زندگی نامه سعید حجاریان
متولد 1333 در تهران.
وی در یک خانواده نسبتا مذهبی و از طبقه متوسط در محله نازی آباد تهران زندگی می کرد و جرقه فعالیت های سیاسی اجتماعی اش از دبیرستان الهی زده شد و
در دوران تحصیلش در دانشکده فنی دانشگاه تهران با برگزاری کلاس های تفسیر قرآن و شریعتی خوانی و توزیع اعلامیه های امام با بچه های همان محله به اوج خود رسید. بعد از پیروزی انقلاب به ژاندارمری، کمیته نازی آباد و نهایتا ستاد کل ارتش رفت. گفته می شود در آنجا، از وقوع کودتای نوژه جلوگیری کرد. بعد از تشکیل دفتر نخست وزیری به تیم اطلاعاتی آنجا می پیوندد و با خسرو تهرانی همکاری می کند.
از وی به عنوان یکی از طراحان اصلی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی یاد می شود. با شروع دولت سازندگی از این نهاد امنیتی به مرکز استراتژیک ریاست جمهوری می پیوندد. در این دوره، به حلقه یاران سروش که بحث نواندیشی دینی را مطرح کرده بودند می پیوندد و در راستای تقویت حکومت جمهوری اسلامی، در کنار توسعه اقتصادی؛ بحث ضرورت توسعه و نوسازی اجتماعی و سیاسی را مطرح می کند.
در دوره اصلاحات، از اعضای اصلی و جریان ساز جبهه مشارکت ایران اسلامی به شمار می رفت و چندین نظریه از جمله تقویت جامعه مدنی، حاکمیت دوگانه، فشار از پایین و چانه زنی از بالا و فتح سنگر به سنگر را مطرح کرد. در نخستین دوره از شورای تشکیل شورای شهر تهران به عنوان نایب رئیس انتخاب شد و مدتی بعد از سوی یکی از افراد انصار حزب الله به نام سعید عسکر ترور شد. وی از این حادثه جان سالم به در برد اما از آن پس صندلی چرخ دار همراه زندگی اش شد.
در ماجرای وقایع سال 88 نیز بازداشت و محاکمه شد.
پایگاه اینترنتی: ندارد
شغل: مولف و نظریه پرداز
کارمند سابق وزارت اطلاعات و مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری
سابقه تحصیلی:
مهندسی مکانیک_ دانشگاه تهران
کارشناسی ارشد و دکتری علوم سیاسی _ دانشگاه تهران
شهر: تهران
مقالات
-
یادداشت/
تحلیل سعید حجاریان از وضعیت سیاسی ایران: این وضعیت وخیم «موجسواری تئوریک» است/ جریانهای سیاسی کشور با وضعیت «بیآرمانی» مواجه شدهاند
سعید حجاریان نوشت: بهنظر میرسد جریانهای سیاسی کشور با وضعیت «بیآرمانی» مواجه شدهاند. بدینمعنا که حسب شرایط کشور از آرمان تهی شده و در نتیجه، قطبنمای خویش را از دست دادهاند و نهایتاً «روششناسی»شان بهسطح «دشمنشناسی» تنزل کرده است. علاوه بر این، جریانهای سیاسی برخلاف نحلههای فکری- فارغ از داوری ارزشی آنها- از نظریههای قابل تطبیق نیز بیبهره شدهاند. به عبارتی، در مقام ثبوت سخن بسیار میگویند اما در مقام اثبات سخن شنیدنی عرضه نمیکنند و به عبارتی از بازار سیاست حذف شدهاند.
-
واکنش سعید حجاریان به سخنان رییس قوه قضاییه در مورد زندانیان سیاسی
سعید حجاریان نوشت: تفکیک زندانیان به سیاسی و امنیتی، و دریافت فهرست پیشنهادی به یک اندازه خسارتبار است.
