چرا سفر ابراهیم رئیسی به ترکیه انجام نشد؟

به گزارش جماران، سایت خبری – تحلیلی المانیتور در گزارشی کوتاه به بررسی دلایل لغو سفر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور به ترکیه پرداخته و می نویسد:

ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران روز سه‌شنبه در نشستی در آنکارا که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیشتر به خبرنگاران اعلام کرده بود - اما خود تهران هرگز رسماً آن را تایید نکرد، حاضر نشد. ابهام درباره سفر ابراهیم رئیسی به ترکیه موید اختلاف هایی است که میان این دو قدرت منطقه ای علی‌رغم دیدگاه‌های مشترکشان درباره جنگ اسرائیل و حماس وجود دارد.

امروز ریاست جمهوری ترکیه به خبرگزاری فرانسه گفت که اردوغان هیچ ملاقاتی برای روز سه شنبه ندارد و توضیحی در مورد لغو یا به تعویق افتادن سفر رئیس جمهور ایران نداد. خبرگزاری نیمه رسمی تسنیم در ایران ایران گزارش داد که سفر رئیسی به ترکیه «به تعویق افتاد» اما جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرد.

اردوغان شخصاً از اولین سفر رسمی رئیس جمهور ایران به ترکیه در پرواز برگشت از نشست سران منطقه در ریاض در 11 نوامبر که رئیسی نیز حضور داشت، خبر داده بود. اردوغان در این پرواز به خبرنگاران گفت: «ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در 28 ماه نوامبر به ترکیه می آید.» این سفر همچنین توسط رسانه های دولتی ترکیه اعلام شد و تا روز دوشنبه به طور گسترده در تلویزیون مورد بحث قرار گرفت اما هرگز به طور رسمی از سوی دفتر رئیسی یا رسانه های رسمی ایران تایید نشد.

روسای جمهور و دیپلمات های ارشد دو کشور در آخر هفته گفتگوهای تلفنی با محوریت جنگ غزه داشتند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در این تماس با همتای خود از کشور ترکیه گفته بود : امیدواریم با تداوم دیپلماسی عالی بین دو کشور شاهد تقویت و تعمیق همکاری‌های متقابل باشیم.

روابط پیچیده

رجب طیب اردوغان به عنوان یکی از سرسخت ترین منتقدان حمله اسرائیل به غزه در قریب به پنجاه روز گذشته ظاهر شده است. او اسرائیل را دولتی «تروریست» و حماس مورد حمایت ایران را «گروهی آزادیبخش» خوانده است. اما تحلیلگران بر این باورند که ایران می‌خواهد ترکیه از انتقادهای شفاهی گذشته و روابط تجاری خود را  با اسرائیل به خصوص در حوزه  انرژی قطع کند.

«هاکی اویگور»، مدیر مرکز مطالعات ایرانی استانبول به خبرگزاری فرانسه گفت: ایران انتظار دارد ترکیه به تجارت مستقیم و غیرمستقیم خود با اسرائیل پایان دهد. اما ترکیه رویکردی اتخاذ کرده  که به تفکیک مسائل سیاسی و تجاری اهمیت می دهد.

دولت غزه به رهبری حماس می‌گوید که از زمانی که اسرائیل شروع به انتقام‌جویی کرده، نزدیک به 15000 نفر - عمدتا غیرنظامی و از جمله هزاران کودک - کشته شده‌اند.

ایران و ترکیه مرز مشترکی به طول 535 کیلومتر (330 مایل) و تاریخ پیچیده ای از روابط نزدیک اقتصادی و دیدگاه های متضاد در مورد اختلافات منطقه ای دارند.

ترکیه از تلاش های شورشیان برای سرنگونی بشار اسد، رئیس جمهور مورد حمایت ایران و روسیه در جریان جنگ داخلی سوریه حمایت کرد.

حمایت آنکارا از دو جنگ پیروزمندانه آذربایجان بر سر جدایی طلبان ارمنی در قره باغ کوهستانی نیز ناراحتی عمیقی در ایران ایجاد کرد. تهران بیم آن را دارد که تجدید حیات باکو در منطقه قفقاز بتواند جاه طلبی های جدایی طلبانه موجود در برخی آذری های ایران را تحریک کند.

ایران همچنین نگران ایجاد یک مسیر تجاری پیشنهادی در امتداد مرز شمالی خود بین آذربایجان و ترکیه است که می‌تواند دسترسی این کشور به ارمنستان را قطع کند.

«عارف کسکین» کارشناس مسائل ایران در آنکارا گفت: «مهمترین درگیری بین ترکیه و ایران بر سر قفقاز و قره باغ بود. با درگیری غزه، این موضوع به عقب رانده شد، اما همچنان به عنوان یک موضوع مهم باقی مانده است.»