بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم

ضرورت توجه به وضعیت فعلی جامعه

... چند تا کلمه باید[بگویم]. اول از شما خانمهای محترم معذرت می‏خواهم که در یک جایی که گرم است و شما در زحمت هستید الآن ما با شما مواجه هستیم.

رشد فکری هر جامعه اقتضا می‏کند که انسان در هر مرحله‏ای که واقع هست همان مرحله را توجه به آن داشته باشد، و افراد هم و گروهها هم در هر حالی که هستند و هر گروهی که هستند همان وضعی که در آن گروه هست به آن توجه داشته باشند. فکر کردن به آن چیزی که درگذشته است و گذشته است و آن چیزی که بعدها خواهد آمد از جهتی خوب است؛ و از جهتی انسان را از آن مقصدی که دارد باز می‏دارد. ما اگر الآن همۀ توجهمان را منصرف کنیم به اینکه ما چه کردیم و چه کردیم که پیروز شدیم و همۀ توجهمان را به آتیۀ دور منعطف کنیم، از آن چیزی که الآن وقتش است، اذهانمان منصرف می‏شود. چنانچه گروههای مختلفی که هستند، و هر گروهی برای یک کاری هستند، اگر چنانچه توجه کنند به کارهای گروههای دیگر، از کاری که خودشان دارند منحرف می‏شوند. ما الآن چیزی که بالفعل محل حاجتمان است این را باید به آن توجه کنیم. نه به آتیه خیلی فکر کنیم، و نه به گذشته. گذشته الحمدللّه‏، تا حالا خوب گذشته است و امیدوارم که آتیه هم ان‏شاءاللّه‏ خوب بشود؛ لکن شرط اینکه آتیه خوب بشود این است که حال خوب بشود؛ یعنی هر قدمی که بر می‏داریم همان قدم را ببینیم چه طور
باید برداریم و کجا باید بگذاریم.

لزوم اظهار نظر اندیشمندان دربارۀ قانون اساسی

الآن ما مبتلای به قانون اساسی هستیم و خبرگان این قانون اساسی، آنهایی که باید این قانون اساسی را تصویب کنند، هرکس هر نظری در قانون اساسی دارد؛ الآن باید این نظر را بدهد و ننشیند تا اینکه دیگران نظر بدهند برای او. هم شما بانوان محترم و هم سایر طبقات، چه از طبقات روحانی باشند یا از طبقات دیگر، نباید مهلت بدهند به دیگران که آنها نظر بدهند و ما بنشینیم صبر بکنیم ببینیم چه خواهد شد. تکلیف فعلی ما این است که نظرهایی که داریم در قانون اساسی آنها را بنویسیم و به آن محلی که باید داد که مجلس سناست بدهیم.

و در مطبوعات هم اگر خواستیم بنویسیم و آن چیزی که مهمتر از این است، این است که آن اشخاصی که می‏خواهیم برای نظر کردن به قانون اساسی و تشخیص دادن اینکه این قانون، موافق با اسلام است، موافق با صلاح ملت است، آن اشخاص را باید در نظر بگیریم و انتخاب کنیم که نبادا یکوقت اشخاصی که بر خلاف مسیر این نهضت هستند، اعتقاد به این نهضت ندارند، توجه به اسلام و مصالحی که در اسلام است ندارند، یکوقت انتخاب نشوند و اینها نروند سراغ اینکه قانون اساسی را برای ما تنظیم کنند. پس، الآن ما این قدم را نباید فکر کنیم که ما آن هستیم که چه کردیم، و نباید فکر کنیم که بعدها چه خواهیم کرد؛ باید فکر کنیم که حالا باید چه بکنیم.

«میزان» در رشد فکری

رشد فکری هر قومی این است که بشناسند مقام را و بفهمند چه وقت باید چه کرد. بسیاری از انحرافات که برای انسان پیدا می‏شود این است که موقع شناس نباشد و یک مطالبی که حالا باید طرح بشود آن را طرح نکند، یک مطالبی که حالا وقتش نیست طرح بکند. شما الآن باید همه‏تان و تمام ملت از زن و مرد، از کوچک و بزرگ، از روحانی تا دانشگاهی، همه باید در فکر حال باشید که این قدمی که الآن می‏خواهیم برداریم صحیح
برداریم؛ و قدمهای بعد در موقع خودش. الآن ما نباید به فکر این باشیم که ما مثلاً مدارسمان چه طور است؛ کشاورزی‏مان چطور است؛ ما کارخانه‏هایمان چه طور است. اینها الآن وقتش نیست. الآن همۀ افکار باید متوجه به این باشد که قانون اساسی‏مان چه جوری است؛ نظر بدهیم. و باز تمام افکارمان متوجه به این باشد که چه اشخاصی را ما برای تنظیم قانون اساسی و تصویب قانون اساسی باید تعیین بکنیم. این قدمِ الآن، قدم فعلی، محل حاجت است و حرفهای دیگر و کارهای دیگر و همۀ اینها بیموقع است. موقع شناسی یکی از اموری است که در رشد هر جامعه‏ای دخالت زیاد دارد.

و من امیدوارم که شما بانوان که همیشه در این نهضت پیشقدم بودید و هدایت کردید تقریباً شما بانوان دیگران را و دیگران نظر به اینکه شماها پیشقدم شدید، بیشتر قوّت پیدا کردند، ان‏شاءاللّه‏ موفق باشید؛ سلامت باشید؛ سعادتمند باشید و همین طور که تا حالا با وحدت کلمه و قدرت و قوۀ ایمان تا اینجا رسیدید، از اینجا به بعد هم قدم به قدم، که احتیاج دارد اسلام به وجود همه، همۀ ملت قدم به قدم پیش برویم، تا ان‏شاءاللّه‏ تمام مطالب موافق اسلام عمل بشود. سلام بر همه‏تان.