شگفتانه مهاجرت پرندگان

شاید آنان هم شبیه برخی ما آدم ها که آستانه تحملمان پایین است طاقت سوز سرمای پاییز را ندارند.پاییز و سوز سرمایش که از راه می رسد پرندگان این موجوات زیبا و دوست داشتنی به شوق سکونت در مناطق خوش آب و هوا، سختی ها و خطرات سفر را به جان می خرند.

به گزارش جماران به نقل از ایرنا، آنان در مسیر کوچ از پستی و بلندی های طبیعی چون رودخانه ها، جنگل ها، دشت ها و کوه ها عبور می کنند و در این راه طولانی ریسک خطراتی مثل شکار شدن توسط موجودات دیگر را به جان می خرند تا چند صباحی آسوده زندگی کنند.

فصل بهار که ار راه می رسد، زمانی که درختان از شکوفه های سپید و برگ های خوش رنگ پوشیده و زمین جامه  سبز بر تن کرده پرندگان عزم بازگشت به زادگاه خود می کنند.

دسته های پروازی پرندگان، چگونگی زیست آنان در سواحل و آبگیرها خالق صحنه های شگفت انگیزی از طبیعت زیبای خداوندی است که چشم های تیزبین عکاسان از آن غافل نبوده و بخش های از آن را به تصویر می کشد.

تخمین زده شده در دنیا حدود ۵۰ میلیارد بال پرنده از حدود ۹ هزارگونه وجود دارد که تعداد زیادی از آنان مهاجر هستند.

حدود ۵ تا ۷ میلیون بال در فصول مختلف به ایران مهاجرت می کنند، در ایران زیبای ما حدود ۵۳۰ گونه پرنده وجود دارد که از این تعداد حدود ۳۲۰ گونه مهاجر هستند که برخی از آنها جزو پرندگان مهاجر داخلی و برخی خارجی محسوب می شوند.

چرایی مهاجرت پرندگان

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد می گوید:کوچ پرندگان به معنای حرکت دسته جمعی آنان از سرزمین های پست به سمت ارتفاعات و یا بر عکس اطلاق می شود.

جمشید عبدی پور افزود:واژه مهاجرت نیز به جابه جایی منظم و گسترده ای که پرندگان بین نواحی زادآوری تابستانی و زمستانی انجام می دهند اطلاق می شود.

وی بیان کرد: البته در دنیای پرندگان مهاجرت روزانه برای تامین غذا نیز مشاهده می شود.

 معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: در مهاجرت فصلی پرندگان در زمانی خاص زادگاه و محل تولیدمثل خود را ترک و دوباره به زادگاه خود برمی گردند.

وی تاکید کرد:گاهی تغییرات دمایی هوا، خشکسالی و بارندگی های نابهنگام باعث مهاجرت پرندگان می شود.

عبدی پور ابراز داشت: برخی پژوهشگران معتقد هستندکه حداقل در مورد پرندگانی که در نیمکره شمالی زندگی می کنند دوران های یخبندان انگیزه مهاجرت به ترک زادگاه می شود اما برخی از آنان به دلیل علاقه زیادی که به وطن خود دارند به محض ملایم شدن هوا به زاگاهشان بازمی گردند.

کهگیلویه وبویراحمد مقصد پرندگان مهاجر

استان کهگیلویه وبویراحمد با  تعداد پرشماری رودخانه به طول یکهزار و۴۰۰ کیلومتر  یکی از مقاصد مهاجرت پرندگان است.

اختلاف دمای ۲۰ تا۳۰ درجه ای دمای هوای مناطق گرمسیری و سردسیری بستر  را برای سکونت انواع پرندگان فراهم کرده است.

پرندگان مهاجر آسیایی از گونه‌های انواع لک‌لک، حواصیل خاکستری و سفید و مرغابی سار، چنگر، کاکانی، پرستوی دریایی، گیلانشاه و بالکان اواخر تابستان تا اواخر زمستان به این استان مهاجرت می کنند.

به گفته کارشناسان، ۷۰ درصد از گونه‌های آبگیرهای کهگیلویه و بویراحمد را آبزی و سایر پرندگان را کنار آبزی تشکیل می‌دهد.

فرود پرندگان مهاجر

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: پرندگان آبزی و کنار آبزی از مناطق سردسیری آسیا و شمال کشور در کنار منابع آبی استان فرود آمدند.

جمشید عبدی پور افزود: این پرندگان از بیشتر گروه های اگرت ها، حواصیل ها، اردک ها، باکلان ها و کشیم ها هستند که با توجه به شرایط توپوگرافی، اقلیمی، پوشش گیاهی مختلف و وجود زیستگاه های مناسب هر ساله آبگیرهای کهگیلویه و بویراحمد را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند.  

وی بیان کرد: رودخانه های بشار، مارون، زهره، تنگ سرخ، کبکیان، خرسان، شاه بهرام و سدهای مارون، کوثر، شاه قاسم، تالاب های برم الوان و مورد زرد زیلایی از جمله مکان هایی هستند که همه ساله از اواسط شهریور تا اواخر زمستان میزبان این پرندگان هستند.  

عبدی پور عنوان کرد : همزمان با مهاجرت پرندگان آبزی و کنار آبزی به رودخانه های استان گشت های کنترلی حریم رودخانه ها از طریق نیروهای حفاظت محیط زیست افزایش یافته است.

وی ابراز داشت: پایش منابع آبی با هدف پیشگیری از  شکار غیر مجاز و پیشگیری از شیوع احتمالی بیماری های خاص از قبیل، آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در تمام زیستگاه های محل استقرار پرندگان مهاجر انجام می شود.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: تاکنون هیچ موردی از آنفولانزای پرندگان در استان مشاهده نشده است.

وی تصریح کرد: مهاجرت پرندگان و وحوش به پایین دامنه ها و یا از مناطق سردسیری به مکان های گرمسیری نیز در استان شروع شده که محیط بانان برای حفاظت از گونه های ارزشمند حیات وحش تلاش مضاعف می کنند.

استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه های دارویی کشور را در خود جای داده است.  

هم اینک هفت منطقه حفاظت شده دنا با وسعت ۹۳ هزار و۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.  

کهگیلویه وبویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.

این استان با مساحتی حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع، سرزمینی مرتفع و کوهستانی با اقلیم سردسیری و گرمسیری در جنوب غربی ایران قرار دارد.