بواسیر داخلی و خارجی و راه درمان قطعی انواع هموروئید

عموما افراد مبتلا به بیماری های نشیمنگاهی مثل بواسیر یا هموروئید، دوست ندارند تا زمانی که مجبور نشده اند در مورد بیماری شان با کسی صحبت کنند یا به پزشک مراجعه کنند. این رفتار علاوه بر اینکه کمکی به بهبود خود به خودی بیماری نخواهد کرد، ممکن است عوارضی را برای بیمار ایجاد کند که درمان هموروئید را بسیار سخت‌تر می کند.

این عارضه به دو شکل هموروئید داخلی و خارجی ایجاد می شود که در ادامه به بررسی علت، علائم و روش های درمان هر یک خواهیم پرداخت:

هموروئید چیست؟

وقتی رگ های داخل یا اطراف مقعد دچار آسیب، تورم، کشیدگی و پارگی شوند، شما به هموروئید مبتلا شده اید. بیماری بواسیر یا هموروئید بسیار شایع تر از سایر بیماری های ناحیه مقعد و نشیمنگاه است.

عروق بواسیری بطور طبیعی در این ناحیه وجود دارند و زمانی به بیماری تبدیل می شوند که به دلیل ایجاد فشار و عوامل دیگر دچار آسیب شوند. این بیماری معمولا باعث ایجاد مشکلاتی در زندگی روزمره مثل نشستن و دفع مدفوع می شود که گاهی از تحمل فرد خارج است.

بررسی آمار ابتلا به بواسیر

بر اساس آمار بیش از نیمی از مردم جهان یکبار در طول زندگی خود به این بیماری دچار می شوند و میزان ابتلا به هموروئید در زنان و مردان تقریبا مساوی گزارش شده است.

با اینکه آمار ابتلا به این بیماری در افراد بالای 40 سال کمی بیشتر است، اما همه افراد و در هر سنی می توانند به بواسیر مبتلا شوند. به خصوص افرادی که از سبک زندگی و تغذیه درستی پیروی نمی کنند بیشتر در معرض ابتلا به هموروئید هستند.

انواع هموروئید

هموروئید می تواند در داخل یا خارجی مقعد ایجاد شود که با توجه به محل دقیق ایجاد آن به دو نوع بواسیر داخلی و خارجی تقسیم می شود. البته بعضی از بیماران ممکن است بطور همزمان به هر دو نوع داخلی و خارجی مبتلا شوند.

بواسیر داخلی: بواسیر یا هموروئید داخلی، به ایجاد آسیب و التهاب در رگ های داخلی مقعد اطلاق می شود. هرچقدر این عارضه پیشرفت کند، تورم زائده های هموروئیدی داخل مقعد بیشتر شده و این عروق متورم می توانند از مقعد بیرون بزنند و دچار پرولاپس شوند.

به نقل از کلینیک پایتخت;

درمان هموروئید داخلی پیشرفته و پرولاپس شده نباید به تعویق بیفتد. زیرا علاوه بر اینکه بیمار متحمل درد و ناراحتی زیادی می شود، با پیشرفت بیماری درمان هم پیچیده و سخت تر می شود.

با توجه به وضعیت تورم و بیرون زدگی عروق درگیر بواسیر یا هموروئید داخلی، این عارضه به چهار درجه تقسیم می شود:

• درجه یک: در این مرحله عروق داخل مقعد و متورم شده اند.
• درجه دو: در گرید دو بواسیر داخلی، عروق بواسیری هنگام دفع خارج می شوند و مجدد به جای خود بر میگردند.
• درجه سه: وقتی برای برگشتن عروق بواسیری به سر جای خود نیاز به نیروی خارجی باشد، هموروئید داخلی شما گرید 3 است.
• درجه چهار: در این مرحله شدت بیرون زدگی به اندازه ایست که باید هر چه سریع تر لیزر یا جراحی بواسیر انجام شود.

بواسیر خارجی: در هموروئید خارجی تورم و ترک خوردگی در رگ های بیرون و اطراف مقعد ایجاد می شود و باعث تورم، خارش و ترک خوردگی در این ناحیه می شود. علائم این نوع هموروئید معمولا شدیدتر است و گاهی ممکن است به بواسیر ترومبوزه تبدیل شود. به همین دلیل افراد هنگام مواجهه با چنین علائم آزاردهنده ای، به دنبال راه های درمان سریع بواسیر خارجی هستند.

 

علائم بواسیر داخلی و خارجی

معمولا بروز علائم هموروئید در مراحل اولیه بیماری اتفاق نمی افتد و با حاد و مزمن شدن این عارضه، علائم بروز پیدا می کنند. همچنین علائم بواسیر در افراد مختلف و با توجه به اینکه بواسیر داخلی یا خارجی است، تغییر می کند. شایع ترین نشانه های بواسیر که بیشتر بیماران آن را تجربه می کنند:

• خارش شدید اطراف مقعد
• احساس درد هنگام دفع
• نشت مدفوع
• سوزش و درد اطراف مقعد هنگام نشستن
• توده ملتهب، دردناک و متورم در نزدیکی مقعد
• مشاهده خون در دستمال یا روی مدفوع پس از اجابت مزاج
• احساس دفع نشدن کامل مدفوع

اگر شما به هموروئید داخلی مبتلا شده باشید، خونریزی مقعدی می تواند جز اولین نشانه هایی باشد که تجربه می کنید.

