هومن سیدی: خودم را تهیه‌کننده نمی‌دانم/ طناز طباطبایی: اسکیزوفرنی نیستم، این را گفتیم تا فیلم مجوز بگیرد!

جی پلاس، در هشتمین روز از برگزاری جشنواره و در اولین سانس نشست فیلم «بی‌رویا» با حضور هومن سیدی(تهیه‌کننده)، آرین‌وزیر دفتری(کارگردان)، شادی کرم‌رودی (بازیگر)، طناز طباطبایی (بازیگر)، مائده طهماسبی (بازیگر)، مجتبی فلاحی (بازیگر)، علیرضا برازنده (مدیر فیلمبرداری)، الهام معین (طراح لباس)، زهره علی‌اکبری (طراح صدا)، فرانک کلانتر (بازیگر) و عظیم فراین (طراح چهره‌پردازی) ساعت 15 برگزار شد.

آرین وزیر دفتری، کارگردان فیلم در ابتدای نشست گفت: من از قبل فیلمنامه را نوشته بودم و در ابتدا با آقای سعدی درباره آن صحبت کردیم. بعد از سریال «قورباغه» آقای سیدی فیلمنامه را خواندن و بسیار حمایت کردند. نکات مفیدی را به من گفتند و اگر ضعفی باشد در نوشتن من است. 

هومن سیدی در ادامه اظهار کرد: من تاثیری در فیلمنامه نداشتم و خودم را تهیه‌کننده نمی‌دانم و برنامه‌ای هم برای آن ندارم. من قصد داشتم آرین فیلمش را بسازد و تلاش کردم مزاحمتی برای آن ایجاد نکنم تا کارش را انجام دهد. تهیه‌کننده اصلی کار سعدی است و تمام زحمات روی دوش او ‌و آرین بود. اگر قرار است تهیه‌کننده باشم نمی‌خواهم خیلی وارد حیطه ذهنی کارگردان باشم. این فیلم را خودم خیلی دوست داشتم.

آرین وزیردفتری درباره الهام گرفتن از سایر فیلم‌ها و کتاب‌ها گفت: ابایی ندارم که بگویم از فیلم‌ها و کتاب‌های زیادی برای ساخت فیلم الهام گرفتم. از فیلم‌ آقای برگمان و بچه‌ روزماری و … برای ساخت این اثر الهام گرفتم.

سیدی بیان کرد: برای اکران عمومی فیلم نیاز است که با وزارت ارشاد صحبت کنیم چون چنین پایانی به فیلم لطمه می‌زند. من از آرین وزیر دفتری فیلم‌ کوتاه دیده بودم و انگیزه اصلی‌ام کمک به این بود که اثر ساخته شود.

وزیردفتری درخصوص همکاری با هومن سیدی و سعید سعدی اظهار کرد: چیزی که برای من بسیار ارزشمند بود این بود که با وجود باتجربه بودن هر دو تهیه‌کننده من در این کار آزادی عمل کامل داشتم و تصمیمات مربوط به من بود و آن‌ها صرفا هرجا که روند ساخت فیلم نیاز به حمایت پیدا می‌کرد از اثر حمایت می‌کردند.

 علیرضا برازنده مدیر فیلمبرداری این فیلم گفت: به‌دلیل روحیه مشارکت محور آرین وزیردفتری قبل از هر پلان با هم مشورت کرده و به تصمیم می‌رسیدیم. برای خیلی از پلان‌ها نیز بر مبنای حسمان پیش می‌رفتیم.

مهدی سعدی، تدوینگر گفت: چارچوب فیلم از ابتدا هنگام دکوپاژ کردن طراحی شده بود و از ابتدا قرار بود که تدوین به همین شکل پیش برود. ما دو نسخه دیگر نیز اتود زدیم اما بهترین حالت مونتاژ همین چیزی بود که بر پرده شاهد آن بودیم.

طناز طباطبایی درباره نقش رویا گفت: من نقش بیمار اسکیزوفرنی را بازی نمی‌کنم. این کپشن در پایان کار به دلیل گرفتن پروانه نمایش و اکران آن در فجر اضافه شد. اما کانسپتی که ما به آن می‌پرداختیم مسئله تغییر هویت بود البته باید بگویم کار لایه‌های روانشناختی نیز دارد. این تجربه برایم بسیار لذت‌بخش بود.

