شصت و سومین جشنواره منطقه‌ای فیلم کوتاه (سروناز) و جشنواره سینما و ادبیات پس از ۲۲سال از پنجشنبه سوم بهمن ۹۸ در شیراز آغاز شد و ششم بهمن مراسم اختتامیه آن برگزار خواهد شد.
در این جشنواره که در سه بخش فیلم، فیلمنامه و عکس برپا شده است، بیش از ۱۵۰ سینماگر جوان میهمان شیرازی‌ها بودند.
از ابتدای آغاز به کار جشنواره سروناز ۴۲۲ فیلم داستانی، ۱۰۹ مستند، ۵۱ پویانمایی و اثر ۷۹ تجربی در بخش فیلم کوتاه به جشنواره رسید؛ همچنین در حوزه فیلمنامه ۴۴۰ اثر آزاد و ۱۵۰ اثر اقتباسی و در حوزه عکس نیز ۱۱۹۲ تک عکس و ۳۸۵ قطعه در قالب مجموعه عکس به دبیرخانه ارسال شد.
از این تعداد در بخش فیلم کوتاه ۹۳ اثر داستانی، ۴۶ مستند، ۱۹ پویانمایی و ۸ اثر تجربی، در بخش سینما ادبیات ۱۲ اثر، در بخش فیلمنامه ۹ اثر آزاد و ۱۵ اثر اقتباسی و در بخش عکس نیز ۳۴ تک‌عکس و چهار مجموعه عکس به بخش نهایی راه یافتند.
فیلم‌ها در ۱۴ سانس بر روی پرده‌ای رفت؛ ۱۲ سانس مربوط به جشنواره منطقه‌ای و دو سانس نیز مربوط به جشنواره سینما و ادبیات. در پایان هر روز نیز جلسه نقد و بررسی با حضور فیلمسازان اجرا شد.
یکبار اکران و از دست رفتن فرصت
ملیحه کوروش‌زاده کارگردان فیلم زیر آسمان آهنی که از مشهد به سروناز دعوت شده است، در گفت و گو با ایرنا درباره تجربه ساخت فیلمش می‌گوید: درونمایه این فیلم به زندگی می‌پردازد و داستان دختر و پسری است که در یک نفربر زندگی می کنند. زمان برای آن‌ها برعکس می چرخد و غذای کافی ندارند. زمانشان در حال اتمام است و پسر علاقه زیادی ندارد که از نفربر خارج شود؛ اما دختر تلاش می کند او را با خودش ببرد. در نهایت درمی‌یابیم که این دو، خواهر و برادری دوقلو هستند که در رحم مادرند. دختر متولد می‌شود و پسر دنیا را به چشم نمی‌بیند.
او درباره سابقه فعالیتش در سینما گفت: ۱۸ سال است منشی صحنه سینما هستم و در تهران و مشهد کار می‌کنم. سال‌های بسیاری است که با انجمن سینمای جوانان ایران همکاری می کنم؛ اما این تجربه نخستین فیلم من به شمار می‌رود.
کوروش‌زاده با بیان اینکه ساخت فیلم کوتاه روندی دشوار دارد، ابراز کرد: وعده‌هایی که در زمان ساخت فیلم داده شد با تغییر رییس انجمن، محقق نشد؛ درنتیجه فیلم با بودجه شخصی و به‌صورت محصول مشترک ساخته شد.
این فیلمساز درباره جشنواره سروناز نیز گفت: فیلم‌های بسیاری خوبی را در جشنواره دیدیم؛ با این حال نقدی به نحوه بستن باکس فیلم‌ها وارد است. بنا بر تجربه در جشنواره های دیگر، فیلم‌های انیمیشن و مستند جدا از سایر ژانرها به اکران در می‌آید؛ همچنین دو سالن سینما به‌صورت همزمان فیلم ها را تکرار می‌کنند که اگر فیلمی مخاطب داشت، بتوان دوباره آن را دید؛ اما متاسفانه فیلم‌ها فقط یک بار اکران می‌شود.
نشست نقد و بررسی فیلم های کوتاه در جشنواره منطقه‌ای سروناز با حضور فیلمسازان برگزیده
اکران فیلمم را شاهد نبودم
او ادامه داد: به دلیل تاخیر در پرواز فیلمی که ساخته بودم بدون حضور خودم روی پرده رفت و به برنامه نرسیدیم؛ درحالیکه اگر فیلم‌ها تکرار داشت، می‌توانستیم فیلم خودمان را در کنار دیگران ببینیم و شاهد واکنش‌ها باشیم.
