برخی از فرماندهان و بسیاری از عناصر طالبان که در اشغال مناطق مختلف افغانستان شرکت دارند اسیرانی بودند که دولت کابل با فشار آمریکا آزاد کرده بود.
به گزارش جماران، روزنامه وال استرایت ژورنال نوشت که دولت افغانستان سال گذشته با فشار واشنگتن نزدیک به 5هزار اسیر گروه طالبان را آزاد کرد و یکی از اسیرانی که آزاد شد فرمانده ای بود که اکنون حمله علیه ولایت«هلمند» را هدایت می کند.
این روزنامه به نقل از برخی مسئولان افغانستانی و غربی نوشت که «مولوی طالب» سرکرده مهم گروه طالبان اکنون حمله گروه طالبان به شهر«لشکرگاه» مرکز ولایت هلمند در جنوب افغانستان را هدایت می کند و او یکی از هزاران اسیری بود که برای فعال کردن فرایند صلح در افغانستان با فشار واشنگتن آزاد شده بود.
اسیرانی که سال گذشته در چارچوب توافقنامه دولت و طالبان آزاد شدند تعهد داده بودند که در اقدامات نظامی شرکت نمی کنند اما بیشتر آنها به میدان نبرد بازگشتند.
مسئولان افغانستانی بر این باورند که مولوی طالب صدها عنصر طالبان که از هفته پیش حمله به لشکرگاه را آغاز کردند فرماندهی می کنند.
در همین حال، خبرگزاری آسوشیتدپرس در آخرین گزارش خود می‌گوید شبه‌نظامیان طالبان ۹ منطقه از ۱۰ منطقه شهر مرکزی ولایت هلمند افغانستان را به تصرف خود درآورده‌اند و لشکرگاه در آستانه سقوط قرار گرفته است.
لشکرگاه اگر سقوط کند نقطه عطف مهمی در پیشروی‌های چند ماه اخیر طالبان خواهد بود. در صورت اشغال، این نخستین مرکز ولایتی خواهد بود که طی سالهای اخیر توسط نیروهای طالبان به اشغال در می آید.
ساکنان این شهر در تماس‌های تلفنی خود با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته‌اند طالبان بسیاری از افراد را در خانه‌ها محبوس کرده و بسیاری از شهروندان را نیز به قتل رسانده‌اند. این خبرگزاری همچنین به نقل از مردم و ساکنان محلی اعلام کرده نیروهای طالبان به صورت آشکارا در خیابان‌ها حاضر هستند و همه ولسوالی‌های لشکرگاه به جز یک منطقه، در کنترل عناصر این گروه قرار گرفته است.
همزمان، واحدهای نخبه کماندویی و نیروهای ویژه دولتی از کابل به این منطقه اعزام شده‌اند تا از در مقابل نیروهای طالبان قرار گیر ند.
«مجید آخوند» نایب رئیس شورای ولایتی هلمند تایید کرده که طالبان ۹ منطقه لشگرگاه و همچنین ایستگاه رادیو و تلویزیون این شهر را به کنترل خود در آورده است.
ژنرال سامی سادات، فرمانده نیروهای افغان در هلمند، در پیامی صوتی که روز سه‌شنبه با گروهی از خبرنگاران به اشتراک گذشته از ساکنان محله‌هایی که به کنترل طالبان در آمده است خواست تا هرچه سریعتر از این مناطق خارج شوند. هرچند وی روشن نکرده که چگونه این افراد می‌توانند در جریان درگیری‌های جاری این کار را انجام دهند. این پیام نشان می‌دهد که نیروهای دولتی برنامه دارند حملات هوایی بیشتری را علیه نیروهای طالبان در این منطقه اجرا کنند.
سادات در این پیام می‌گوید: «لطفا خانواده‌های خود را از خانه‌ها و محیط اطراف خارج کنید. ما طالبان را زنده نمی‌گذاریم. می‌دانم سخت است اما این کار را برای آینده شما انجام می‌دهیم. اگر برای چند روز آواره شدید، ما را ببخشید اما لطفا در اسرع وقت منطقه را تخلیه کنید.»
لشکرگاه یکی از سه مرکز ولایاتی است که توسط طالبان تحت محاصره قرار گرفته است. طالبان حملات خود را علیه نیروهای دولتی افزایش داده است و در ماه‌های اخیر ده‌ها ولسوالی در سراسر کشور و همچنین بسیاری از مناطق دور افتاده و روستایی و کم جمعیت تحت کنترل این گروه قرار گرفته است.
نیروهای افغان که غالبا در این نبردها تسلیم شده‌اند و غالبا فاقد تدارکات هستند و به همین دلیل طالبان در هفته‌های اخیر توانسته به راحتی چندین گذرگاه مرزی استراتژیک همچون مرز با ایران، پاکستان و تاجیکستان را به کنترل خود در آورد.
اخیرا طالبان تمرکز خود را بر مراکز استانها معطوف کرده چرا که خروج نیروهای ایالات متحده و ناتو تقریبا به میزان ۹۵ درصد کامل شده و انتظار می‌رود آخرین سرباز آمریکایی و ناتو روز ۳۱ اوت از افغانستان خارج شود.