طهماسبی گفت: وقتی بازیگر فیلمنامه‌ای را می‌خواند اگر از متن خوشش بیاید حتی اگر نقشی کوتاه باشد با اشتیاق حاضر به ایفای نقش و حضور در فیلم می‌شود. باید از افرادی مثل هومن سیدی که فرصت کار کردن برای فیلمسازهای خوب کار اولی را فراهم می‌آورند تشکر کرد.

وزیردفتری با اشاره به اینکه کلیدواژه فیلم برای من «هویت» بود، گفت: من باید از مائده طهماسبی و رضا داوودنژاد تشکر کنم که بدون اندیشیدن به اندازه نقش در فیلم حضور پیدا کردند.

طباطبایی درباره نوشته آخری که در پایان فیلم آمده و درباره بیماری اسکیزوفرنی است، توضیح داد: کپشن نهایی در عبور از مسیر پر پبچ و خم اخذ فیلمنامه اضافه شده اما درباره خود فیلم موضوعیت ندارد و ما بین انتخاب حضور در جشنواره و اضافه کردن کپشن موضوع دوم را انتخاب کردیم و خود فیلم درباره موضوع اسکیزوفرنی نیست.

کرم‌رودی درباره نقش زیبا گفت: من از مرحله طرح در جریان کار بودم و از ابتدا قرار بود نقش زیبا را بازی کنم. من در این فیلم 3 نقش را بازی می‌کنم و چالش‌ برانگیزترین‌ فیلمی‌ بود که در آن حضور داشتم.

وزیردفتری گفت: فیلم شماره یک برای من درخشش ذهن زیبای آقای کافمن است و مخاطب سینمای پولانسکی‌ نیز هستم. هرکس می‌تواند به زعم خود برداشت خود را داشته باشد این اثر از ارائه توضیح خودداری می‌کند و همه برداشت‌ها را به خود مخاطب می‌سپارد.

این کارگردان درخصوص اکران فیلم در مجامع بین‌المللی بیان کرد: ما با یک کمپانی آلمانی برای پخش بین‌المللی وارد مذاکره شدیم و امیدوارم تور فستیوال‌های آن نیز با یک جشنواره الف بین‌المللی باشد.

برازنده گفت: اگر فیلم خسته‌کننده شده باشد یعنی ما موفق نشدیم به هدف خود دست پیدا کنیم. اگر تکان‌های دوربین در پلان‌هایی بیشتر است این روند برای انتقال کار طرح‌ریزی شده است.

فرانک کلانتر درباره نقش لیلی گفت: شاید به نظر بیاید کاراکتر لیلی در مسیر فیلم مهم نیست اما او یکی از نفراتی است که به تغییر هویت فرد دامن می‌زند. من تا جایی که در توانم بود برای ارائه نقشم تلاش کردم.

سیدی گفت: نباید نظرات را با قطعیت تعمیم داد. من فکر می‌کنم بهتر باشد نظر را از ارائه یک حقیقت مطلق مبری دانست.

مجتبی فلاحی بیان کرد: من در این نقش هم باید آگاهی را بازی می‌کردم و هم ناآگاهی را و این جریان برایم بازی دوگانه‌ای ایجاد می‌کرد.

عظیم فراین طراح چهره‌پرداز این فیلم گفت: طراحی گریم در این نوع قصه برایم جذاب بود چون گریم در انتقال حس لایه‌های میانی فیلمنامه کار می‌کند.

طباطبایی درباره گریم خود توضیح داد: ما لنزی ساختیم که لکه‌های قرمز خونی در آن وجود داشت و این ایده مختص به خود عظیم فراین و باید بگویم گریم ایشان برای من خیلی کمک‌کننده بود.

الهام معین طراح صدا گفت: در این پروژه همکاری و تعامل گروهی به خوبی اتفاق افتاد. در هنگام طراحی کار، ما به یک پالت رنگی رسیدیم که هنگام تغییر هویت بتوانیم این موضوع را به لحاظ بصری نیز شاهد باشیم.

زهره علی‌اکبری گفت: این قبیل از کارها برای فهمیده شدن به زمان نیاز دارد و بعد از کار تولید ما یک ماه وقفه انداختیم و بعد کار پست پروداکشن را شروع کردیم. ما فیلمی واقعی می‌دیدیم اما انتظارمان از صدا فرا واقعی بود.