کوروش‌زاده امکانات انجمن را ناکافی برآورد کرد و افزود: متاسفانه هیات تصویب طرح، به کار تولید فیلم وارد نیستند و نمی‌توانند بودجه را به‌درستی برآورد کنند. نیاز است افرادی که سابقه مدیریت تولید دارند، در جلسات انتخاب طرح و تصویب بودجه حضور داشته باشند. به‌خصوص که بودجه تقسیط می‌شود و حتی هزینه‌های اندک گروه را تامین نمی‌کند.
این فیلمساز جوان اظهار کرد: فیلم زیر آسمان آهنی در یک لوکیشن و به مدت سه روز فیلمبرداری شد و ۱۲ دقیقه بود، اما حدود ۱۸ میلیون تومان هزینه ساخت آن شد؛ درحالیکه تنها ۸ میلیون تومان آن پرداخت شد؛ با چنین بودجه‌هایی نمی‌توانیم به‌خوبی و آنگونه که باید، فیلمی بسازیم و حساب و کتاب کنیم.
حس خوب کنار هم بودن
فاطمه حسینی عضو انجمن سینمای جوان مشهد که از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده است، هدف اصلی خود را از عضویت در انجمن سینمای جوانان ایران، فیلمسازی عنوان کرد.
این هنرجو که در حوزه فیلمنامه‌نویسی و در بخش اقتباس در جشنواره منطقه‌ای سروناز پذیرفته شده است، عنوان کرد: جشنواره‌های منطقه‌ای اتفاق خوبی را برای هنرمندان رقم می‌زند، به‌ویژه جشنواره‌هایی که در شهرهای مختلف برگزار می‌شود می‌تواند شبکه‌ای ارتباطی بین هنرمندان سراسر کشور ایجاد کندو هنرمندان می‌توانند یکدیگر را بشناسند و در آثار یکدیگر مشارکت داشته باشند.
او درباره فیلمنامه‌اش توضیح داد: اثر من فیلمنامه‌ای انتقالی است بر اساس خاطره سرهنگ پوردستان و اقتباسی آزاد به‌شمار می‌رود. خاطره ایشان درباره اهمیت حال خوش دل در زمان زیارت امام رضاست. درباره کسانی است که دوست دارند در طول عمرشان را به زیارت بیایند، اما زیارت واقعی نه با حضور فیزیکی که از راه دل است.
حسینی ابراز داشت: رسته اصلی فعالیت من فیلمسازی و فیلمنامه نویسی است، در کنار آن منشی صحنه و دستیار کارگردان نیز هستم و پروژه‌های مختلفی را با انجمن سینمای جوانان انجام داده‌ام. در دو سال گذشته هر چیزی که یاد گرفته‌ام به واسطه انجمن بوده است.
این فیلمنامه‌نویس عنوان کرد: شرایط به گونه ای است که هنرمندان در انجمن مشهد با انرژی فعالیت می‌کند و امیدوار به فیلمسازی هستند. القای این حس اتفاق خوبی را رقم می‌زند و خروجی آن می‌تواند تهیه فیلم‌هایی با کیفیت بسیار باشد.
امکانات برای تولید فیلم کافی نیست
او در عین حال امکانات انجمن را برای تولید فیلم ناکافی دانست و ابراز داشت: دوربین‌ها مربوط به سال‌های پیش است و اگر بودجه‌ای برای تامین امکانات اختصاص می‌یافت، هنرمندانی که از لحاظ مالی برای ساخت فیلم مشکل دارند، بهتر می‌توانستند از امکانات بهره مند شوند؛ برای مثال من نخستین فیلمم را در سال ۱۳۹۶ ساختم اما به دلیل مسائل مالی دیگر نتوانستم فیلم بسازم.
حسینی عنوان کرد: هنرمندان جوان بسیاری هستند که خلاقیت دارند و فیلمنامه‌های خوبی ارائه می‌کنند؛ اگر هنرمندان بتوانند دور هم جمع شوند و به‌صورت چرخشی فیلم بسازند، هزینه‌ها کمتر خواهد شد و بسیاری می‌توانند فیلم مورد علاقه‌شان را بسازند و دل به کار دهند.
شاید اطلاع رسانی کم بوده است
سارا کمالیان شرکت‌کننده بخش عکس از نیشابور درباره تجربه حضور در جشنواره منطقه‌ای سروناز گفت: حضور در جشنواره به صورت کلی برای شرکت‌کنندگان به آسانی صورت نگرفت؛ چراکه به علت بدی آب و هوا افتتاحیه نمایشگاه عکس را از دست دادیم.
