ادبیات انقلاب یا شعر انقلاب با توجه به سیرتکاملی که از اوایل دهه چهل و دهه 50 آغاز کرد و در سال های پس از انقلاب به اوج خودش رسید و با توجه به استقبال گسترده ی مردم در حال و هوای آن سال ها و بعد پاسداشت شاعران بزرگ انقلابی در سال های بعد انقلاب از آن باعث شد که امروز ما آن را به عنوان یک مضمون کاملا مستقل در ابیات تاریخی ایران تحت عنوان ادبیات انقلاب یا شعر انقلاب بشناسیم و برای آن تعریف مشخص داشته باشیم. ادبیاتی که طبق گفته های مقدمه ی کتاب «راویان صبح» که توسط علی اصغر جعفری، رئیس مرکز و شورای گسترش ادبیات مقاومت بسیج سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نگارش شده است، با تفکرخودش و نگاه اجتماعی تحول آفرین، آرمان بیداری امت اسلامی و مستضعفان را پرچم خود ساخت و آزادی، قسط و مبارزه با طاعغوت و استکبار را شعرا خویش قرار داد .
کتاب راویان صبح که با مضمون نکوداشت ده شاعربرجسته سفر کرده انقلاب اسلامی ایرانی یعنی: قیصر امین پور، سید حسن حسینی، نصرالله مردانی، مهرداد اوستا، محمود شاهرخی، طاهره صفارزاده،احمد زارعی، سپیده کاشانی، سلمان هراتی و محمد رضا آغاسی که به کوشش شورای گسترش ادبیات مقاومت بسیج سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تهیه شده، در 157 صفحه به معرفی آثار و همچنین شرح توضیحاتی پیرامون این ستون های بزرگ ادبیات انقلاب پرداخته است .
سید محمود سجادی، حسین اسرافیلی، غلام رضا کافی، مصطفی محدثی خراسانی، محمد کاظم کاظمی، مجید نظافت یزدی، حمید رضا شکارسری، رضا اسماعیلی، سید ضیاء الدین شفیعی و علی داودی هرکدام به اختصار در این کتاب قلمی زده اند و هر کدام پیرامون هر یک از این یاران سفر کرده شعر انقلاب ادای تکلیفی نموده اند. این کتاب در مراسمی با عنوان همایش نکوداشت ده یار سفر کرده انقلاب اسلامی با عنوان «راویان صبح» در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران توسط قائم مقام این سازمان رونمایی شد و در انتهای برنامه در اختیار تمامی حضار قرار گرفت .
شاعر زیبایی و آزادگی
اما در لابه لای کتاب بعد از مقدمه ی کوتاه علی اصغر جعفری ، سید محمود سجادی از محمد رضا رحمانی یا همان مهرداد اوستا به خاطراتی خوش و با بیانی گرم قلم می زند. سجادی، اوستا را شاعر زیبایی و آزادگی می خواند و در ادامه از خاطراتش با او و جایگاه اوستا چه پیش از انقلاب و چه پس از انقلاب سخن می گوید. محمود سجادی در نوشتار خود به زندگینامه اوستا هم گریزی می زند و با ضمیمه آثاری از وی به معرفی شخصیت و همچنین آثارش می پردازد. سجادی در 20 صفحه تلاش می کند چیزی را از اوستا فروگذاری نکند و زندگیش را از تولد در بروجرد تا وفاتش در تهران و آرامش ابدی اش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به روایت قلم می کشاند .