مصطفی زمانی:ایفای نقش‌های کوتاه بسیار سخت‌تر از نقش‌های بلند است

نشست رسانه‌ای فیلم «بدون قرار قبلی» در خانه جشنواره برگزار شد. محمود بابایی (تهیه کننده)، بهروز شعیبی (کارگردان)، مصطفی زمانی (بازیگر)، الهام کردا (بازیگر)، مسعود سخاوت دوست (آهنگساز)، کیوان مقدم (طراح لباس)، مهدی تراب بیگی (نویسنده)، محمد حدادی (مدیر فیلمبرداری)، صفا مهراد (تدوینگر)، امین میری (بازیگر) و حامی ترابی (بازیگر کودک) عوامل حاضر در این نشست بودند.

بهروزز شعیبی در ابتدا گفت: ما اگر از زندگی پرمشغله خود فاصله بگیریم با خانواده‌هایی مواجه می‌شویم که روابط انسانی برای آن‌ها در اولویت قرار می‌گیرد. گاهی اوقات ما در قصه و نقطه‌ عطف به دنبال کنش یا کشمکش بیرونی می‌گردیم اما در فیلم‌هایی چون «بدون قرار قبلی» این حالت رخ نمی‌دهد و هدفش انتقال یک احساس خاص به مخاطب است.

این کارگردان بیان کرد: هیچ‌کدام از حمایت‌ برای من جوری نبود که سفارش از جانب ارگان‌ها باشد بلکه این پیگیری من برای ساخت بود که به این پشتیبانی منجر شد و برای هر موضوع دیگری می‌توانست رخ دهد. من 25 سال در سینما کار کردم و اگر کارمند جایی بودم دیگر در آستانه بازنشستگی قرار می‌گرفتم. من کارهایی را می‌سازم که به آن‌ها باور دارم. سینما در ذات نیاز به سرمایه‌گذار دارد. من یک بار زندگی می‌کنم و حاضر نیستم این یک بار زندگی را در خدمت چیزهایی قرار دهم که یا دوستشان ندارم و یا برای بقیه و در خدمت بقیه باشد.

محمود بابایی تهیه‌کننده این فیلم گفت: ما تا شب پیش از رفتن به مشهد چالش‌هایی داشتیم که ممکن بود اصلا این اثر به مرحله ساخت نرسد. به لحاظ برآورد هزینه فیلم بسیار معقول و حتی به نسبت خودش کم‌هزینه است. آستان قدس رضوی قطعا در روند ساخت به ما کمک کرده اما این کمک‌ها لزوما مالی نبودند.

تراب‌بیگی درخصوص پرداختن به بیماری اوتیسم در این اثر گفت: به این فکر کردیم که مصداق بیرونی از یک فرد درون‌گرا چگونه خواهد بود. برای همین پرداخت به موضوع اوتیسم را برگزیدیم که نمادی برای ترسیم تشویش‌های درونی بود.

مصطفی زمانی درباره دلیل بازی در این فیلم بیان کرد: من در دوران کرونا بسیار کم‌کار شدم تا پیشنهاد آقای شعیبی به من رسید و‌چون بیشتر پلان‌ها خارجی بود و از حیث ابتلا به بیماری در امان بودم کار را پذیرفتم. ایفای نقش‌های کوتاه بسیار سخت‌تر از نقش‌های بلند است و این می‌توانست برایم چالش‌پذیر باشد. این روزها سینمای ما بیشتر در محله‌هایی روایت می‌شود که چون من در آن محله‌ها بزرگ نشده بودم توانایی ایفای نقش در آن‌ها را ندارم. ضمن این که من در خودم قابلیت این را می‌دیدم که جوری کار کنم که بازی‌ام فرم محور نباشد و بتوانم شخصیت پدید آورم.

مسعود سخاوت‌دوست گفت: این فیلم در بسیاری از مکان‌‌ها نیاز به ترمیم‌ نداشت و خود فیلم شاعرانگی خودش را داشت هدف ما این بود که موسیقی فیلم در نقش همراهی‌کننده باشد یا موسیقی تالیفی برای قصه باشد.

محمد حدادی مدیر فیلمبرداری فیلم اظهار کرد: اولین مواجهه با چنین فضاهای بکری هیجان‌انگیز است و بر همین مبنا تصمیم گرفتیم انتخاب‌های اولمان را برای قاب‌بندی‌ کنار گذاشته و به سمت لایه‌های درونی‌تر برویم.

