مجوز حرفه ای AFC چیست؟

گروه ورزشی جی پلاس؛ هر سال در اواسط پاییز، بحث صدور مجوز حرفه‌ای از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا برای تیم‌های حاضر در لیگ قهرمانان این قاره بالا می گیرد و در این بین تیم های استقلال و پرسپولیس یک پای ثابت این ماجرا هستند و تا آخرین لحظه میان ماندن و حذف شدن دست و پا می‌ زنند.

 درست یا نادرست، تاکنون این دو تیم با حمایت های نهادهای دولتی توانسته بودند مجوز حرفه ای خود را دریافت کنند اما این بار به نظر می رسد کار بیخ پیدا کرده و طبق گزارش رسانه های داخلی و به خصوص خارجی، این دو تیم پرطرفدار به همراه تیم های سرشناسی از عربستان، امارات و کره جنوبی از فصل آینده لیگ قهرمانان آسیا کنار گذاشته می شوند.

در حالی که به علت تعطیلی کنفدراسیون فوتبال آسیا در روز یک شنبه هنوز آخرین وضعیت استقلال و پرسپولیس مشخص نشده، یک رسانه اماراتی اعلام کرده تیم های بزرگ غرب آسیا اعم از الاهلی، الاتحاد و النصر عربستان، الوحده و العین امارات و همچنین استقلال و پرسپولیس به دلایل مختلف حذف شده اند!

درباره استقلال و پرسپولیس گفته می شود که این بار مشکل مربوط به مسائل مالی و بدهی‌های خارجی نیست بلکه موضوع به مالکیت مشترک این دو تیم مربوط می شود اما کیست که نداند مشکل این دو تیم فراتر از این هاست؛ به طوری که یک مسئول کمیته بدوی صدور مجوز حرفه ای در ایران چندی قبل از سندسازی برای دور زدن الزامات AFC سخن گفته بود که دو سال قبل به علت مشخص شدن این ماجرا، کنفدراسیون فوتبال آسیا، فدراسیون فوتبال ایران را به علت برخی تخلفات در این فرآیند 119 هزار دلار جریمه کرد!

اما سوالی که به وجود می‌آید این است که مجوز حرفه ای باشگاه‌ها براساس چه متر و معیاری صادر می شود و هدف از این کار چیست؟

مجوز حرفه ای AFC چیست و چرا الزام آور شده است؟

مجوز حرفه ‌ای یا (Club Licensing) مجموعه از استانداردها و قوانینی است که باشگاه ها باید برای هر کدام از آنها اسناد و مدارکی را تهیه و ارسال کنند. این استانداردها و قوانین را یک سازمان مرجع مثل (کنفدراسیوت فوتبال آسیا) AFC که بالاترین نهاد در آسیا و حاکم بر فوتبال است و تمامی فدراسیون کشور های قاره آسیا و باشگاه های فوتبال عضو آن هستند و براساس قوانین آنها وضع شده این نهاد بزرگ فعالیت می‌کنند.

مجوز حرفه ای شامل ۵ معیار اصلی است که این معیارها عبارتند از ورزشی، زیرساخت، پرسنلی، حقوقی و مالی که روی هم رفته دارای حدودا ۶۰۰ آیتم هستند و تمامی بخش های یک باشگاه حرفه ای را شامل می‌شود و آنها باید مستندات معتبر را آماده و سایت مدیریت مجوز حرفه ای ارسال کنند.

براساس استانداردها و قوانینی که هرسال نیز از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا هم به روز می شود باشگاه موظف به توسعه و انطباق مجموعه خود با آنها هستند و تمامی این موارد در قالب فایل ها و مستنداتی به AFC ارسال می‌شود. باشگاه های ایرانی نیز به دلیل اینکه خیلی سخت خود را تغییر یا بروز میکنند اهرم فشار و زوری که از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا به آنها وارد می شود موجب رخ دادن اتفاقاتی مثبت در آنها است.

باشگاه هایی که قبلا به آکادمی های خود توجه نکرده و یا حتی با بدهی های مالی یا شکایت های بسیار زیادی روبرو بوده اند و در بخش زیر ساخت نقاط ضعف بسیاری داشته اند هم اکنون با ارزیابی چندین ساله در مجوز حرفه ای توانسته اند خود را تغییر داده و پیشرفت کنند البته این موارد به جز باشگاه های استقلال، پرسپولیس و چند باشگاه دیگر است.