او ادامه داد: استقبال از جشنواره روز به روز بهتر بوده است و از روز دوم سالن‌ها تقریبا پر بود؛ در عین حال در حوزه هماهنگی‌های اجرایی مشکلاتی وجود داشت و پیش‌بینی می‌کردیم تعداد بیشتری از هنرمندان و مخاطبان به ویژه به نمایشگاه عکاسی بیایند، از سوی دیگر به‌نظر می‌رسد اطلاع‌رسانی به صورت کافی در شهر انجام نشده است.
نمایشگاه عکاسی جشنواره منطقه‌ای سروناز
این عکاس که با اثری با عنوان تنهاترین مرد در جشنواره شرکت کرده است، درباره اثرش عنوان کرد: این تک عکس از بین یک مجموعه عکس انتخاب شده بود و مردی را در حال استراحت نشان می‌دهد که ملحفه‌ای قرمز روی خود کشیده است تا آفتاب او را اذیت نکند. از نکته‌های عکس، تمرکزم در فرم خاص خوابیدن مرد بود که شکلی دوار را نشان می‌دهد، از سوی دیگر این عکس در محل سوزاندن زغال گرفته شده است و فضایی ویژه را القا می‌کند.
هنر و نگاه اجتماعی، برآیند نمایشگاه عکس سروناز
کمالیان نمایشگاه عکس جشنواره را سروناز را بسیار خوب توصیف کرد و بیان داشت: هنر و نگاه اجتماعی را می‌توان در انتخاب عکس‌های این نمایشگاه به‌صورت توامان مشاهده کرد؛ از سوی دیگر، عکس‌ها یک‌دست نبود و آثار سیاه و سفید در کنار آثار رنگی به نمایش درآمدند که چشم‌نواز بود و به تنوع در جشنواره کمک می‌کرد و این موضوع نشان می‌دهد داوران جشنواره در عین اینکه سادگی را برگزیدند، بر محتوای آثار نیز نظر داشته‌اند.
این هنرمند که چهار سال است به‌صورت حرفه‌آی به عکاسی می‌پردازد، بیان داشت: با کمک انجمن سینمای جوانان توانستم در دوره های فیلمسازی شرکت کنم و دریافتم که بیش از فیلمسازی به عکاسی علاقه مند هستم.
امیرعلی و بحران طلاق
شیوا قنبریان کارگردان شیرازی فیلم امیرعلی نیز درباره تجربه فیلمسازی‌اش به ایرنا گفت: فیلمی برای ارائه پایان‌نامه‌ام ساختم و چون آن را جایی ارائه ندادم جزو کارنامه حرفه‌ای‌ام محسوب نمی‌کنم، امیرعلی درواقع نخستین تجربه من از فیلمسازی جدی به‌شمار می‌رود که تاکنون در جشنواره‌های مختلفی شرکت کرده و سروناز سومین حضور داخلی آن به‌شمار می‌رود.
او درباره روند ساخت این فیلم کوتاه گفت: فیلمنامه را در شیراز با مشارکت همسرم نوشتم و آن را برای تصویب به انجمن سینمای جوانان شیراز ارائه کردم. فیلم را ساختیم و پخش بین‌المللی آن را نیز خودمان انجام دادیم.
این کارگردان شیرازی داستان امیرعلی را مبتنی بر درامی خانوادگی درباره معضل پسر بچه‌ای ۱۷ ساله توصیف کرد که در بحران طلاق خانواده‌اش، دچار مشکلاتی می‌شود.
قنبریان همچنین درباره تجربه آشنایی‌اش با انجمن فیلمسازان جوان گفت: از سال ۱۳۸۲ در دوره یکساله فیلمسازی و دوره سه‌ماهه تصویربرداری شرکت کردم. بعد از این تا سال ۱۳۹۲ در تهران به فعالیت پرداختم و پس از این مدت نیز با بازگشت به شیراز دوباره فعالیت خود را آغاز کردم.
مدیران دلسوز و دست بسته
این هنرمند افزود: انجمن سینمای جوانان مدیران بسیار دلسوزی دارد؛ اما باتوجه به اینکه کمبود بودجه بزرگترین معضل فیلمسازان به‌شمار می‌رود، نمی‌توان کارهای اساسی و بزرگی انجام داد. این میزان بودجه برای تعداد فیلمسازانی که علاقه‌مند هستند ناچیز است.
او ادامه داد: فیلمم را با بودجه بسیار اندکی ساختم و دستم برای ساخت آن بسیار بسته بود و این موضوع بازمی‌گردد به همین موضوع نحوه تخصیص هزینه‌ها؛ از سوی دیگر تمام تجهیزات لازم را کرایه کردیم؛ همانگونه که بسیاری از هنرمندان چنین می‌کنند و تاکنون ندیده‌ام فیلمسازان حرفه‌ای از تجهیزان انجمن استفاده کنند و به نظر می‌رسد در این باره ضعف وجود دارد.
