در ادامه این مطلب آمده است: شاید یکی از پر فراز و فرودترین روابط میان کشورها؛ تاکنون میان ایران و عربستان بوده است.
روابطی که به استناد گفته کارشناسان هیچ گاه در سطح مطلوب برقرار نبوده است.
روابط ایران و عربستان را می توان به دو دوره قبل از انقلاب اسلامی ایران و بعد از آن تقسیم کرد.
نخستین اتفاق پیش از انقلاب به سال 1322 خورشیدی باز می گردد.
در این سال،گردن زدن یکی از حجاج ایرانی به نام ابوطالب یزدی؛ به بهانه ای واهی سبب شد تا روابط دو کشور قطع گردد.
در سال های پایانی حکومت پهلوی دوم، آمریکا برای هر کدام از دو کشور وظایفی را برای مقابله با خطر کمونیسم و نفوذ اتحاد جماهیر شوروی، تعریف کرد.
این وظایف باعث شد تا اختلاف نظرهای سیاسی بین دو کشور از بین برود.
بحث استقلال بحرین از ایران نیز از مواردی بود که همواره محل مناقشه دولت های پهلوی اول و دوم با کشور عربستان بود.
حمایت عربستان از حکومت نوپای بحرین از سوی محمد رضا شاه با هشدارهای شدیدالحنی همراه بود.
هرچند محمدرضا شاه، عربستان را به قطع رابطه تهدید کرد اما این تهدیدها تنها در حد حرف باقی ماند و در نهایت شاه استقلال بحرین را به رسمیت شناخت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن 1357، امام خمینی(ره) از مردم کشورهای عربی خواستند تا علیه پادشاهان مورد حمایت آمریکا قیام کنند.
این اقدام با واکنش کشورهای عربی به خصوص عربستان سعودی همراه بود.
در پی حمله عراق به ایران، عربستان از هیچ کمکی به صدام حسین، دریغ نکرد؛ اما اوج تنش میان ایران و عربستان به ماجرای کشتار زائران ایرانی که در مراسم برائت از مشرکین شرکت کرده بودند باز می گردد.
در این مراسم که در حج سال 1366 اتفاق افتاد، 275 تن از حجاج ایرانی به دست نیروهای امنیتی عربستان به شهادت رسیدند.
امام خمینی(ره) در یکی از سخنرانی های شان در واکنش به این اتفاق گفتند: «حتی در صورتی که احتمال بخشش صدام وجود داشته باشد، هیچگاه نمی توان خیانت عربستان سعودی به اسلام را فراموش کرد.»
پس از رحلت امام، هاشمی رفسنجانی روابط دولت خود با عربستان را بهبود بخشید.
انفجار یک بمب در شهر الخُبر عربستان باعث مرگ 19 کارمند خارجی و آمریکایی شد.
اف بی آی ابتدا ایران را مسئول این بمبگذاری دانست.
هرچند مدتی بعد ویلیام پری، وزیر دفاع دولت بیل کلینتون در مصاحبه ای گفت که باور دارد آن حمله کار نیروهای القاعده بوده است.
با روی کار آمدن احمدی نژاد به مرور تنشهای دو جانبه به اوج خود رسید.
حمایت عربستان از گروه تروریستی جندالشیطان، جنگ و کشتار مردم یمن، متهم شدن ایران به اقدام برای ترور سفیر عربستان نمونه هایی از برخوردهای سیاسی و نظامی مستقیم و غیرمستقیم دو طرف در خلال سالهای 2005 تا 2014 میلادی می باشد.
در سال پایانی ریاست جمهوری احمدی نژاد، خبر اعدام چند ایرانی در عربستان به اتهام حمل مواد مخدر، سبب شد تا کاردار عربستان در تهران به وزارت خارجه احضار شود و مراتب اعتراض کشورمان به او اعلام شود.
ایران در اعتراض به این اعدامها نماینده خود را برای شرکت در مراسم خاکسپاری ولیعهد عربستان نفرستاد.
عربستان هم چند روز بعد صدور روادید برای زائران ایرانی را متوقف کرد.
