احمد نوروزی روز شنبه در نشستی تخصصی با عنوان "جایگاه تسهیلگری در توسعه محله ای، بایدها و نباید ها " با حضور اعضای قطب بازآفرینی و بهسازی شهری و استادان دانشگاه، در مشهد افزود: با توجه به تجارب گذشته باور داریم که با به میدان آمدن ظرفیتهای مردمی هر محله پروژه های شهری قابل توجهی، قابلیت اجرا پیدا می کنند.
وی ادامه داد: دفاتر تسهیلگری با استفاده از داشته ها و توانمندیهای محلی، در تعامل با جوامع محلی نسبت به رفع کمبودها اقدام می کنند.
"دفاتر تسهیلگری" با هدف آسانسازی و شتاب در فرایند بازآفرینی شهری در بافتهای فرسوده تاسیس شده اند که وظیفه اصلی آنها برقراری ارتباط با ساکنان بافت فرسوده، معرفی مشوقها، تسهیلات و معافیتهای موجود و حل مشکلات احتمالی ساکنان محله در زمینه نوسازی بناها و تجمیع ساختمانها است. این دفاتر با حذف بروکراسی اداری، بسترسازی، اعتمادسازی، توانمندسازی و نیز پر کردن شکاف بین مدیریت کلان و مردم می توانند زمینه را برای مشارکت عمومی در نوسازی بافت فرسوده فراهم کنند.
مدیر قطب بازآفرینی و بهسازی شهری نیز در این نشست هرگونه اقدامی را در این حوزه مستلزم مشارکت جامعه محلی با ظرافت و کاردانی خاص ذکر و بیان کرد: همچنین بهسازی در عین اینکه نباید سطح توقعات را افزایش دهد باید بتواند به خوبی از سرمایه مادی و اجتماعی جوامع محلی برای ارتقای سطح زندگی بهره برد.
دکتر کیومرث ایران دوست افزود: در این چارچوب "محله" به عنوان یک فضای کالبدی مورد توجه نیست بلکه به عنوان یک اجتماع انسانی محلی با ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی خودش مدنظر است. اگر فرایندی در یک محله منجر به انتخابهای مختلف مردم آن محل شود و به بهبود شرایط اجتماعی محله بینجامد "توسعه محلی" محقق شده است. محله ها همانند موزاییکهای یک شهر هستند لذا توسعه هر محلی منجر به توسعه کلی شهر می شود، کارآیی بالا می رود و مشارکت و دستیابی به اهداف کلانتر سهلتر می شود.
وی ادامه داد: هدف اصلی طرح بازآفرینی محله می بایست بهبود کیفیت زندگی، کار، اشتغال، اقتصاد و در مجموع زیست پذیری بهتر برای ساکنان باشد. دفاتر تسهیلگری به همین منظور تاسیس شده اند تا از طریق مشارکت محلی به بهبود شرایط زیست و کیفیت زندگی در محله ها کمک کنند.
مدیر قطب بازآفرینی و بهسازی شهری گفت: تسهیلگری می بایست در محلات به دست خود ساکنان با تکیه بر توان و ظرفیتهای موجود نمود پیدا کند و برنامه ها در سطح کلان توسط شورای شهر و شهرداری و در سطح خرد توسط جوامع محلی مورد توجه قرار گیرد.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پس از انتخاب دانشگاه تهران به عنوان "قطب توسعه پایدار" و دانشگاه شهید بهشتی به عنوان "قطب طراحی شهری" اواخر پارسال دانشگاه کردستان را به عنوان "قطب بازآفرینی و بهسازی شهری" در کشور انتخاب و معرفی کرد. بر این اساس "قطب علمی بازآفرینی و بهسازی شهری" تنها قطب علمی شهرسازی در کشور است که استادانی از دانشگاههای کردستان، شهید بهشتی، تربیت مدرسو علامه طباطبایی در آن عضویت دارند.
استاد دانشگاه تهران نیز در این نشست از ایجاد امید و اعتمادسازی به عنوان مهمترین وظایف دفاتر تسهیلگری در شهرها یاد و بیان کرد: این دفاتر باید قدرت چانه زنی به افرادی را بدهند که از حقوق اجتماعی خود عقب مانده اند.
دکتر حسین حاتمی نژاد افزود: دفاتر تسهیلگری می بایست ارتقای سطح اجتماعی جوامع محلی را مورد توجه قرار دهند. شهرداریها نیز باید به منظور اعتمادسازی بین شهروندان، عوارض و عایدات هر محله را در همان محله هزینه کنند.
وی ادامه: در حالی که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی پدیده حاشیه نشینی در شهرها دلایل اجتماعی و یا طبیعی داشت هم اینک به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی قشر متوسط شهرها در حال ریزش به محلات هستند و این طبقه متوسط شهری است که به حاشیه شهر راننده می شود.
"بازآفرینی شهری" فرآیندی است که به خلق فضای شهری جدید با حفظ ویژگیهای اصلی کالبدی و فعالیتی می انجامد. بر این اساس بازآفرینی شهری نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهری است که در نهایت به یک پیشرفت پایداری اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و محیطی خواهد انجامید. هدف بازآفرینی شهری و برنامه های تجدید حیات شهر "ارتقا شرایط کیفی زندگی در سکونتگاهها از طریق ایمن سازی و مقاومسازی ساختمانها، توسعه و بهبود زیرساختهای شهری، تأمین خدمات شهری مورد نیاز، آموزش ساکنان، ایجاد فرصتهای شغلی، تقویت نهادهای مدیریت محلی و دفاتر خدمات محله ای مردم نهاد، الگوسازی و ترویج قواعد و همچنین دستورالعملهای کیفی ساخت و ساز" است.
بافت فرسوده که در مقیاس شهری ریزدانه و فقدان استحکام است ۳۰ درصد از کل مساحت مشهد را تشکیل می دهد به طوری که بناها و فضاهای دسترسی دو هزار و ۵۰۰ هکتار از مساحت این کلانشهر فرسوده تلقی می شود. مساحت نوسازی بافت فرسوده اطراف حرم امام رضا(ع) ۳۶۶ هکتار است. مشهد پس از تهران و تبریز در جایگاه سوم شهرهای دارای بافت فرسوده کشور ایستاده است. هزار و ۸۰۰ هکتار از بافت فرسوده مشهد مربوط به حاشیه این شهر است.
۶۰۷۰/۱۸۵۸
