انفجارهای ابری یک پدیده جوی است که به معنای بارش بیش از 100 میلی متر باران در یک ساعت در یک منطقه جغرافیایی محدود است و در نتیجه، زمین و سیستم های زهکشی قادر به جذب این مقدار نیستند.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، باران های شدید ناگهانی ناشی از انفجارهای ابری در طول فصل بادهای موسمی جاری به پاکستان و هند ضربه زد و منجر به کشته شدن صدها نفر در اثر سیل های ناگهانی و رانش زمین ناشی از آن شد.
انفجارهای ابری یک پدیده جوی است که به معنای بارش بیش از 100 میلی متر باران در یک ساعت در یک منطقه جغرافیایی محدود است و در نتیجه، زمین و سیستم های زهکشی قادر به جذب این مقدار نیستند.
هنگامی که هوای گرم و مرطوب به سرعت به لایه های بالای جو صعود می کند، سرد و متراکم می شود و به ابرهای کومولونیمبوس عظیم تبدیل می شود. هنگامی که ابرها نمی توانند آب بیشتری را در خود نگه دارند، ناگهان منفجر می شوند و مقادیر زیادی باران را در مدت کوتاهی آزاد می کنند و باعث سیل های ناگهانی و سیل های ویرانگر می شوند.
در طول این سال، بادهای موسمی که در خلیج بنگال منشا می گیرند و سپس از طریق شمال هند به سمت غرب به پاکستان می روند، هر تابستان، انفجارهای ابری و باران های شدیدی را به طور غیر منتظره به همراه داشته اند.
مطالعات آب و هوا نشان می دهد که انفجارهای ابری معمولاً در جنوب آسیا زمانی رخ می دهد که بادهای موسمی گرم و مملو از رطوبت با هوای سرد کوهستان در شمال هند و پاکستان برخورد می کنند و باعث تراکم آنها می شود. با افزایش دمای کره زمین، فصل بادهای موسمی هوای گرم تری را حمل می کند که اجازه می دهد رطوبت بیشتری حمل شود.
داده های اداره هواشناسی هند نشان می دهد که انفجارهای ابری در مناطق هیمالیا در بخش تحت کنترل هند کشمیر و لاداخ در بخش شرقی آن و هیماچال پرادش و اوتاراخند در منطقه هیمالیا شایع تر است.
فهد سعید، دانشمند آب و هوا در موسسه «اقلیم آنالیتیکس» در برلین، گفت که سیستم بادهای موسمی گرم که از شرق در کوه های شمال پاکستان می آید، با هوای سردی که از غرب می آید، از جریان جت نیمه گرمسیری، یک سیستم آب و هوایی مرتفع که در دریای مدیترانه منشا می گیرد، برخورد می کند.
وی افزود که گرمایش جهانی این جریان جت را در تابستان به سمت جنوب بیشتر می راند، جایی که می تواند با ابرهای سطح پایین از بادهای موسمی در پاکستان متحد شود و برج ابرهایی را تشکیل دهد که پس از آن ابرهای کومولونیمبوس و باران های شدید را تولید می کند.
انفجارهای ابری مشابه، اگرچه ناشی از عوامل محلی مختلف هستند، در سراسر جهان رخ می دهند، مانند سیل در تگزاس در ژوئیه، زمانی که بیش از 300 میلی متر باران در کمتر از یک ساعت بارید و باعث شد دیواری از آب به پایین رودخانه گوادالوپ فرستاده شود.
چرا منطقه تحت تأثیر طوفان های ابری قرار دارد؟
فصل بادهای موسمی تاکنون شاهد حداقل 4 طوفان رعد و برق مرگبار بوده است، از جمله در اوتاراخند هند، جایی که یک ویدیو لحظه ای را ضبط کرد که ساختمان های یک روستا از بالای کوه جارو می شدند.
در پونی، در رشته کوه های هندوکش در پاکستان، بیش از 200 نفر پس از بارندگی حداقل 150 میلی متر باران در عرض یک ساعت جان خود را از دست دادند.
اس. دی. ساناب، دانشمند در دفتر سازمان هواشناسی هند در پونی، گفت که چنین رویدادهای مربوط به طوفان های ابری در کوه های هیمالیا غربی، که از طریق هند و داخل پاکستان می گذرد، بیشتر شده است، اما مرتبط کردن این افزایش به یک دلیل واحد آسان نیست.
از سوی دیگر، معتصم اشفق، یک کارشناس هواشناسی مقیم ایالات متحده، گفت که رویدادهای انفجارهای ابری و بارندگی های شدید در دو طرف مرز به یک روش ایجاد شده اند: هوای موسمی بسیار مرطوب، بادهای صعودی و طوفان هایی که بر فراز دره ها متوقف شده اند.
از سوی دیگر، پرادیپ دانگول، پژوهشگر در زمینه آب شناسی در مرکز بین المللی توسعه یکپارچه کوهستان مستقر در نپال، گفت: اگر یک طوفان ابری بر فراز زمین مسطح رخ دهد، بارندگی در یک منطقه وسیع پخش می شود و در نتیجه اثر آن کمتر شدید است.
وی گفت: برعکس، بارندگی در دره های کوهستانی پرشیب متمرکز می شود و احتمال ایجاد سیل های ناگهانی و رانش زمین وجود دارد.
آیا می توان انفجارهای ابری را پیش بینی کرد؟
ساناب می گوید پیش بینی چنین حوادثی از چند روز قبل تقریبا غیرممکن است، اگرچه رادارها قادر به ردیابی تجمع تشکیلات متراکم ابر و ارائه هشدارهای کوتاه مدت در مورد بارندگی شدید هستند.
برای تقویت نظارت، اداره هواشناسی هند رادارهای جدیدی را در سرتاسر کوه های هیمالیا نصب کرده و رصدخانه هایی را با هدف بهبود هشدارهای اولیه و درک این رویدادهای شدید آب و هوایی ایجاد کرده است.
سید محمد طیب شاه، که ارزیابی ریسک را در سازمان ملی مدیریت بلایا در پاکستان رهبری می کند، گفت: هشدار دادن به طور کلی در مورد منطقه امکان پذیر است، اما تعیین محل دقیق از قبل که در آن یک طوفان ابری رخ می دهد، امکان پذیر نیست.
پاکستان اعلام کرد که حداقل 393 نفر در اثر باران های شدید موسمی جان خود را از دست داده اند، در حالی که عملیات برای بیرون آوردن ده ها نفر از زیر آوار ادامه دارد، در حالی که بیش از 60 نفر در سیل در هند کشته شده اند.
