نگاهی به ژرفای فرهنگ و آداب مردمان ایران و گیلان نشان می دهد که جشن ها و رسم های آیینی - ملی و مشترک زیادی از دوران باستان در این کشور رواج داشته که نمادی از وحدت و انسجام ملی و قومی به شمار می رفته است؛ چهارشنبه سوری نیز از جمله آیین های ملی است که با حفظ اصالت خود، زیبایی ها و رنگ و بوی هر منطقه را گرفته است.
چهارشنبه سوری که در زبان گیلکی به آن گول گول چارشمبه گفته می شود بویژه در شرق گیلان در آستانه آغاز بهار، مردم را به آمدن بهار و استقبال از فصل رویش ها و زیبایی های بهاری آماده می کند.
گیلانیان با برپایی جشن چهارشنبه سوری، خانه های خود را می آراستند و با آغاز خانه تکانی و روشنایی آتش و شادمانی از وجود خود، کهنه زدایی و گندزدایی می کردند و کسالت ها را از خانه وجودشان دور می ریختند.
گیل مردان و گیل زنان نیز مانند سایر قوم های ایرانی با زیباسازی و نوسازی محیط زندگی در این روز آمدن سال نو و بهار خرم و زیبایی ها را مژده می دادند و با روحیه و انرژی مضاعف برای استقبال از رویش ها و زیبایی های بهار، آماده می شدند.
مردم لاهیجان و شرق گیلان، مراسم چهارشنبه سوری که طی سال های اخیر با ترقه بازی در کوچه و خیابان ها انجام می شود را مغایر با آیین اصیل و زیبای چهارشنبه سوری نیاکانشان می دانند و با بیزاری از اجرای فعلی چنین چهارشنبه سوری، معتقدند که این آیین بجای اینکه شادی و نشاط آفرینی را همانند گذشته همراه داشته باشد، ترس و وحشت در کوچه ها و خیابان ها ایجاد می کند.
یک پژوهشگر فرهنگی در لاهیجان می گوید: چهارشنبه سوری باورداشت کهنی است که هزاران سال در میان مردم ایران قدمت تاریخی دارد و به شکل های مختلفی انجام می شده و تا امروز ادامه یافته است.
اکبر شاهانی می افزاید: این آیین معنای سرشت و پاکی آتش را از دیرزمان با خود به همراه داشته و در گذشته، مردم دانه های معطر گیاهی را آتش می زدند و باور داشتند که زشتی ها و خوی های دیوگونه را از سرزمین و خانه دور می ساختند و بیماری ها و کژی ها را از بین می بردند.
وی ادامه داد: در گیلان و لاهیجان دسته هایی راه می افتادند تا شادمانی را به خانه های مردم ببرند و با حرکات موزون و آواهای دلنشین، نوید بهار را به همه گوشزد می کردند و مردم هم در مقابل این گروه به جشن و سرور می پرداختند و با پذیرش گروه های شادمانی آیینی، با شیرینی و میوه از آنان پذیرایی می کردند.
شاهانی خاطرنشان کرد: تا چند دهه پیش در لاهیجان در محله پردسر (پل) منطقه ای به نام باغ چاه معروف بود که در چهارشنبه سوری مردم به آن محل می رفتند و از آب چاه آن به عنوان تبرک استفاده می کردند و معقتد بودند که آب این چاه ، برای شفای بیماری ها و نازایی ها شفابخش و موثر است.
وی تاکید کرد: امروز شکل دیگری از چهارشنبه سوری در شهرها اجرا می شود که هیچ شباهتی به چهارشنبه سوری آیینی و کهن ایرانی ندارد و ترقه بازی و ترقه ترکانی و حرکات خشن و ایجاد رعب و وحشت، هیچ سابقه ای در فرهنگ کهن و باورداشت های این سرزمین ندارد.
صدای ترقه که از چندین شب قبل در کوچه پس کوچه های لاهیجان بصورت پراکنده به گوش می رسید و امروز نیز در گوشه و کنار شهر شنیده می شود، نه تنها شادی آفرین نیست بلکه مخل آسایش و شادی مردم است.
6029 /2007
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.