوع ادبیات داستانی (داستان کوتاه، بلند و رمان) را از معضلات فعلی در منابع کتابخانه محل کارش عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه کتابدارها در ارتباط مستقیم با کتابخوان‌ها هستند، با نوع گرایش مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌های عمومی و نیازهای فرهنگی روزشان، آشنایی بیشتری دارند.
وی کتاب‌های مرتبط با موضوع سبک زندگی مانند مهارت‌های خانه‌داری و روان‌شناسی خانواده را در ردیف کتاب‌هایی پرطرفدار برشمرد و ادامه داد: برخی اوقات بچه‌هایی که برای امانت گرفتن کتاب به ما مراجعه می‌کنند، از ما کتاب‌هایی راجع به آشپزی درخواست می‌کنند که به نظر می‌رسد، آنها را برای مادرانشان می‌خواهند.
لزوم نیازسنجی بومی
این کارشناس ارشد کتابداری، به روز کردن منابع کتابخانه‌ای، بدون توجه به نیازهای بومی را از آسیب‌های کتابخانه‌های عمومی استان دانست و گفت: متأسفانه به جز یکی دو مورد که طی آنها از کتابداران، برای خرید و اضافه کردن عنوان کتاب‌ها به قفسه‌های کتابخانه‌های استان پرسش شد، به اقتضائات مشخص هر کتابخانه با توجه به محل قرارگیری و بافت ساکنان پیرامون آن، نگاه دقیقی صورت نمی‌گیرد.
شاکری‌نژاد، برخورد آرمان گرایانه با نیازهای کتابخانه‌ها را امری به دور از واقعیت‌های محلی بیان و اضافه کرد: به‌عنوان نمونه، برخی مجلات تخصصی به کتابخانه حافظ می‌آیند که هیچ طرفداری ندارند و ماه‌ها روی پیشخوان مجله‌ها خاک می‌خورند؛ در حالی که اکثر مراجعان، به مجله‌هایی با موضوعات هنری و سینمایی علاقه مندند.
وی با اشاره به کمبود شدید کتاب‌هایی که به تبیین فرهنگ بومی و محلی استان می‌پردازند، ادامه داد: با توجه به حضور اقوام مختلف در استان، بسیاری از افراد برای دریافت کتاب‌هایی در مورد تاریخ و فرهنگ ویژه اقوام خودشان در کتابخانه حضور می‌یابند که در نهایت، دست خالی از کتابخانه خارج می‌شوند؛ چراکه تنها 4 عنوان کتاب درباره این موضوعات در کتابخانه این شهرک، موجود است.
محصلان بیشتر کتاب می‌خوانند
این کتابدار گرگانی، کودکان و اشخاص بازنشسته را در زمره اعضای فعال کتابخانه‌ها دانست و گفت: بسیاری از کتاب‌هایی که از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کل کشور برای کتابخانه‌هایی مانند «حافظ» شهرستان گرگان فرستاده می‌شوند، چندان به کار کتابخوان‌های بومی ما نمی‌آیند؛ به‌طوری که تعداد برخی از کتاب‌های پرطرفدار در منابع ما کمتر و شمار بعضی کتاب‌های کم طرفدار بیشتر از آنچه که باید باشند، هستند.
شاکری‌نژاد در پاسخ به این پرسش که کدام قشر یا رده سنی، مراجعه کمتری به کتابخانه‌ها دارند؟ تصریح کرد: به لحاظ پژوهشی، آمار دقیقی در این زمینه نداریم؛ ولی به‌صورت اجمالی می‌توان گفت که افراد در حال تحصیل، بیشتر در کتابخانه‌های عمومی حضور پیدا می‌کنند.
وی با یادآوری اینکه در خصوص کتاب‌های تخصصی دانشگاهی، با کمبود مواجه هستیم، افزود: تعدادی از کتاب‌های آموزشی و دانشگاهی که در منابع ما وجود دارند، توسط دانشجویان و دانش‌آموزانی اهدا شده که با گذراندن واحد درسی مربوطه، احتیاج ویژه‌ای به آنها نداشته‌اند.
محبوبیت طنز نزد کودکان
این مسئول فرهنگی با ذکر اینکه ماهانه بین 30 تا 40 جلد کتاب (از تهران) برای کتابخانه این مرکز فرستاده می‌شود، ادامه داد: چند سالی است که سیاست کاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کل کشور، روی بخش کودک و ارتباط با این قشر مستعد، متمرکز شده است.
