دفتر میراث جهانی یونسکو در چهل و دومین اجلاس خود در بحرین شنبه نهم تیرماه جاری پرونده آثار منظر باستان شناسی ساسانی در استان فارس را به ثبت جهانی رساند.
این موفقیت در حالی به دست آمد که به گفته دست اندرکاران امور، آماده سازی و پیگیری این پرونده بیش از هشت سال به طول انجامید.
این نخستین باری است که پرونده ای از ایران با عنوان منظر باستان شناسی در فهرست میراث جهانی به ثبت می رسد که این نگاه جدید باعث می شود تا حفاظت از منظر فرهنگی آثار ثبت شده با رویکرد تازه ای ادامه داشته باشد.
میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ 16 نوامبر 1972 میلادی به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید. موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی داشته و به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، تعلق دارند.
در نشست نهم تیرماه کمیته میراث یونسکو، مُهر ثبت جهانی بر روی پرونده آثار تاریخی مجموعه بیشابور، تنگ چوگان، غار و مجسمه شاپور (در شهرستان کازرون)، آتشکده (کاخ اردشیر ساسانی)، قلعه دختر و شهر گور (در شهرستان فیروزآباد) و کاخ ساسانی (در شهرستان سروستان) نشست.
پیش از این تخت جمشید، پاسارگاد ، باغ های به جامانده از پاسارگاد و باغ ارم در فارس ثبت جهانی شده بود.
هفت اثر جدید ثبت شده استان فارس در فهرست جهانی اهمیت تاریخی فراوانی دارند چون این آثار بخش مهمی از ساختارهای حکومتی، مذهبی و دفاعی ساسانیان را در حدود هزارو 800 سال پیش نشان می دهند.
ثبت آثار تاریخی در فهرست جهانی باعث می شود تا توجه به یک اثر از حالت ملی خارج و نگاه جهانی روی آن متمرکز شود و همچنین کشورهایی که ثبت آثار بیشتری در فهرست جهانی دارند همواره مورد توجه گردشگران فرهنگی قرار می گیرند که این امر تاثیر زیادی بر توسعه صنعت گردشگری کشورها خواهد داشت.
**ثبت جهانی آثار ساسانی ثبت هویت ایران است
مرمت هشت اثر پرونده منظر باستان شناسی محور ساسانی در استان فارس از چند سال پیش آغاز شده بود اما روند کندی داشت و اکنون با ثبت پرونده جهانی انتظار می رود روند مرمت آنها سریعتر پیش رفته و از این ظرفیت حداکثر استفاده برای توسعه گردشگری این خطه ایجاد شود.
مدیر محوطه های میراث جهانی منظر باستان شناسی ساسانی فارس در گفتگو با خبرنگار ایرنا،گفت: پرونده محور ساسانی با توجه به جغرافیای طبیعی و فرهنگی آن در سه دشت استان فارس به ثبت جهانی رسیده که این مساله بسیار مهمی است.
علیرضا عسکری چاودری افزود: حکومت ساسانیان با رویکرد حفظ سرزمین ایران در برابر تهاجمات سنگین امپراطوری روم و سلوکی شکل گرفت و ثبت آثار هخامنشی و ساسانی برای کشور ما یک موضوع ویژه و هویتی محسوب می شود.
هرچند که کاخ سروستان نشانه های ساسانی فراوانی دارد اما به نظر می رسد یونسکو برای ثبت این اثر اسناد محکم تری نیاز داشته است.
عسکری در این باره نیز گفت: بنای سروستان به عنوان یک اثر اسلامی مدنظر قرار دارد اما مستندات علمی و مطالعات کربن 14 که در کاوشهای این منطقه انجام شده است مشخص می کند که شیرازه این بنای تاریخی متعلق به دوران ساسانی و معماری آن مربوط به دوره اسلامی است و همچنین فرهنگ و دانش گنبد نیز از این گنبد به دوره اسلامی منتقل شده است.
** رهاوردهای ثبت جهانی میراث ایران
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر شیراز گفت: وجود آثار ثبت شده جهانی می تواند برای کشور صاحب اثر منشا تاثیرات بسیاری در حوزه های مختلف فرهنگی،اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی را ایجاد کند.