عوامل موثر در ابتلا به هموروئید

یکی از دلایل اصلی ایجاد هموروئید ایجاد فشار زیاد در مقعد عنوان شده است. عوامل گوناگونی باعث ایجاد فشار در رکتوم و مقعد می شوند که برخی از آنها به شرح زیر است:

• یبوست و خشکی مدفوع
• اسهال مزمن
• برقراری رابطه مقعدی
• ورزش سنگین
• زور زدن زیاد در دستشویی
• بارداری و زایمان در زنان
• کم تحرکی و نشستن زیاد
• چاقی و اضافه وزن

روش های تشخیص

انجام معاینه بصری مقعد ممکن است برای تشخیص بواسیر یا هموروئید خارجی کافی باشد. البته در مواقعی ممکن است پزشک برای اطمینان معاینه دیگری را انجام دهد تا هرگونه ناهنجاری داخل مقعد را بررسی کند.

این معاینه با نام معاینه انگشتی شناخته می شود که طی آن پزشک یک انگشت پوشانده شده با دستکش و چرب را به داخل رکتوم وارد می‌کند. اگر احساس کند چیزی غیرطبیعی است، ممکن است دستور یک آزمایش اضافی به نام سیگموئیدوسکوپی را دهد.

به دلیل اینکه تشخیص هموروئید داخلی کمی سخت تر است، انجام آزمایشات بیشتر مثل آنوسکوپی، سیگموئیدوسکوپی و گاهی کولونوسکوپی تجویز می شود.

چه زمانی به دکتر بواسیر مراجعه کنیم؟

توصیه می کنیم که با مشاهده هرگونه علائم غیر طبیعی در ناحیه مقعد مثل خونریزی، درد، تورم، تغییر شکل مدفوع و غیره حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

نمی توان هر خونریزی را به بیماری بواسیر ربط داد و بدون معاینه و انجام آزمایشات نمی توان ابتلا به این بیماری را تایید کرد. هر زمان که دچار خونریزی، درد رکتوم یا خستگی عضلانی شدید زمان آن فرا رسیده که به پزشک مراجعه کنید و در این باره با او مشورت کنید.

در مرحله اول برای تشخیص بیماری می توانید به دکتر عمومی مراجعه کنید تا علائم بیماری در شما را تایید کند. معمولا در ابتدا روش هایی مثل مصرف پماد و دارو، مصرف فیبر و مایعات بیشتر و سایر روش های خانگی توسط پزشک توصیه می شود.

اما اگر علائم بیماری تشدید شوند یا بعد از گذشت دو هفته علائم بهبود نیابد، باید به سراغ روش های جراحی و لیزر هموروئید بروید.

مراجعه به یک جراح گوارش یا جراح عمومی که سابقه درمان های موفق و تخصص و تجربه کافی را داشته باشد از اهمیت زیادی برخوردار است که حتما قبل از انتخاب پزشک باید به آن دقت کنید.

رایج ترین راه های درمان هموروئید داخلی و خارجی

در حقیقت تنها راه درمان قطعی و بدون بازگشت بواسیر یا هموروئید روش های جراحی و لیزر هستند که با توجه به شرایط بیماری و طبق نظر پزشک بهترین درمان تجویز می شود. روش های درمان قطعی هموروئید داخلی و خارجی به شرح زیر است:

لیزر هموروئید

بهترین راه درمان هموروئید، عمل سرپایی لیزر است که تا حد زیادی جایگزین جراحی های سنتی و قدیمی شده است. عمل لیزر هموروئید در کلینیک یا مطب و در کمتر از نیم ساعت و بدون نیاز به بیهوشی انجام میشود.

این عمل سرپایی با حداقل درد و خونریزی انجام می شود و بیمار بلافاصله بعد از جراحی مرخص می شود. همچنین دوران نقاهت عمل لیزر بواسیر بسیار کوتاه است و بیمار خیلی زود به فعالیت های روزمره خود بر می گردد.

همچنین نیازی به نگرانی درباره عوارض لیزر بواسیر نیست، زیرا این عمل هیچگونه عوارضی ندارد و احتمال عود مجدد بیماری در این روش تقریبا صفر است.

هموروئیدکتومی باز و بسته

در این روش زائده های بواسیری بوسیله تیغ جراحی بطور کامل حذف می شوند. این جراحی ممکن است تحت بیهوشی انجام شود و معمولا بیمار تا یک روز بعد از عمل در بیمارستان بستری می شود.

در روش هموروئیدکتومی باز بعد از حذف زائده ها، زخم جراحی را نمی بندند تا طی زمان و خود به خود ترمیم شود. پانسمان محل جراحی باید مرتب تعویض شود و حدود چند هفته زمان لازم است تا زخم کاملا ترمیم شود.

در روش هموروئیدکتومی بسته در انتهای جراحی، زخم را با بخیه می بندند و در این روش احتمال عفونت کمی بیشتر است. به همین دلیل باید مراقبت های بعد از عمل به خوبی انجام شود.