دو ولایت دیگر تحت محاصره از سوی طالبان یعنی قندهار و همچنین در غرب هرات هستند. اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان روز دوشنبه خروج سریع نیروهای آمریکا و ناتو را عامل وخامت اوضاع امنیتی در کشور دانست. تحلیلگران می‌گویند فساد عمیق و آموزش ضعیف نیروهای افغان یکی دیگر از مشکلات عدیده‌ای است که به پیشروی نیروهای طالبان سرعت و شدت بخشیده است. در حال حاضر تنها واحدهای نخبه کماندویی در مقابل نیروهای طالبان مقاومت می‌کنند.
نیروی هوایی افغانستان با خروج آمریکا و ناتو به شدت ظعیف شده است. در هرات و در مرکز این استان به همین نام نیروهای افغان روز سه‌شنبه تلاش کردند تا بتوانند نیروهای طالبان را به عقب رانده و آنها را به حاشیه شهرها برانند. همچنین فرودگاه غیرنظامی این شهر بار دیگر بازگشایی شد.
سازمان ملل متحد بارها افزایش تلفات غیرنظامیان که در پی درگیری‌های وحشیانه از سوی طالبان رخ داده را محکوم کرده است. نمایندگی سازمان ملل روز سه‌شنبه در توییتی خواستار پایان سریع جنگ در مناطق پرجمعیت شهری شد. به گفته سازمان ملل متحد در سه روز گذشته ۱۰ غیرنظامی در لشکرگاه کشته و ۸۵ نفر دیگر نیز زخمی شده‌اند. در جنوب قندهار دست‌کم ۵ غیر نظامی جان باخته و ۴۲ نفر دیگر هم زخمی شده‌اند.
ایالات متحده و انگلیس هم از شدت‌گیری خشونت‌ها در افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند. نماینده اتحادیه اروپا در افغانستان هم در گفتگویی تاکید کرده که هیچ نشانه روشنی مبنی بر ایجاد تغییر در رویکردهای طالبان دیده نمی‌شود.
با این حال خروج نیروهای آمریکایی و ناتو، تصویر تاریکی را پیشروی مردم کشور جنگ زده افغانستان قرار داده است و مشخص نیست با قدرت‌گیری روزافزون طالبان چه سرنوشتی در انتظار مردم این کشور خواهد بود.
انتقاد ترکیه از آمریکا
ترکیه روز سه‌شنبه از برنامه ایالات متحده برای اسکان احتمالی افغان‌هایی که ممکن است به دلیل نزدیکی به ایالات متحده هدف خشونت طالبان باشند انتقاد کرد و گفت که این اقدام باعث ایجاد یک «بحران بزرگ مهاجرت» در منطقه می‌شود.
وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه برنامه جدیدی را اعلام کرد که بر اساس آن به هزاران افغان، فرصت اسکان به‌عنوان پناهنده در ایالات متحده داده خواهد شد.
اما افغان‌های مشمول این برنامه باید خود را به یک کشور ثالث برسانند و در آنجا ۱۲ تا ۱۴ ماه منتظر بمانند تا به درخواست آنها رسیدگی شود.
«برنامه اولویت دوم» وزارت خارجه آمریکا شامل افغان‌هایی است که واجد شرایط دریافت ویزای ویژه مهاجرت، موسوم به «اس‌آی‌وی» (SIV) از واشنگتن نیستند. ویزای اس‌آی‌وی، مترجمان و سایر افرادی که برای دولت آمریکا کار کرده‌اند و همچنین خانواده‌های آنان را شامل می‌شود.
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا با اشاره به اینکه «واشنگتن با کشورهای همسایه درباره خروج احتمالی مذاکره کرده»، افزود: «مهم است مرزهای پاکستان با افغانستان باز بماند؛ همچنین ممکن است افرادی از طریق ایران به ترکیه سفر کنند.»
وزارت خارجه ترکیه در واکنش اعلام کرد که اشاره به این کشور به‌عنوان مسیر مهاجرت برای افغان‌ها را رد می‌کند. در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «ترکیه که میزان اصلی پناهجویان در جهان با بیش از چهار میلیون مهاجر است، زیر بار بحران جدید مهاجرت نخواهد رفت.»
وزارت خارجه ترکیه تاکید کرد که این موضوع باعث افزایش رنج مردم افغانستان در مسیرهای مهاجرت می‌شود.
این وزارتخانه تصریح کرد: «ما به عنوان ترکیه، تصمیم غیرمسئولانه ایالات متحده آمریکا را بدون مشورت با کشورمان نمی‌پذیریم. اگر ایالات متحده می‌خواهد این افراد را به کشور خود ببرد، می‌تواند آنها را مستقیما با هواپیما به کشورش منتقل کند.»
این نهاد افزود: «هیچ کسی نباید انتظار داشته باشد که ملت ترکیه بار بحران‌های مهاجرت ناشی از تصمیمات کشورهای ثالث در منطقه را به دوش بکشد.»
شمار زیادی از شهروندان افغانستان در هفته‌های اخیر در پی افزایش خشونت‌ها در این کشور وارد ترکیه شده‌اند که نگرانی‌ها از هجوم تازه مهاجران را افزایش داده است.
روابط بین آنکارا و واشنگتن بر سر مسائل گوناگونی از جمله اقدام ترکیه برای خرید تجهیزات دفاعی از روسیه تا مسائل حقوقی و اختلافات سیاسی در سوریه، لیبی و شرق مدیترانه متشنج شده است.
آنکارا پیشنهاد کرده است که پس از خروج نیروهای ایالات متحده و ناتو از افغانستان، حراست و اداره فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی کابل را بر عهده بگیرد، اقدامی که می‌تواند زمینه‌ای برای همکاری بین متحدان ناتو باشد.
