به نوشته حمیدی ساخت و سازهای ناهمگون در گوشه و کنار شهر بیرجند از ساخت آپارتمان هایی چندین طبقه در معابر کم عرض 8 یا 10 متری گرفته تا تخلفاتی که قانون راه گریزش را مشخص کرده است ، کم توجهی به موضوع مهم شهرسازی، احداث خیابان هایی با عرض کم و بروز مشکلات ترافیکی فقط چند سال بعد از بهره برداری آثارش را نمایان می کند.
نبود پارکینگ در برخی خیابان ها ، رعایت نکردن اصول فنی و ضوابط قانونی در ساخت و سازها و مبلمان شهری و نیز نداشتن طرح جامع و تفضیلی برای شهر از جمله مشکل و چالش های فراروی شهر مرکز خراسان جنوبی است.
مشکلات و چالش هایی که می توانند با تهیه و اجرای طرح تفضیلی تا حدودی مرتفع و جلوی بسیاری از تخلفات نیز گرفته شود.
هرچند به اذعان بسیاری از کارشناسان حوزه شهرسازی تصمیمات مسئولان دولتی در حوزه شهرسازی بنا به دلایل اجتماعی و اقتصادی و همچنین دیدگاه های مردمی نیز لحاظ شده و دیدگاه های فنی کنار گذاشته می شود.
اما انتظار می رود در تهیه طرح های جامع و تفضیلی از افراد متخصص و مجربی استفاده شود تا با دیدن همه جوانب، طرحی برای شهر آماده کنند که آینده نگری بیشتری داشته باشد تا شاهد بروز بار ترافیکی سنگینی مانند خیابان های طالقانی، منتظری، مدرس و .... در سطح شهر نباشیم.
کارشناس رسمی دادگستری در حوزه راه و ساختمان و نایب رئیس انجمن انبوه سازان خراسان جنوبی در پاسخ به خبرنگار ما گفت: بازنگری طرح تفضیلی شهر بیرجند سال 84 تهیه شده که با توجه به تغییرات شهری و استان شدن نیاز بود مورد بازنگری قرار گیرد اما متاسفانه روند طولانی این پروسه مشکلات زیادی را در حوزه شهری به وجود آورده است.
** باز شدن باب تراکم فروشی در شهر بیرجند در برهه ای از زمان
مهندس خوشنام با اشاره به شرایطی که در مقطعی از زمان در سالهای گذشته در شهر بیرجند و تراکم فروشی بوجود آمده ، گفت: در آن مقطع زمانی بطور مثال در یک معبر 8 متری مجوز ساخت 7 و 8 طبقه هم داده شد اما بعد از آن برهه زمانی این مجوز به مالکان داده نشد که خود نوعی تبعیض و عدم رعایت حقوق شهروندی به شمار می رود و از طرف دیگر مشکلات دیگری را برای شهر به وجود می آورد.
وی ادامه داد: در گذشته های دور در فاصله زمانی سال های 70 تا 72 شهرهایی مانند مشهد به لحاظ تراکم ، به سه منطقه با تراکم کم ، متوسط و بالا تقسیم شدند بنابراین انبوه ساز برای ساخت و ساز به سراغ مناطقی رفت که به لحاظ زیر ساختی و عرض معابر و امکانات شرایط لازم را داشته است.
متاسفانه در شورای شهر و شهرداری در یک بازه زمانی باب تراکم فروشی به عنوان ممر درآمدی برای شهرداری باز و منطقه بندی حذف شد و تمام شهر را با تراکم 60 درصد در نظر گرفتند که تبعات آن چیزی شد که الان می بینیم.
** ساخت آپارتمان هایی 10 و 11 طبقه در معبر 8 متری ؟؟
وی با اشاره به مواردی از تراکم فروشی در خیابان های شهر بیرجند، اذعان داشت: به طور مثال در خیابان نیلوفر 9 با معبر 8 متری ساختمان هایی 10 و 11 طبقه ساخته شده و یا در برخی خیابان های مدرس ساختمان هایی 7 طبقه ساخته شد.
در حالیکه در همین معبر خانه هایی همکف، 2 و 3 طبقه هم وجود دارد و به لحاظ پارکینگ اکثرا با مشکلاتی مواجه هستند و جای مناسبی برای پارک وجود ندارد.
وی موارد زیادی از این قبیل مشکلات را در شهر بیرجند نام برد و افزود: تا زمانی که بازنگری طرح تفضیلی مصوب و به مرحله اجرا برسد باید برای حل مشکلات شهرسازی در مرکز استان ضوابطی در کوتاه مدت تعریف و به تصویب کمیسیون ماده 5 برسد.
چرا که با وضعیت فعلی سیما و منظر شهری بهم خواهد ریخت و باید توجه داشت که در سال های مختلف نباید ضوابط شهرسازی برای مردم دچار تغییر شود.
** کمیسیون ماده 100 فقط به موارد خاص ورود پیدا کند
مهندس خوشنام با بیان این عبارت که ورود کمیسیون ماده 100 به خیلی از پرونده ها و مشکلات در این حوزه معنا و مفهومی ندارد ، گفت: خلاهای قانونی نیز باعث شده مردم در ساخت و سازها تخلف داشته باشند.
بنابراین به نظر می رسد این کمیسیون باید فقط در موارد خاص ورود پیدا کند و این یک معضل است که مردم آگاهانه تخلف می کنند و بعد جریمه می پردازند.
** غفلت شهرداری و عدم تامین پارکینگ در خیابان مدرس
وی با اشاره به یکی دیگر از معضلات شهری در بیرجند و عدم تامین پارکینگ در برخی مناطق اذعان داشت: به طور مثال در خیابان مدرس طی سالهای گذشته شهرداری غفلت کرده و پارکینگ احداث نکرد و در حال حاضر شاهد خیابانی با حجم ساکنان بالا و پر از ماشین هستیم.
** حداکثرها ملاک عمل در طرح های شهرسازی
معاون شهرسازی شهرداری بیرجند نیز معتقد است که در طرح های شهرسازی باید حداکثر و حداقل ها در نظر گرفته شود و در افق طرحهای تفضیلی ملاک عمل حداکثرها باشد.
بهروزیان در گفت وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه راه و شهرسازی متولی تهیه طرح های تفضیلی وشهرداری متولی اجرای آن است، گفت: به نظر می رسد در تهیه طرح تفضیلی باید از شورا و شهرداری نیز نظر خواهی شود و در گذشته چون قیمت زمین آزاد بود می توانسته اند طول کوچه ها و یا معابر را بیشتر در نظر گیرند.