لیلی دودمان ادامه داد: آثار ثبت شده بین الملی در گام اول این شانس و اقبال را به کشورهایی که آثار در آنها قرار دارد می دهد که به صورت دائمی توسط مراکز بین المللی در معرض معرفی به گردشگران خارجی قرار می گیرند که از این حیث فرصت مناسبی است تا این مکان ها در سبد انتخاب گردشگران قرار گیرند.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر شیراز اظهار داشت: موضوع دوم اینکه هر کشوری هر چه قدر آثار ثبت شده جهان با پراکندگی جغرافیایی بیشتری داشته اند، به معنای تاثیر آن کشور در ساخت تمدن های بشری است.
وی ادامه داد: از این رو وجود آثار ثبت شده بین المللی به نوعی بیانگر اعتبار جهانی کشور صاحب اثر در ساخت تمدن های بشری بشمار می رود که ایران از این جهت کشور شاخصی است.
دودمان به تاثیر آثار تاریخی جهانی در روند استقرار صلح اشاره کرد و افزود: هر چقدر این آثار تاریخی در گستره جغرافیایی بزرگتری از کشور ثبت شده باشند تلاش جامعه جهانی نیز برای حفظ آن اثر بیشتر خواهد بود.
وی ادامه داد: پروتکل ها و قراردادهای جهانی بسیاری وجود دارد که کشورها را ملزم به حفاظت و صیانت از میراث مشترک بشری می کند و با وجود چنین آثاری تلاش برای بروز جنگ در کشورهای صاحب آثار تاریخی سخت تر می شود.
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر شیراز وجود آثار تاریخی بین المللی را یکی از عوامل مهم در بازدارندگی تهدیدها و تقویت امنیت ملی کشورها برشمرد و گفت: از منظر دیگر، آثار ثبت شده جهانی این امکان را به کشورها می دهد که برای حفظ و صیانت و احیا میراث مشترک بشری از ظرفیت های بین المللی استفاده کنند.
** دستاوردی برای تقویت گردشگری
ارزیاب ایکوموس در پرونده منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس پیش از این در دیدار با معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفته است: ثبت جهانی این آثار تغییری در دیدگاه عموم مردم ایجاد می‌کند و همه با اهمیت آثار موجود در این محور آشنا می‌شوند.
اسد سیف افزود: این محور می‌تواند مورد توجه دنیا قرار گیرد، این نوع معماری و شهرسازی از لحاظ گردشگری و میراث‌فرهنگی نیز می‌تواند بسیار مهم باشد.
وی ادامه داد: با ثبت جهانی این آثار به ویژه شهر گور فیروزآباد همه دنیا با این نوع معماری و فرهنگی حاکم در این منطقه آشنا می‌شوند.
ارزیاب ایکوموس گفت: شهر گور با وجود تصور بسیاری از افراد که بغداد را اولین شهر گرد در دنیا می‌پندارند، اولین شهر گرد در دنیاست و بغداد نیز از شهر گرد فیروزآباد تأثیر پذیرفته است.
سیف با بیان اینکه فرهنگ و دانش این سبک از شهرسازی به سایر نقاط جهان انتقال داده شد گفت: این اولین مدل شهر گرد بود و بسیاری از نقاط دنیا از این مدل تأثیر پذیرفته‌اند. این شهر و بناهای موجود در آن حتی در زمینه تکنیک گنبد‌سازی نیز سرمشقی برای دنیا بود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس نیز روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، آثار دوره ساسانی را دارای ویژگی های منحصر به فرد دانست و گفت: بیشترین آثار این دوره در شهرستان های فیروزآباد، کازرون و سروستان واقع شده است.
امیری افزود: آثار ساسانی شاخصی نیز در شهرستانهای داراب و فراشبند وجود دارد که بر اساس بررسی های صورت گرفته می توانند به پرونده منظر باستانی ساسانی فارس بپیوندند.
این مقام مسئول گفت: ثبت جهانی آثار محور ساسانی رویدادی مهم و اثرگذار تلقی می شود و با ورود این آثار به فرایندهای جذب گردشگران در عرصه بین المللی، می توان در آینده شاهد نتایج آن در تقویت گردشگری در استان فارس و ایران اسلامی بود.
