پروین اعتصامی یکی از تاثیرگذارترین زنان شاعر ایرانی است .در حقیقت، شعر پروین، نخستین صدای زنانه‌ای است که پس از انقلاب مشروطه امکان طرح در عرصه عمومی جامعه را پیدا کرد و به خاطر اندیشه‌های انسانی ،غیر جنسیتی و حکیمانه اش به کتابهای درسی راه یافت .البته بانو رخشنده اعتصامی هیچگاه در جمع فرهیختگان قدر ندید .چه در زمان حیاتش که ناباوران با تهمت تعلق نداشتن اشعار به دختری جوان به حضورش واکنش نشان دادند و چه بعد از مرگ نابهنگامش در سی و پنجسالگی ،که مراسم یادبودی از طرف انجمن شاعران یا سایر تشکل های هنری برگزار نشد.

ایلنا؛ با این همه بی مهری، اشعار پروین اعتصامی در روان جمعی فارسی زبان جریان یافت .اگر نظر استاد شفیعی کدکنی  در مورد معیار شاعری را بپذیریم ،جریان یافتن شعر پروین در ذهن و کلام مردم ،بی پایگی ادعاهای علیه بانوی گوشه‌گیر شعر را به اثبات رسانده است.

روزی گذشت پادشهی ...

از سه سال پیش که دفتر ایکوم، کمیته ملی موزه‌ها، در سرای پروین، بخش باقی مانده از منزل اعتصام الملک، مستقر شد موجب شده تا برنامه‌ای ویژه به مناسبت تولد بانوی شعر فارسی در بیست و پنجم اسفند برگزار شود.امسال هم با وجود بارش شدید باران و ترافیک سنگین منطقه  بهارستان ،دوستداران پروین اعتصامی دور هم جمع شدند و در مراسم یادبود شرکت کردند. البته برای اولین بار برنامه  در کاخ موزه نگارستان به انجام رسید.

استاد میر سید احمد محیط طباطبایی _رییس ایکوم ایران _علت این انتخاب را اشتغال خانم اعتصامی در سمت معاونت کتابخانه  دارالمعلمین سابق _هسته  اولیه دانشگاه تهران _ در همین مکان عنوان کرد .به گفته وی، پروین به همان اندازه که فرزند مشروطه و تاثیر گرفته از آن بوده ، بر نسلهای بعدی خود نیز، اثر گذاشته است.

درنا حمیدی ، مسئول کمیته هنرهای تجسمی ایکوم و دبیر این مراسم، علت این تمایز و حضور چشمگیر زنان و کودکان و خانواده ها را  هدف ایکوم در سطح جهانی و ملی  بیان کرد. به گفته او، استفاده از پتانسیل های موجود در گروه‌های مختلف زنان و دختران یکی از اهداف اصلی جشن زادروز پروین است.

مراسم با  اجرای سرود ملی توسط گروه موسیقی دختران پیام شاد- انجمن خیریه غیر دولتی فراگیران مرزی- آغاز شد . این نوجوانان  در قسمتی دیگر هم با اجرای نمایشی برگرفته از شعر معروف "روزی گذشت پادشهی از گذرگهی" تحسین تماشاچیان را برانگیختند.

اشعار آشپزخانه ای با قابلیت نمایش

دکتر اردشیر صالحپور، استاد دانشگاه  و رییس شعبه یونیما در ایران ،نخستین سخنران مراسم بود : بدون شک پروین اعتصامی حکیم بانوی شعر فارسی است و در توصیف آثارش باید گفت شعر او سراسر پند و اندرز و حکمت است. پروین به رحم  شفقت و صلح و مهربانی اعتقاد داشته و ظرفیت‌های شعری خود را با زبانی ساده و شیوا و روان با مخاطبان در میان گذاشته است.

به عقیده این صاحبنظر هنرهای نمایشی، مناظره هایی که بیشتر دیوان را تشکیل می دهد علاوه بر جنبه تربیتی و روایی ،از ظرفیت بسیاری برای نمایش برخوردار است. چرا که شاعر  از زبان اشیا و اجسام سخن می‌گوید  و گاه مناظره‌ای میان نخود و لوبیا و گاه بین سوزن و خیاط را بیان می‌کند.

صالحپور به  اشعار پروین اعتصامی عنوان اشعار آشپزخانه ای داد و افزود: پروین با هنرمندی تمام ، از ساده ترین اشیایی که در خانه  دور و بر زنها وجود داشته برای بیان افکارش استفاده کرده است.

 علی اکبرلو،کارشناس ادبی، نیز در ادامه  مراسم شاکله  فکری بانوی ادب معاصر را در بیت " گرچه در زحمتیم ،باز خوشیم /که به ما نیز خلق راست نیاز،" دانست و در توضیح آن گفت:"پروین غایت زندگی را به کار خلق رسیدگی کردن می داند و منظورش خرسندی از نیاز مردم به خود نیست.بلکه خدمت به مردم را هدف می داند .در واقع همین اندیشه باعث شده تا بیش از هشتاد و  دو سال پس از درگذشت او در جوانی، راه و منشاش زنده بماند."

سخنران بعدی ، مهری شاه حسینی نویسنده و شاعر ،به تاثیر پذیری اختر چرخ ادب از اندیشه های جدید زمانه خود پرداخت و گفت:"پروین محتوای مدرن و تازه را در قالب شناخته شده و مورد تایید کلاسیک ریخت و آثاری را ارائه کرد که تلفیقی از ادبیات سنتی و مدرن بود. البته انگ تقلید هرگز به اشعار وی نمی چسبد. چون با حفظ اصالت‌های شرقی و اخلاقی ،از ادبیات غرب برای عمق بخشیدن به اشعارش و وفق دادن آنها با شرایط زمانه استفاده کرده است."

جشن یادبود با اجرای زنده  موسیقی توسط گروه خنیا به سرپرستی  پری ملکی ادامه یافت.این گروه هنری پر سابقه تصنیفی را بر اساس یکی از اشعار پروین آماده کرده بود. دکلمه و اجرای نمایش عروسکی شعر جوجه نافرمان از سوی فاطمه اقبال ،دانش آموز کلاس سوم دبستان، نیزقسمت بعدی برنامه بود .

 تماشای نقل موسیقایی پریسا سیمین مهر با نوازندگی استاد بخشی و حسین علی‌نژاد  بخش دیگر برنامه بود. پخش کلیپ کارگاه مخصوص کودکان با عنوان "مهمانی در خانه  شاعره تنها " نیز قسمت پایانی را تشکیل  داد. در این کارگاه که با حمایت معنوی کمیته  هنرهای تجسمی ایکوم و ایکوم ایران انجام شده، کودکان  با حضور در سرای پروین با زمانه و زندگی بانو پروین آشنا شده و شعر "سعی و عمل" را تصویرسازی کرده بودند.

 نمایشگاه نقاشی‌های کهکشانی نوجوان هنرمند ،فاطمه تبریزی، و آشنایی با فعالیت‌های او در عرصه  نویسندگی  بخش جنبی این رویداد فرهنگی را تشکیل می داد.

جشن یادبود پروین اعتصامی توسط کمیته هنرهای تجسمی ایکوم ایران با همکاری باغ موزه  نگارستان در روز جمعه بیست و چهار اسفند  برگزار شد و تجربه  جدیدی را در اختیار علاقه مندان قرار داد. 

گزارش : ریحانه قاسم رشیدی

 

 

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.