وی ادامه داد: در برخی از شهرها به لحاظ آپارتمان سازی پیش بینی هایی در طرح های کلان صورت می گیرد اما در شهر بیرجند اینگونه نبوده و ما شاهد هستیم در یک کوچه 10 متری که بطور مثال برای 20 ساختمان ویلایی پیش بینی شده بر اساس طرح تفضیلی ساختمان سازی هایی می شود.
و 50 خانوار ساکن می شوند و بعد با مشکلاتی مانند ترافیک ، نبود جای پارک و سایه اندازی مواجه می شویم و یا اینکه در بافت فرسوده در یک کوچه کم عرض شاهد خانه هایی ویلایی و در کنار آن چند طبقه هستیم و این در حالی است که در صورت وقوع حادثه امکان امداد رسانی وجود نخواهد داشت.
** اعمال خواسته مردم در طرح های شهرسازی بیرجند
وی با بیان اینکه در طرح های شهرسازی در بیرجند حداقل ها در نظر گرفته شده ، اذعان داشت: به نظر می رسد در پیش بینی طرح های شهرسازی در بیرجند ضابطه مند عمل نشده و بدنبال آنچه مردم خواسته اند حرکت شده و این در حالی است که ما باید مردم را قانون مند بار بیاوریم و این کار یک مجموعه و ارگان نیست.
** اجرای قانون درآمد زا با تخلف همراه است
وی تصریح کرد: علاوه بر این خلأ قانونی در طرح تفضیلی زمینه را برای تخلف فراهم کرده و باید گفت تا زمانی که اجرای قانون درآمد زا باشد و طرح ها قفل دار نباشند شاهد اینگونه تخلفات خواهیم بود.
بنابراین نباید جلوی اجرای یک قانون باز گذاشته شود بلکه باید با کارشناسی دقیق طوری طراحی شود که احدی نتواند در آن دست ببرد.
وی در مورد وضعیت برخی از خیابان های جدید الاحداث شهر بیرجند و بارترافیکی بالای آن و کوچه هایی با طول و عرض کم اینگونه توضیح داد که : در خیابان هایی مانند بلوار شعبانیه در گذشته چون قیمت زمین پایین بود این امکان وجود داشته که طول وعرض معابر بیشتر در نظر گرفته شود.
ولی به نظر می رسد متولی طرح پیش بینی مسکن مهر را نکرده و شاید مقصر هم نباشد چرا که در موقع اجرا از مسکن مهر خبری نبوده است ولی باید در طرح های شهرسازی همه جوانب کار در نظر گرفته شود هر چند نمی توان منکر برخی دخالت ها هم در اجرای طرح های شهری بود.
** عرض کم معابر در دو دهه گذشته در بیرجند
عضو اسبق شو رای شهر بیرجند نیز معتقد است که طی دو دهه گذشته متأسفانه متولیان امر عرض معابر را در خیابان های جدید الاحداث کم دیده اند که عمده دلیل آن ارزش زمین بوده است.
مهندس محمد حسن فخار هم چنین معتقد است که در دهه های گذشته یعنی حدود 40 تا 50 سال پیش ، پیش بینی ها در حوزه شهرسازی دقیق تر بوده اما بعد از آن به لحاظ استانداردها ضعیف عمل شده است.
وی ادامه می دهد: برخی خیابان ها در یکی دو دهه اخیر مانند برخی معابر خیابان های سجاد شهر به بن بست تبدیل شده و یا انتهای خیابان توحید هم چنین وضعیتی دارد.
** عوامل تصمیم گیر در کمیسیون ماده 5 غیر متخصص هستند
وی با بیان اینکه عوامل تصمیم گیر در کمیسیون ماده 5 غیر متخصص هستند ، اذعان داشت : بیشتر تصمیمات در این کمیسیون متأثر از عوامل اجتماعی است تا مباحث فنی.
وی اضافه کرد : در شمال شهر بیرجند شاهد معابر کم عرضی هستیم که بار جمعیتی زیادی را تحمل می کند و در آن موقع متولیان سر ارزش زمین به جای معابر 50 متر 30 متر و یا 40 متر 25 متر در نظر گرفته اند که بعد از ساخت و سازها شاهد معابری هستیم که گنجایش جمعیت را ندارند.
فخار با اشاره به وضعیت خیابان ارتش افزود: با وجود اینکه مالکیت این اراضی دراختیار راه و شهرسازی بود بعد از طرح تعریض پادگان باز هم عرض معبر کم دیده شده که در آینده مشکل ساز خواهد شد.
وی با بیان این مطلب که متاسفانه آینده نگری در اینگونه موارد به چشم نمی خورد ، گفت: هم چنین در معبر شهید قرنی پشت اراضی پادگان با وجود اینکه هیچ ساخت و سازی انجام نمی شود شاهد تعریض معبر نیستیم تا بتواند بار ترافیکی بیشتری را در خود جای دهد.
** مسئولان ذی ربط در طرح های شهرسازی آینده نگر نیستند
وی با تاکید بر این مطلب که مسئولان ذی ربط در اجرای طرح های شهرسازی به همان لحظه نگاه می کنند و آینده نگر نیستند،افزود: در خیابان هایی مانند پونه و نارنج و یا دولت عرض معبر با تراکم تطابق ندارد.
یا اینکه معبر شهید آوینی به سمت دانشگاه بیرجند با وجود اینکه دو طرف بیابان است در طرح معبری برای پیاده رو و فضای سبز دیده نشده در حالیکه می تواند در این قسمت بلوار بزرگی احداث شود و در شرایط فعلی با وجود اینکه ساخت و سازی در این معبر صورت گرفته جوابگوی ترافیک نیست.
این عضو اسبق شورای شهر بیرجند با بیان اینکه منظر، مبلمان و فضاسازی شهری حق شهروند است، بیان کرد : متولیان باید در طرح های شهرسازی همه جوانب را مانند مباحث ایمنی ، فضای سبز ، پیاده رو و ...ببینند.
متاسفانه دیده می شود با وجود اینکه برای طرح مشاور انتخاب می شود اما چکش کاری روی طرح ها صورت نمی گیرد و اگر کسانی هم پیدا شوند که ایرادات را مطرح کنند بدلایل مختلف با یک دستور آن مورد وتو می شود و با توجه به اینکه اعضای کمیسیون ماده 5 مدیران کل دولتی هستند ممکن است به دلایل مختلف نظرات کمیته های فنی را رد کنند.
