این شهرستان در 220 کیلومتری تهران و 85 کیلومتری شمال شرقی اراک و در مسیر جاده اراک - آشتیان قرار دارد و از دوران پیش از اسلام نیز یادگارهایی دارد که این خطه را برای گردشگری منحصر به فرد کرده است.
قلعه‌های گبری، سنگ‌نگاره‌هایی در مناطقی از نقاط بیابانی تفرش و گورهای نشسته بر فراز روستای کبوران (گبران) یا آتشکده‌ای که بر فراز روستای کبوران که به چهار طاقی معروف است از جمله سرمایه های گردشگری تفرش است.
چشمه های خروشان، درختان سر به فلک کشیده، باغات پرنعمت، زمین سرسبز و هوایی پاک و دل انگیز، گوشه ای از زیبای های وصف ناپذیر طبیعت تفرش است که سر بر دامان شهر نام آشنای تفرش قرار داده اند.
چشمه هایی جوشان از دل دره و صخره های چشم نواز و غول آسا در کنار طبیعت و باغات زیبای این منطقه، فرصتی برای تفرج و دیدار با جاذبه ای کم نظیر طبیعی در این منطقه ایجاد کرده است.
آبشار قطره‌ باران یا کوه باران یکی از مناطق دیدنی شهرستان تفرش است که در دهستان بازرجان در نزدیکی روستای کوریان (کریان) و در 30 کیلومتری شمال غرب شهر تفرش واقع شده و محدوده این آبشار در یک دره عریض قرار دارد و گیاه زیبای پرسیاوشان نیز مانند پوششی سبز دیواره‌های این آبشار را پوشانده است.
وجود یک قنات و ریزش مداوم قطرات آب از یک صخره منظره ای بسیار دیدنی ومکانی بسیار باصفا دردل بیابان به وجود آورده که درتمام طول سال پذیرای جمع کثیری از گردشگران از تفرش وشهرهای اطراف میباشد چندیست این مکان با ایجاد پلکان و سرویس های بهداشتی سر و شکل تازه ای به خود گرفته است.
کریان (کوریان تفرش)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان تفرش در استان مرکزی است، این روستا در دهستان بازرجان قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1385، جمعیت آن 320 نفر (88خانوار) بوده‌است.
روستای خانک یکی از مناطق نمونه گردشگری طبیعی در استان مرکزی که در مسیر تفرش – ساوه قرار گرفته و این روستا یکی از روستاهای خوب استان مرکزی است که در 30 کیلومتری تفرش می باشد.
خانک در ابتدا مانند کیک تولدی به رنگ قهوه ای سوخته به چشم می آید که علت آن وجود اکسید آهن در خاک این روستا است در ابتدای خانک و در پس کوچه باغ ها قناتی هست که شهره عام و خاص است.
علاوه بر قنات آبشار خانک هم بهانه دیگری برای دیدن این روستا شده است در گذشته های نه چندان دور وجود این آبشار بهانه ای برای ایجاد یک آسیاب سنتی در کنار این آبشار بوده است.
جاذبه های طبیعی تفرش در جای جای این منطقه پراکنده است بنابراین برای دیدن آن ها باید به تدریج از شهر فاصله گرفت.
نزدیک ترین این نقاط روستای طاد چسبیده به تفرش است، تاجائی که می توان آن را تفرش دانست.
بزرگترین ویژگی طاد داشتن باغ های میوه زیاد است که به یمن وجود قنات خوش نفس روستا این چنین قبراق و سرحال ایستاده است.
قنات روستا در مرکز روستا واقع شده و آب آن پس از ذخیره شدن در یک استخر بزرگ از طریق جویهای متعددی در باغ های سراسر طاد توزیع می شود، این قنات وسیله ای طبیعی برای تعدیل هوا، گهواره ای برای پرورش میوه های ناب و سرانجام محیط روح افزا که حاصل آن آرامش روح خسته ی آدمی است.
در محله فم شهر تفرش و در نزدیکی تکیه زاغرم نیز مسجد شش ناو، گرمابه فم و امامزاده محمد قراردارد، این بنا به دوره قاجار تعلق دارد.
