آیا ترامپ پایبندی ایران به برجام را امضا خواهد کرد؟

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، واشنگتن پست در گزارشی نوشت: دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا تصمیم گرفته است برای دومین دوره پایبندی ایران به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را تایید کند هرچند همچنان نسبت به توافق هسته ای بدبین خواهد بود و آن را توافقی فاجعه بار خواهد دانست.

این تصمیم تازه دولت آمریکا که به ایران اجازه می دهد از مزایای برجام در زمینه تخفیف تحریم‌ ها بهره‌ مند شود، پس از بحث ‌های تندی صورت می ‌گیرد که درباره مزایا و معایب این توافق میان کاخ سفید، وزارت خارجه و وزارت دفاع به راه افتاده است و همچنین چند روز بعد از آنکه مخالفان سرسخت توافق ایران در کنگره خواستار رد آن از سوی دولت ترامپ شدند.

تیلرسون وظیفه دارد پایبندی ایران به توافق هسته ای را هر 90 روز یک بار مشخص کند؛ فرصتی که دوشنبه آینده منقضی خواهد شد.

چهار سناتور جمهوری خواه روز سه ‌شنبه در نامه ‌ای به «رکس تیلرسون» وزیر خارجه آمریکا تلاش کردند تا او را در زمینه رد توافق ایران متقاعد کنند. آنها نوشتند: «ما خواهان این هستیم که شما تصدیق نکنید که کاهش تحریم‌ های آمریکا برای ایران در راستای منافع امنیت ملی آمریکاست یا اینکه ایران به مفاد برجام پایبند بوده است».

«مارک روبیو»، «تام کاتن»، «دیوید پردو» و «تد کروز» امضا ‌کنندگان این نامه هستند. این سناتورها گفته‌ اند: «در ماه آوریل، شما پایبندی ایران در نخستین دوره 90 روزه دولت ترامپ را تایید کردید. این تاییدیه قابل درک بود و این فرصت را برای بازبینی چند سازمان در برجام فراهم کرد که در نامه تاییدیه ‌ای که برای «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان ارسال کردید درباره آن توضیح داده بودید».

در ادامه این نامه آمده است: «اما اکنون به پایان دوره ۹۰ روزه دیگر بازبینی نزدیک می ‌شویم، منافع آمریکا به نحو احسن با واکنش هوشیارانه به نقض برجام از سوی ایران تامین می ‌شود.»

اما تیلرسون و «جیمز ماتیس» وزیر دفاع اعلام کردند که نظارت های بین المللی عکس این قضیه را نشان داده است و هرگونه تغییر رویه آمریکا باید منوط به تکمیل فرآیند بازنگری دولت از سیاست واشنگتن در قبال ایران باشد.

ترامپ در دوره تبلیغات انتخاباتی خود گفته بود که توافق هسته ای را مورد بازنگری قرار خواهد داد و در صورت امکان لغو خواهد کرد. بر اساس قرارداد شش قدرت جهانی از جمله آمریکا با ایران که ژوئیه 2015 به دست آمد، وزارت خارجه آمریکا هر ۹۰ روز باید به کنگره اطلاع دهد که آیا ایران به مفاد برجام پایبند بوده است یا نه. ضرب ‌الاجل دولت ترامپ برای اطلاع به کنگره آمریکا دوشنبه آینده به پایان می‌ رسد. دولت ترامپ پیشتر در ماه آوریل نیز پایبندی ایران به این توافق را تایید کرده بود.

یک مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود روز پنجشنبه گفت که دونالد ترامپ همیشه می ‌تواند نظرش را نسبت به این توافق تغییر دهد.

رئیس ‌جمهور کنونی آمریکا در جریان رقابت ‌های انتخاباتی سال ۲۰۱۶ از منتقدان سرسخت توافق دولت «باراک اوباما» با ایران بود و گفته بود اگر به قدرت برسد این توافق را پاره خواهد کرد.

وی در مارس سال ۲۰۱۶ در نشست «آیپک» (لابی رژیم صهیونیستی در آمریکا) گفت:‌ «نخستین اولویت من پاره کردن این توافق فاجعه ‌بار با ایران است».