** شورای ترافیک ناکارآمد و بدون خروجی در دو دهه اخیر
فخار در ادامه با اشاره به برخی نمونه ها در سطح شهر که اصول فنی معبر سازی در آنها اشتباه بوده و کسی قدرت تغییر آنها را به دلیل هزینه بالا ندارد ، ادامه داد: تصمیمات در حوزه عرض معابر ، پیاده رو سازی، ترافیک و سرعت گیر در شورای ترافیک مورد بررسی قرار می گیرند.
در ذیل این شورا کمیته هایی وجود دارند که به نظر من آن چنان که باید و شاید فعال نیستند و یا اینکه تشکیل نمی شوند و یا اگر تشکیل شوند وقت کافی روی اینگونه موارد نمی گذارند تا دردی از مردم دوا شود و یا اگر مصوبه ای داشته باشند ضمانت اجرایی ندارند.
وی معتقد است باید ترکیب شورای ترافیک کمتر و مجریان طرح تفضیلی می بودند چرا که به نظر می رسد شورای ترافیک بویژه در بیرجند ناکارآمد است و من در دو دهه اخیر خروجی موثری از این جلسات ندیده ام.
وی هم چنین به مشکل ترافیکی که در آینده برای بلوار شعبانیه بوجود خواهد آمد اشاره کرد و اذعان داشت: در حال حاضر این معبر ترافیک را جوابگو خواهد بود اما در آینده به نظر می رسد مشکل ساز خواهد شد.
بنابراین در چنین خیابان های جدید الاحداثی باید تمامی جوانب کار دیده شود تا در آینده به مشکل ترافیک خیابان هایی مانند مدرس و طالقانی یا منتظری برخورد نکنیم چرا که بیش از 10 سال است برای تعریض مدرس تا فلکه اول زمان صرف شده ولی هنوز به نتیجه نرسیده است.
** ملاحظات اقتصادی و اجتماعی در حوزه شهرسازی
وی با بیان اینکه تعریض خیابان ها به لحاظ فنی اشتباه است ، تصریح کرد: از ابتدا باید در طرح های شهرسازی عمیق به همه جوانب اندیشیده شود.
وی هم چنین معتقد است که در زمینه جداره سازی و نما در شهر بیرجند کم کار شده و در برخی موارد به جای اجرای پیشنهادات فنی در حوزه شهرسازی ملاحظات اقتصادی و اجتماعی ملاک عمل مسئولان قرار می گیرد.
** در خیابان های جدید الاحداث استانداردها رعایت نشده
یک عضو شورای شهر بیرجند نیز در گفت وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه اصلاح ضوابط طرح تفضیلی معمولا هر 10 سال صورت می گیرد و بعد از استان شدن شهرستان بیرجند شاهد تغییرات زیادی در شهر بودیم، اینگونه توضیح داد که : معابر 8 و 10 متر در گذشته پاسخگوی جمعیت ساکن در خود بودند اما بعد مجتمع سازی ها دیگر جوابگو نبودند.
مهندس سلیم ادامه می دهد: در طرح تفضیلی برای برخی معابر پیش بینی تعریض شده اما این اقدام زمان بر است اما در برخی معابر هم چنین پیش بینی نشده است.
وی با بیان اینکه پیشنهاد داده ایم تمامی معابر سطح شهر بیرجند مورد بازنگری قرار گیرند تا به نسبت جمعیت اصلاح شوند، افزود: در خیابان های جدید الاحداث استاندارد های لازم رعایت نشده است.
وی با تاکید بر این مطلب که در بازنگری قبلی طرح تفضیلی جلوی ارتفاع سازی در معابر کم عرض گرفته شده، افزود: در حال حاضر ملاک تراکم در صدور پروانه ها، عرض معبر و مساحت ملک می باشد که از ساخت و سازهای قبلی جلوگیری به عمل آورده است.
وی ادامه داد: در گذشته شهرداری بر اساس طرح تفضیلی جواز ساخت آپارتمان ها را صادر کرده و اگر تخلفی رخ داده در کمیسیون ماده 100 رسیدگی شده و متولی طرح تفضیلی راه و شهرسازی است.
** میانگین سرانه معابر دربیرجند از نرم کشوری بالاتر است
به اعتقاد معاون عمرانی فرمانداری بیرجند میانگین سرانه معابر در شهر بیرجند از نرم کشوری بالاتر است اما این بدان معنا نیست که مشکلی وجود ندارد و باید گفت وضعیت برخی معابر و خیابان های شهر خیلی خوب است .
بطور مثال در حاشیه معلم و فرهنگیان با توجه به شرایط مناسبی که وجود دارد اجازه ساخت و سازهای بلند مرتبه داده شده اما در محدوده سجادشهر به خاطر عرض کم معابر فقط مجوز ساخت دو طبقه داده می شود.
** متخصص شهرسازی مسلط و مجرب نداریم
مهندس رونقی با بیان اینکه طرح تفضیلی شهر بیرجند طرحی پویا است ، افزود: ما متخصص شهرسازی که مسلط و مجرب باشد و بتواند تمام مسائل و مشکلات را بر اساس ضوابط ببیند و حل و فصل کند ،نداریم.
وی ادامه می دهد : به اعتقاد من قانون هدف است و در استان ما از قانون بعنوان ابزار حل مشکل استفاده نمی شود و با توجه به تنوع مسائل شهرسازی نیاز است از قانون به عنوان چراغ راهی بهره گرفته شود و این به معنای دور زدن قانون نیست.
وی با اشاره به اینکه در گذشته در مقطعی از زمان بر ضوابط شهرسازی در بیرجند اشکالاتی حاکم بود، افزود: این ضوابط بعدا رفع شد و آنچه امروز در ارتفاع سازی در برخی موارد شاهد هستیم نتیجه تخلفات و اضافه بنایی است که اتفاق افتاده است.
وی اذعان داشت: در یک معبر 8 یا 10 متر که گنجایش واحدهای معدودی را دارد اگر آپارتمان سازی بیش از حد صورت گیرد و بطور متوسط هر مجتمع دو پارکینگ را حذف کنند. معبر و زیرساخت های موجود کفاف جمعیت ساکن را نخواهد داد.