اسکلت و فضای اصلی مخزن این آب انبار را دوازده ستون، هجده جرز، بیست گنبد و دو غلام گردش مخصوص هوا تشکیل می دهند. تمام ستون ها با تیرهای چوبی به یکدیگر کلاف کشی شده اند.
منطقه شکار ممنوع بازرجان نیز در بخش شمالی استان مرکزی و در شمال شهرستان تفرش واقع شده است.
این منطقه از مناطق کوهستانی، تپه ماهوری، دره‌ای و رودخانه‌ای تشکیل یافته است و بلندترین نقطه این منطقه کوه توال با ارتفاع 2396 متر و پست‌ترین نقطه آن واقع در رودخانه قره چای با ارتفاع 1300 متر است.
منطقه شکار ممنوع بازرجان اقلیم سرد و نیمه خشک دارد و به دلیل موقعیت خاص زیستگاهی و جغرافیایی (خشکی و آبی)، از نظر حیات گیاهی و جانوری از موقعیت مناسبی برخوردار است.
این منطقه از لحاظ جغرافیای گیاهی به منطقه ایرانی- تورانی تعلق دارد و دارای گونه‌های مختلفی از انواع گیاهان علفی، بوته‌ای، درختچه‌ای و درختی همچون درمنه، انواع گرامینه‌ها، خاکشیر، کاسنی، غازیاقی، شاتره، گل بابونه، باریجه (بالامبو) و اسپند است.
در این منطقه جانوری چون قوچ و میش، کل و بز، گرگ، گراز، کفتار، شغال، روباه، خرگوش، سمور، تشی، سگ آبی، کبک، تیهو، باقرقره، فاخته، قمری، انواع مرغابی و غاز، حواصیل، عقاب، دلیچه، سُهره، انواع مارهای سمّی و آبی، لاک‌پشت و انواع ماهی از خانواده کپور زندگی می‌کنند.
چشمه آب معدنی گراو (گرّو) در فاصله پنج کیلومتری شهرستان تفرش و میان دو روستای کبوران و طراران واقع شده است. این چشمه متشکل از چند قسمت در سطح زمین است که از آن‌ نقاط آب به حالت جوشش از زمین خارج می‌شود در یک قسمت آب به همراه گاز کربنیک فراوان از زمین خارج می‌شود.
آب این چشمه از نوع بیکربناته مخلوط است و به نسبت تقریباً مساوی یون‌های سدیم و کلسیم دارد.
گفته می‌شود که آب این چشمه دارای خواص درمانی متعدد می‌باشد. استحمام در آب این چشمه تسکین‌دهنده درد بوده و سبب باز و بسته شدن عروق می‌شود.
از دیگر اثرات آب این چشمه بر بدن، افزایش جریان خون پوستی و قرمز شدن پوست، کاهش موقتی فشار خون و آهسته شدن نبض می‌باشد. آشامیدن مقدار کمی از این آب قبل از غذا، به هضم آن کمک کرده و ترشحات گوارشی را افزایش می‌دهد.
شش ناو بنای سلجوقی در مرکز شهر تفرش، در محله «فم» قرار دارد و یکی از مساجد با ارزش و قدیمی این شهرستان است. این مسجد دارای مقصوره، شبستان، ایوان و صحنی مفرح است.
قنات شش ناو از زیر مقصوره و دورن صحن این مسجد می‌گذرد و پس از عبور از داخل تکیه مجاور، از زیر یک چنار کهن‌سال بیرون می‌آید و آب آن از شش‌ناو (ناودان) فرو می‌ریزد و در کوی‌ها و محله‌ها سرازیر می‌گردد.
وجه تسمیه شش‌ناو همین ناودان‌های شش‌گانه است که برای سهولت در امر توزیع آب ایجاد شده‌اند. برفراز مقصوره مسجد شش ناو، گنبدی کلاه‌خود با قاعده‌ای به شکل هشت ضلعی و ساقی به بلندی پنج متر تماماً از آجر دیده می‌شود.
غار امجک در ارتفاعات کوه امجک و در فاصله 63 کیلومتری شمال غربی تفرش در استان مرکزی قرار دارد.
در زیر این کوه چشمه‌ای قرار دارد که از سقف کوه می‌چکد و به دلیل اینکه جنس سنگ آهکی می‌باشد بر اثر گذشت زمان دو استلاکمیت (قندیل) به وجود آمده که از سقف کوه آویزان است.
