تنها هدف مراکش قهرمانی در جام ملت های آفریقا ۲۰۲۵ و پایان دادن به ناکامی ۵۰ ساله است.
ورزشی جماران، فرشته مقدم: آخرین باری که مراکش قهرمان جام ملت های آفریقا شد سال ۱۹۷۶ بود. در آن زمان در آدیس آبابا، تیم مراکش با یک تساوی در دیدار نهایی مقابل گینه برای نخستین بار و آخرین بار قهرمان این رقابت ها شد.
اکنون، تقریبا پس از پنج دهه، در خانه و با سرمایه گذاری میلیارد دلاری، شیرهای اطلس به دنبال پایان دادن به این ناکامی هستند که تاریخ ورزش مدرن آن ها را تعریف کرده است: شانس قهرمانی همیشگی بدون فتح با ارزش ترین جام قاره.
اتفاقی که برای مراکش از آن پیروزی ۱۹۷۶ افتاده است با هیچ چیز قابل مقایسه نیست. تنها به یک تیم بهتر یا برخی از بازیکنان برجسته محدود نمی شود. آن یک پروژه صنعتی حکومت است که توسط بالاترین مقامات سیاسی مراکش سازماندهی شده که موجب شده است این کشور به چنان قدرتی در فوتبال برسد که بتواند با هر تیم اروپایی رقابت کند.
نقطه شروع از آکادمی محمد ششم بود که در سال ۲۰۰۹ با هزینه ای بالغ بر ۶۵ میلیون دلار افتتاح شد. این مرکز که نزدیک رباط است قلب تولد دوباره فوتبال مراکش به حساب می آید.
این موسسه در آفریقا بی نظیر است: پر از زمین های بازی، مرکز پزشکی پیشرفته، امکانات رفاهی، استخر مخصوص المپیک و سالن های آموزشی. یک ورزشگاه فوتبال نبود بلکه کارخانه استعداد سازی بود.
با این حال مراکش خیلی زود متوجه شد تاسیس مرکز استعداد با وجود اینکه لازم است اما کافی نیست. کشور محکوم به انتظار چند ساله شد تا میوه های این آکادمی ثمره دهد. به این شکل دومین مرحله پروژه آغاز شد: جذب بازیکنان دو تابعیتی.
شبکه ای از استعدادیاب ها در سراسر اروپا مستقر شدند، از آلمان تا ایتالیا، از فرانسه تا هلند و اسپانیا. پیام آشکار بود: بازیکنانی که آینده شان در قدرت های اروپا تضمین نشده بود، آن هایی که کاندید کنار گذاشته شدن توسط فرانسه و بلژیک بودند، در مراکش با یک پروژه جذاب ورزشی و آینده تضمین شده روبرو می شدند.
این استراتژی جواب داد. نصیر مزراوی، سوفیان آرامبات، اشرف حکیمی، براهیم دیاس و ده ها بازیکن سطح اول با ریشه مراکشی از سنین پایین جذب شدند. این سیستم تنها بازیکن مستعد پیدا نمی کرد؛ به دنبال آماده ترین بازیکن مستعد بود.
این بازیکنان، در آکادمی ها و لیگ های اروپایی تمرین کردند و با خود تجربه و استانداردهای رقابت در بالاترین سطح جهان به همراه آوردند. از ۲۶ بازیکنی که در رقابت های بین المللی اخیر برای مراکش به میدان رفتند ۱۴ بازیکن در کشوری غیر از مراکش به دنیا آمدند. این آمار بزرگی تحول را نشان می دهد.
از قطر تا رسیدن به قله
نتیجه فوق العاده بود. مراکش در جام جهانی قطر، تنها به نیمه نهایی نرسید، بلکه در مسیرش اسپانیا را حذف کرد. آن نخستین حضور یک تیم آفریقایی در نیمه نهایی جام جهانی بود.
سپس مدال برنز بازی های المپیک ۲۰۲۴ پاریس را کسب کرد، جایی که تیم زیر ۲۳ سال مراکش برای کسب رتبه سوم مصر را با نتیجه ۶ بر صفر تحقیر کرد. یک سال بعد، در ماه اکتبر، تیم زیر ۲۰ سال مراکش با غلبه بر آرژانتین در فینال برای نخستین بار قهرمان جهان شد.
آن اتفاق ها به هم مربوط هستند و نشانه هایی از یک اکوسیستم ورزشی کاملا از نو شکل گرفته به حساب می آیند.
نکته قابل توجه این است که مراکش این برتری را در تمام رده های سنی تثبیت کرده است. فوتسال یک ورزش در سطح جهانی است. غالبا در رده های سنی جوانان در رقابت های قاره ای حکمرانی می کنند.
حتی فوتبال زنان به جایگاهی رسید که یک دهه پیش غیر قابل تصور بود. تنها یک تیم فوق العاده نیست؛ سیستمی است که به شکل سیستماتیک برنده پرورش می دهد.
اکنون یک پارادوکس ناراحت کننده در این پروژه میلیارد دلاری وجود دارد: مراکش قهرمان جام ملت های آفریقا نشده است. به نوشته ال اسپانیول، این ناکامی ۵۰ ساله مانند یک تخته سنگ سنگینی می کند چون موثر بودن این همه هزینه را زیر سوال می برد.
در بسکتبال، در دوومیدانی، در هر ورزش دیگر، ماشین مراکشی نتیجه داده است. با این حال در مهمترین تورنمنت قاره که در آن بهترین های آفریقا بازی می کنند یک خلاء وجود دارد که هیچ مدال برنز یا جام جهانی زیر ۲۰ سال نمی تواند آن را به طور کامل پر کند.
در این بستر است که اهمیت جام ملت های آفریقا که مراکش میزبان این دوره است آشکار می شود. آن تنها یک تورنمنت ورزشی نیست.
آن امتحان نهایی یک دهه برنامه ریزی هدفمند است. زمان این است که سرمایه گذاری، استعدادیاب ها، آکادمی و دو ملیتی ها تنها فقدان کشور را برطرف کند: یک جام قاره ای در رده بزرگسالان.
ولید الرکراکی، سرمربی که مراکش را به نیمه نهایی جام جهانی قطر رساند، این فشار را کاملا درک می کند. فلسفه اش بر اساس یک دفاع فشرده و ضد حمله سریع، روشی که برابر تیم های بزرگ اروپایی ویرانگر بوده است.
با این حال اکنون با بزرگترین چالش دوران مربیگری اش روبرو است: پایان دادن به نحسی که به دوران قبل از اینترنت بر می گردد.
جام های جهانی ۲۰۲۶ و به خصوص ۲۰۳۰ که در آن مراکش به همراه اسپانیا و پرتغال میزبان خواهد بود، پروژه های بلند مدت هستند. با این حال نخستین آن، این تورنمنت است. نخستین آن نیاز فوری به نشان دادن این است که ماشین مراکشی تنها تیم های جنگنده تولید نمی کند بلکه قهرمان هم می شوند.
پس از تقریبا پنج دهه انتظار، مراکش نمی تواند اجازه دهد دوباره این جام از دست برود.