شاکری‌فر، ایجاد ارتباط صمیمانه با بچه‌ها را از عوامل جذب آنها به فضاهای فرهنگی مانند کتابخانه‌ها عنوان کرد و گفت: این روزها شاهد علاقه وافر کودکان به امانت گرفتن کتاب‌های طنز و لطیفه مانند مجموعه کتاب‌های «ملانصرالدین» و «عبید زاکانی» هستیم که بسیاری از بچه دبستانی‌ها را عاشق خود کرده‌اند.
وی مشخص و مجزا کردن بخش مربوط به کودکان و نوجوان در کتابخانه‌های عمومی را سبب بالارفتن میزان مراجعه این قشر بیان و اضافه کرد: معین کردن یک بخش اختصاصی و مستقل، برای گروه‌های سنی خردسال و نونهال که تازه دارند خود و دنیای پیرامونشان را کشف می‌کند، اثر محسوسی در افزایش جمعیت کتابخوان‌های کودک دارد.
نشست‌های کتابخوانی
مسئول کتابخانه عمومی حافظ با ذکر اینکه فعالیت‌های جنبی کتابخانه‌های استان، در تناسب با سیاست‌های کلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تغییر می‌کند، عنوان کرد: اکنون بنا به تصمیم نهاد، روی جلسات معرفی کتاب و نشست‌های «کتابخوانی» تمرکز کرده‌ایم که در ماه، حداقل 2 بار برگزار می‌شوند.
وی با بیان اینکه نشست‌های کتابخوانی را هم در کتابخانه و هم در مدارس برپا می‌کنیم، ادامه داد: طبق هماهنگی‌های انجام شده با اداره آموزش و پرورش، دانش‌آموزان مستعد از طریق مدرسه معرفی می‌شوند که به آنها کتاب معرفی می‌کنیم؛ سپس یکی از کتابداران، به سر کلاس‌های درس رفته و کتابی را به بچه‌ها معرفی می‌کند.
انتهای پیام کمبود کتاب‌های داستانی
مسئول کتابخانه عمومی «حافظ» گرگان با بیان اینکه کتاب‌های تاریخی، دینی و مذهبی از کتاب‌های پرطرفدار هستند، گفت: بسیاری از نوجوانان برای امانت گرفتن کتاب‌هایی که در مورد احکام شرع مبین اسلام است، به کتابخانه ما مراجعه می‌کنند.
«منیره شاکری فر» کمبود کتاب‌هایی با موضوع ادبیات داستانی (داستان کوتاه، بلند و رمان) را از معضلات فعلی در منابع کتابخانه محل کارش عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه کتابدارها در ارتباط مستقیم با کتابخوان‌ها هستند، با نوع گرایش مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌های عمومی و نیازهای فرهنگی روزشان، آشنایی بیشتری دارند.
وی کتاب‌های مرتبط با موضوع سبک زندگی مانند مهارت‌های خانه‌داری و روان‌شناسی خانواده را در ردیف کتاب‌هایی پرطرفدار برشمرد و ادامه داد: برخی اوقات بچه‌هایی که برای امانت گرفتن کتاب به ما مراجعه می‌کنند، از ما کتاب‌هایی راجع به آشپزی درخواست می‌کنند که به نظر می‌رسد، آنها را برای مادرانشان می‌خواهند.
لزوم نیازسنجی بومی
این کارشناس ارشد کتابداری، به روز کردن منابع کتابخانه‌ای، بدون توجه به نیازهای بومی را از آسیب‌های کتابخانه‌های عمومی استان دانست و گفت: متأسفانه به جز یکی دو مورد که طی آنها از کتابداران، برای خرید و اضافه کردن عنوان کتاب‌ها به قفسه‌های کتابخانه‌های استان پرسش شد، به اقتضائات مشخص هر کتابخانه با توجه به محل قرارگیری و بافت ساکنان پیرامون آن، نگاه دقیقی صورت نمی‌گیرد.
شاکری‌نژاد، برخورد آرمان گرایانه با نیازهای کتابخانه‌ها را امری به دور از واقعیت‌های محلی بیان و اضافه کرد: به‌عنوان نمونه، برخی مجلات تخصصی به کتابخانه حافظ می‌آیند که هیچ طرفداری ندارند و ماه‌ها روی پیشخوان مجله‌ها خاک می‌خورند؛ در حالی که اکثر مراجعان، به مجله‌هایی با موضوعات هنری و سینمایی علاقه مندند.
