صحیفه امام خمینی (س)

  • عنوان لزوم حفظ استقلال و اجتناب از خودباختگی در سفارت‏خانه‏ها و نمایندگی‏ها
  • محل قم
  • مناسبت
  • تاریخ
  • موضوع لزوم حفظ استقلال و اجتناب از خودباختگی در سفارت‏خانه‏ها و نمایندگی‏ها
  • حضار حضار: یزدی، ابراهیم (وزیر امور خارجه) و سفیران جدید سفارتخانه‏های ایران در کشورهای خارج

بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم

غرب، در گرداب توحش یا گردون تمدن

آنچه که به نظر من مهم است این است که در زمان این پدر و پسر نالایق ـ بیشتر در ایران واقع شده است این است که ـ با تبلیغات دامنه‏دار هر طرفی اینها کاری کردند که ـ مهم این است که محتوای ما را از ما گرفتند و ما را همچو مؤمن به غرب کردند که حاضر نیستیم غیر از مطالب غرب چیزی را قبول بکنیم: جوانهای ما تقریباً خیلیهایشان اینطور شدند که از یک ایرانی متحول شدند به غربی. و این یک خطری است برای یک کشوری که اصلاً خودش را دیگر قبول نداشته باشد؛ ... اجنبی را قبول داشته باشد به جای خود. یک کس دیگر نشسته باشد و، با اصطلاح شما، مغزشویی شده. آنها را شستشوی مغزی دادند و آن ملیت خودشان را، اسلامیت خودشان را شسته‏اند به جای آن غرب را نشاندند. به حیثی که ما اگر چیزی هم خودمان داشته باشیم، باز دستمان را دراز می‏کنیم پیش غرب. مثلاً ما می‏دانیم که مهندسینی داریم که می‏توانند اسفالت کنند، می‏توانند عمارت بسازند، می‏توانند ـ عرض بکنم که ـ راهسازی کنند، مع‏ذلک وقتی که صحبت می‏شود، یک معمار غربی باید بیاید و عمل کند. ما طبیب داریم؛ ولی وقتی که یک نفر مریض می‏شود، باید بفرستیم به خارج؛ با اینکه طبیب در میان ما هست. طوری ما را الآن تحقیر کردند اینها و ما را میان تهی کردند که ما باورمان آمده است که ما هیچی نداریم و آنها همه چیز دارند، در صورتی که ما راجع به همین پیشرفتهایی که اینها کرده‏اند، باید
بنشینیم حساب کنیم ببینیم که آیا این پیشرفتها رو به تمدن دارد می‏رود، یا رو به توحش دارد می‏رود؟ من تعبیرم این است که امریکا و سایر این دُوَل غربی و شرقی اینها ترقیاتی کرده‏اند به این معنا که انسانها را دارند حیوان درنده بار می‏آورند، تمام این کارها که کرده‏اند برای درندگی است، ملت‏شان را نمی‏گویم؛ دولتها را می‏گویم. تمام افکار متوجه این شده است که یک چیزی درست کنند که کوبندگی‏اش از آن سابق بیشتر باشد! همین پریروز بود که روزنامه من دیدم که فلان چیز را درست کرده‏اند که پنج مرتبه بالاتر از آن بمبی بوده است که در ژاپن ریختند و دویست هزار نفر را کشته‏اند! دنبال این هستند که یک آلت قتاله درست کنند، یعنی دنبال این هستند یک حیواناتی درست کنند که این حیوانات درنده باشند، بدتر از حیوانات درندۀ قبلی. تمدن نیست. رو به توحش دارد می‏رود. غرب دارد رو به توحش، دارد می‏سازد یک مردمی را که بریزند به جان هم و با چنگ و دندان هم را پاره کنند! برخلاف تمدن که مکتبهای الهی می‏خواهند انسان درست کنند که همه در کنار هم آسوده و آرام باشند، مکتبهای اینها همه‏اش دنبال این معناست که باید این آنجا را بگیرد و آنجا را بگیرد، بزند، بکشد، چه بکند.