وی با بیان اینکه در بازنگری طرح تفضیلی یکسری ابهامات موجود رفع خواهد شد، ادامه داد: ضوابط شهرسازی در شهر بیرجند بر اساس ضوابط خاص که در دهه 70 در کشور تحت عنوان طرح سیال شهری باب بوده اجرایی شده بنابراین هر ملکی که شرایط لازم را داشته باشد اجازه تراکم سازی نیز داشته است اما در حال حاضر تراکم سازی بر اساس مساحت و معبر صورت می گیرد.
وی معتقد است که شورا در مقطعی از زمان دخالت هایی داشته اما بعد از اینکه متوجه شده ایم این موارد اصلاح شده و به نظر من شهرداری در این بین به وظایف خود عمل کرده است.
رونقی نظارت و مدیریت بر ساخت و سازها را دارای اهمیت بالایی می داند.
**تراکم ساختمانی و افزایش طبقات مازاد بر ظرفیت و عرض معبر غیر قابل انکار
مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان جنوبی در پاسخ به سوالات خبرنگار ما و مسائل مطرح شده در این گزارش این گونه پاسخ داد که: بطور کلی ملاک عمل شهرداری برای صدور پروانه ساختمانی، ضوابط و مقررات مصوب طرح جامع و تفضیلی ابلاغی است و تاکنون از شورای شهر در خصوص افزایش تراکم مازاد بر ضابطه در معابر شهر موردی مشاهده نشده است.
علی کاظمی ادامه داد: اینکه در برخی معابر شهر بیرجند تراکم ساختمانی و افزایش طبقات مازاد بر ظرفیت و عرض معبر صورت پذیرفته است غیر قابل انکار است که بخشی از این مشکل به ضابطه شناور بودن تراکم ساختمانی و تعیین متراژ و سقف مشخص برای محلات مختلف شهر که در طرح جامع و تفضیلی پیش بینی شده بر می گردد.
** ضعف نظارت بر ساخت و سازهای مرتفع دار و بروز تخلف
وی افزود: بخشی نیز ناشی از ضعف نظارت بر ساخت و ساز های مرتفع تر از عرض معابر می باشد ،که بر اساس ضوابط طرح جامع و تفضیلی بیرجند تراکم ساختمانی و ارتفاع ساختمان تابعی از عرض معبر و مساحت قطعه زمین می باشد.
چنانچه به هر دلیل افزایش ارتفاع ساختمان بیش از عرض معابر همجوار باشد برخلاف ضوابط ومقررات می باشد و با اصول ایمنی و پدافند غیر عامل ورعایت اصل همسایگی و عدم اشرافیت و ضوابط ترافیکی تناقض پیدا می کند.
** عدم بازدارندگی جریمه ها از تخلفات ساخت و سازهای مرتفع دار
وی با اشاره به اینکه سیما و منظر شهری هم با اینگونه ساخت و سازها دچار اختلال می شود، ادامه داد: عمده نظارت ما بر حسن اجرای طرح تفضیلی و تذکرات ما به شهرداری ها به همین مقوله برمی گردد.
به نظر ما نقض حقوق شهروندی می باشد و علاوه بر این اصرار مالکین به احداث بنای مرتفع تر و احداث طبقات بیشتر از ضوابط و عدم بازدارندگی جریمه هایی که تعیین می شوند بر ادامه روند دامن می زند که نقش کمیسیون ماده 100 در خصوص کنترل ساخت و سازهای غیر مجاز می تواند بسیار موثر باشد.
وی در پاسخ به دیگر سئوال خبرنگار ما در مورد عدم تناسب عرض معابر با ساختمان سازی ها و میزان جمعیت ساکن در برخی خیابان های شهر بیرجند اذعان داشت: بر اساس مطالعات صورت پذیرفته بین نقش معبر و تعداد طبقات و فعالیت ها تناسب استاندارد در خیابان های شهر بیرجند به جز محدوده مهرشهر که به دلیل وضعیت معابر روستایی امکان توسعه و تعریض معابر از نظر فیزیکی ، حقوقی و اجرایی را با مشکل مواجه کرده ؛ رعایت شده و چنانچه بعد از تصویب طرح فعالیت های پیش ببنی نشده از جمله کاربری های تجاری در حاشیه معبر استقرار یافته اند.
احداث بنا در طبقات بیش از ظرفیت پیش بینی شده اتفاق افتاده و موجب اختلال معبر شده و ممکن است اینطور به نظر برسد که عرض معبر کم می باشد هرچند به اعتقاد من برخی از معابر نیاز به بازنگری دارند لیکن به دلیل هزینه های بالای اجرای معابر و تعریض آن منطقی تر اینست که استقرار فعالیت ها با برنامه انجام شود ومدیریت ترافیکی ویژه خصوصا در بافت های پر و متراکم شهر صورت پذیرد.
** طرح جامع شهر بیرجند با 40 درصد پیشرفت درانتظار تهیه نقشه
کاظمی با بیان اینکه در حال حاضر طرح جامع شهر بیرجند در دست مطالعه است نه طرح تفضیلی ، گفت: در این طرح بایستی نیازها ،کمبودها، اولویت های شهر و سیاست ها و راهبردهای توسعه شهری مشخص گردد و سپس براساس آن نسبت به مطالعه طرح تفضیلی اقدام کرد.
وی افزود: طرح جامع شهربیرجند 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد که به علت عدم تهیه و تحویل نقشه پایه به روز شده شهر که باید توسط سازمان جغرافیایی انجام پذیرد از پیشرفت مناسبی برخوردار نمی باشد.
در حال حاضر با روش های تهیه نقشه پایه تلفیقی که از اطلاعات و نقشه های موجود سایر دستگاه های مربوطه تحویل گرفته ایم در حال مونتاژ نقشه ها هستیم که بتواند در ادامه کاربه ما کمک کند.
مدیرشهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان جنوبی در ادامه اذعان داشت: در بافت های شهری جدید که بر اساس ضوابط و مقررات ساخت و ساز صورت گرفته منظر نسبتا مطلوبی داریم و در بافت های فرسوده نیز به رغم فرسودگی بناها باز منظر مطلوبی را شاهد هستیم.
بیشتر بی نظمی شهر بیرجند دربافت های حاشیه ای و برنامه ریزی نشده وجود دارد هر چند در بافت های جدید هم عدم توجه به ضوابط ناهماهنگی هایی را بوجود آورده است.
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار خراسان جنوبی به کانال تلگرامی irnabirjand@ ملحق شوید.