در همین حال سایت «ویکلی استاندارد» روز پنجشنبه در گزارشی نوشت که وزارت خارجه آمریکا تایید کرده که واشنگتن نسبت به مفاد برجام متعهد خواهد بود هرچند که به بازبینی و نهایی کردن سیاستش در قبال ایران ادامه می‌دهد.

یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا در‌ ای ‌میلی به این سایت گفته است:‌ «دولت ترامپ در مقطع فعلی در حال بازبینی کامل سیاست ما در قبال ایران است. وقتی که ارزیابی ‌مان به پایان برسد، آن گاه می‌توانیم دقیق ‌تر و روشن ‌تر با چالش‌ ایران روبرو شویم. دولت ترامپ به روشنی مشخص کرده است حداقل تا زمانی که این بازبینی کامل نشده است، ما به پایبندی خود به برجام ادامه داده و اطمینان می ‌دهیم که ایران شدیدا به خاطر نقض مفاد این توافق پاسخگو خواهد بود».

مقامات هشدار داده اند ترامپ شخصا می تواند از امروز تا دوشنبه تصمیم به امضا نکردن این توافق بگیرد؛ اما چنین اقدامی بعید به نظر می رسد.

در ضرب الاجل دیگری دولت آمریکا باید در سه شنبه آینده رفتار هسته ای ایران را به کنگره گزارش دهد و تصمیم بگیرد تحریم هایی که از زمان اجرای شدن برجام در ژانویه 2016 لغو شده بود همچنان برچیده خواهد ماند یا خیر. این گزارش که 180 روز پس از مراسم تحلیف ترامپ ارائه می شود، براساس محدودیتی ارائه می شود که قانونگذاران آمریکایی بر این توافق اعمال کرده اند.

ویکلی استاندارد می‌ گوید از منابعی اطلاعات کسب کرده است که گزارش بازبینی چندسازمانی درباره سیاست آمریکا نسبت به ایران که از سوی اعضای ارشد شورای امنیت ملی صورت می ‌گیرد، اواخر تابستان امسال آماده می‌شود. به نوشته این سایت، دعوای اصلی بر سر تایید پایبندی ایران به برجام توسط واشنگتن در میانه کامل شدن بازبینی سیاست آمریکا و ضرب‌الاجل بعدی برای تصدیق برجام رخ خواهد داد که اواسط ماه اکتبر است.

با این حال آمریکا در نظر دارد تحریم های جدیدی را علیه ایران به بهانه آزمایش های موشکی اعمال کند.

اما دیگر امضا کنندگان برجام به دولت ترامپ در خصوص اقداماتش علیه این توافق هشدار داده اند و تاکید کرده اند که به آن متعهد خواهند بود.

کاخ سفید روز دوشنبه اعلام کرد که ترامپ در حاشیه اجلاس گروه 20 در شهر «هامبورگ» آلمان در اوایل این ماه از رهبران این گروه خواسته بود تجارت با ایران را متوقف کنند.

«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس خبری مشترک با «سرگی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در روز سه شنبه گفت که « توافق هسته ‌ای متعلق به یک کشور خاص نیست. من با اعداد و ارقام تجارت و سرمایه گذاری سخن می گویم؛ پس از برجام مبادلات تجاری ما با ایران افزایش یافته و این روند ادامه خواهد یافت. اروپا در اجرای کامل برجام و تعامل با ایران، منافع امنیتی دارد. ما همچنین برای طرف اروپایی منافع اقتصادی متصور هستیم. ما مسئولیت داریم که مطمئن شویم که اجرای برجام ادامه خواهد یافت.»

بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک که در «وین» پایتخت اتریش بین ایران و 1+5 شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس همراه با آلمان مورد توافق قرار گرفت، تهران بسیاری از فعالیت ‌های هسته ‌ای اش را متوقف کرد و در مقابل تحریم ‌های بین‌ المللی علیه آن کاهش یافته یا لغو شدند.