رابطه اروپا و روسیه در بدترین شرایط خود بعد از فروپاشی شوروی قرار دارد و با قطع و یا کاهش بیشتر روابط و مناسبات کشورهای اروپایی با روسیه، این کشور بدون شک برای تامین نیازهای اقتصادی خود بیش از پیش به چین وابسته می‌شود.
به گزارش جماران؛ سرانجام پارلمان ترکیه پس از ۲۰ ماه کشمکش با پیوستن سوئد به ناتو موافقت کرد. حال تنها مجارستان است که باید با پیوستن سوئد به این سازمان موافقت کند و در صورت موافقت مجارستان پیغام عضویت سوئد در پیمان ناتو بسیار روشن است، انزوای بیشتر روسیه در مرزهای غربی خود!
حال سوال اینجاست که چگونه روس‌ها می‌توانند در مقابل اروپای هر روز متحدتر، توازن برقرار سازد؟ قرار بود تهاجم روسیه به اوکراین برای جلوگیری از پیشروی ناتو به شرق اروپا و غرب روسیه باشد. روسیه به اوکراینی حمله کرد که هنوز عضو ناتو و اتحادیه اروپا نبود و بهانه آن پیشروی ناتو به سمت شرق بود. حال که ناتو با قاطعیت در حال پیشروی و گسترش به شمت شرق است، چرا روسیه واکنشی نشان نمی‌دهد و جنگ را تنها در جبهه اوکراین حفظ کرده است؟
همه این سوالات ریشه در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک منطقه دارد. روسیه هر روز در قیاس با گذشته خود بیشتر در گرداب انزوای ژئوپلیتیکی-جغرافیایی فرو می‌رود. در سرتاسر مرزهای روسیه دسترسی این کشور با متحدان خود به شکل سنتی که در گذشته بود در حال کاهش و محدود شدن است. با نگاهی ساده به نقشه جهان می‌توان این مسئله را دریافت که روسیه زندانی جغرافیای خود است و بجای ایجاد ارتباط با همسایگان متنوع خود، قدم در راه توسعه ارضی و ایجاد چالش برداشته است.
روزی که روسیه به بهانه برگزاری مانور نظامی نیروهای خود را در سرتاسر مرز با اوکراین مستقر کرد و حتی بخشی از نیروهای خود را از طریق خاک بلاروس در حمله به اوکراین مشارکت داد، جهان شاهد تهاجم به یک کشور مستقل با مرزهای جغرافیایی مشخص خود بود. پیغام این تهاجم روشن بود؛ گویا قرار است نظام بین‌الملل دوباره و به شکل سنتی شاهد گسترش سرزمینی و برهم خوردن مجدد نقشه سیاسی جهان باشد.
اما سرانجام در روز 24 ژانویه سال جاری در پارلمان ترکیه با ۲۸۷ رای موافق در برابر ۵۵ رای مخالف با درخواست پیوستن سوئد به ناتو موافقت شد تا در نهایت مسیر این کشور که پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین، خواستار الحاق به این پیمان نظامی بود، هموار شود. اما پیغام دیگری نیز در این اتفاق نهفته است؛ ترکیه نیز در ملاحظات ژئواستراتژیکی خود جانب پیمان ناتو را گرفت و این مسئله بدون شک در مناسبات روسیه و ترکیه در آینده اثرگذار خواهد بود.
در صورت موافقت مجارستان و تصویب آن در پارلمان این کشور، سوئد بعد از مقدونیه شمالی در سال 2020 و فنلاند در سال 2023 سومین کشور اروپایی است که در دهه اخیر میلادی به پیمان آتلانتیک شمالی ملحق می‌شود. این مسئله اما پیامدهای ژئوپلیتیکی و راهبردی بسیاری برای روسیه دارد.
با گذشت زمان شمار کشورهای باقی مانده (غیر عضو) در اروپا برای عضویت در ناتو کمتر می‌شود و در نهایت در صورت عضویت سوئد شبکه امنیتی ناتو-اروپا یک دست‌تر و متحدتر است. البته سوئد هنوز راه درازی در پیش دارد و بی شک روسیه تمام تلاش خود را برای جلوگیری از عضویت سوئد در ناتو از طریق مجارستان، انجام می‌دهد.
سال گذشته در نشست ناتو ویکتور اوربان نخست وزیر مجارستان درباره شرایط عضویت سوئد در ناتو گفت: مجارستان آخرین کشوری نخواهد بود که به عضویت سوئد در ناتو رای می‌دهد. اما امروز با موافقت ترکیه، مجارستان آخرین کشوری است که به عضویت سوئد رای خواهد داد.
تنها ساعاتی پس از موافقت پارلمان ترکیه، ویکتور اوربان در یک تماس تلفنی با ینس استولتنبرگ؛ دبیرکل ناتو گفت: «دولت مجارستان از عضویت سوئد در ائتلاف نظامی ناتو حمایت می‌کند.» اوربان در ادامه گفت: «من مجددا تایید می‌کنم که دولت مجارستان از عضویت سوئد در ناتو حمایت می‌کند و از مجمع ملی مجارستان می‌خواهم که به الحاق سوئد به ناتو رای مثبت دهد و این موضوع را در اولین فرصت ممکن به تصویب نهایی برساند.»
به نظر می‌رسد کشورهای اروپایی در وحدت بر سر مشارکت امنیتی و نظامی در حال متحد شدن هستند و در حال حاضر اختلافات موجود در زمینه شکل‌گیری یک الگوی امنیتی قاره‌ای به کم‌ترین حد ممکن از زمان حمله روسیه به اوکراین رسیده است. سوئد نیز تمام تلاش خود را انجام می‌دهد تا با عضویت در ناتو بتواند از چتر امنیتی این اتحاد نظامی برخوردار شود و بدون شک امتیازهای مورد نظر کشورهای ترکیه و مجارستان (در صورت موافقت) را ارائه خواهد داد.
اما روابط روسیه با اروپایی که هر روز در حال فاصله گرفتن بیشتر از این کشور است چگونه خواهد بود؟ بی شک رابطه اروپا و روسیه در بدترین شرایط خود بعد از فروپاشی شوروی قرار دارد و با قطع و یا کاهش بیشتر روابط و مناسبات کشورهای اروپایی با روسیه، این کشور بدون شک برای تامین نیازهای اقتصادی خود بیش از پیش به چین وابسته می‌شود.
فرسایشی شدن جنگ روسیه و اوکراین خطر قوام جنگ در اروپا را گسترش داده و کشورهای اروپایی بیش از پیش برای دور ماندن از تهدید روسیه با یکدیگر متحد می‌شوند. روسیه نیز هر روز بر انزوای ژئوپلیتیکی خود دامن می‌زند و تمایلی برای پایان دادن به جنگ اوکراین از خود نشان نداده است.
حال باید منتظر تصمیم نهایی دولت‌مردان مجارستان بود، و در نهایت در صورت موافقت مجارستان به پیوستن سوئد در پیمان ناتو باید شاهد واکنش روسیه به این اتفاقات بود. اگر روسیه تصمیم بر سکوت داشته باشد (همانند آنچه در پیوستن فنلاند به ناتو رخ داد) بدون شک این کشور در قیاس با گذشته خود ضعیف‌تر، منزوی‌تر و تنهاتر شده است و تنها راه گریز ژئوپلیتیکی این کشور به سمت شرق آسیا و چین خواهد بود. اتفاقی که وابستگی روسیه به چین را افزایش می‌دهد و نقش و نفوذ چین در آسیا را بیشتر و موثرتر خواهد کرد.