9873/ 2027
انتهای پیام این موفقیت در حالی به دست آمد که به گفته دست اندرکاران امور، آماده سازی و پیگیری این پرونده بیش از هشت سال به طول انجامید.
این نخستین باری است که پرونده ای از ایران با عنوان منظر باستان شناسی در فهرست میراث جهانی به ثبت می رسد که این نگاه جدید باعث می شود تا حفاظت از منظر فرهنگی آثار ثبت شده با رویکرد تازه ای ادامه داشته باشد.
میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ 16 نوامبر 1972 میلادی به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید. موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی داشته و به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، تعلق دارند.
در نشست نهم تیرماه کمیته میراث یونسکو، مُهر ثبت جهانی بر روی پرونده آثار تاریخی مجموعه بیشابور، تنگ چوگان، غار و مجسمه شاپور (در شهرستان کازرون)، آتشکده (کاخ اردشیر ساسانی)، قلعه دختر و شهر گور (در شهرستان فیروزآباد) و کاخ ساسانی (در شهرستان سروستان) نشست.
پیش از این تخت جمشید، پاسارگاد ، باغ های به جامانده از پاسارگاد و باغ ارم در فارس ثبت جهانی شده بود.
هفت اثر جدید ثبت شده استان فارس در فهرست جهانی اهمیت تاریخی فراوانی دارند چون این آثار بخش مهمی از ساختارهای حکومتی، مذهبی و دفاعی ساسانیان را در حدود هزارو 800 سال پیش نشان می دهند.
ثبت آثار تاریخی در فهرست جهانی باعث می شود تا توجه به یک اثر از حالت ملی خارج و نگاه جهانی روی آن متمرکز شود و همچنین کشورهایی که ثبت آثار بیشتری در فهرست جهانی دارند همواره مورد توجه گردشگران فرهنگی قرار می گیرند که این امر تاثیر زیادی بر توسعه صنعت گردشگری کشورها خواهد داشت.
**ثبت جهانی آثار ساسانی ثبت هویت ایران است
مرمت هشت اثر پرونده منظر باستان شناسی محور ساسانی در استان فارس از چند سال پیش آغاز شده بود اما روند کندی داشت و اکنون با ثبت پرونده جهانی انتظار می رود روند مرمت آنها سریعتر پیش رفته و از این ظرفیت حداکثر استفاده برای توسعه گردشگری این خطه ایجاد شود.
مدیر محوطه های میراث جهانی منظر باستان شناسی ساسانی فارس در گفتگو با خبرنگار ایرنا،گفت: پرونده محور ساسانی با توجه به جغرافیای طبیعی و فرهنگی آن در سه دشت استان فارس به ثبت جهانی رسیده که این مساله بسیار مهمی است.
علیرضا عسکری چاودری افزود: حکومت ساسانیان با رویکرد حفظ سرزمین ایران در برابر تهاجمات سنگین امپراطوری روم و سلوکی شکل گرفت و ثبت آثار هخامنشی و ساسانی برای کشور ما یک موضوع ویژه و هویتی محسوب می شود.
هرچند که کاخ سروستان نشانه های ساسانی فراوانی دارد اما به نظر می رسد یونسکو برای ثبت این اثر اسناد محکم تری نیاز داشته است.
عسکری در این باره نیز گفت: بنای سروستان به عنوان یک اثر اسلامی مدنظر قرار دارد اما مستندات علمی و مطالعات کربن 14 که در کاوشهای این منطقه انجام شده است مشخص می کند که شیرازه این بنای تاریخی متعلق به دوران ساسانی و معماری آن مربوط به دوره اسلامی است و همچنین فرهنگ و دانش گنبد نیز از این گنبد به دوره اسلامی منتقل شده است.
** رهاوردهای ثبت جهانی میراث ایران
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر شیراز گفت: وجود آثار ثبت شده جهانی می تواند برای کشور صاحب اثر منشا تاثیرات بسیاری در حوزه های مختلف فرهنگی،اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی را ایجاد کند.