*7559*2047*تنظیم کننده-امیرشاهین نایبی فر* انتشار دهنده- عباسقلی اشکورجیری
منبع : ایرنا
انتهای پیام نبود پارکینگ در برخی خیابان ها ، رعایت نکردن اصول فنی و ضوابط قانونی در ساخت و سازها و مبلمان شهری و نیز نداشتن طرح جامع و تفضیلی برای شهر از جمله مشکل و چالش های فراروی شهر مرکز خراسان جنوبی است.
مشکلات و چالش هایی که می توانند با تهیه و اجرای طرح تفضیلی تا حدودی مرتفع و جلوی بسیاری از تخلفات نیز گرفته شود.
هرچند به اذعان بسیاری از کارشناسان حوزه شهرسازی تصمیمات مسئولان دولتی در حوزه شهرسازی بنا به دلایل اجتماعی و اقتصادی و همچنین دیدگاه های مردمی نیز لحاظ شده و دیدگاه های فنی کنار گذاشته می شود.
اما انتظار می رود در تهیه طرح های جامع و تفضیلی از افراد متخصص و مجربی استفاده شود تا با دیدن همه جوانب، طرحی برای شهر آماده کنند که آینده نگری بیشتری داشته باشد تا شاهد بروز بار ترافیکی سنگینی مانند خیابان های طالقانی، منتظری، مدرس و .... در سطح شهر نباشیم.
کارشناس رسمی دادگستری در حوزه راه و ساختمان و نایب رئیس انجمن انبوه سازان خراسان جنوبی در پاسخ به خبرنگار ما گفت: بازنگری طرح تفضیلی شهر بیرجند سال 84 تهیه شده که با توجه به تغییرات شهری و استان شدن نیاز بود مورد بازنگری قرار گیرد اما متاسفانه روند طولانی این پروسه مشکلات زیادی را در حوزه شهری به وجود آورده است.
** باز شدن باب تراکم فروشی در شهر بیرجند در برهه ای از زمان
مهندس خوشنام با اشاره به شرایطی که در مقطعی از زمان در سالهای گذشته در شهر بیرجند و تراکم فروشی بوجود آمده ، گفت: در آن مقطع زمانی بطور مثال در یک معبر 8 متری مجوز ساخت 7 و 8 طبقه هم داده شد اما بعد از آن برهه زمانی این مجوز به مالکان داده نشد که خود نوعی تبعیض و عدم رعایت حقوق شهروندی به شمار می رود و از طرف دیگر مشکلات دیگری را برای شهر به وجود می آورد.
وی ادامه داد: در گذشته های دور در فاصله زمانی سال های 70 تا 72 شهرهایی مانند مشهد به لحاظ تراکم ، به سه منطقه با تراکم کم ، متوسط و بالا تقسیم شدند بنابراین انبوه ساز برای ساخت و ساز به سراغ مناطقی رفت که به لحاظ زیر ساختی و عرض معابر و امکانات شرایط لازم را داشته است.
متاسفانه در شورای شهر و شهرداری در یک بازه زمانی باب تراکم فروشی به عنوان ممر درآمدی برای شهرداری باز و منطقه بندی حذف شد و تمام شهر را با تراکم 60 درصد در نظر گرفتند که تبعات آن چیزی شد که الان می بینیم.
** ساخت آپارتمان هایی 10 و 11 طبقه در معبر 8 متری ؟؟
وی با اشاره به مواردی از تراکم فروشی در خیابان های شهر بیرجند، اذعان داشت: به طور مثال در خیابان نیلوفر 9 با معبر 8 متری ساختمان هایی 10 و 11 طبقه ساخته شده و یا در برخی خیابان های مدرس ساختمان هایی 7 طبقه ساخته شد.
در حالیکه در همین معبر خانه هایی همکف، 2 و 3 طبقه هم وجود دارد و به لحاظ پارکینگ اکثرا با مشکلاتی مواجه هستند و جای مناسبی برای پارک وجود ندارد.
وی موارد زیادی از این قبیل مشکلات را در شهر بیرجند نام برد و افزود: تا زمانی که بازنگری طرح تفضیلی مصوب و به مرحله اجرا برسد باید برای حل مشکلات شهرسازی در مرکز استان ضوابطی در کوتاه مدت تعریف و به تصویب کمیسیون ماده 5 برسد.
چرا که با وضعیت فعلی سیما و منظر شهری بهم خواهد ریخت و باید توجه داشت که در سال های مختلف نباید ضوابط شهرسازی برای مردم دچار تغییر شود.
** کمیسیون ماده 100 فقط به موارد خاص ورود پیدا کند
مهندس خوشنام با بیان این عبارت که ورود کمیسیون ماده 100 به خیلی از پرونده ها و مشکلات در این حوزه معنا و مفهومی ندارد ، گفت: خلاهای قانونی نیز باعث شده مردم در ساخت و سازها تخلف داشته باشند.
بنابراین به نظر می رسد این کمیسیون باید فقط در موارد خاص ورود پیدا کند و این یک معضل است که مردم آگاهانه تخلف می کنند و بعد جریمه می پردازند.
** غفلت شهرداری و عدم تامین پارکینگ در خیابان مدرس
وی با اشاره به یکی دیگر از معضلات شهری در بیرجند و عدم تامین پارکینگ در برخی مناطق اذعان داشت: به طور مثال در خیابان مدرس طی سالهای گذشته شهرداری غفلت کرده و پارکینگ احداث نکرد و در حال حاضر شاهد خیابانی با حجم ساکنان بالا و پر از ماشین هستیم.
** حداکثرها ملاک عمل در طرح های شهرسازی
معاون شهرسازی شهرداری بیرجند نیز معتقد است که در طرح های شهرسازی باید حداکثر و حداقل ها در نظر گرفته شود و در افق طرحهای تفضیلی ملاک عمل حداکثرها باشد.
بهروزیان در گفت وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه راه و شهرسازی متولی تهیه طرح های تفضیلی وشهرداری متولی اجرای آن است، گفت: به نظر می رسد در تهیه طرح تفضیلی باید از شورا و شهرداری نیز نظر خواهی شود و در گذشته چون قیمت زمین آزاد بود می توانسته اند طول کوچه ها و یا معابر را بیشتر در نظر گیرند.