وی با اشاره به کمبود شدید کتاب‌هایی که به تبیین فرهنگ بومی و محلی استان می‌پردازند، ادامه داد: با توجه به حضور اقوام مختلف در استان، بسیاری از افراد برای دریافت کتاب‌هایی در مورد تاریخ و فرهنگ ویژه اقوام خودشان در کتابخانه حضور می‌یابند که در نهایت، دست خالی از کتابخانه خارج می‌شوند؛ چراکه تنها 4 عنوان کتاب درباره این موضوعات در کتابخانه این شهرک، موجود است.
محصلان بیشتر کتاب می‌خوانند
این کتابدار گرگانی، کودکان و اشخاص بازنشسته را در زمره اعضای فعال کتابخانه‌ها دانست و گفت: بسیاری از کتاب‌هایی که از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کل کشور برای کتابخانه‌هایی مانند «حافظ» شهرستان گرگان فرستاده می‌شوند، چندان به کار کتابخوان‌های بومی ما نمی‌آیند؛ به‌طوری که تعداد برخی از کتاب‌های پرطرفدار در منابع ما کمتر و شمار بعضی کتاب‌های کم طرفدار بیشتر از آنچه که باید باشند، هستند.
شاکری‌نژاد در پاسخ به این پرسش که کدام قشر یا رده سنی، مراجعه کمتری به کتابخانه‌ها دارند؟ تصریح کرد: به لحاظ پژوهشی، آمار دقیقی در این زمینه نداریم؛ ولی به‌صورت اجمالی می‌توان گفت که افراد در حال تحصیل، بیشتر در کتابخانه‌های عمومی حضور پیدا می‌کنند.
وی با یادآوری اینکه در خصوص کتاب‌های تخصصی دانشگاهی، با کمبود مواجه هستیم، افزود: تعدادی از کتاب‌های آموزشی و دانشگاهی که در منابع ما وجود دارند، توسط دانشجویان و دانش‌آموزانی اهدا شده که با گذراندن واحد درسی مربوطه، احتیاج ویژه‌ای به آنها نداشته‌اند.
محبوبیت طنز نزد کودکان
این مسئول فرهنگی با ذکر اینکه ماهانه بین 30 تا 40 جلد کتاب (از تهران) برای کتابخانه این مرکز فرستاده می‌شود، ادامه داد: چند سالی است که سیاست کاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کل کشور، روی بخش کودک و ارتباط با این قشر مستعد، متمرکز شده است.
شاکری‌فر، ایجاد ارتباط صمیمانه با بچه‌ها را از عوامل جذب آنها به فضاهای فرهنگی مانند کتابخانه‌ها عنوان کرد و گفت: این روزها شاهد علاقه وافر کودکان به امانت گرفتن کتاب‌های طنز و لطیفه مانند مجموعه کتاب‌های «ملانصرالدین» و «عبید زاکانی» هستیم که بسیاری از بچه دبستانی‌ها را عاشق خود کرده‌اند.
وی مشخص و مجزا کردن بخش مربوط به کودکان و نوجوان در کتابخانه‌های عمومی را سبب بالارفتن میزان مراجعه این قشر بیان و اضافه کرد: معین کردن یک بخش اختصاصی و مستقل، برای گروه‌های سنی خردسال و نونهال که تازه دارند خود و دنیای پیرامونشان را کشف می‌کند، اثر محسوسی در افزایش جمعیت کتابخوان‌های کودک دارد.
نشست‌های کتابخوانی
مسئول کتابخانه عمومی حافظ با ذکر اینکه فعالیت‌های جنبی کتابخانه‌های استان، در تناسب با سیاست‌های کلی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تغییر می‌کند، عنوان کرد: اکنون بنا به تصمیم نهاد، روی جلسات معرفی کتاب و نشست‌های «کتابخوانی» تمرکز کرده‌ایم که در ماه، حداقل 2 بار برگزار می‌شوند.
وی با بیان اینکه نشست‌های کتابخوانی را هم در کتابخانه و هم در مدارس برپا می‌کنیم، ادامه داد: طبق هماهنگی‌های انجام شده با اداره آموزش و پرورش، دانش‌آموزان مستعد از طریق مدرسه معرفی می‌شوند که به آنها کتاب معرفی می‌کنیم؛ سپس یکی از کتابداران، به سر کلاس‌های درس رفته و کتابی را به بچه‌ها معرفی می‌کند.
کپی شد