با روی کار آمدن روحانی که مواضعش به هاشمی رفسنجانی نزدیک بود، گمانه زنی ها درباره بهبود روابط دو کشور آغاز شد تا اینکه در فروردین 1394، انتشار گزارشهایی درباره تعرض به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده عربستان باعث جریحه دار شدن قلوب مردم ایران شد.
مقام های مسئول نیز اعلام کردند که اعزام زائر به حج متوقف می شود.
مهرماه همان سال بیش از 464 زائر ایرانی هنگام اجرای مناسک حج در منا به شکل مظلومانه ای به شهادت رسیدند. دولت ایران از عربستان توضیح خواست اما در واکنش، عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی مقام های ایران را به استفاده سیاسی از این فاجعه متهم کرد.
دولت عربستان از پس دادن جنازه ها و همچنین صدور ویزا برای گروه حقیقت یاب ایرانی و مقام های مسئول کشورمان امتناع می کرد؛ تا اینکه مقام معظم رهبری با یک موضع گیری قاطع به دولت عربستان عواقب بی حرمتی به شهدای ایرانی را متذکر شد.
همکاری عربستان پس از سخنرانی رهبری با تیم ایرانی آغاز شد و جنازه شهدا به ایران بازگشت.
پایان همان سال پادشاهی عربستان به رغم درخواست های بین المللی، شیخ نمر باقر النمر_ مرجع عالیقدر شیعه _ را اعدام کرد.
اعدام او در ایران واکنشهای گستردهای داشت.
وزارت خارجه ایران کاردار عربستان را احضار کرد و گفت: دولت عربستان برای اعدام شیخ نمرتاوان سختی خواهد داد.
شماری از مردم معترض در مشهد و تهران با مواد آتشزا به ساختمان کنسولگری و سفارت عربستان حمله کردند.
دولت عربستان روز پس از حمله به سفارتش در تهران اعلام کرد که روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع می کند.
به قدرت رسیدن ترامپ در آمریکا و نگاه اقتصادی او به منطقه باعث شد تا روابطش را با عربستان به عنوان یک کشور ثروتمند تقویت نماید.
ترامپ عربستان را در هیبت یک گاو شیرده می دید و این موضوعی بود که آن را در تبلیغات انتخاباتی اش اعلام کرده بود.
او در اولین سفر خارجی اش به عربستان آمد و قراردادی 110 میلیارد دلاری برای فروش اسلحه با این کشور امضا کرد.
عربستان با حضور ترامپ از ناتوی عربی که با هدف مقابله با ایران شده بود نیز رونمایی کرد.
ترامپ در عربستان مواضعی تندتر از همیشه گرفت و گفت:« ایران مسئول بخش اعظمی از بی ثباتی در خاورمیانه است. ایران شبه نظامیانی که خشونت را در منطقه گسترش می دهند تجهیز و تامین مالی می کند.
مادامی که ایران در راه صلح قدم برندارد، تمامی ملتها باید برای منزوی کردن آن همکاری کنند.»
عده ای این مواضع را جهت خوش آمد عربستان و دلیل تحمیق عربستان برای بستن قراردادی بزرگ می دانند.
پادشاه پیر عربستان نیز در افتتاحیه نشست ریاض با حضور ترامپ گفت: « نظام ایران، حزبا... و حوثیها و داعش و القاعده شبیه یکدیگر هستند. نظام ایران راس تروریسم جهانی را تشکیل می دهد.
تروریسم را پس از انقلاب (امام) خمینی در ایران شناختیم.»
این مواضع از سوی وزارت خارجه بی پاسخ نماند اما باید دید دولت برای برخورد با عربستان تا چه اندازه به شدت عمل اعتقاد دارد.
این در شرایطی است که چندی پیش نائب جوان و بی تجربه ولیعهد عربستان ایران را به ناامن کردن کشور و جنگ داخلی تهدید کرده بود.
سایت ایرنا خراسان جنوبی www.irna.ir/skhorasan
کانال اطلاع رسانی : http://telegram.me/birjand
3215*6054*خبرنگار- محمدرسول ابراهیمی اسفدن*انتشاردهنده - مریم پنجابی*
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.