غار امجک در ارتفاع 1900 متری از سطح دریا بر فراز دره سلطان امجک قرار گرفته است.
ورودی آن دیواره‌ای به طول 12 متر دارد که برای ورود به آن باید به کمک ابزار از این دیواره گذشت.
تفرش با آرامشی وصف ناپذیر، طبیعتی دلچسب و دست نخورده و اقلیمی کوهستانی و بکر تاریخ و سبقه بلندی در پرورش شخصیت های برجسته دارد که بسیاری از آنان در آن سوی مرزهای ایران زمین شهرت و اثرگذاری داشته و مجموعه این مسایل آن را به دیاری ارزشمند بدل کرده که ارزش ها و داشته های آن کمتر شناخته شده اند.
بسیاری تفرش را با نام پروفسور «محمود حسابی» می شناسند و هرگاه نام این شخصیت بزرگ علمی بیان می شود بیرق تفرش برافراشته می شود اما واقعیت آن است که پروفسور حسابی تنها یک ستاره تابناک در آسمان افتخارات این شهرستان کوچک اما اثرگذار است.
پروفسور حسابی پدر علم فیزیک نوین ایران شخصیت بزرگ علمی در سال سوم اسفندماه1281 در تهران متولد شد در عمر 89 ساله خود رخدادهای علمی بزرگی را رقم زد که تا به امروز یاد و نام آن بر سر زبان هاست و در کنار علم فیزیکی عناوینی چون پدر مهندسی نوین ایران، پدر فرهنگستان ایران، پدر علوم نوین ایران را همراه با نام خود یدک می کشد.
این شخصیت علمی اقداماتی همچون انجام نخین نقشه برداری فنی و تخصصی کشور، نخستین راه سازی مدرن و علمی ایران، پایه گذاری دانشسرای عالی و دارالمعلمین عالی، ساخت نخستین رادیو در کشور، راه اندازی تخستین مرکز زلزله شناسی بی کشور، راه اندازی اولین رآکتور اتمی سازمان انرژی اتمی کشور، پایه گذاری نخستین بیمارستان خصوصی در ایران، به نام بیمارستان گوهرشاد را به انجام رسانده است و علاوه بر آن صدها خدمات ریز و درشت دیگر در کشور با نام و همت این بزرگمرد به ثبت رسیده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تفرش به ایرنا گفت: تفرش یکی از معدود شهرستان های ایران است که نام شخصیت های بزرگی را در تاریخ کشور برای خود ثبت کرده است.
سید «مجتبی حیدری» تصریح کرد: در کنار پروفسور حسابی که از سرآمدهای علمی شهرستان تفرش و ایران به شمار می رود می توان شخصیت هایی چون استاد «عباس سحاب» به عنوان پدر علم جغرافیا و بنیانگذار دانش نقشه‌نگاری به شیوهٔ نوین در ایران نام برد.
این نخبه علمی در دی ماه سال 1300 در روستای فم تفرش متولد شد و در عمر 79 ساله خود خدمات علمی بسیاری را تقدیم کشور کرد که بنیانگذاری مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب و کتابخانهٔ جغرافیایی سحاب را می توان از جمله این خدمات دانست.
وی افزود: از دیگر شخصیت های علمی می توان به «عیسی بهنام» اشاره کرد که در سال 1285 متولد شد و عنوان پایه گذار موزه مردم‌شناسی تهران است و در علم باستان شناسی و هنر ایرانی از چهره‌های جهانی برجسته و بنام به شمار می رود.
حیدری، ابوالقاسم بهرامی را از دیگر رجال علمی تفرش دانست و گفت: این شخصیت در سال 1273 متولد شد و با تلاش های فراوان لقب پدر میکروب شناسی ایران را به خود اختصاص داده است و در عمر 56 ساله خود خدمات علمی شاخصی را به انجام رساند.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تفرش بیان کرد: عنوان پدر پیوند مغز استخوان ایران به «اردشیر قوام زاده» اختصاص دارد که در سال 1319 در تفرش متولد شد و در حال حاضر نیز به عنوان عضو هیات علمی و استاد گروه داخلی در بخش خون و آنکولوژی بیمارستان شریعتی خدمات پزشکی خود را ارایه می کند.
