به گزارش ایرنا، اصولا از آمار برای ارزیابی کارهای گذشته و بیش بینی و برنامه ریزی برای آینده استفاده می شود چون انسان با شناخت شرایط امروز خود، اولویت ها را پیش بینی می کند تا مطمئن شود در راه دستیابی به مقاصد گوناگون، به بیراهه نمی رود.
برنامه ریزان با توجه به آنچه در اختیار دارند، بهترین و کوتاهترین مسیر دستیابی به هدف را مشخص می کنند تا هر چه بیشتر از اتلاف انرژی، وقت و سرمایه جلوگیری شود لذا آمار و اطلاعات یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر برنامه ریزی برای آینده است.
به گفته کارشناسان، آمار، زیربنای همه حرکت ها در جامعه به شمار می آید و چنانچه آمار قابل اطمینانی در کشور وجود نداشته باشد، برنامه ریزی با مشکل روبه رو می شود و امکانات کشور در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد.
به بیان دیگر، آمار، همواره مهمترین ابزار ارزیابی عملکرد گذشته و حال، و برنامه ریزی برای آینده، از عوامل اصلی سیاست گذاری و مدیریت در نظام اجتماعی و اقتصادی کشور است.
گاهی پیش آمده که در خبرها، آمارهای متفاوتی از نرخ‌های مهم کشور می شنویم و این ما را در صحت این آمار دچار شک و تردید می کند.
به راستی واقعیت چیست؟
** تعاریف و مفاهیم آماری
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز آمار ایران می گوید: این تفاوت‌های آماری به تعاریف و مفاهیم آماری بر می گردد که یکی از مهمترین مباحث آماری روز جامعه را نرخ تورم است.
جمال مقدم در تشریح تفاوت‌های آماری آن توضیح داد: برای نرخ تورم حداقل سه مدل ارائه می‌شود، یکی از این مدل ها مورد استفاده دولتمردان و برنامه‌ریزان است و میانگینی که ارائه می شود میانگین 12 ماه گذشته نسبت به میانگین 12 ماه آینده است، یعنی یک نرخ در متوسط زمانی 24 ماهه سنجیده می‌شود.
وی با بیان اینکه زمانی که نرخ تورم اعلام می‌شود برای کل سبد هزینه‌ای مردم است، افزود: میانگین نرخ تورم 24 ماهه، برای نمونه‌های مختلف از کالاهای یکسان در وزن های یکسان است که ممکن است یک نمونه افزایش قیمت داشته باشد اما نمونه دیگر نه.
مقدم اضافه کرد: در این مفهوم، اقلام سبد خانوار به طور کامل در مدت 24 ماه میانگین گرفته می‌شود.
وی درباره مفهوم دوم می‌گوید: در تعریف دیگر، میانگین همین سبد در این ماه نسبت به ماه مشابه در سال قبل ارزیابی می‌شود.
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز آمار ایران درباره تعریف سوم هم گفت: در این تعریف ترخ تورم یک ماه نسبت به ماه های قبل آن سنجیده و ارائه می‌شود.
وی یادآور شد: حس مردم در مقایسه با یک، دو یا چند کالای مشخص می تواند باشد در حالیکه برای برنامه ریزی کشور کل سبد خانوار باید تعیین شود.
** تاخیر در ارائه سالنامه آماری
زمانبندی برای ارئه آمارهای مختلف هم از دیگر مسایلی است که آمار با آن روبروست.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان دلیل این امر را زمانبندی متفاوت در آمارهای مختلف می داند و می گوید: به عنوان مثال نرخ تورم ماهیانه را حداکثر تا اوایل ماه بعد و نرخ بیکاری را هر سه ماه یکبار اعلام می کنیم.
بهرام نصراللهی‌زاده درباره دیگر فعالیت های آماری هم توضیح داد: برخی آمارها مجموعه ای از فعالیت ها را در بر می‌گیرد و دامنه آن گسترده‌تر است به همین دلیل به زمان و اطلاعات بیشتری نیاز دارد.
وی با قبول تاخیر در ارائه سالنامه آماری گفت: سالنامه آماری کل مجموعه فعالیت های کشور را شامل می‌شود و همه آمارها مربوط به یک استان نیست به همین دلیل بعضی وقت ها با تاخیر مواجه است.