شرنگ ذلت شاه

ما باید حالا که یک همچو انقلابی پیش آمد، یک همچو نهضتی پیش آمد، و ایران، این طبقۀ متوسط و پایینی اثبات کرد که یک استقلالی دارد، باید همۀ ما دنبال اینها باشیم و این استقلال فکری را حفظ کنیم. آقایان حالا دارند تشریف می‏برند به ممالک خارج و بیشترش به ممالک غرب است، این جهت در نظرشان باشد که آن خودباختگیها را که دولت سابق و دولتهای سابق داشتند و «چشم»گو بودند، هر چه آنها می‏گویند قبول بکنند، آن را دیگر نداشته باشید. همان طوری که ایشان[1]سفیر امریکا را رد کرد و هیچ کاری هم نمی‏شود بکنند، نمی‏توانند بکنند؛ شما هم وقتی که تشریف می‏برید در سفارتخانه‏هایتان، در محل...، می‏بینید یک انسان متحول از آن... بشود آنطوری که شاه
«بله قربان‏گو» بود و من این را مکرر گفته‏ام ـ و از بس متأثرم باز هم پیش شما عرض می‏کنم ـ که من وقتی عکس شاه را پهلوی جانسون
[2]دیدم، که جانسون عینکش را برداشته و از این طرف دارد چشمهایش آنطور می‏کند و نگاه می‏کند و به او نگاه نمی‏کند، و او آن طرف میز، او سرجای خودش ایستاده بود، او آن طرف میز او ایستاده بود، مثل یک بچه مکتبی که ایستاده پیش معلمش[کرنش]می‏کند، من همچو متأثر شدم که ما در چه حالی هستیم که این «شخص اول» مملکت ما به‏اصطلاح هست، در مقابل او اینطوری ایستاده و آن هم اینطور بی‏اعتنا چشمهایش را آن طرف[کرده[3]] و در روزنامه انداخته بود. و گمان می‏کنم این عکس را تحمیل هم گمان می‏کنم کرده بودند که در روزنامه‏های ایران منعکس بشود. این جور نباشید.

رهنمود به سفرای ایران

ما الآن یک مملکتی هستیم که مستقلیم؛ کسی در امور ما دخالت نمی‏تواند بکند، شما هم الآن نماینده هستید از یک مملکتی که مستقل است؛ ما احتیاج اصلاً نداریم. آنها به ما محتاجند؛ ما احتیاجی به آنها نداریم. آنجا که می‏روید با کمال استقلال عمل کنید. اینطور نباشد که آنجا وقتی شما رفتید باز همان حرفهای سابق باشد و همان چیزهایی که سابق آنها می‏آمدند. شاه به صراحتِ بیان گفت که لیست وکلا را می‏فرستادند پیش دولتها، و آنها لازم بود که همینها را تعیین بکنند! می‏گفت ـ می‏خواست خودش را تأیید بکند، تکذیب پدرش را می‏کرد! ـ که لیست را تا حالا اینطور می‏دادند. تکذیب چند سال قبل خودش را هم می‏کرد که خیر، حالا دیگر آنطور نیست! و حال اینکه همان وقت هم اینطور بود. لکن خوب، دستور بود که اینجوری بگوید. این جور نباشد که هرچه آنها به ما بگویند قبول بکنیم. نخیر. شما باید مستقل باشید و شجاع باشید. مملکت شما یک کاری کرد که دنیا را متحیر کرد. الآن هم شما رفتید آنجا می‏بینید که چه جور به شما احترام
خواهند گذاشت، ملت احترام خواهد گذاشت، لکن آنها ممکن است بخواهند باز سو
ءاستفاده بکنند. محکم بایستید در مقابلشان. مسائل را به طور جدی و به طور اینکه یک ابرقدرت با یک ابرقدرت دارد صحبت می‏کند؛ نه یک ضعیف با یک قوی. ما الآن هیچ ضعفی از خودمان نشان نمی‏توانیم بدهیم، و نمی‏دهیم و ابرقدرتها هم کنار زده‏ایم؛ و خودمان هم مستقل داریم کار خودمان را انجام می‏دهیم. شما هم الآن از طرف یک دولتی که ابرقدرتها را کنار گذاشته و خودش جایشان نشسته و خودش در حکومت نشسته و استقلال دارد. یک حکومت اسلامی است. به عنوان اسلام مستقل است؛ اسلامی که هفتصد سال تقریباً تمام قارۀ آسیا و بسیاری از جاهای اروپا تحت سلطه‏اش بوده است. در هر صورت، و مهمتر از این، اینکه این جهت اسلامیت را نگه بدارید. آنکه این نهضت را پیش برد قدرت اسلام بود. نه ما بودیم؛ نه شما بودید؛ نه دولت بود؛ نه جبهه‏ها بودند؛ نه نهضتها بودند؛ نه عرض بکنم که احزاب بودند، هیچ‏یک از اینها. نه بازار بود. همۀ اینها وقتی آن روح اسلام آمد در آنها، این کارها انجام گرفت. آن روحی که الآن هم یک قدری فرض کنید دارد سست می‏شود، مکرر پیش من آمده‏اند، جوانها قسم داده‏اند به من که شما دعا کنید ما شهید بشویم؛ حالا هم دارند می‏گویند. حالا که دیگر قضیۀ میدان جنگی نیست، الآن هم به من می‏آیند می‏گویند که شما دعا کنید ما شهید بشویم. این تحول اسباب این شد که ما پیش بردیم. شما این جهت ایمان و اسلام را حفظ کنید. در سفارتخانه‏هایتان رنگ اسلامی بدهید؛ نترسید از اینکه بگویند اینها ـ عرض بکنم ـ عقب‏افتاده‏اند. آنها عقب‏افتاده‏اند! آنها که دارند مردم را می‏کِشند به عصر حجر عقب‏افتاده‏اند؛ نه ما که می‏خواهیم مردم را بکِشیم به تمدن، به تمدن به معنای واقعی‏اش. نترسید از حرفهایی که اینها می‏زنند. هیچ قدرتی در مقابل قدرت اسلام نیست. همین قدرت است که یک عدۀ کمی غلبه کرد بر یک عدۀ زیادی؛ بر قدرتهای زیاد. سفارتخانه‏هایتان را، اداراتتان که در آنجا دارید، همه را اسلامی کنید؛ آن جهات غربی‏اش را اصلاح کنید. هرچه جهت اسلامی‏اش[را تقویت]بکنید، آنها بیشتر از شما حساب می‏برند. هرچه طرف غرب بروید، آنها از شما... شما این مطلب را که از یک
مملکت اسلامی رفته‏اید، با یک حال اسلامی رفته‏اید، و مسائل را اسلامی می‏خواهید حل بکنید، این مطلب را در همه جا که هستید در نظر داشته باشید. بعد از چند دفعه تجربه کنید ببینید احترام بیشتر خواهد شد. وقتی دیدند شما یک ایده‏ای دارید که سر آن ایده باقی هستید و پافشاری دارید می‏کنید، آنها هم با شما... می‏شوند.

