یادداشت پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران -تهران

حاشیه ای بر سخنان استاد سروش محلاتی؛

عدالت یا مصلحت؟ اشکال در تیتر است

پایگاه خبری جماران: امروز در سایت جماران و در خبری که به انعکاس مراسم احیای شب نوزدهم ماه رمضان اختصاص داشت،سخنان حضرت آیت الله استاد سروش محلاتی را خواندم. 

ایشان در مراسم دارالزهرا در ضمن بحثی طولانی گفته اند:« امیر‌المومنین(ع) می‌گوید که فقط عدالت؛ تفاوت در این است که برای ایشان عدالت اصالت دارد، اما برای معاویه عدالت ابزار است. اگر این ابزار کارایی برای هدف داشته باشد، استفاده می‌شود ولی اگر در جایی عدالت جوابگو نبود، باید موارد دیگری را ضمیمه آن کرد تا نظام اموی حفظ شود. برای معاویه اصل بر عدالت نیست و اصل حفظ نظام اموی است. از این رو، اگر با عدالت این اتفاق افتاد با عدالت و اگر با صداقت این اتفاق افتاد با صداقت. ولی اگر با آن نشد صداقت را برداشته و فریب را جایگزینش می‌کنند.» 

از همین جمله ،سایت جماران، این تیتر را بیرون کشیده که:« نزد امیرالمومنین(ع) هیچ چیز، حتی مصلحت، بر عدالت تقدم پیدا نمی کند». 

نکته اینجاست که بین این دو جمله که در ادامه بیان خواهم کرد ، فرق بسیاری وجود دارد. 

جمله اول:« اگر حفظ نظام اموی اقتضا کرد، عدالت را کنار می گذاریم»[جمله سروش]

جمله دوم:« اگر حفظ نظام علوی اقتضا کرد،عدالت را کنار می گذاریم»[تیتر خبر]

درباره جمله اول باید گفت که اساساً نظام اموی در هیچ صورت با عدالت جمع نمی شود و اساس آن بر نفی عدالت است و اینچنین حکومتی عین ظلم است و در نتیجه ،حفظ آن همیشه اقتضای ظلم دارد. درحالیکه «حفظ مصلحت حکومت علوی»، عین عدالت است. 

عدالت را اگر چنین معنا کنیم که « قرار دادن هر چیز به جای خود» است، در این صورت وقتی چیزی به مصلحت حکومت علوی باشد،آن چیز در جای خود است. چونکه مصلحت حکومت علوی ،عین مصلحت «همه مردم» است و چنین چیزی با عدالت در تنافی نیست. در حکومت اموی است که مصلحت حکومت به معنای مصلحت شخص حاکم یا طبقه حاکمه تعریف می شود و الا در حکومت علوی پاسداشت مصلحت همان اجرای عدالت است. 

ضمن اینکه اگر تعریف عدالت را به انصاف هم برگردانیم، همین نتیجه قابل استفاده است. 

لذاست که هم تیتر جماران غلط است و هم سخنان جناب آقای سروش کژتابی دارد.

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
1 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.