نامه تاریخی امام خمینی به گورباچف، رئیس جمهور شوروی که خبر از خرد شدن استخوان های کمونیسم می داد، او را به واکنش واداشت و پاسخش را به همراه وزیر خارجه اش، ادوارد شوارد نادزه راهی جماران کرد. روایت او و برداشتش از شخصیت و برخورد امام شنیدنی است.
محمد هاشمی رفسنجانی عضو اسبق مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: امام خمینی در نامه تاریخی خود به گورباچف گفته بودند؛ به جای اینکه جوانان روسیه را از دین و مذهب بازدارند، به جبران این خلأ بپردازند.
نجفقلی حبیبی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، به جماران گفت: من امیدوارم قم کوشش بیشتری کند تا جایگاهی که امام در نامه به گورباچف برای آن ترسیم و به عنوان مرجع جهانی فلسفه و علوم عقلی معرفی می کند را حفظ و روز به روز تقویت کند. چون تاریخ جلو می رود و مدام مسائل جدید ایجاد می شود. آن روز کمونیست بود و امروز هزار مسأله دیگر به وجود آمده و همچنان این مسائل داغ است و در جریان جهانی وجود دارد. بنابر این قم از این بابت به عنوان یک سنگر معنوی علمی برای حفاظت از معنویت و الوهیت باید خودش را مستحکم کند.
جواد منصوری و محمدعلی سبحانی، در مراسم سالروز ارسال پیام تاریخی امام خمینی(س) به گورباچف در حسینیه جماران، نامه امام به گورباچف را از نظر دیپلماتیک مورد تحلیل قرار دادند و اتفاق نظر داشتند بر این نکته که امام خمینی(س) فروپاشی مارکسیست را پیش بینی کرده بود.
نامه تاریخی امام خمینی (س) توسط هیأت منتخب ایشان مرکب از آیت الله العظمی جوادی آملی، محمدجواد لاریجانی و خانم مرضیه حدیده چی دباغ، 13دی 1367در مسکو به گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی تحویل داده شد. پس از 33 سال، اهمیت آن نامه را از زبان آیت الله العظمی جوادی آملی بشنوید.
حجت الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی و دکتر نجفقلی حبیبی در نشست علمی «بازخوانی نامه حضرت امام خمینی(س) به گورباچف» به این مسأله اشاره کردند که امام خمینی(س) در نامه به گورباچف هشدار داده که با شکستن دیوار کمونیسم به دامان غرب نیفتند و فلسفه اسلامی را به او معرفی کرده است.
نشست علمی «بازخوانی نامه حضرت امام خمینی(س) به گورباچف» با همکاری بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء در مؤسسه تنظیم و نشر امام خمینی(س) قم؛ با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی و دکتر نجفقلی حبیبی.
نشست علمی «بازخوانی نامه حضرت امام خمینی(س) به گورباچف» از سوی مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) قم و بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار می شود.
میخائیل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق ۹۰ ساله شد.