شاعران و نویسندگان و گردشگرانی که قرن ها پیش از شیراز گذر کرده اند یا در این شهر زیسته اند، در شعر و نثر خویش از زیبایی های این شهر و ویژگی های مردم سخن گفته اند.
فرهنگوران شیراز نیز که سال ها با نثر و قلم خویش در عصر معاصر، آوازه خود را از مرزهای این شهر در سطح کشور تسری داده اند نیز در سخن و قلم، به ترسیم جایگاه شیراز و انتظار خود درباره چشم انداز حرکت فرهنگی این شهر پرداخته اند.
در چنین مناسبتی، مروری داریم بر دست نوشته هایی از زنده یاد 'غلامحسن اولاد' شاعر و نویسنده پیشکسوت استان فارس که در آرشیو خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان فارس نگهداری می شود.
زنده یاد اولاد که دارای تخلص هنری 'م.اندیش' است، سال 1329 در فیروزآباد از توابع استان فارس چشم به جهان گشود و در 5 فروردین 1396 در 67 سالگی پس از تحمل مدت ها بیماری چشم از جهان فرو بست.
از غلامحسن اولاد آثار مختلفی به جای مانده است که مهم ترین این آثار: باغ آتش ، کنار خوشه گندم ، تو سرو هم نباشی بلند بالایی و ... است. پیش از این، آخرین کتابی که از وی رونمایی شد ' صحرای بایزیدی ' بود که یکسال قبل از فوت این شاعر فقید در سال 1395 رونمایی شده بود.
این شاعر معاصر استان فارسی آثار خود را درقالب های غزل و شعر سپید می سرود.
مهرماه 1385 خبرنگار ایرنا، پرسش هایی را به مناسبت انتخاب شیراز به عنوان دومین شهر ادبی جهان از زنده یاد اولاد مطرح کرده و این نویسنده فقید، با قلم خویش به این پرسش ها پاسخ گفته بود.
متن کامل این پرسش و پاسخ به این شرح است:
** سوال: قابلیت ها و توانمندی های ادبی و فرهنگی شیراز را چگونه توصیف می کنید؟
غلامحسن اولاد: شیراز به لحاظ داشتن پیشینه تاریخی کهن و به اعتبار آثار باستانی و میراث های فرهنگی، هنری متعدد و همچنین به خاطر مفاخر و شخصیت های نامدار علمی، ادبی و هنری در زمینه های گوناگون اعم از فلسفه، حکمت، عرفان، فقه، حدیث، کلام، نجوم، ریاضی، معماری، شعر و موسیقی و نگارگری و خوشنویسی، استعداد و استحقاق عنوان پایتخت ادبی جهان به معنای گسترده آن را دارد.
چهره های نامدار و بلندآوازه ای مانند: خواجه حافظ شیرازی، افصلح المتکلمین سعدی شیرازی، بابافغانی شیرازی واضع و مبدع سبک وقوع درغزل فارسی، در حوزه های شعر و غزل و شخصیت هایی چون سیبویه ، ابن مقفع 'روزبه فیروزآبادی'، یعقوب فیروزآبادی، ابوحیان توحیدی و ابوعلی فارسی در علم نحو و ادبیات و قطب الدین شیرازی و نجم الدین شیرازی و ... در طب و نجوم و منصور حلاج و شیخ کبیر، موید شیرازی و شاه داعی الله و باباکوهی در زمینه عرفان و صدرالمتالهین 'ملاصدرای شیرازی' در فلسفه و ابواسحاق فیروزآبادی در فقه و ابراهیم و اسحاق شیرازی در حوزه موسیقی و ابوزید فارسی در جغرافی و ... هنرمندان سرشناسی چون ابن مقله فارسی، ابوالفتح اینجو، احمد وقار و ده ها هنرمند دیگر در رشته خوشنویسی و خطاطی و نقاشی و تذهیب، نام هایی هستند که برکت وجود آنان موجب تشخص شیراز و متوسعات فارس بوده و هست.
لازم به یادآوری است که در گذشته در زمینه خوشنویسی و تذهیب، هنرمندان شیرازی دارای مکتب و سبک خاص بوده اند.
امروز نیز شیراز در شاخه های مختلف، علمی، فرهنگی و هنری پربار است، از اندیشمندان، نویسندگان و شاعران و تاریخ نویسان، نقاشان و هنرمندانی که هرکدام در اعتلای فرهنگ و هنر و علم و ادب کشور نقشی شایسته ایفا می کنند.