وی ادامه داد: در برخی از شهرها به لحاظ آپارتمان سازی پیش بینی هایی در طرح های کلان صورت می گیرد اما در شهر بیرجند اینگونه نبوده و ما شاهد هستیم در یک کوچه 10 متری که بطور مثال برای 20 ساختمان ویلایی پیش بینی شده بر اساس طرح تفضیلی ساختمان سازی هایی می شود.
و 50 خانوار ساکن می شوند و بعد با مشکلاتی مانند ترافیک ، نبود جای پارک و سایه اندازی مواجه می شویم و یا اینکه در بافت فرسوده در یک کوچه کم عرض شاهد خانه هایی ویلایی و در کنار آن چند طبقه هستیم و این در حالی است که در صورت وقوع حادثه امکان امداد رسانی وجود نخواهد داشت.
** اعمال خواسته مردم در طرح های شهرسازی بیرجند
وی با بیان اینکه در طرح های شهرسازی در بیرجند حداقل ها در نظر گرفته شده ، اذعان داشت: به نظر می رسد در پیش بینی طرح های شهرسازی در بیرجند ضابطه مند عمل نشده و بدنبال آنچه مردم خواسته اند حرکت شده و این در حالی است که ما باید مردم را قانون مند بار بیاوریم و این کار یک مجموعه و ارگان نیست.
** اجرای قانون درآمد زا با تخلف همراه است
وی تصریح کرد: علاوه بر این خلأ قانونی در طرح تفضیلی زمینه را برای تخلف فراهم کرده و باید گفت تا زمانی که اجرای قانون درآمد زا باشد و طرح ها قفل دار نباشند شاهد اینگونه تخلفات خواهیم بود.
بنابراین نباید جلوی اجرای یک قانون باز گذاشته شود بلکه باید با کارشناسی دقیق طوری طراحی شود که احدی نتواند در آن دست ببرد.
وی در مورد وضعیت برخی از خیابان های جدید الاحداث شهر بیرجند و بارترافیکی بالای آن و کوچه هایی با طول و عرض کم اینگونه توضیح داد که : در خیابان هایی مانند بلوار شعبانیه در گذشته چون قیمت زمین پایین بود این امکان وجود داشته که طول وعرض معابر بیشتر در نظر گرفته شود.
ولی به نظر می رسد متولی طرح پیش بینی مسکن مهر را نکرده و شاید مقصر هم نباشد چرا که در موقع اجرا از مسکن مهر خبری نبوده است ولی باید در طرح های شهرسازی همه جوانب کار در نظر گرفته شود هر چند نمی توان منکر برخی دخالت ها هم در اجرای طرح های شهری بود.
** عرض کم معابر در دو دهه گذشته در بیرجند
عضو اسبق شو رای شهر بیرجند نیز معتقد است که طی دو دهه گذشته متأسفانه متولیان امر عرض معابر را در خیابان های جدید الاحداث کم دیده اند که عمده دلیل آن ارزش زمین بوده است.
مهندس محمد حسن فخار هم چنین معتقد است که در دهه های گذشته یعنی حدود 40 تا 50 سال پیش ، پیش بینی ها در حوزه شهرسازی دقیق تر بوده اما بعد از آن به لحاظ استانداردها ضعیف عمل شده است.
وی ادامه می دهد: برخی خیابان ها در یکی دو دهه اخیر مانند برخی معابر خیابان های سجاد شهر به بن بست تبدیل شده و یا انتهای خیابان توحید هم چنین وضعیتی دارد.
** عوامل تصمیم گیر در کمیسیون ماده 5 غیر متخصص هستند
وی با بیان اینکه عوامل تصمیم گیر در کمیسیون ماده 5 غیر متخصص هستند ، اذعان داشت : بیشتر تصمیمات در این کمیسیون متأثر از عوامل اجتماعی است تا مباحث فنی.
وی اضافه کرد : در شمال شهر بیرجند شاهد معابر کم عرضی هستیم که بار جمعیتی زیادی را تحمل می کند و در آن موقع متولیان سر ارزش زمین به جای معابر 50 متر 30 متر و یا 40 متر 25 متر در نظر گرفته اند که بعد از ساخت و سازها شاهد معابری هستیم که گنجایش جمعیت را ندارند.
فخار با اشاره به وضعیت خیابان ارتش افزود: با وجود اینکه مالکیت این اراضی دراختیار راه و شهرسازی بود بعد از طرح تعریض پادگان باز هم عرض معبر کم دیده شده که در آینده مشکل ساز خواهد شد.
وی با بیان این مطلب که متاسفانه آینده نگری در اینگونه موارد به چشم نمی خورد ، گفت: هم چنین در معبر شهید قرنی پشت اراضی پادگان با وجود اینکه هیچ ساخت و سازی انجام نمی شود شاهد تعریض معبر نیستیم تا بتواند بار ترافیکی بیشتری را در خود جای دهد.
** مسئولان ذی ربط در طرح های شهرسازی آینده نگر نیستند
وی با تاکید بر این مطلب که مسئولان ذی ربط در اجرای طرح های شهرسازی به همان لحظه نگاه می کنند و آینده نگر نیستند،افزود: در خیابان هایی مانند پونه و نارنج و یا دولت عرض معبر با تراکم تطابق ندارد.
یا اینکه معبر شهید آوینی به سمت دانشگاه بیرجند با وجود اینکه دو طرف بیابان است در طرح معبری برای پیاده رو و فضای سبز دیده نشده در حالیکه می تواند در این قسمت بلوار بزرگی احداث شود و در شرایط فعلی با وجود اینکه ساخت و سازی در این معبر صورت گرفته جوابگوی ترافیک نیست.
این عضو اسبق شورای شهر بیرجند با بیان اینکه منظر، مبلمان و فضاسازی شهری حق شهروند است، بیان کرد : متولیان باید در طرح های شهرسازی همه جوانب را مانند مباحث ایمنی ، فضای سبز ، پیاده رو و ...ببینند.
متاسفانه دیده می شود با وجود اینکه برای طرح مشاور انتخاب می شود اما چکش کاری روی طرح ها صورت نمی گیرد و اگر کسانی هم پیدا شوند که ایرادات را مطرح کنند بدلایل مختلف با یک دستور آن مورد وتو می شود و با توجه به اینکه اعضای کمیسیون ماده 5 مدیران کل دولتی هستند ممکن است به دلایل مختلف نظرات کمیته های فنی را رد کنند.
