به گزارش ایرنا، جامعه از دو بخش سرمایه تشکیل شده است و هر کدام از این سرمایه ها کارکرد ویژه خود را دارند و جامعه و اجزای آن به واسطه این دو نوع سرمایه دوام و قوام پیدا می کند و به حیات خود ادامه می دهند.
بخشی از سرمایه ها، آشکار و به اصطلاح سخت هستند. سرمایه هایی که قابل شمارش و اندازه گیری اند. سرمایه های مادی و اقتصادی جامعه از این نوع اند. به طور مثال تولید ناخالص ملی نمونه ای از سرمایه های مادی و اقتصادی است.
این نوع سرمایه ها هر چند مهم اند و برنامه های توسعه بدون آن ها قابل اجرا نیست، اما کشورهایی در دنیا هستند که با وجود داشتن تولید ناخالص ملی بالا، وضعیت اجتماعی و رفاهی خوبی ندارند. حتی می توان در مواقع بحران، این نوع سرمایه را از منابع بین المللی، همچون صندوق بین المللی پول، بانک جهانی قرض گرفت و کمبود آن را جبران کرد.
اما بخش مهمی از سرمایه های یک جامعه، سرمایه اجتماعی و مهم ترین بعد آن اعتماد است. این نوع سرمایه چندان آشکار نیست و به اصطلاح سرمایه نرم نامیده می شود. شاید بتوان گفت این نوع سرمایه، زیربنای جامعه و توسعه تلقی می شود. این نوع سرمایه را نمی توان از بیرون وارد جامعه کرد و یا آن را قرض گرفت.
دکتر سجاد اجاقلو پژوهشگر با بیان اینکه اعتماد امری تاریخ مند است، گفت: اعتماد در بستر تاریخ و زمان شکل می گیرد و نتیجه تجربه مشترک زیست یک یا چند نسل است. اعتماد یک فرهنگ است که یک شبه و یا با یک برنامه خاص نمی توان آن را بدست آورد.
وی با بیان اینکه امروزه سرمایه اجتماعی و مولفه مهم آن یعنی اعتماد از پیش شرط های توسعه محسوب می شود، اظهار داشت: شکست برنامه های توسعه ای در کشور را می شود نتیجه بی توجهی به مهم ترین رکن توسعه، یعنی مشارکت مردم دانست؛ الگوهای توسعه در ایران در قبل و بعد از انقلاب، الگوهای توسعه از بالا بوده است و از این رو موفقیت چشمگیری نداشته اند.
اجاقلو خاطرنشان کرد: الگوهای توسعه موفق، الگوهای توسعه از پایین با محوریت مردم بوده اند که لازمه و پیش شرط آن اعتماد است از این رو دولت ها باید اعتماد مردم را بازسازی و احیا کنند.
این پژوهشگر مسائل اجتماعی تصریح کرد: می شود با اصلاحات اقتصادی، سیاسی و تأمین نیازهای اقتصادی و اجتماعی، گسترش رسانه های جمعی و گردش آزاد اطلاعات و شبکه های اجتماعی و به رسمیت شناختن حقوق شهروندان به تقویت اعتماد در جامعه مدد رساند.
دکتر بیوک ملایی فعال فرهنگی و اجتماعی نیز با بیان اینکه اقتصاد، اعتماد و اقتدار نظامی سه پایه و رکن ثبات هر نظامی است، گفت: اقتصاد و اقتدار نظامی با اینکه در ثبات نظام نقش غیر قابل انکاری دارند، ولی بدون وجود اعتماد عمومی، برای بقای نظام کافی نیستند.
وی شفافیت را از عوامل زمینه ساز و تقویت کننده اعتماد در جامعه برشمرد و افزود: هر قدر رابطه حاکمیت و ملت شیشه ای و شفاف باشد، در آن جامعه جایی برای شایعه پراکنی، دروغ گویی و فریب که تهدید کننده اعتماد اجتماعی هستند، نمی ماند.
ملایی با بیان اینکه شفافیت مستلزم قانونمندی در جامعه است، افزود: بیشترین منشأ عدم شفافیت، ابهام در قانون است، چرا که ابهام در قانون بستری برای خیلی از حق کشی ها، رانت ها و بی عدالتی ها است.
این فعال فرهنگ و اجتماعی ارتقای معرفت عمومی را از دیگر عوامل تقویت کننده شفافیت و اعتماد در جامعه برشمرد و اظهار داشت: آشنایی آحاد شهروندان با حقوق شهروندی خود باعث می شود تا آنان انسانهایی مطالبه گر بار بیایند و این حس، زمینه ای برای حفظ حقوق افراد می شود.
ملایی با بیان اینکه گسترش معرفت عمومی در گرو وجود و فعالیت رسانه های جمعی آزاد است، گفت: اگر رسانه ها به دور از یکسو نگری، تکصدایی و بدون سانسور حقایق را منعکس کنند، به طور حتم این رویکرد مانع بروز بزهکاری های اقتصادی و قانونی در جامعه می شود.
وی با بیان اینکه نظارت بر عملکرد کارگزاران از 2 طریق رسمی و غیر رسمی صورت می گیرد، افزود: کنترل رسمی مربوط به نهاد قضایی است ولی کنترل عمومی مستلزم اطلاع رسانی آزاد رسانه ها است.
این فعال فرهنگی و اجتماعی با تاکید براین اینکه موضوع اعتماد در نتیجه یک رفتار درازمدت حاصل می شود، تصریح کرد: هر مقدار که کارایی، صداقت و قانونمندی در جامعه ای پر رنگ شود به همان میزان نیز ضریب اعتماد اجتماعی در آن بالا می رود.
ملایی به شرایط جامعه ایران در دوران انقلاب و جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: نظام شاهنشاهی از حمایت آمریکا و غرب برخوردار بود و بر ارتقای توان نظامی نیز توجه زیادی داشت، ولی از آنجا که سرمایه اعتماد عمومی را نداشت، نتوانست در برابر اراده ملت ایران دوام بیاورد.
وی خاطرنشان کرد: در دوران جنگ تحمیلی نیز با آنکه از قدرت نظامی آن چنانی در برابر دشمن برخوردار نبودیم و اقتصاد کشور هم دچار ضعف و مشکلاتی بود، ولی با همه این ها به واسطه وجود اعتماد بین ملت و دولت و نبود احساس فاصله بین این دو، ملت ایران از شرایط سخت با سربلندی عبور کرد.
3088/6085
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.