وبسایت آکسیوس گزارش داد در چرخشی آشکار نسبت به مواضع گذشته، رهبران عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر در جریان سفر اخیر دونالد ترامپ به منطقه، صراحتاً مخالفت خود را با هرگونه حمله نظامی به تأسیسات هستهای ایران اعلام کرده و از بازگشت به مسیر دیپلماسی حمایت کردند.
به گزارش جماران و به نقل از آکسیوس، در جریان سفر اخیر دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، به منطقه، رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی با حمله نظامی به تأسیسات هستهای ایران مخالفت کردند و از ترامپ خواستند که مسیر دیپلماسی و دستیابی به توافق هستهای جدید را ادامه دهد. به گزارش وبسایت آکسیوس، این سه کشور که در سال ۲۰۱۵ از مخالفان اصلی توافق هستهای بودند، اکنون در میان جدیترین حامیان راهحلهای دیپلماتیک قرار دارند.
تحول مواضع کشورهای عربی
در سال ۲۰۱۵، عربستان و امارات در پشت پرده از موضع اسرائیل و تلاش نخستوزیر وقت این رژیم، بنیامین نتانیاهو، برای جلوگیری از توافق هستهای ایران حمایت میکردند. اما اکنون نگرانی اصلی این کشورها نه از دستیابی ایران به سلاح هستهای، بلکه از احتمال وقوع یک جنگ منطقهای است.
نگرانی از تبعات حمله نظامی
به گفته منابع آگاه، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان، محمد بن زاید رئیسجمهور امارات و تمیم بن حمد آلثانی امیر قطر، در دیدار با ترامپ هشدار دادند که حمله به تأسیسات هستهای ایران، بهویژه توسط اسرائیل یا آمریکا، میتواند باعث حملات تلافیجویانه ایران به کشورهای میزبان پایگاههای نظامی آمریکا شود. امیر قطر بهصراحت اعلام کرده که در چنین سناریویی، کشورهای خلیج فارس بیشتر از هر کشور دیگری آسیب خواهند دید.
تأکید بر حمایت از مذاکرات
هر سه کشور عربی در این دیدار از تلاشهای ترامپ برای دستیابی به توافق جدید با ایران حمایت کردند. مقامات عربستان، قطر و امارات اما از اظهار نظر رسمی در این باره خودداری کردهاند.
ترامپ نیز تأیید کرده که در تماس تلفنی اخیر خود با نتانیاهو، به او توصیه کرده از حمله به ایران خودداری کند. ترامپ معتقد است بحران هستهای ایران میتواند از طریق امضای «یک سند بسیار قوی» طی دو هفته آینده حلوفصل شود.
پیشنهاد تغییر نام خلیج فارس
یکی از موضوعات جنجالی مطرحشده در این سفر، پیشنهاد ترامپ برای تغییر نام رسمی “خلیج فارس” به «خلیج عربی» از سوی دولت آمریکا بود. اما وی پیش از پرواز اعلام کرد نمیخواهد باعث رنجش کشورهای منطقه شود و در نهایت از این تصمیم صرفنظر کرد. دو مقام عربی علت این عقبنشینی را نبود اجماع در میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس عنوان کردهاند.
تغییر اولویتهای راهبردی
برخلاف سالهای گذشته که تمرکز کشورهای عربی بر مقابله با نفوذ منطقهای ایران بود، اکنون اولویت آنها حفظ ثبات و تمرکز بر رشد اقتصادی است. عربستان طی دو سال گذشته روند عادیسازی روابط با ایران را در پیش گرفته و امارات نیز برای کاهش تنشها مجدداً با ایران وارد گفتوگو شده است.
در همین راستا، سفر ماه گذشته خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، به تهران و دیدار او با رهبر جمهوری اسلامی ایران نشانهای از مخالفت ریاض با اقدام نظامی علیه ایران ارزیابی شده است.