** شورای ترافیک ناکارآمد و بدون خروجی در دو دهه اخیر
فخار در ادامه با اشاره به برخی نمونه ها در سطح شهر که اصول فنی معبر سازی در آنها اشتباه بوده و کسی قدرت تغییر آنها را به دلیل هزینه بالا ندارد ، ادامه داد: تصمیمات در حوزه عرض معابر ، پیاده رو سازی، ترافیک و سرعت گیر در شورای ترافیک مورد بررسی قرار می گیرند.
در ذیل این شورا کمیته هایی وجود دارند که به نظر من آن چنان که باید و شاید فعال نیستند و یا اینکه تشکیل نمی شوند و یا اگر تشکیل شوند وقت کافی روی اینگونه موارد نمی گذارند تا دردی از مردم دوا شود و یا اگر مصوبه ای داشته باشند ضمانت اجرایی ندارند.
وی معتقد است باید ترکیب شورای ترافیک کمتر و مجریان طرح تفضیلی می بودند چرا که به نظر می رسد شورای ترافیک بویژه در بیرجند ناکارآمد است و من در دو دهه اخیر خروجی موثری از این جلسات ندیده ام.
وی هم چنین به مشکل ترافیکی که در آینده برای بلوار شعبانیه بوجود خواهد آمد اشاره کرد و اذعان داشت: در حال حاضر این معبر ترافیک را جوابگو خواهد بود اما در آینده به نظر می رسد مشکل ساز خواهد شد.
بنابراین در چنین خیابان های جدید الاحداثی باید تمامی جوانب کار دیده شود تا در آینده به مشکل ترافیک خیابان هایی مانند مدرس و طالقانی یا منتظری برخورد نکنیم چرا که بیش از 10 سال است برای تعریض مدرس تا فلکه اول زمان صرف شده ولی هنوز به نتیجه نرسیده است.
** ملاحظات اقتصادی و اجتماعی در حوزه شهرسازی
وی با بیان اینکه تعریض خیابان ها به لحاظ فنی اشتباه است ، تصریح کرد: از ابتدا باید در طرح های شهرسازی عمیق به همه جوانب اندیشیده شود.
وی هم چنین معتقد است که در زمینه جداره سازی و نما در شهر بیرجند کم کار شده و در برخی موارد به جای اجرای پیشنهادات فنی در حوزه شهرسازی ملاحظات اقتصادی و اجتماعی ملاک عمل مسئولان قرار می گیرد.
** در خیابان های جدید الاحداث استانداردها رعایت نشده
یک عضو شورای شهر بیرجند نیز در گفت وگو با خبرنگار ما با بیان اینکه اصلاح ضوابط طرح تفضیلی معمولا هر 10 سال صورت می گیرد و بعد از استان شدن شهرستان بیرجند شاهد تغییرات زیادی در شهر بودیم، اینگونه توضیح داد که : معابر 8 و 10 متر در گذشته پاسخگوی جمعیت ساکن در خود بودند اما بعد مجتمع سازی ها دیگر جوابگو نبودند.
مهندس سلیم ادامه می دهد: در طرح تفضیلی برای برخی معابر پیش بینی تعریض شده اما این اقدام زمان بر است اما در برخی معابر هم چنین پیش بینی نشده است.
وی با بیان اینکه پیشنهاد داده ایم تمامی معابر سطح شهر بیرجند مورد بازنگری قرار گیرند تا به نسبت جمعیت اصلاح شوند، افزود: در خیابان های جدید الاحداث استاندارد های لازم رعایت نشده است.
وی با تاکید بر این مطلب که در بازنگری قبلی طرح تفضیلی جلوی ارتفاع سازی در معابر کم عرض گرفته شده، افزود: در حال حاضر ملاک تراکم در صدور پروانه ها، عرض معبر و مساحت ملک می باشد که از ساخت و سازهای قبلی جلوگیری به عمل آورده است.
وی ادامه داد: در گذشته شهرداری بر اساس طرح تفضیلی جواز ساخت آپارتمان ها را صادر کرده و اگر تخلفی رخ داده در کمیسیون ماده 100 رسیدگی شده و متولی طرح تفضیلی راه و شهرسازی است.
** میانگین سرانه معابر دربیرجند از نرم کشوری بالاتر است
به اعتقاد معاون عمرانی فرمانداری بیرجند میانگین سرانه معابر در شهر بیرجند از نرم کشوری بالاتر است اما این بدان معنا نیست که مشکلی وجود ندارد و باید گفت وضعیت برخی معابر و خیابان های شهر خیلی خوب است .
بطور مثال در حاشیه معلم و فرهنگیان با توجه به شرایط مناسبی که وجود دارد اجازه ساخت و سازهای بلند مرتبه داده شده اما در محدوده سجادشهر به خاطر عرض کم معابر فقط مجوز ساخت دو طبقه داده می شود.
** متخصص شهرسازی مسلط و مجرب نداریم
مهندس رونقی با بیان اینکه طرح تفضیلی شهر بیرجند طرحی پویا است ، افزود: ما متخصص شهرسازی که مسلط و مجرب باشد و بتواند تمام مسائل و مشکلات را بر اساس ضوابط ببیند و حل و فصل کند ،نداریم.
وی ادامه می دهد : به اعتقاد من قانون هدف است و در استان ما از قانون بعنوان ابزار حل مشکل استفاده نمی شود و با توجه به تنوع مسائل شهرسازی نیاز است از قانون به عنوان چراغ راهی بهره گرفته شود و این به معنای دور زدن قانون نیست.
وی با اشاره به اینکه در گذشته در مقطعی از زمان بر ضوابط شهرسازی در بیرجند اشکالاتی حاکم بود، افزود: این ضوابط بعدا رفع شد و آنچه امروز در ارتفاع سازی در برخی موارد شاهد هستیم نتیجه تخلفات و اضافه بنایی است که اتفاق افتاده است.
وی اذعان داشت: در یک معبر 8 یا 10 متر که گنجایش واحدهای معدودی را دارد اگر آپارتمان سازی بیش از حد صورت گیرد و بطور متوسط هر مجتمع دو پارکینگ را حذف کنند. معبر و زیرساخت های موجود کفاف جمعیت ساکن را نخواهد داد.
وی با بیان اینکه در بازنگری طرح تفضیلی یکسری ابهامات موجود رفع خواهد شد، ادامه داد: ضوابط شهرسازی در شهر بیرجند بر اساس ضوابط خاص که در دهه 70 در کشور تحت عنوان طرح سیال شهری باب بوده اجرایی شده بنابراین هر ملکی که شرایط لازم را داشته باشد اجازه تراکم سازی نیز داشته است اما در حال حاضر تراکم سازی بر اساس مساحت و معبر صورت می گیرد.