نصراللهی‌زاده افزود: آمارنامه سال 96 به زودی نهایی و تکمیل می‌شود و تلاش می کنیم اظهارنامه آماری هر سال را نیز در اولین فرصت منتشر کنیم.
وی تاکید کرد: تنها مرجع رسمی آمار در کشور، مرکز آمار ایران است و هر آماری با آن مغایرت داشته باشد از درجه اعتبار ساقط است.
** اراده درونی شرط شفافیت
مدیر گروه آمار دانشگاه کردستان داشتن اراده درونی را شرط شفافیت آمار می داند.
کوروش دادخواه عقیده دارد اگر صداقت و ایمان در شفافیت سیستمی نهادینه شود می توان شکلی از گزارش دهی داده‌ها را شاهد بود که امکان سوء استفاده در آن کمتر است.
وی به حرکتی که در سازمان‌ها و مرکز آمار ایران در 2 دهه اخیر شروع شده اشاره کرد و نظام آماری ثبتی مبنا را مثبت ارزیابی کرد.
دادخواه افزود: وقتی ثبت و گزارش آماری جز وظایف ذاتی یک سیستم شود، امکان سوء استفاده در آن نیز سلب خواهد شد.
او هم عقیده دارد تفاوت های آماری ناشی از نحوه محاسبه و زمان گزارش‌دهی است.
این عضو هیات علمی دانشگاه کردستان می‌گوید: شفاف سازی آمار یک اراده جمعی لازم دارد تا دولت و سازمان‌های مرتبط آن را فرهنگسازی و رسانه‌ها به ترویج آن کمک کنند که اگر آن اتفاق بیافتد مردم هم مطالبه‌گر خواهند بود و به این وسیله تغییر در تنوع و شناخت ایجاد می‌شود.
** چشم انداز مرکز آمار ایران در افق ١٤٠٤
مرکز آمار ایران اعلام کرده است: در افق 1404 ما یگانه مرجع نظام آماری ایران و مورد اعتماد عموم مردم و متخصصان و سرآمد در آسیا خواهد بود.
ما مردم هم باید برای تحقق این افق با اعتماد به آمارها، زمانی که طرح‌های آمارگیری انجام می شود، اطلاعاتی صحیح ارائه کنیم تا برنامه‌ریزی‌ها اصولی و دقیق‌تر انجام شود و قطار توسعه کشور شتاب بیشتری بگیرد.
7345/9102
انتهای پیام برنامه ریزان با توجه به آنچه در اختیار دارند، بهترین و کوتاهترین مسیر دستیابی به هدف را مشخص می کنند تا هر چه بیشتر از اتلاف انرژی، وقت و سرمایه جلوگیری شود لذا آمار و اطلاعات یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر برنامه ریزی برای آینده است.
به گفته کارشناسان، آمار، زیربنای همه حرکت ها در جامعه به شمار می آید و چنانچه آمار قابل اطمینانی در کشور وجود نداشته باشد، برنامه ریزی با مشکل روبه رو می شود و امکانات کشور در مسیر درست به کار گرفته نخواهد شد.
به بیان دیگر، آمار، همواره مهمترین ابزار ارزیابی عملکرد گذشته و حال، و برنامه ریزی برای آینده، از عوامل اصلی سیاست گذاری و مدیریت در نظام اجتماعی و اقتصادی کشور است.
گاهی پیش آمده که در خبرها، آمارهای متفاوتی از نرخ‌های مهم کشور می شنویم و این ما را در صحت این آمار دچار شک و تردید می کند.
به راستی واقعیت چیست؟
** تعاریف و مفاهیم آماری
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز آمار ایران می گوید: این تفاوت‌های آماری به تعاریف و مفاهیم آماری بر می گردد که یکی از مهمترین مباحث آماری روز جامعه را نرخ تورم است.
جمال مقدم در تشریح تفاوت‌های آماری آن توضیح داد: برای نرخ تورم حداقل سه مدل ارائه می‌شود، یکی از این مدل ها مورد استفاده دولتمردان و برنامه‌ریزان است و میانگینی که ارائه می شود میانگین 12 ماه گذشته نسبت به میانگین 12 ماه آینده است، یعنی یک نرخ در متوسط زمانی 24 ماهه سنجیده می‌شود.
وی با بیان اینکه زمانی که نرخ تورم اعلام می‌شود برای کل سبد هزینه‌ای مردم است، افزود: میانگین نرخ تورم 24 ماهه، برای نمونه‌های مختلف از کالاهای یکسان در وزن های یکسان است که ممکن است یک نمونه افزایش قیمت داشته باشد اما نمونه دیگر نه.
