با وجود محدودیت های جدید در اروپا و آمریکا اسرائیلیها همچنان با میانگینی سریع برای درخواست تابعیت و مهاجرت اقدام میکنند، پدیدهای که عمق بحران اعتماد به آینده دولت عبری و افزایش تمایل به یافتن جایگزینهای معیشتی باثباتتر را منعکس میکند.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، در سایه تشدید بحرانهای سیاسی و اجتماعی در داخل اسرائیل، و فقدان احساس ثبات امنیتی و اقتصادی، تلاش اسرائیلیها برای به دست آوردن گذرنامههای خارجی و جستجوی فرصتهای زندگی در خارج ، حتی با تشدید محدودیتهایی که کشورهای خارجی برای اعطای تابعیت و اقامت دائم اعمال میکنند، رو به افزایش است.
کشورهایی مانند ایالات متحده، پرتغال، لهستان، رومانی، آلمان و ایتالیا، دیگر مانند سابق به آسانی تابعیت نمیدهند، زیرا به گفته گزارش روزنامه اقتصادی اسرائیلی The Marker ، همگی معیارهای قانونی و رویهای را تشدید کردهاند.
با وجود این، اسرائیلیها همچنان با میانگینی سریع برای درخواست تابعیت و مهاجرت اقدام میکنند، پدیدهای که عمق بحران اعتماد به آینده دولت عبری و افزایش تمایل به یافتن جایگزینهای معیشتی باثباتتر را منعکس میکند.
چندین کشور شاهد تشدید قابل توجهی در شرایط اعطای تابعیت و اقامت بودهاند، به طوری که پرتغال مدت اقامت مورد نیاز برای دریافت تابعیت خود را به 10 سال افزایش داد و برنامه «ویزای طلایی» را اصلاح کرد، و آلمان مسیر سریع برای تابعیت را لغو کرد.
ایالات متحده نیز رویههای راستیآزمایی را تشدید کرده و معیار «حسن شهرت و رفتار» را اضافه کرده است، در حالی که ایتالیا دامنه اعطای تابعیت به نوه های ساکنان سابق را کاهش داده است و اسپانیا و سایر برنامههای اروپایی ویزاهای طلایی برای سرمایهگذاران را لغو کردهاند.
در رومانی، تسلط به زبان رومانیایی شرط اساسی برای دریافت تابعیت شده است و لهستان هزینههای معاملات را بین 30 تا 40 درصد افزایش داده است.
این محدودیتها در بحبوحه افزایش بیسابقه درخواستهای اسرائیلیها برای مهاجرت و جستجوی جایگزینهای خارجی از زمان آغاز جنگ علیه نوار غزه اعمال میشود.
جهش
یوآو شطیرن، صاحب شرکتی متخصص در کمک به خانوادههای اسرائیلی برای دریافت تابعیت آلمان، میگوید که تعداد درخواستها از زمان آغاز جنگ اخیر به شدت افزایش یافته است. او افزود: «انگار دکمهای را فشار دادند و درخواستها از هر طرف سرازیر شد.»
دفاتر دیگر نیز به جهش شدیدی در درخواستهای دریافت تابعیت خارجی در دو سال گذشته، همزمان با افزایش تعداد اسرائیلیهایی که برای مدت طولانی کشور را ترک میکنند، اشاره میکنند.
اما در مقابل، برخی از دفاتر تخصصی به دلیل محدودیتهای جدید در کشورهایی مانند رومانی و پرتغال، که مسیر دریافت تابعیت را پیچیدهتر کردهاند، با رکود تقریباً کامل مواجه هستند.
در رومانی، تغییر اساسی در قوانین ایجاد شده است که از جمله مهمترین آنها شرط تسلط به زبان رومانیایی (در سطح B1) است، که به معنای صحبت کردن، نوشتن و خواندن روان است. با این حال، اکثر اسرائیلیهای رومانیاییتبار به این زبان تسلط ندارند، که این امر آنها را بدون سرمایهگذاری زمان و پول زیاد برای یادگیری آن، واجد شرایط درخواست نمیکند.
شطیرن در توضیح به روزنامه The Marker میافزاید: رسیدن به سطح مورد نیاز زمان زیادی میبرد و بسیاری نمیتوانند از پس آن برآیند.
مولداوی نیز به نوبه خود شروع به شرط گذاشتن دانش زبان کرده است، که نشاندهنده روند گستردهتری در اروپا برای محدود کردن اعطای تابعیت به متقاضیان جدید، از جمله اسرائیلیهایی است که به دنبال راهی برای خروج یا جایگزینی برای گذرنامه فعلی خود هستند.
انزجار و از خود بیگانگی
از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، یونان به یک مقصد اصلی برای هزاران اسرائیلی تبدیل شده است، نه فقط به عنوان سرمایه گذارانی که به دنبال املاک و مستغلات و ویزای طلایی هستند، بلکه به عنوان ساکنان دائمی که به دنبال یک پناهگاه روانی و اجتماعی به دور از تنشهایی هستند که جامعهشان از زمان جنگ تجربه میکند.