** سوال: برای ارتقای جایگاه فرهنگی شیراز چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟
غلامحسن اولاد: پیش و بیش از هر چیز، حفظ بافت های تاریخی و حراست از آثار باستانی و جلوگیری از تخریب بناهای کهن و یادمان فرهنگی و میراث های هنری بازمانده از دوران های گذشته ضروری است. همچنین توجه به طبیعت زیبا و جاذبه های طبیعی و گردشگری شیراز و فارس، پاک و تمیز نگاه داشتن فضا و محیط آن، طوری که اصطلاح و عنوان پایتخت فرهنگی، مصداق بلامعارضی برای او باشد.
گسترش و جدا کردن سعدیه و حافظیه از محله ها و خانه های مسکونی اطراف و حواشی غیرفرهنگی، این دو نماد فرهنگی و ایجاد تالارهای سخنرانی در این دو آرامگاه، ایجاد فضایی سالم و محیطی شاد و زنده در دانشگاه ها و مراکز علمی فرهنگی شیراز که اهل قلم و اندیشه و هنر بتوانند با هم ارتباط برقرار کرده و به تبادل و تعامل اندوخته ها ، آموزه ها و مجموعه دانش ها و معلومات خویش بپردازند.
برگزاری نشست های علمی، ادبی، هنری مانند شب های شعر و موسیقی و داستان، شاهنامه خوانی، حافظ خوانی، سعدی شناسی و بازخوانی متون کلاسیک فارسی و بررسی فرهنگ عامه 'فلکلوریک' و سمینارها و جلسه های هفتگی در تالارها جهت آشنایی و معرفی صاحبان خرد و اندیشه به مردم و پاسداشت مفاخر استان فارس در حوزه های گوناگون و برگزاری نمایشگاه های نقاشی، خوشنویسی، عکس، گرافیک و ... و فراهم آوردن امکانات لازم برای هنرمندان، نویسندگان و شاعران خوش قریحه و با ذوق و جمع آوری و چاپ و انتشار آثار و تالیفات آنان در سطحی گسترده ، وجود نشریات و جراید ادبی، هنری جهت بازتاب آثار و نوشته های هنرمندان و نویسندگان وشاعران و .... اختصاص حداقل یک شبکه رادیو تلویزیون برای پخش اخبار علمی فرهنگی شیراز و بازتاب پدیدارها و مطالب و آثار فرهنگوران و هنرمندان به طور تمام وقت بی آنکه جناحی برخورد شود، تنها معیار و ملاک غالب باید بر اساس ارزش های علمی، فرهنگی و انسانی در چارچوب مبانی ارزشی کشور با حفظ هویت ملی باشد.
توسعه کمی و کیفی دانشکده ادبیات به ویژه دانشکده ادبیات و ظرفیت بخشیدن و هویت دادن به آن از طریق بکارگیری استادان باسواد و مجرب و فهیم و اندیشمند به کیفیتی که دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته از خلاق ترین و با استعدادترین تحصیلکردگان به حساب آیند و مدرک آنها معرف با مسمای شخصیت شان باشد.
و حرف آخر این که دانشگاه شیراز در مقام دومین شهر ادبیات جهان باید همان نقشی را ایفا کند که دانشگاه جندی شاپور در روزگاران گذشته ایفا می کرد.
بدیهی است وقتی یک شهر کسوت و خلعت ادبیت و فرهنگ بر تنش بر می برازد که از تمام شاکله ها و مولفه های فرهنگی، هنری و زیبایی شناسی برخوردار باشد، بنابراین همه چیز از آب و خاک گرفته تا هوای پاک و فضای سالم حتی نوع مناسبات و ارتباطات مردم با همدیگر و زبان محاوره ای و گفتاری آنان در نمایاندن شیراز به عنوان دومین شهر ادبی جهان می تواند دخیل و تاثیرگذار و کارساز باشد و طبعا هنجارهای رفتاری آدم ها نیز ...
و این مهم به دست نمی آید مگر با دلسوزی و احساس مسئولیت و همت مدیران فرهنگی و مقام های مسئول و هماهنگی آنان با یکدیگر و اختصاص هزینه های لازم و مکفی برای آماده کردن بسترها و جریان های مورد نیاز چنین پایتختی.
شیراز، غلامحسن اولاد 'م . اندیش'
مهرماه 85'
این مصاحبه مکتوب پس از آن انجام شده بود که سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) پیشنهاد قرار گرفتن شیراز در ردیف شهرهای خلاق و شناختن این شهر به عنوان دومین شهر ادبیات جهان را ارائه کرده بود و مسئولان شیراز در این راستا به مستندسازی قابلیت های فرهنگی و هنری شیراز با هدف ارائه به یونسکو پرداختند.
