ایده وجود یک آرشیو مخفی در دانشگاه هاروارد آمریکا که در آن هر آنچه در اسرائیل منتشر شده به منظور آمادگی برای زوال این رژیم نگهداری میشود، بار دیگر بحث و جدل را در اسرائیل به راه انداخته است.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، ایده وجود یک آرشیو مخفی در دانشگاه هاروارد آمریکا که در آن هر آنچه در اسرائیل منتشر شده به منظور آمادگی برای زوال این رژیم نگهداری میشود، بار دیگر بحث و جدل را در صحنه اسرائیل به راه انداخته است.
این مناقشه تجدید شده که از زمان نبرد «طوفان الاقصی» و جنگ علیه نوار غزه شدت گرفته است، دوباره این سوال را مطرح میکند که به یک سوال همیشگی در بحثهای عمومی تبدیل شده است: آیا اسرائیل دوام خواهد آورد؟ این همان سوالی است که در بحبوحه افزایش نگرانیها از آنچه به «عقده دهه هشتم»معروف شده است بر جشنهای هفتاد و هفتمین سالگرد تأسیس دولت اشغالگر سایه افکنده است.
نگاهها به سمت آنچه «حافظه اسرائیل» نامیده میشود، معطوف شده است که در یک آرشیو بزرگ در دانشگاه هاروارد نگهداری و فهرستبندی شده است. این آرشیو به عنوان تضمینی برای آنچه ممکن است در صورت عدم توانایی اسرائیل در ادامه مسیر فعلی و احتمال عدم رسیدن به صدمین سالگرد تأسیس خود رخ دهد، عمل میکند.
در این زمینه، یک تحقیق مفصل که در ضمیمه روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» منتشر شد، به بررسی عمیق مسیر پیدایش این آرشیو و محتوای آن پرداخت. این بررسی با مجموعهای از قرائتها و تحلیلها همسو بود که بر نشانه های فروپاشی اسرائیل از درون متمرکز بود.
این تحقیق، گسترش پدیده مهاجرت از اسرائیل، افزایش شکاف اجتماعی و عدم توافق بین گروههای مختلف جامعه یهودی در سایه قطببندی سیاسی رو به رشد را برجسته کرد.
این چالشها، معنای پنهان در پشت ایده نگهداری حافظه اسرائیلی با تمام جزئیات آن در خارج از مرزهای را تقویت میکند، و این بازتاب مستقیمی از وضعیت اضطراب وجودی است که امروزه بر اسرائیل حاکم است.
سناریوی زوال
میراو موران، تهیهکننده تحقیق میگوید: «در مکانی مخفی در نزدیکی بوستون، دانشگاه هاروارد آرشیو بزرگی را نگهداری میکند که تقریباً همه آنچه در اسرائیل از زمان تأسیس آن منتشر شده را مستند میکند. این آرشیو، هر آنچه که ویژگیهای جامعه یهودی را تشکیل میدهد، از گزارشهای ناظر دولت و روزنامههای محلی و نشریات کنیسهها و کیبوتصها، تا پوسترهای جشنوارهها و کارتهای فاحشه خانه ها را جمعآوری میکند...»
وی میافزاید: «هر کاغذی، هرچقدر هم که حاشیهای به نظر برسد، به عنوان بخشی از "حافظه اسرائیلی" تلقی میشود که در آنجا با دقت شگفتانگیزی نگهداری میشود.»
به گفته موران، این پروژه در اواخر دهه هشتاد میلادی توسط چارلز برلین رئیس کتابخانه، آغاز شد، که ضرورت حفظ کامل حافظه فرهنگی اسرائیل در خارج از مرزهای آن را تشخیص داد. با گذشت زمان، «بخش یهودی به بزرگترین آرشیو از نوع خود در خارج از اسرائیل تبدیل شد، که شامل مواد رسمی، نقشهها، پروتکلهای دولتی، اسناد اقتصادی و مکاتبات از نهادهای مرکزی دولت است.»
انگیزه پشت این تلاش، با نگرانیهای وجودی عمیقی مرتبط است که عنوان آن «چه میشود اگر اسرائیل دوام نیاورد؟» است. این سوال تکاندهندهای بود که برلین از نویسنده اسرائیلی، حاییم بایر پرسید و دریچهای را برای خواندن این پروژه به عنوان تلاشی برای تضمین بقای حافظه، حتی اگر خود دولت ناپدید شود، باز کرد.
موران در پایان میگوید، این آرشیو فقط یک پروژه مستندسازی نیست، «بلکه آینهای از یک نگرانی مزمن یهودی-اسرائیلی است» و به منظور آمادگی برای سناریوی زوال یا فروپاشی که همواره در ذهنیت اسرائیلی وجود دارد، یک اقدام احتیاطی است که تمام جزئیات کوچک و بزرگ تاریخ جامعه را در خارج از مرزهای آن حفظ میکند.