-
سعید حجاریان: آنچه در جنگ اخیر برجسته شد میهنپرستی بود، نه ملیگرایی/ هنوز جنگ اسرائیل و ایران تمام نشده است/ مساله نفوذ را درست بفهمیم و با آن برخورد دقیق کنیم؛ الان بهراحتی به افراد برچسب نفوذی میزنند و این کار خطرناکی است
سعید حجاریان می گوید: از آنجاییکه من معتقدم هنوز جنگ اسرائیل و ایران تمام نشده است، و صرفاً یک جنگ ۱۲ روزه از طریق آتشبس شکننده به پایان رسیده، باید در چارچوب وضعیت «نه جنگ، نه صلح» ایدهپردازی کنیم آن هم با پیوست روشن و بهروزرسانیشدهی امنیت ملی. از آنجاییکه به تعبیر متخصصان جنگ و امنیت ملی ما در میانه نسل چهارم (4GW) و نسل پنجم (5GW) جنگها هستیم، بهمرور وارد وضعیتی میشویم که جنگها بدون شلیک گلوله و حتی بیآنکه مردم درگیر شوند آغاز شده و به پایان میرسند؛ هر چند آسیب متوجه جامعه و قشرهای شکننده میشود. در چنین فضایی ضروری است اولاً بر سطحی از مبارزه با فساد و تبعیض اصرار ورزیم تا شکنندگی از این ناحیه را حداقلی کنیم. ثانیاً ایدئولوژیزدگی و شعارزدگی را با سرعت کاهش دهیم؛ ملت ایران نه تروریست هستند نه آدمکش. دلیلی ندارد با اعلام و تصریح حاکمیت یا منتسبان به آن برای کشور و مردم این سرزمین دردسر درست کنیم.
-
سعید حجاریان: در مذاکره با آمریکا باید فعالانه برخورد کرد/ در پس ذهن «جنگطلبهایِ وطنی» ایدههایی خطرناک وجود دارد/ برخی صداهای گوشخراش و اعمال تخریبی بر سر وزارت خارجه آوار میشود/ بازی حاکمیت با فضای مجازی دو سر باخت شد
سعید حجاریان، تئوریسین اصلاح طلب می گوید: درباره امریکا و مسئله مذاکره باید فعالانه برخورد کرد. دلیلی برای نفی مذاکره همهجانبه و مستقیم وجود ندارد. اگر در مذاکره فعالانه برخورد شود، اولاً ایده مذاکره تحمیلی و طراحیشده شکست میخورد و ثانیاً، ایران میتواند از وضعیت انفعال خارج شود. اما درباره چین؛ این کشور یک ایده مرکزی دارد و آن اینکه جایی میرود و میماند که چشمانداز امنیت و مسیر توسعه روشن باشد والا کجدار و مریز رفتار میکند. بنابراین اگر میخواهیم از فرصت چین استفاده کنیم، باید ایرانِ امن و در جهت توسعه را تصویر کنیم.
-
«نابرابری»
در دوران نوجوانی و جوانی ما، دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، برخلاف تصویری که امروزه بازنمایی میشود، ایران و مشخصاً، پایتخت با نابرابری و فاصله طبقاتی چشمگیری روبرو بود. فاصله میان حاشیه و متن، بهقدری زیاد بود که گویی با دو تهران، یا حتی چند تهران مواجه بودیم.
-
یادداشت؛
سعید حجاریان: سازمان مجاهدین را امروز دیگر باید مرده پنداشت/ مسعود رجوی راه غیبت پیش گرفت زیرا توان پاسخ به انبوه سؤالات اعضای سازمان را نداشت/ نسل Z و عقلانیت نقاد تن به این سنخ شگردها نمیدهند
تاریخ سازمان مجاهدین خلق آکنده از چرخشها، شکستها و عبرتهاست. بهطور مشخص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در چند مقطع شکستهایی نصیب این تشکیلات شد و هر بار مسعود رجوی توانست با بندبازی، خود و سازماناش را از زیر ضرب خارج کند ولو برای مقطعی کوتاه و بهشکلی متزلزل. به گمان من، این سازمان را امروز دیگر باید مرده پنداشت و صرفاً آن را از جنبه تعلیمی، روی تخت سالن تشریح قرار داد. اما
-
خاطره کنایه آمیز سعید حجاریان از سفرش به سوریه/ گویا «شیر» همه را بلعیده بود و جاندار دیگری نبود!
سعید حجاریان از تئوریسینهای اصلاحات به مناسبت سقوط بشار اسد و پایان حکمرانی خاندان اسد در سوریه خاطره ای نقل کرد.