7375/ 2027
انتهای پیام فرهنگوران شیراز نیز که سال ها با نثر و قلم خویش در عصر معاصر، آوازه خود را از مرزهای این شهر در سطح کشور تسری داده اند نیز در سخن و قلم، به ترسیم جایگاه شیراز و انتظار خود درباره چشم انداز حرکت فرهنگی این شهر پرداخته اند.
در چنین مناسبتی، مروری داریم بر دست نوشته هایی از زنده یاد 'غلامحسن اولاد' شاعر و نویسنده پیشکسوت استان فارس که در آرشیو خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان فارس نگهداری می شود.
زنده یاد اولاد که دارای تخلص هنری 'م.اندیش' است، سال 1329 در فیروزآباد از توابع استان فارس چشم به جهان گشود و در 5 فروردین 1396 در 67 سالگی پس از تحمل مدت ها بیماری چشم از جهان فرو بست.
از غلامحسن اولاد آثار مختلفی به جای مانده است که مهم ترین این آثار: باغ آتش ، کنار خوشه گندم ، تو سرو هم نباشی بلند بالایی و ... است. پیش از این، آخرین کتابی که از وی رونمایی شد ' صحرای بایزیدی ' بود که یکسال قبل از فوت این شاعر فقید در سال 1395 رونمایی شده بود.
این شاعر معاصر استان فارسی آثار خود را درقالب های غزل و شعر سپید می سرود.
مهرماه 1385 خبرنگار ایرنا، پرسش هایی را به مناسبت انتخاب شیراز به عنوان دومین شهر ادبی جهان از زنده یاد اولاد مطرح کرده و این نویسنده فقید، با قلم خویش به این پرسش ها پاسخ گفته بود.
متن کامل این پرسش و پاسخ به این شرح است:
** سوال: قابلیت ها و توانمندی های ادبی و فرهنگی شیراز را چگونه توصیف می کنید؟
غلامحسن اولاد: شیراز به لحاظ داشتن پیشینه تاریخی کهن و به اعتبار آثار باستانی و میراث های فرهنگی، هنری متعدد و همچنین به خاطر مفاخر و شخصیت های نامدار علمی، ادبی و هنری در زمینه های گوناگون اعم از فلسفه، حکمت، عرفان، فقه، حدیث، کلام، نجوم، ریاضی، معماری، شعر و موسیقی و نگارگری و خوشنویسی، استعداد و استحقاق عنوان پایتخت ادبی جهان به معنای گسترده آن را دارد.
چهره های نامدار و بلندآوازه ای مانند: خواجه حافظ شیرازی، افصلح المتکلمین سعدی شیرازی، بابافغانی شیرازی واضع و مبدع سبک وقوع درغزل فارسی، در حوزه های شعر و غزل و شخصیت هایی چون سیبویه ، ابن مقفع 'روزبه فیروزآبادی'، یعقوب فیروزآبادی، ابوحیان توحیدی و ابوعلی فارسی در علم نحو و ادبیات و قطب الدین شیرازی و نجم الدین شیرازی و ... در طب و نجوم و منصور حلاج و شیخ کبیر، موید شیرازی و شاه داعی الله و باباکوهی در زمینه عرفان و صدرالمتالهین 'ملاصدرای شیرازی' در فلسفه و ابواسحاق فیروزآبادی در فقه و ابراهیم و اسحاق شیرازی در حوزه موسیقی و ابوزید فارسی در جغرافی و ... هنرمندان سرشناسی چون ابن مقله فارسی، ابوالفتح اینجو، احمد وقار و ده ها هنرمند دیگر در رشته خوشنویسی و خطاطی و نقاشی و تذهیب، نام هایی هستند که برکت وجود آنان موجب تشخص شیراز و متوسعات فارس بوده و هست.
لازم به یادآوری است که در گذشته در زمینه خوشنویسی و تذهیب، هنرمندان شیرازی دارای مکتب و سبک خاص بوده اند.
امروز نیز شیراز در شاخه های مختلف، علمی، فرهنگی و هنری پربار است، از اندیشمندان، نویسندگان و شاعران و تاریخ نویسان، نقاشان و هنرمندانی که هرکدام در اعتلای فرهنگ و هنر و علم و ادب کشور نقشی شایسته ایفا می کنند.