یشای هالپر، خبرنگار اعزامی روزنامه هاآرتص به یونان و خبرنگار مسایل خارجه این روزنامه، در یک گزارش مفصل در طی سفری بین آتن و سالونیک، از تغییر آرام نقشه مهاجرت اسرائیلیها به ویژه به سمت یونان سخن میگوید.
هالپر میگوید: بسیاری از اسرائیلیها از نوشتههای خصمانه روی دیوارها گرفته تا انتقادهای شدید از تجاوز اسرائیل به فلسطینیها، انزجار اجتماعی و از خود بیگانگی فزایندهای هم در داخل و هم در خارج احساس میکنند.
در مقابل، افزایش حضور آنها در یونان سؤالات جدیدی را در میان ساکنان محلی و یهودیان یونانی در مورد مرز بین انتقاد سیاسی از اسرائیل و یهودستیزی برانگیخته است، در صحنهای که منعکس کننده تنشهای اخلاقی و سیاسی است که جنگ غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آن را منفجر کرد.
در طول یک سال و نیم گذشته، تعداد درخواستهای «ویزای طلایی» ارائه شده توسط اسرائیلیها در یونان به طرز چشمگیری افزایش یافته است، و این امر باعث شده است که املاک و مستغلات بخشی از یک داستان بزرگتر فراتر از اقتصاد به هویتهای متحرک و شکافهای روانی در جامعه اسرائیل پس از جنگ تبدیل شوند.
خبرنگار هاآرتص میگوید این مهاجرت خاموش به سمت آتن و سالونیک صرفاً جستجوی یک تابعیت خارجی یا خانه یا پروژه نیست، بلکه «تلاشی برای تعریف مجدد خود در سایه یک شکاف ملی و اخلاقی عمیق است که جنگ ایجاد کرده و ویژگیهای تعلق اسرائیلی ها را تغییر داده است.»
تراز منفی مهاجرت
گزارشهای رسمی نشان میدهد که سالهای اخیر شاهد جهش کیفی در تعداد اسرائیلیهایی بوده است که آن را برای مدت طولانی بدون قصد بازگشت ترک میکنند، در مقابل عدم وجود هرگونه برنامه دولتی روشن برای مقابله با این پدیده که به یک شاخص اجتماعی و سیاسی خطرناک در مورد کاهش اعتماد به سیستم حاکم و کل پروژه صهیونیستی تبدیل شده است.
گزارشی که توسط «مرکز تحقیقات و اطلاعات در کنست» منتشر شده نشان میدهد که تعداد اسرائیلیهایی که فلسطین اشغالی را برای مدت طولانی بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ ترک کردهاند، حدود ۱۴۵ هزار و ۹۰۰ نفر بیشتر از تعداد بازگشتگان به آن بوده است، که نشان دهنده گسترش پدیده مهاجرت مداوم از اسرائیل در سالهای اخیر است.
اسرائیل در طول دو سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ شاهد افزایش شدیدی در تراز مهاجرت منفی بود، به طوری که تعداد خروجیها بسیار بیشتر از تعداد بازگشتکنندگان به اسرائیل بود.
در سال ۲۰۲۲، حدود ۵۹ هزار و ۴۰۰ نفر اسرائیل را ترک کردند که نسبت به سال قبل ۴۴ درصد افزایش داشته است، که نشان دهنده آغاز یک روند صعودی در نرخ مهاجرت است.
اما در سال ۲۰۲۳، این تعداد حتی بیشتر افزایش یافت، به طوری که ۸۲ هزار و ۸۰۰ اسرائیلی مهاجرت کردند و در مقابل تنها ۲۴ هزار و ۲۰۰ نفر بازگشتند، که نشان دهنده گسترش بیسابقهای در شکاف بین مهاجران و بازگشتگان است.
سرعت خروج از زمان شروع جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳ افزایش یافته است، که احساس بیثباتی و ترس از آینده را در میان بخشهای وسیعی از اسرائیلیها تشدید کرده است.
در طول هشت ماه اول سال ۲۰۲۴، این پدیده به روند صعودی خود ادامه داد، به طوری که نزدیک به ۵۰ هزار اسرائیلی مهاجرت کردند، در حالی که تنها حدود ۱۲ هزار نفر بازگشتند، که بر ادامه موج مهاجرت و تعمیق آن در جامعه اسرائیل تأکید میکند.
بر اساس دادههای «اداره مرکزی آمار» اسرائیل، تقریباً ۷۹ هزار اسرائیلی بین سال نوی عبری سال ۲۰۲۴ و سال ۲۰۲۵ مهاجرت کردهاند، که رقمی از بالاترین رقمها در دهه اخیر محسوب میشود.
در مقابل، روزنامه یدیعوت آحارونوت به نقل از منابع دولتی گزارش داد که اسرائیل هیچ برنامه روشنی برای متوقف کردن موج فزاینده مهاجرت یا تشویق مهاجران به بازگشت ندارد، در حالی که ترس از تأثیر این پدیده بر ساختار جمعیتی و اقتصادی اسرائیل رو به افزایش است.