-
مناظره غیرحضوری سعید حجاریان و عبدالله گنجی درباره «وفاق ملی»
سعید حجاریان در گفتوگویی با تقسیم وفاق به دو دسته «وفاق فایدهگرایانه» و «وفاق قراردادگرایانه» معتقد است دولت پزشکیان موزائیک جریانها و نحلههاست که آن را به وفاق ترجمه میکند و نوع وفاق مدنظر دولتش از نوع فایدهگرایانه است. سخنان سعید حجاریان، با واکنش عبدالله گنجی همراه شده و وی نظراتش را در قالب یک یادداشت مطرح کرده است.
-
یادداشت؛
دولتها چگونه زمینگیر میشوند؟ چاره چیست؟
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز رویدادهایی بهوقوع پیوسته است که بالقوه قادر بودهاند دولت را زمینگیر کنند. گاهی، دولت بهواسطه توان کارشناسی، مدیریتی و اجرایی توانسته بحران را پشت سر بگذارد، گاهی سرریز مسئله دامن حاکمیت را گرفته است و گاهی، با قوه قهریه از اساس صورت مسئله پاک شده است.
-
یادداشت؛
توصیه سعید حجاریان به دولت: به ناشاقولیها توجه کنید!
یک نمونه ناشاقولی در حوزه انتخابات و گردش قدرت است. انتخابات در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه اصلیترین سازوکار تغییر و در درجه بعد حل منازعه است. به عبارتی انتخابات از چنان توانی برخوردار است که عموم بحرانها را در دل خود هضم کند و نهایتاً به یک انتقال آرام ختم شود. این پدیده در ایران بهدرستی فهم نشده است
-
در شبکه اجتماعی اکس مطرح شد؛
سوال سعید حجاریان از جلیلی/ آیا دولت شما دولتِ تداومِ قطعنامهها و تحریمها خواهد بود؟
سعید حجاریان خطاب به سعید جلیلی نامزد انتخابات ریاست جمهوری نوشت: ذیل تفکرات جنابعالی و همچنین در دوره دبیری «شعام» قطعنامههایی علیه ایران صادر و تحریمهای نفتی و بانکی خسارت بار علیه کشور به بار آمد.
-
یادداشت؛
خطاب به رئیسجمهور بالقوه
به باور من، رییسجمهور (بهرغم همه تنگناها) لازم است بخشی از راهحل باشد نه آنکه خود تبدیل به صورت مسئله شود. چنانچه اقتصاد، سیاست داخلی و سیاست خارجی را بهعنوان سه رکن مؤثر و با اهمیت در ایران امروز مفروض بگیریم، باید نخست به گفتمان منسجم و دوم به کارگزاری تکیه کنیم که ضمن درک صحیح از مسائل و داشتن افق روشن، اراده و قابلیت اصلاح نیز داشته باشد.
-
یادداشتی از سعید حجاریان:
اصلاحطلبان؟ خیر، متشکرم!
از بدو تأسیس جمهوری اسلامی ایران، جریانی که ابتدا بهنام چپ [خط امام] و سپس اصلاحطلب شناخته میشد، کوشید ضمن تلاش برای درک صحیح وضع موجود، به بخشی از راهحل تبدیل شود.
-
طبقه دولت
در اثر شوکها و ضربههای مداوم، طبقهی متوسط تا حد زیادی زمینگیر شده و بهویژه در اثر مجموعه رویدادهای سنوات اخیر، بهطور متمرکز زیر ضرب رفته است. البته، این نکته را نباید مغفول گذاشت که در اثر برخی امواج و گشایشها آنچه به «طبقهی متوسط فقیر» (poor middle class) موسوم است، سربرآورده است.
-
یادداشت/
دولت دوازدهم چگونه عمل کند؟
-
-
یادداشت اختصاصی؛
سوال سیاسی جواب حقوقی ندارد
-
یادداشت تلگرامی؛
پوپولیسم در ایران
براساس این ویژگیهاست که پوپولیسم در برابر دموکراسی و الزامات آن، بهویژه جامعه مدنی قرار میگیرد. پوپولیسم گرچه درظاهر به انتخابات پایبندی نشان میدهد، اما بیش از انتخابات، به دنبال «بیعت» است.