توصیه‌های مهم امام رضا (ع)‌ به امام جواد (ع) در رابطه با «مردم» در دوران ریاست‌طلبی‌ها و غارت بیت‌المال‌ها

دوران امامت امام هشتم و نهم علیهماالسلام ؛ دوران رشد و توسعه مکتب امامت و شیعه است .

دراین دوران طبقه محروم جامعه زیر بار فقر جان میدادند و حکومتی ها و اشراف و منسوبات به مدیران ، به برکت بیت المال؛ غرق در نعمت های مختلف از زندگی های آنچنانی و سفرهای پر هزینه و تفریحات مختلف بودند.

۱ - در اینجاست که امام رضا(ع)‌ در توصیه ای معنادار که نشان از دردهای پنهان امام رضا از شرائط آن روز دارد ، در خطاب به امام جواد (ع) می نویسد ؛

«ای فرزندم پدرت فدایت گردد . این پدر توست که دل به چیزی نبست ، تو هم چنان باش». (مکاتیب الائمه ج۵ص۲۵۸)

با نگاه به عمیق به برخی مدعیان تشیع در زمان امام رضا و امام جواد علیهماالسلام میتوان سقوط برخی چهره ها را در دلبستگی به قدرت و ثروت را دریافت نمود.

۲ - بخش مهم دیگر از این جامعه ، مردمی بودند که با سیلی صورت خود را سرخ نگه می داشتند و سخت در معاش و زندگی خود درمانده بودند. این ضعفاء جامعه در چرخه کسب های آنچنانی که جای نداشتند و از سوی دیگر راهی برای ملاقات با هیچ یک از حاکمان و رابطانِ آنان هم نداشتند تا عرضِ حاجت کنند! تنها راه برای این محرومانِ ذلیل شده بوسیله حکومتِ جور ، رساندنِ دستی به پَر عبای امام رضا و امام جواد (علیهماالسلام) برای رفع مشکلاتشان بود.

طبق نقل صدوق ؛ «امام رضا (ع) ؛ علی رغم خواسته حکومتِ وقت ، آن هم در کنار گوش حاکم ! روزانه ملاقات با مردم دارد و گاه شخصا در جمع کارگران کنار خیابان حضور می یافت و با آنان هم غذا میشد و گاه آنان از درب غیر متعارف دارالحکومه به نزد خود دعوت می کرد و با آنان هم غذا می شد». [ر.ک ؛ عیون اخبارالرضا؛ ج ۲ص۱۷۰]

۳ - از سوی دیگر ؛ امام رضا (ع) با ارسال نامه به امام جواد (ع) در مدینه ، ایشان مورد راهنمایی ، خصوصا در رابطه با مردم ، قرار می داد.

شیخ صدوق از بزنطی چنین نقل کرده است: حضرت رضا (ع) نامه‌ای برای فرزند گرامیش حضرت جواد الائمه (ع) نوشت و به مدینه فرستاد.

در بخشی از متن آن نامه بدین شرح بود:

«یَا أَبَا جَعْفَرٍ بَلَغَنِی أَنَّ الْمَوَالِیَ إِذَا رَکِبْتَ أَخْرَجُوکَ مِنَ الْبَابِ الصَّغِیر ...؛ فرزندم به من خبر داده‌اند که چون از منزل بیرون می‌روی همراهانت بخل و حسادت می‌ورزند تا چیزی از تو به کسی نرسد. برای همین تو را از درب کوچک اندرونی بیرون می برند تا مبادا کسی از تو بهره‌مند گردد. این نامه را به تو می‌نویسم، به همان حقی که بر تو دارم قسمت می‌دهم با رفت و آمد از درب بزرگ بیرونی و عمومی؛ رفت و آمدت را علنی و آشکار کن و هنگام خروج از خانه ، درهم و دینار همراه خود بردار تا اگر کسی از تو درخواستی کرد ، به او چیزی ببخشی و مردم از خیر تو بهره‌مند شوند و به عطایای تو خوشحال و مسرور گردند و دوستدار تو باشند.&#۳۹;».

[عیون اخبار الرضا،ج۲ص۸]

 

۴ - ما طلبه ها ؛ سالهای سال برای مردم شریف در محافل دینی این حدیث را خواندیم ؛

امام رضا علیه‌السلام به موسی بن یسار فرمود: ای موسی: « آیا نمی دانی که اعمال و رفتار شیعیان ما در هر صبح و شام بر ما امامان عرضه می‌شود. اگر تقصیری در رفتار آنها دیدیم از خداوند می‌خواهیم که از سر تقصیر ایشان درگذرد و اگر کار خوب از آنها مشاهده کردیم از خداوند می‌خواهیم که به آنها جزای خیر دهد. ؛  أما علمت انا معاشر الأئمة تعرض علینا اعمال شعتنا صباحا و مساء فما کان من التقصیر فی أعمالهم سألنا الله تعالی الصفح لصاحبه و ما کان من العلو سألنا الله الشکر لصاحبه». [مناقب آل ابی طالب، ج ۴، ص۳۴۱]

اما امروز ضروری است؛ به حاکمان و مسئولانی که در پناه دین به حُکمرانی رسیده اند، این حدیث را بخوانیم و با تاکید بگوییم؛ آیا حواستان به وظیفه و پیمان و مسئولیت تان در رابطه با احترام به مردم و حفظ شئون و آبرو و رفاه جامعه هست؟ امام رضا (ع) فرمود : «هر صبح و شام ، رفتارتان برما عرضه می شود».

۵ - سخن آخر ؛  سخنِ قرآن‌ : «هل من مدکر» ؛ آیا پندگیری هست؟ - [ قمر ، آیه ۱۷]

مشاهده خبر در جماران