نام خدا در سربرگها

اگر شما یک قدم کنار بروید، یک قدم عقب بروید، آنها جلوتر می‏آیند. وضع همین است. یک قدم شما عقب بروید، آنها یک قدم جلوتر می‏آیند؛ بیشتر از شما توقع دارند.

مجالستان را هم مجالس اسلامی کنید ـ عرض می‏کنم که ـ سفارتخانه‏هایتان[را]سفارتخانۀ اسلامی کنید. همۀ جهات را[اسلامی]بکنید. اسم خدا را بالای آنجا بنویسید. «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» را بنویسید. در کاغذهایتان «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» باشد. خوف نکنید از اینکه به ما می‏گویند چی، همین تعلیمات آنهاست که ما را غربزده کرده که می‏ترسیم که «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» را بنویسیم روی کاغذهایمان. من این را به آقایان هم گفتم که این را رسمی‏اش بکنند که «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» در همۀ کاغذها باشد. این دولت عراق با اینکه سرانشان اعتقاد به این مسائل اصلش، شاید بسیاری‏شان، نداشته باشند؛ لکن در کاغذهایشان «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» همه هست؛ همۀ کاغذها را. وقتی هم که صحبت می‏خواهند بکنند، همان جا که می‏نشینند «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» می‏گویند و صحبت می‏کنند. از «بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحیم» نترسید؛ شیطان می‏ترسد! شما «مَلَـک» هستید، ان‏شاءاللّه‏!

در هر صورت، آنکه من زیاد به نظرم اهمیت دارد، این است که آقایان از غرب نترسید. اینقدر ما را که ترسانده‏اند. در غرب هم خبری نیست. نترسید. عرض می‏کنم، خودتان مستقل. و عرض بکنم، اسلامی و مطالب اسلامی؛ مجالس اسلامی، آن جور مجالسی که آن طاغوت داشت نداشته باشید. آن مهمانیهای کذا را نکنید. مهمانی اگر کردید ساده باشد. وقتی ساده باشد، عرض می‏کنم که مراسم دینی‏اش محفوظ باشد، و
امثال ذلک، جهات سیاسی‏اش هم آقای دکتر و خود شما بهتر اطلاع دارید؛ هیچی هم من نمی‏گویم.

و من دعا می‏کنم به همۀ شما. ان‏شاءاللّه‏ خداوند همۀ شما را حفظ کند، و همۀ ما را آشنای به وظایفمان بکند، که یک مملکتی که حالا دست شما آقایان و ما افتاده است، بتوانیم آن را درست اداره‏اش کنیم. بعد نگویند که اینها نتوانستند. حالا که نتوانستند قیم می‏خواهند؛ و ما قیمشان باید باشیم! این جور نباشد.

والسلام علیکم و رحمة‏اللّه‏ و برکاته

 

1 - اشاره به وزیر امور خارجۀ ایران. 
2 - لیندون جانسون، رئیس جمهوری ایالات متحدۀ امریکا.
3 - اصل: گذاشته.