حیدری تصریح کرد: «احمدپارسا» پدر علم گیاه شناسی نوین، سید «عبدالحسین میرسپاسی» پدر علم روانشناسی، دکتر «حسام الدین خرمی» پدر گنجینه اسناد تاریخی و مکتوب معاصر ایران، «جواد حاجیان» پدر علم زمین شناسی ایران، میرزا «اسماعیل خان لشکر نویس تفرشی» معروف به دبیر پدر علم انساب ایران(نسبت شناسی) و «محمد قوامی» صاحب نخستین مدرک دکترای برق در ایران از جمله رجال علمی تفرش هستند که هر کدام در حیطه کاری خود اتفاقات بزرگ علمی را منجر شده اند.
حیدری اظهار کرد: در کنار پدران علمی شخصیت های علمی دیگر نیز از این خطه سربرآورده اند که می توان به «پروانه وثوق» مادر درمان سرطان در ایران، دکتر «مریم میرهادی» نخستین زن دندانپزشک ایران، «سمیرا حجازی» از نوابغ جراحی در آلمان و «محمد رحیمی طرخورانی» نابغه ریاضی اشاره کرد که در کنار شهرت داخلی همتراز و در مراوده با شخصیت های جهانی بوده اند.
وی عنوان کرد: «مرتضی مشفق کاظمی» که به عنوان پدر علم رمان نویسی ایران شهره است نیز از دیگر فرهیختگان پرورش یافته دیار تفرش است، این شخصیت ادبی در سال 1281 متولد شد و با وجود آنکه مناصب سیاسی همچون وزیرمختار ایران در سوریه و سفیر ایران در هند را تجربه کرد اما نویسندگی را ادامه داد و رمان تهران مخوف وی نخستین رمان اجتماعی فارسی قلمداد می شود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی توضیح داد: «نیره سعیدی» نخستین زن ایرانی دریافت کننده جایزه ادبی یونسکو و اصالتا تفرشی است که برای ترجمه آثار لافونتن شاعر فرانسوی به عنوان قصه‌های لافونتن این جایزه را در یافت کرد، همچنین برای مدتی مدیریت مجله بانو به عنوان تنها مجله تخصصی بانوان در تهران را دنبال کرد.
وی، «محمد تقی صالحی»، میرزا سید «احمد تفرشی»، «مرتضی سیفی سمیع تفرشی» را از دیگر شخصیت های ادبی شهرستان تفرش عنوان کرد.
حیدری با اشاره به هنر خیز بودن خطه تفرش گفت: این سرزمین هنرمندان بسیاری را به کشور تقدیم کرده است که شاخص ترین آن استاد «علی حاتمی» پدر سینمای تاریخی ایران است که در سال 1323 در تفرش متولد شد و در طول عمری هنری و کاری خود آثار فاخر همچون هزار دستان، مادر، ستارخان، کمال الملک را با دیالوگ های ماندگار را خلق کرد و در سال 1375 به دلیل ابتلا به بیماری سرطان از دنیا رفت.
وی اضافه کرد: «علی مصفا»، «لیلا حاتمی»، «آزیتا حاجیان»، «نیکی کریمی»، «فرامرز قریبیان»، «مهرانه مهین ترابی» و «تورج معین» از جمله هنرمندان عرصه سینما و تئاتر هستند که از خطه تفرش سربرآورده اند و هرکدام کارنامه هنری ویژه ای از خود به جای گذاشته اند.
حیدری بیان کرد: تفرش موسیقدانان بسیاری را نیز پرورش داده است به طوریکه که «عبدالله دوامی» اولین ردیف خوان آواز ایرانی، «حسین علی نکیسا» استاد آواز ایران، «علی اکبر امینی» آهنگساز و «حسین سرشار» نخستین خواننده اپرای ایرانی در جهان از جمله هنرمندان موسیقی هستند که نام تفرش را در بلندای موسیقی کشور قرار داده اند و در کنار موسیقدانان شعرای شاخصی همچون «طاهر تفرشی» و «قدسی تفرشی» مربوط به قرن دهم هجری، «میرعبدالغنی» تفرشی شاعر عصر صفوی، میرزا «صادق هجری تفرشی» در دوره افشاریه، میرزا «اسماعیل خان تفرشی» در دوره قاجار و فروغ فرخ زاد در عصر معاصر در گنجینه هنری تفرش می درخشند.