لیلی دودمان ادامه داد: آثار ثبت شده بین الملی در گام اول این شانس و اقبال را به کشورهایی که آثار در آنها قرار دارد می دهد که به صورت دائمی توسط مراکز بین المللی در معرض معرفی به گردشگران خارجی قرار می گیرند که از این حیث فرصت مناسبی است تا این مکان ها در سبد انتخاب گردشگران قرار گیرند.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر شیراز اظهار داشت: موضوع دوم اینکه هر کشوری هر چه قدر آثار ثبت شده جهان با پراکندگی جغرافیایی بیشتری داشته اند، به معنای تاثیر آن کشور در ساخت تمدن های بشری است.
وی ادامه داد: از این رو وجود آثار ثبت شده بین المللی به نوعی بیانگر اعتبار جهانی کشور صاحب اثر در ساخت تمدن های بشری بشمار می رود که ایران از این جهت کشور شاخصی است.
دودمان به تاثیر آثار تاریخی جهانی در روند استقرار صلح اشاره کرد و افزود: هر چقدر این آثار تاریخی در گستره جغرافیایی بزرگتری از کشور ثبت شده باشند تلاش جامعه جهانی نیز برای حفظ آن اثر بیشتر خواهد بود.
وی ادامه داد: پروتکل ها و قراردادهای جهانی بسیاری وجود دارد که کشورها را ملزم به حفاظت و صیانت از میراث مشترک بشری می کند و با وجود چنین آثاری تلاش برای بروز جنگ در کشورهای صاحب آثار تاریخی سخت تر می شود.
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر شیراز وجود آثار تاریخی بین المللی را یکی از عوامل مهم در بازدارندگی تهدیدها و تقویت امنیت ملی کشورها برشمرد و گفت: از منظر دیگر، آثار ثبت شده جهانی این امکان را به کشورها می دهد که برای حفظ و صیانت و احیا میراث مشترک بشری از ظرفیت های بین المللی استفاده کنند.
** دستاوردی برای تقویت گردشگری
ارزیاب ایکوموس در پرونده منظر باستان‌شناسی ساسانی فارس پیش از این در دیدار با معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفته است: ثبت جهانی این آثار تغییری در دیدگاه عموم مردم ایجاد می‌کند و همه با اهمیت آثار موجود در این محور آشنا می‌شوند.
اسد سیف افزود: این محور می‌تواند مورد توجه دنیا قرار گیرد، این نوع معماری و شهرسازی از لحاظ گردشگری و میراث‌فرهنگی نیز می‌تواند بسیار مهم باشد.
وی ادامه داد: با ثبت جهانی این آثار به ویژه شهر گور فیروزآباد همه دنیا با این نوع معماری و فرهنگی حاکم در این منطقه آشنا می‌شوند.
ارزیاب ایکوموس گفت: شهر گور با وجود تصور بسیاری از افراد که بغداد را اولین شهر گرد در دنیا می‌پندارند، اولین شهر گرد در دنیاست و بغداد نیز از شهر گرد فیروزآباد تأثیر پذیرفته است.
سیف با بیان اینکه فرهنگ و دانش این سبک از شهرسازی به سایر نقاط جهان انتقال داده شد گفت: این اولین مدل شهر گرد بود و بسیاری از نقاط دنیا از این مدل تأثیر پذیرفته‌اند. این شهر و بناهای موجود در آن حتی در زمینه تکنیک گنبد‌سازی نیز سرمشقی برای دنیا بود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس نیز روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، آثار دوره ساسانی را دارای ویژگی های منحصر به فرد دانست و گفت: بیشترین آثار این دوره در شهرستان های فیروزآباد، کازرون و سروستان واقع شده است.
امیری افزود: آثار ساسانی شاخصی نیز در شهرستانهای داراب و فراشبند وجود دارد که بر اساس بررسی های صورت گرفته می توانند به پرونده منظر باستانی ساسانی فارس بپیوندند.
این مقام مسئول گفت: ثبت جهانی آثار محور ساسانی رویدادی مهم و اثرگذار تلقی می شود و با ورود این آثار به فرایندهای جذب گردشگران در عرصه بین المللی، می توان در آینده شاهد نتایج آن در تقویت گردشگری در استان فارس و ایران اسلامی بود.
9873/ 2027
کپی شد