** سوال: برای ارتقای جایگاه فرهنگی شیراز چه راهکارهایی پیشنهاد می کنید؟
غلامحسن اولاد: پیش و بیش از هر چیز، حفظ بافت های تاریخی و حراست از آثار باستانی و جلوگیری از تخریب بناهای کهن و یادمان فرهنگی و میراث های هنری بازمانده از دوران های گذشته ضروری است. همچنین توجه به طبیعت زیبا و جاذبه های طبیعی و گردشگری شیراز و فارس، پاک و تمیز نگاه داشتن فضا و محیط آن، طوری که اصطلاح و عنوان پایتخت فرهنگی، مصداق بلامعارضی برای او باشد.
گسترش و جدا کردن سعدیه و حافظیه از محله ها و خانه های مسکونی اطراف و حواشی غیرفرهنگی، این دو نماد فرهنگی و ایجاد تالارهای سخنرانی در این دو آرامگاه، ایجاد فضایی سالم و محیطی شاد و زنده در دانشگاه ها و مراکز علمی فرهنگی شیراز که اهل قلم و اندیشه و هنر بتوانند با هم ارتباط برقرار کرده و به تبادل و تعامل اندوخته ها ، آموزه ها و مجموعه دانش ها و معلومات خویش بپردازند.
برگزاری نشست های علمی، ادبی، هنری مانند شب های شعر و موسیقی و داستان، شاهنامه خوانی، حافظ خوانی، سعدی شناسی و بازخوانی متون کلاسیک فارسی و بررسی فرهنگ عامه 'فلکلوریک' و سمینارها و جلسه های هفتگی در تالارها جهت آشنایی و معرفی صاحبان خرد و اندیشه به مردم و پاسداشت مفاخر استان فارس در حوزه های گوناگون و برگزاری نمایشگاه های نقاشی، خوشنویسی، عکس، گرافیک و ... و فراهم آوردن امکانات لازم برای هنرمندان، نویسندگان و شاعران خوش قریحه و با ذوق و جمع آوری و چاپ و انتشار آثار و تالیفات آنان در سطحی گسترده ، وجود نشریات و جراید ادبی، هنری جهت بازتاب آثار و نوشته های هنرمندان و نویسندگان وشاعران و .... اختصاص حداقل یک شبکه رادیو تلویزیون برای پخش اخبار علمی فرهنگی شیراز و بازتاب پدیدارها و مطالب و آثار فرهنگوران و هنرمندان به طور تمام وقت بی آنکه جناحی برخورد شود، تنها معیار و ملاک غالب باید بر اساس ارزش های علمی، فرهنگی و انسانی در چارچوب مبانی ارزشی کشور با حفظ هویت ملی باشد.
توسعه کمی و کیفی دانشکده ادبیات به ویژه دانشکده ادبیات و ظرفیت بخشیدن و هویت دادن به آن از طریق بکارگیری استادان باسواد و مجرب و فهیم و اندیشمند به کیفیتی که دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته از خلاق ترین و با استعدادترین تحصیلکردگان به حساب آیند و مدرک آنها معرف با مسمای شخصیت شان باشد.
و حرف آخر این که دانشگاه شیراز در مقام دومین شهر ادبیات جهان باید همان نقشی را ایفا کند که دانشگاه جندی شاپور در روزگاران گذشته ایفا می کرد.
بدیهی است وقتی یک شهر کسوت و خلعت ادبیت و فرهنگ بر تنش بر می برازد که از تمام شاکله ها و مولفه های فرهنگی، هنری و زیبایی شناسی برخوردار باشد، بنابراین همه چیز از آب و خاک گرفته تا هوای پاک و فضای سالم حتی نوع مناسبات و ارتباطات مردم با همدیگر و زبان محاوره ای و گفتاری آنان در نمایاندن شیراز به عنوان دومین شهر ادبی جهان می تواند دخیل و تاثیرگذار و کارساز باشد و طبعا هنجارهای رفتاری آدم ها نیز ...
و این مهم به دست نمی آید مگر با دلسوزی و احساس مسئولیت و همت مدیران فرهنگی و مقام های مسئول و هماهنگی آنان با یکدیگر و اختصاص هزینه های لازم و مکفی برای آماده کردن بسترها و جریان های مورد نیاز چنین پایتختی.
شیراز، غلامحسن اولاد 'م . اندیش'
مهرماه 85'
این مصاحبه مکتوب پس از آن انجام شده بود که سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) پیشنهاد قرار گرفتن شیراز در ردیف شهرهای خلاق و شناختن این شهر به عنوان دومین شهر ادبیات جهان را ارائه کرده بود و مسئولان شیراز در این راستا به مستندسازی قابلیت های فرهنگی و هنری شیراز با هدف ارائه به یونسکو پرداختند.
7375/ 2027
کپی شد