بابایی بیان کرد: ما یک‌ هفته در آلمان بودیم و این بخش از کار خیلی مختصر برگزار شد.

شعیبی ادامه داد: من سینما را یک رسانه و صنعت می‌دانم و‌ مواضع افراد نسبت به مسائل سیاسی موضوعی شخصی است که من به آن کاری ندارم. زمانی که برای نقش یاسمین به دنبال بازیگر بودم هدفم این بود، کسی که انتخاب می‌شود پیش‌تر چنین نقشی را بازی نکرده باشد. باید بگویم که پگاه آهنگرانی یکی از بهترین بازیگرانی بود که در ده سال اخیر با او کار کرده بودم.

این کارگردان بیان کرد: این سرزمین ما است و با این موضع که اگر ناراحت هستید از ایران بروید مشکل داریم. بچه‌های ما قطعا برای برداشت چیزهایی که ما در سرزمین خودمان می‌کاریم‌‌ به این کشور باز خواهند گشت.

زمانی گفت: این اولین تجربه من با بهروز شعیبی بود. قطعا اختلاف سلیقه‌هایی با هم داشتیم اما چون به هدایت او باور داشتم توانستم به راحتی با شعیبی همکاری کنم.

تراب‌بیگی افزود: این فیلم‌ به نظر من داستان خلوت و لاغری دارد که ماهیت قصه هم همین را می‌طلبید و تشدد مفاهیم را نمی‌پذیرم.

شعیبی گفت: در کشورهایی که مهاجر ایرانی زیاد دارد ما شروع به جست‌و‌جو کردیم. کشورهایی چون ایتالیا شاید بتوان گفت فرهنگشان به ما نزدیک است ما دنبال کشوری در اروپا بودیم که اختلاف فرهنگی زیادی با ما داشته باشند. دوست داشتم بگویم که افراد با گذر سال‌ها هم شاید در آن قبیل کشورها احساس غربت کنند.

حامی ترابی بازیگر کودک این فیلم گفت: اوتیسم بیماری بدی است که بعضی کودکان به آن دچار می‌شوند و باید در مواجهه با این کودکان با صبوری برخورد کرد.

الهام کردا گفت: پگاه آهنگرانی از همه تشکر کرد و به دلیل شرایطی که داشتند عازم‌ سفر بودند و عذرخواهی کردند که امروز اینجا نیستند.

شعیبی گفت: من با بازیگران کودک بسیاری کار کردم. در ابتدا می‌خواستیم از کودکان اوتیسم استفاده کنیم اما ممکن بود شرایط کار برای آن‌ها آسیب‌زا باشد. حامی ترابی قبلا تئاتر کار کرده و مثل یک بازیگر بزرگسال با ما همکاری کرد.

او گفت: من بعد از «دهلیز» با خود قرار گذاشتم که به سراغ ژانرها و موضوعات مختلف بروم. من از چیزی که بدان اعتقاد دارم و آن روابط انسانی است نمی‌توانم جدا شوم.

شعیبی گفت: آقای صابری مردانه برای تئاتر خراسان ایستاد و به تهران هجرت نکرد. همواره دوست داشتم با ایشان همکاری کنم که در این اثر میسر شد.

مقدم گفت: بعد از فیلم «روز بلوا» خیلی دوست داشتم با بهروز شعیبی کار کنم و وقتی به من زنگ زدند و در مورد کار با من‌ صحبت کردند خیلی با المان‌ها آشنایی نداشتم. بهروز شعیبی در شناخت خراسان به من خیلی کمک کرد.

امین میری دیگر بازیگر این کار اظهار کرد: همیشه دوست داشتم‌ با بهروز شعیبی کار کنم و همواره علاقه‌مند بودم که نقشی مشهدی را ایفا کنم. یکی از چالش‌ها برای من ایفای نقش یک آدم معمولی بدون هیچ شناخت و بحرانی بود.

الهام کردا گفت: درباره لهجه مشهدی همچون همه بازیگرانی که تمرین لهجه می‌کنند، تمرین کردم. آقای شعیبی برای من معلم لهجه گرفتند و در طول فیلمبرداری نیز تمرین می‌کردم.

شعیبی در پایان گفت: یکی از لذت‌های این کار برای من کار گروهی بود. یکی از کسانی که با ما بسیار همراهی کرد، عطا مهراد بود.