مقدم اضافه کرد: در این مفهوم، اقلام سبد خانوار به طور کامل در مدت 24 ماه میانگین گرفته می‌شود.
وی درباره مفهوم دوم می‌گوید: در تعریف دیگر، میانگین همین سبد در این ماه نسبت به ماه مشابه در سال قبل ارزیابی می‌شود.
رئیس مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز آمار ایران درباره تعریف سوم هم گفت: در این تعریف ترخ تورم یک ماه نسبت به ماه های قبل آن سنجیده و ارائه می‌شود.
وی یادآور شد: حس مردم در مقایسه با یک، دو یا چند کالای مشخص می تواند باشد در حالیکه برای برنامه ریزی کشور کل سبد خانوار باید تعیین شود.
** تاخیر در ارائه سالنامه آماری
زمانبندی برای ارئه آمارهای مختلف هم از دیگر مسایلی است که آمار با آن روبروست.
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان دلیل این امر را زمانبندی متفاوت در آمارهای مختلف می داند و می گوید: به عنوان مثال نرخ تورم ماهیانه را حداکثر تا اوایل ماه بعد و نرخ بیکاری را هر سه ماه یکبار اعلام می کنیم.
بهرام نصراللهی‌زاده درباره دیگر فعالیت های آماری هم توضیح داد: برخی آمارها مجموعه ای از فعالیت ها را در بر می‌گیرد و دامنه آن گسترده‌تر است به همین دلیل به زمان و اطلاعات بیشتری نیاز دارد.
وی با قبول تاخیر در ارائه سالنامه آماری گفت: سالنامه آماری کل مجموعه فعالیت های کشور را شامل می‌شود و همه آمارها مربوط به یک استان نیست به همین دلیل بعضی وقت ها با تاخیر مواجه است.
نصراللهی‌زاده افزود: آمارنامه سال 96 به زودی نهایی و تکمیل می‌شود و تلاش می کنیم اظهارنامه آماری هر سال را نیز در اولین فرصت منتشر کنیم.
وی تاکید کرد: تنها مرجع رسمی آمار در کشور، مرکز آمار ایران است و هر آماری با آن مغایرت داشته باشد از درجه اعتبار ساقط است.
** اراده درونی شرط شفافیت
مدیر گروه آمار دانشگاه کردستان داشتن اراده درونی را شرط شفافیت آمار می داند.
کوروش دادخواه عقیده دارد اگر صداقت و ایمان در شفافیت سیستمی نهادینه شود می توان شکلی از گزارش دهی داده‌ها را شاهد بود که امکان سوء استفاده در آن کمتر است.
وی به حرکتی که در سازمان‌ها و مرکز آمار ایران در 2 دهه اخیر شروع شده اشاره کرد و نظام آماری ثبتی مبنا را مثبت ارزیابی کرد.
دادخواه افزود: وقتی ثبت و گزارش آماری جز وظایف ذاتی یک سیستم شود، امکان سوء استفاده در آن نیز سلب خواهد شد.
او هم عقیده دارد تفاوت های آماری ناشی از نحوه محاسبه و زمان گزارش‌دهی است.
این عضو هیات علمی دانشگاه کردستان می‌گوید: شفاف سازی آمار یک اراده جمعی لازم دارد تا دولت و سازمان‌های مرتبط آن را فرهنگسازی و رسانه‌ها به ترویج آن کمک کنند که اگر آن اتفاق بیافتد مردم هم مطالبه‌گر خواهند بود و به این وسیله تغییر در تنوع و شناخت ایجاد می‌شود.
** چشم انداز مرکز آمار ایران در افق ١٤٠٤
مرکز آمار ایران اعلام کرده است: در افق 1404 ما یگانه مرجع نظام آماری ایران و مورد اعتماد عموم مردم و متخصصان و سرآمد در آسیا خواهد بود.
ما مردم هم باید برای تحقق این افق با اعتماد به آمارها، زمانی که طرح‌های آمارگیری انجام می شود، اطلاعاتی صحیح ارائه کنیم تا برنامه‌ریزی‌ها اصولی و دقیق‌تر انجام شود و قطار توسعه کشور شتاب بیشتری بگیرد.
7345/9102
کپی شد