وی، «علی منظوری»، «عباس منظوری»، «عبدالحسین صفای تفرشی» را از جمله خطاطان به نام کشور دانست و گفت: «محمد بهرامی» بنیانگذار نخستین کارگری نقاشی در ایران است که نسبت به شهرستان تفرش بر می گردد همچنین «ولی الله ترابی» مرشد نقالان ایران برخاسته از تفرش است که شهرتی جهانی دارد.
کارشناس میراث فرهنگی تفرش بیان کرد: «اسماعیل میرفخرایی» اولین مجری تلویزیون ایران است که پرورش یافته تفرش و متعلق به خاندان میرفخرایی است و استاد سید «محمد میرشکرایی» نیز استاد مردم شناسی ایران که آیین نوروزگان را به ثبت جهانی رساند از بزرگان تفرش است.
حیدری گفت: تفرش رجال سیاسی هنری و فرهنگی بسیاری را نیز در طول تاریخ ایران داشته است که می توان به «ضیاالملک تقی تفرشی» وزیر ناصرالدین شاه، «میرزا عباس خان سمیع تفرشی» وزیر امورخارجه و مسئول امور مالی تهران در دوره قاجار، «عباس علی تفرشی» خطاط عصر ناصری، میرزا «موسی مستوفی تفرشی» معاونت حکومت تهران در دوره قاجار، «هدایت الله تفرشی» ریاست کل دارای ارتش در زمان فتحعلی شاه قاجار، «شرف الدین علی تفرشی» نخست وزیر تفرشی در زمان سلطنت خوارزمشاهیان اشاره کرد.
فرماندار تفرش با تاکید بر معرفی شخصیت های بزرگ تفرش عنوان کرد: استان مرکزی بهشت مفاخر و مامن پدران علمی کشور است به طوری که یک چهارم بزرگان، مفاخر و عالمان از این خطه تقدیم کشور شده اند و شهرستان تفرش نیز خود به تنهایی بهشتی از مشاهیر و مفاخر کشور قلمداد می شود که دانشمندان و نخبگان علمی، فرهنگی، ادبی و سیاسی شاخصی را پرورش داده است.
«حمید رضا فراهانی»بیان کرد: نام تفرش تداعی گر پدران علمی کشور است به طوری که 22 پدر علمی ایران از دیار هستند و با توجه به سابقه کهن، تاریخ عمیق و فرهنگی غنی این خطه و نشانه های موجود می توان به تمدن این سرزمین در روزگاران کهن پی برد و وجود بیش از 500 دانشمند، هنرمند و سیاستمدار و شخصیت های بزرگ گواهی بر این مدعا است.
وی تصریح کرد: تفرش به واسطه شخصیت های بزرگ به خود می بالد و با شناسایی و معرفی آنان می توان توسعه گردشگری شهرستان را بیش از هر زمانی دیگر رقم زد و وجود موزه مردم شناسی تفرش بسیار مورد استقبال گردشگران قرار دارد.
وی اظهار کرد: با ارائه ظرفیت های تفرش می توان این بخش از ایران و استان مرکزی را به عنوان یکی از شاخص ترین مقاصد گردشگری مطرح کرد و گردشگران داخلی و خارجی را میزبان بود.
فراهانی بیان کرد: تورهای گردشگری ظرفیت بزرگی برای تفرش محسوب می شود چراکه در کنار طبیعت بکر و نقاط گردشگری و طبیعت گردی دست نخورده شهرستان شناساندن مشاهیر این خطه نقطه قوت و عطفی برای توسعه گردشگری تفرش به شمار می رود.
شهرستان تفرش به عنوان یکی از توابع استان مرکزی با جمعیت بیش از 24 هزار نفر در 85 کیلومتری شمال شرق مرکز استان و همچنین 200 کیلومتری پایتخت واقع شده است.
3017/6013//
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
2 نفر این پست را پسندیده اند

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.