عارف عاشق
حسین اسرافیلی که خود از شاعران برجسته این انقلاب است از محمود شاهرخی سخن می گوید . عارف عاشق عنوان نوشتار حسین اسرافیلی پیرامون محمود شاهرخی است . اسرافیلی با قلمی نرم به بازیابی شخصیت و منش محمود شاهرخی در 15 صفحه با ضمیمه شعر هایش در عرصه های مختلف و نقاط عطف انقلاب و ایران ، می پردازد. اسرافیلی با گریزی به یک شعر شاهرخی در وصف امام در زمانی که ایشان در بستر بیماری بودند به شرح حال شاهرخی در این دوران اشاره ای می کند :
به خون پاک شهیدان خفته در دل خاک
به مادران ز سوگ پسران گریبان چاک
به سوز سینه روشندلان پاک ضمیر
به دود آه اسیران خسته از زنجیر
به دست صدق، که بر درگهت بلند بود
به هرکسی که به نزد تو ارجمند بود
که قلب امت اسلام را تو درمان باش
امام را به عنایت خود ، نگهبان باش ...
پیشاهنگ شعر انقلاب
اما در ادامه کتاب شرح حال و زندگی نامه نصر الله مردانی را با ضمیمه آثاری از وی و توضیحاتی پیرامون این آثار از قلم دکتر غلامرضا کافی می خوانیم. پیشاهنگ در برخی ویژگی های شعر انقلاب عنوان نوشتار «کافی» پیرامون مردانی است . کافی در این بخش برجستگی های شعر نصر الله مردانی را به دو بخش : 1.موج ترکیب ساز - 2.نمادگرایی و اسطوره پردازی تقسیم می کند و با ارائه توضیحاتی در زیر مجموعه هر کدام از این قسمت ها به انضمام یک نتیجه گیری کلی و ارائه منابع گفتارش در 26 صفحه به گفتارش درباره نصر الله مردانی شاعر همیشه انقلابی پایان می دهد .
سید حسن حسینی، علمداری شعر شیعی قرن
بی شک سید حسن حسینی اسطوره و الگوی تمام شاعران مذهبی و انقلابی در این قرن می باشد . مصطفی محدثی خراسانی در نوشتارش پیرامون سید حسن حسینی اعتراف می کند که نوشت از حسینی ، هم وجد آفرین و شور انگیز است و هم دشوار! زندگینامه اش را به اختصار به قلم خودش در این کتاب که به طور اتفاقی در آرشیو استدیو 13 رادیو پیدا و چند روز قبل از مرگش نوشته شده بود، ضمیمه است. محدثی خراسانی در 12 صفحه با بر شمردن ده ویژگی از سید حسن حسینی این مسئولیت سنگین را در نگارش از این بزرگوار در این کتاب پذیرفته . اما انصافا کم است!
قیصر شعر ایران
قیصر شعر ایران. قیصر امین پور، شاعر جامع و متعادل از زبان محمد کاظم کاظمی در 15 صفحه معرفی شده. کاظمی ابتدا به شرح تعادل و جامعیت قیصر امین پور پرداخته و سپس به ارائه توضیحاتی پیرامون سیر شاعری قیصر از چاپ کتاب «تنفس صبح» در سال 1363 تا سال 1386 پرداخته است. مرگ قیصر برای شعر انقلاب و شاعران انقلاب خیلی سنگین بود. هرکسی که در هوای این انقلاب تنفس می کند با مرگ قیصر نفسش به شماره افتاد ... قیصر روح شعر این انقلاب بود و با رفتن نا بهنگانش ضربه سنگینی بر پیکره ی شعر ایران و شعر انقلاب، وارد شد. شاید دیگر همانند او را نبینیم و این را تنها باید به حساب بد اقبالیمان بگذاریم که در زمانی زندگی می کنیم که از قیصر امین پور و سید حسن حسینی با عنوان مرحوم یاد می کنیم ...
اما در ادامه کتاب وصف حال و زندگی نامه و آثار سردار شهید احمد زارعی را به قلم مجید نظافت یزدی می خوانیم .همچین حمیدرضا شکارسری از طاهره صفار زاده می گوید و سپیده شعر انقلاب، سپیده کاشانی را به قلم رضا اسماعیلی می خوانیم. سلمان هراتی و محمدرضا آغاسی هم به ترتیب با نگارش سید ضیاء الدین شفیعی و علی داودی در بخش انتهایی کتاب نکوداشت شده اند و کتاب «روایان صبح» در صفحه 175 خودش به پایان می رسد.