وی معتقد است که شورا در مقطعی از زمان دخالت هایی داشته اما بعد از اینکه متوجه شده ایم این موارد اصلاح شده و به نظر من شهرداری در این بین به وظایف خود عمل کرده است.
رونقی نظارت و مدیریت بر ساخت و سازها را دارای اهمیت بالایی می داند.
**تراکم ساختمانی و افزایش طبقات مازاد بر ظرفیت و عرض معبر غیر قابل انکار
مدیر شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان جنوبی در پاسخ به سوالات خبرنگار ما و مسائل مطرح شده در این گزارش این گونه پاسخ داد که: بطور کلی ملاک عمل شهرداری برای صدور پروانه ساختمانی، ضوابط و مقررات مصوب طرح جامع و تفضیلی ابلاغی است و تاکنون از شورای شهر در خصوص افزایش تراکم مازاد بر ضابطه در معابر شهر موردی مشاهده نشده است.
علی کاظمی ادامه داد: اینکه در برخی معابر شهر بیرجند تراکم ساختمانی و افزایش طبقات مازاد بر ظرفیت و عرض معبر صورت پذیرفته است غیر قابل انکار است که بخشی از این مشکل به ضابطه شناور بودن تراکم ساختمانی و تعیین متراژ و سقف مشخص برای محلات مختلف شهر که در طرح جامع و تفضیلی پیش بینی شده بر می گردد.
** ضعف نظارت بر ساخت و سازهای مرتفع دار و بروز تخلف
وی افزود: بخشی نیز ناشی از ضعف نظارت بر ساخت و ساز های مرتفع تر از عرض معابر می باشد ،که بر اساس ضوابط طرح جامع و تفضیلی بیرجند تراکم ساختمانی و ارتفاع ساختمان تابعی از عرض معبر و مساحت قطعه زمین می باشد.
چنانچه به هر دلیل افزایش ارتفاع ساختمان بیش از عرض معابر همجوار باشد برخلاف ضوابط ومقررات می باشد و با اصول ایمنی و پدافند غیر عامل ورعایت اصل همسایگی و عدم اشرافیت و ضوابط ترافیکی تناقض پیدا می کند.
** عدم بازدارندگی جریمه ها از تخلفات ساخت و سازهای مرتفع دار
وی با اشاره به اینکه سیما و منظر شهری هم با اینگونه ساخت و سازها دچار اختلال می شود، ادامه داد: عمده نظارت ما بر حسن اجرای طرح تفضیلی و تذکرات ما به شهرداری ها به همین مقوله برمی گردد.
به نظر ما نقض حقوق شهروندی می باشد و علاوه بر این اصرار مالکین به احداث بنای مرتفع تر و احداث طبقات بیشتر از ضوابط و عدم بازدارندگی جریمه هایی که تعیین می شوند بر ادامه روند دامن می زند که نقش کمیسیون ماده 100 در خصوص کنترل ساخت و سازهای غیر مجاز می تواند بسیار موثر باشد.
وی در پاسخ به دیگر سئوال خبرنگار ما در مورد عدم تناسب عرض معابر با ساختمان سازی ها و میزان جمعیت ساکن در برخی خیابان های شهر بیرجند اذعان داشت: بر اساس مطالعات صورت پذیرفته بین نقش معبر و تعداد طبقات و فعالیت ها تناسب استاندارد در خیابان های شهر بیرجند به جز محدوده مهرشهر که به دلیل وضعیت معابر روستایی امکان توسعه و تعریض معابر از نظر فیزیکی ، حقوقی و اجرایی را با مشکل مواجه کرده ؛ رعایت شده و چنانچه بعد از تصویب طرح فعالیت های پیش ببنی نشده از جمله کاربری های تجاری در حاشیه معبر استقرار یافته اند.
احداث بنا در طبقات بیش از ظرفیت پیش بینی شده اتفاق افتاده و موجب اختلال معبر شده و ممکن است اینطور به نظر برسد که عرض معبر کم می باشد هرچند به اعتقاد من برخی از معابر نیاز به بازنگری دارند لیکن به دلیل هزینه های بالای اجرای معابر و تعریض آن منطقی تر اینست که استقرار فعالیت ها با برنامه انجام شود ومدیریت ترافیکی ویژه خصوصا در بافت های پر و متراکم شهر صورت پذیرد.
** طرح جامع شهر بیرجند با 40 درصد پیشرفت درانتظار تهیه نقشه
کاظمی با بیان اینکه در حال حاضر طرح جامع شهر بیرجند در دست مطالعه است نه طرح تفضیلی ، گفت: در این طرح بایستی نیازها ،کمبودها، اولویت های شهر و سیاست ها و راهبردهای توسعه شهری مشخص گردد و سپس براساس آن نسبت به مطالعه طرح تفضیلی اقدام کرد.
وی افزود: طرح جامع شهربیرجند 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد که به علت عدم تهیه و تحویل نقشه پایه به روز شده شهر که باید توسط سازمان جغرافیایی انجام پذیرد از پیشرفت مناسبی برخوردار نمی باشد.
در حال حاضر با روش های تهیه نقشه پایه تلفیقی که از اطلاعات و نقشه های موجود سایر دستگاه های مربوطه تحویل گرفته ایم در حال مونتاژ نقشه ها هستیم که بتواند در ادامه کاربه ما کمک کند.
مدیرشهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی خراسان جنوبی در ادامه اذعان داشت: در بافت های شهری جدید که بر اساس ضوابط و مقررات ساخت و ساز صورت گرفته منظر نسبتا مطلوبی داریم و در بافت های فرسوده نیز به رغم فرسودگی بناها باز منظر مطلوبی را شاهد هستیم.
بیشتر بی نظمی شهر بیرجند دربافت های حاشیه ای و برنامه ریزی نشده وجود دارد هر چند در بافت های جدید هم عدم توجه به ضوابط ناهماهنگی هایی را بوجود آورده است.
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار خراسان جنوبی به کانال تلگرامی irnabirjand@ ملحق شوید.
*7559*2047*تنظیم کننده-امیرشاهین نایبی فر* انتشار دهنده- عباسقلی اشکورجیری
منبع : ایرنا
کپی شد
