دولتهای آفریقایی از بیش از دو دهه پیش، سیستمهای نظارتی چینی گستردهای را وارد کردهاند که منجر به "محدود شدن فضای دموکراسی و جامعه مدنی" شده است.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، طبق گزارش خبرگزاری بلومبرگ، حضور فزاینده پکن در آفریقا دیگر محدود به تجارت و سرمایهگذاری نیست، بلکه شامل ابزارهای نظارتی نیز میشود که بدون هیچ شرطی در رابطه با شفافیت یا حقوق بشر فروخته میشوند.
به گفته تحقیقات پولیلانی جیلی، آکادمیسین اهل آفریقای جنوبی، دولتهای آفریقایی از بیش از دو دهه پیش، سیستمهای نظارتی چینی گستردهای را وارد کردهاند که منجر به "محدود شدن فضای دموکراسی و جامعه مدنی" شده است.
جیلی، که در سال ۲۰۱۶ از طریق بورسیه "ینچینگ" در دانشگاه پکن تحصیل کرد و بعداً تحصیلات خود را در هاروارد به پایان رساند، در مصاحبه با بلومبرگ گفت: "دسترسی به این سیستمها اغلب فاقد تضمینهای قوی برای حریم خصوصی و حکمرانی است." وی افزود که اعطای این فناوری بدون تعهد به شفافیت یا حقوق اساسی "به نظامهای بسته اعتبار میبخشد."
تجهیزات ارزان و تأمین مالی آسان
شرکتهایی مانند هوآوی، زد تی ای و هایکویژن دوربینها و سیستمهای نظارتی را با قیمتهای پایینتر از رقبای غربی خود میفروشند که توسط وامهای آسان چینی حمایت میشوند. با وجود نیمی از جمعیت آفریقا در کشورهایی که طبق "فریدم هاوس" "غیر آزاد" طبقهبندی میشوند، بسیاری از رهبران این معاملات را مناسب میدانند.
این گزارش فاش میکند که این سیستمها در موارد متعددی برای هدف قرار دادن مخالفان و اقلیتها استفاده شدهاند و به عنوان مثال به اوگاندا اشاره میکند، جایی که تحقیقات بلومبرگ در سال ۲۰۲۴ نشان داد که دوربینهای نظارتی ارائه شده توسط "هوآوی" بر خانههای رهبران مخالف تمرکز داشته و به شناسایی تظاهرکنندگان کمک کردهاند.
سیستمهای "شهر امن"
هوآوی سیستم خود معروف به "شهر امن" را به عنوان راهی برای مبارزه با جرم و تروریسم به بازار عرضه میکند، اما بلومبرگ به "عدم وجود شواهدی مبنی بر کاهش نرخ جرم در کشورهای آفریقایی که این فناوری را اتخاذ کردهاند" اشاره کرد.
به گفته جیلی، آنچه در واقع محقق شده است، توانایی مقامات در "جمعآوری مقادیر زیادی از دادههای شهروندان و نظارت بر فعالیتهای آنها" است.
فقدان شرایط و کاهش نفوذ غرب
رویکرد چین، مبتنی بر فقدان شرایط، تصویر پکن را در نزد دولتهای آفریقایی تقویت میکند و "آن را از مسئولیت نتایج در واقعیت مبرا میکند"، همانطور که جیلی در مجله آسیا پالیسی نوشت.
او معتقد است که این سیاست به شرکتهای چینی اجازه داده است تا از رقبای غربی خود پیشی بگیرند، که منجر به "از دست دادن فرصتهای بازار و کاهش نفوذ سیاسی غرب" شده است.
به گفته جیلی، "نیروهای غربی با کاهش نفوذ خود بر استانداردهای حکمرانی و روندهای سیاست مواجه هستند"، در حالی که چین از طریق ابزارهای نظارتی که شفافیت و حقوق بشر را رعایت نمیکنند، به تحکیم جایگاه دیجیتالی خود در این قاره ادامه میدهد.