سهیل مهدی، مسئول کمیته صدور مجوز حرفه ای فوتبال ایران که به طور مستقیم زیر نظر AFC کار می‌کند، می گوید: این مجوز شامل زمینه‌های ساختارسازی، پرسنلی، آکادمی، مالی، حقوقی و ... به منظور حضور در لیگ قهرمانان اسیا است و فی الواقع تعبیر ما از حرفه ای شدن تنها ساختن ورزشگاه و سالن های تمرین و تزریق پول فراوان برای قراردادهای نجومی و دستمزدهای بالا نیست.

همانگونه که تمامی باشگاه های معتبر دنیا از سالها قبل شروع به ارسال مدارک در قالب مجوز حرفه ای باشگاه خود کرده اند، باشگاه های ایرانی و آسیا هم چند سالی است که این ارزیابی ها را از خود انجام میدهند. باشگاه های ایرانی به دلیل اینکه از استاندارها دور هستند و باید جایی باشد تا با متر و معیارهای جهانی خود را ازریابی کنند، مجوز حرفه ای همان خط کشی که به باشگاه کمک می‌کند.

*سند سازی برای سرپوش گذاشتن روی مشکلات استقلال و پرسپولیس

در وجود مشکلات مختلف در تیم‌های ایرانی باید به این نکته اشاره کرد که تا چند هفته قبل، تنها دو تیم از تیم لیگ برتری توانسته بودند تمام معیارهای این مجوز حرفه‌ای را تامین کنند.

این کمیته حدود یک هفته قبل، و بعد از بررسی های خود در ارتباط با شرایط ۱۶ باشگاه حاضر در لیگ برتر ایران، تصمیم نهایی خود را مبنی بر اعطای مجوز به دو باشگاه گرفت و  تنها دو باشگاه فولاد مبارکه سپاهان و گل گهر سیرجان را مجاز به اخذ مجوز حرفه ای دانست تا باشگاه های پرسپولیس، استقلال و فولاد خوزستان در آستانه حذف از لیگ قهرمانان آسیا قرار گیرند که البته فعلا با ادعای خودشان این مشکل حل شده است.

اگر چه 11 تیم لیگ برتری دیگر ایران هم از دریافت این مجوز محروم مانده‌اند اما به علت اینکه لیگ برتر ایران هیچ الزامی برای حرفه ای شدن تیم ها ندارد، این تیم ها می توانند در مسابقات باشگاهی ایران شرکت کنند اما از حضور در بالاترین سطح فوتبال باشگاهی اروپا محروم هستند.

در سال‌ های گذشته با وجود نداشتن زمین های تمرین و آکادمی، تیم های پایه در سطح حرفه ای، وجود مشکلات مالی از جمله بدهی هنگفت به فوتبالیست های داخلی، هویت حقوقی غیر مستقل و همینطور گزارش های مالی غیر شفاف، عدم درآمدزایی از محل تبلیغات محیطی و همینطور رعایت نکردن فرپلی مالی، خیلی از تیم‌های ایران از جمله استقلال و پرسپولیس هر ساله این مجوز را کسب می کردند.

حتی دو تیم سپاهان و گل گهر سیرجان هم درآمدهای خود را از سمت بودجه دولتی و از کارخانه دریافت می کنند و به مانند تیم های اروپایی از درآمدهای مستقل مانند حق پخش تلویزیونی و تبلیغات و فروش بازیکن بهره مند نیستند.

*علت حذف تیم های عربی چیست؟

همانطور که پیشتر هم گفته شد، هزینه های کلان و سرسام‌آور و همینطور وجود زیرساخت های ورزشی به منزل دریافت این حکم نیست. تیم های عربستانی که این روزها از حذف آن ها سخن گفته می شود، خیلی دیرتر از موعد مقرر بدهی های خارجی و داخلی خود را پرداخت کرده اند و نتوانستند این مجوز را دریافت کنند و در فصل جدید لیگ قهرمانان آسیا 2022 غایب خواهند بود.

درباره استقلال و پرسپولیس مشکل به مسائل حقوقی و ماهیتی این دو تیم مربوط است که دولت و وزارت ورزش به طور همزمان مالکیت این دو تیم را بر عهده دارد که این موضوع در تقاتبل با اصول فوتبال جوانمردانه است.

جی پلاس؛ مطمئنا سندسازی در دوره های گذشته و عدم الزام تیم ها برای رفع موانع و مشکلات خود، مهم ترین دلیل درخطر بودن تیم های ایرانی در این دوره است که نباید از این موضوع ناراحت شد؛ بلکه باید به فکر راهکاری برای حل و فصل همیشگی این مشکلات کرد تا در ادوار آینده، باز هم چنین مسائلی گریبان تیم های ایرانی را نگیرد.