آینده اسرائیل
در مقالهای که توسط میراو آرلوزوروف، نویسنده اسرائیلی، در روزنامه «د مارکر» منتشر شد، او دوباره این سوال را مطرح کرد که به شدت در اسرائیل تکرار میشود: آیا این رژیم میتواند به صدمین سالگرد خود برسد؟ و پاسخ او قاطعانه بود:«نه، نه در مسیر فعلی».
آرلوزوروف هفتاد و هفتمین سالگرد تأسیس اسرائیل را تاریکترین سالگرد از زمان تأسیس توصیف میکند و اشاره میکند که جشنهای مردمی جای خود را به جلسات خانوادگی دادهاند که با نگرانی میپرسند «به کجا میرویم؟».
این نویسنده به یک سند استثنایی تکیه میکند که توسط پروفسور یوجین کندال و نویسنده ران تسور تهیه شده است، که از برجستهترین افرادی هستند که در میان بحران رو به وخامت اسرائیل تلاش کردهاند دیدگاه جدیدی برای اسرائیل ترسیم کنند.
بر اساس تشخیص آنها، این رژیم شاهد یک فروپاشی تدریجی در عملکرد نهادی است که به سطح تهدید وجودی میرسد، و هشدار میدهند که اسرائیل به صدمین سالگرد خود نخواهد رسید مگر اینکه مسیر کاملاً متفاوتی اتخاذ شود.
این سند تأیید میکند که نظام سیاسی موجود امروز قادر به متوقف کردن چیزی نیست که در میان قطببندی سیاسی بیسابقه آن را «جنگ داخلی بین طوایف یهودی» مینامد، و قادر به ترمیم شکاف عمیقی که در جامعه در حال گسترش است،.
آرلوزوروف میگوید: «پس از شکست هفتم اکتبر و فروپاشی عملکردی نهادهای اسرائیلی، دیگر امکان ادامه دادن در همان چارچوب و انتظار نتایج بهتر وجود ندارد.»
او معتقد است که بدون تغییر اساسی در ساختار اداری و سازمانی دولت، همانطور که این سند هشدار میدهد، اسرائیل توانایی ادامه بقا را از دست خواهد داد و به خاطرهای محفوظ در بایگانی تبدیل خواهد شد تا یک کشور موجود.
در این زمینه، نویسنده اسرائیلی میگوید: «سند کندال و تسور نشان میدهد که نگرانی در داخل اسرائیل از لغزش به سمت یک بحران وجودی واقعی افزایش یافته است، مگر اینکه مسیر به سرعت و به طور اساسی تنظیم شود، زیرا آینده اسرائیل تاریک به نظر میرسد.»
او اشاره میکند که ادامه نظام سیاسی کنونی بر اساس منطق «وضعیت عادی» این رژیم را در معرض احتمال زیادی قرار میدهد که نتواند به عنوان یک رژیم یهودی دارای حاکمیت در دهههای آینده باقی بماند.
آیا اسرائیل به پایان خود نزدیک میشود
عوفر گروزبرد، نویسنده، در مقالهای با عنوان «آیا اسرائیل به پایان خود نزدیک میشود؟» میبیند که آنچه در «هفتم اکتبر» آشکار شد، صرفاً یک شکست امنیتی نبود، بلکه پدیده سرکوب جمعی شگفتانگیزی بود؛ زیرا او تأکید میکند که جامعه اسرائیل، در طول حدود 3 دهه، به طور سیستماتیک خطر نابودی خود را نادیده گرفته است.
گروزبرد در مقاله خود در روزنامه «یدیعوت آحارونوت» تا آنجا پیش رفت که هشدار داد اگر اسرائیل به رویکرد فعلی خود ادامه دهد، ممکن است در مسیری منتهی به نابودی باشد. از دیدگاه او، این رژیم نه توانایی جنگ طولانی مدت با همه دشمنان خود را به طور همزمان دارد و نه توانایی نابودی برنامه هستهای ایران را.
او میافزاید که کشورهایی وجود دارند که با خطر اشغال مواجه هستند، اما «هیچ کشوری در جهان با خطر نابودی مانند اسرائیل مواجه نیست» و بنابراین، بر اساس منطق او، «کسی که میخواهد اسرائیل را نابود کند، باید قبل از اینکه خیلی دیر شود، نابود شود.»
او اشاره کرد که تصویر عمومی اسرائیل امروز پیچیدهتر و شکنندهتر از هر زمان دیگری به نظر میرسد و افزود: «کشوری که بر اساس ایده قدرت، برتری و انسجام داخلی بنا شده است»، خود را در برابر مجموعهای از بحرانهای درهم تنیده میبیند که دری را به روی بحث گسترده در مورد آینده خود باز میکند.
