در این مطلب آمده است: سفر اخیر وزیر راه و شهرسازی به استان سمنان و بیان اظهارات صریح وی در جلسه ستاد بازآفرینی استان حاکی از عزم جدی دولت در احیای بافت‌های فرسوده دارد. طرحی که امروز به عنوان ویترین دستاورد دولت تدبیر و امید در این شرایط حساس کشور مطرح شده است و از آن به عنوان بزرگترین پروژه ملی کشور و دولت دوازوهم یاد می‌شود. طرحی در جهت احیای بافت فرسوده با مشارکت مردم و البته نظارت و حمایت دولت با اهداف از پیش تعیین شده است.
واقعیت امر اینکه غالب شهر‌هایی که دارای پیشینه و قدمت هستند در بطن خود بافت‌های تاریخی را نهفته دارند که از ارزش والایی برخوردارند. امر حفاظت و بازآفرینی از بافت‌های با ارزش تاریخی از اجزای پیکره فرهنگی جامعه به شمار می‌آید و تحقق آن به فعالیت‌های فرهنگی مداوم نیاز دارد، زیرا میراث تاریخی تبلور فرهنگ گذشته هر جامعه است. این رویکرد راهی برای احیاء و بهبود کیفیت زندگی شهری از طریق بهبود و توسعه خصوصیات ویژه تاریخی و جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری مکان است. بافت‌های تاریخی شهر‌ها به دلیل وجود آثار، یادمان و میراثی از گذشته‌ها نیز از جمله بخش‌های با ارزش حفظ فرهنگ و میراث تاریخی شهر می‌باشند.
فرآیند توسعه شهری و روند تغییرات بافت تاریخی و مرکزی شهرها دستخوش ایده‌های متنوعی در قرن اخیر بوده است که بر مبنای شرایط مکان و زمان و سیاست‌های توسعه شکل گرفته و با ایده‌های متفاوتی در سیر تغییرات خود مواجه بوده است. فضاهای شهری به ویژه محدوده های بافت تاریخی و قدیمی به علت وجود جاذبه های نوستالژیک، معماری، فرهنگی بناهای با ارزش که نمادی از شرایط اقتصادی، اعتقادی و اجتماعی آن دوران می باشد، از جمله نواحی مهم شهر به حساب می آید. بازآفرینی شهری شکل کامل و جامعی از عمل و سیاست است و با تاکید بر اقدامات یکپارچه و نیاز به مشارکت مردم سبب بروز ایده هایی در زمینه توانمندی سازی بافت می شود.
عدم امنیت، کمبود خدمات و تاسیسات شهری، عدم حس تعلق مردم به بافت، عدم سرزندگی بافت، فرسودگی و جاذب نبودن این فضاها و خالی از سکنه و گردشگر شدن آن ها از جمله مشکلات موجود در این بافت هاست که آنها را رو به افول برده است.
بافت های قدیم و کهن شهرها به واسطه قدمت و عناصر تاریخی با ارزش، قرارگیری بـازار اصـلی شـهر در آن و دارای جایگاه ویژه ای در ساختار فضایی شهر می باشند. با مرور زمان تغییراتی در آداب و رسوم، خواسته ها، نیازها، رفتارها و سنت ها در شهرها رخ می دهد که این تغییرات تاثیر خود را در وجوه مختلف شهرها چه از لحاظ کالبدی و چه غیر‌کالبدی برجـای می گذارد و آنچه که متعلق به دیروز بوده و آنچه که متعلق به امروز است خود را از یکدیگر متمایز می کنند.
شهرها که مظهـر تمدن، نمادی از آداب و رسوم، رفتارها، سنت ها و تعاملات اجتماعی مردم هستند با گذشت زمان و افزایش قدمت شـهرها، بـا ارزش تر می شوند و قدمت یک مکان، نمادی از هویت مردم و آن شـهر می ‌باشـد.بـا توجـه بـه میـراث فرهنگـی بشـر در سراسر جهان می توان گفت که بافت‌ های تاریخی از با ارزش ترین آثار فرهنگی محسوب می شوند. این بافت های تاریخی نه تنهـا میراث گذشتگان بلکه نمادی از هویت و فرهنگ مردم شهرها به حساب می‌آیند و به همین دلیل باید به عنوان ثروت‌های فرهنگی به بهترین نحو حفاظت شده مورد استفاده‌های بهینه و صحیح قرار گرفته و در اختیار نسل‌های آینده قرار گیرند.
اغلب شهرهای تاریخی استان از جمله دامغان و سمنان دارای هسته اولیـه و بافـت کهـن تـاریخی می‌باشـند کـه از ارزش قابـل تـوجهی برخـوردار است. حضور عناصر و فضاهای ارزشمند تاریخی جلوه خاصی به این بافت‌ها بخشیده است.اما این بافت‌های تاریخی با گذر زمـان و مواجــه شــدن بــا تغییــرات و تحــولات متعــدد به تــدریج در معرض نارسایی و اخــتلال در ابعــاد مختلــف کالبــدی، کارکردی، اقتصادی، اجتماعی و... قرار می‌گیرند. حضور مدرنیسم در دهه‌های اول قرن بیستم آثـار جبـران‌ناپـذیری را بـرای بافت‌های کشور ما به دنبال داشته که خیابان‌کشی‌ها عامل اصلی آن می‌باشد. در صورت بی‌تـوجهی بـه بافت‌های تـاریخی مشکلات متعددی گریبان‌گیر این بافت‌ها می‌شود که صدمه زیاد به هویت، اقتصاد، کالبد، فرهنگ، ارزش تاریخی و زیسـت محیطی خواهد زد.
بازآفرینی شهری به عنوان اصلی‌ترین رویکرد مرمت و حفاظت شهری براساس تحلیل دقیق وضع یک منطقـه، تطـابق هـم زمان بافت کالبدی، ساختارهای اجتماعی، بنیان اقتصادی و وضع محیط زیست یک منطقه را دنبال می‌کند.
در حال حاضر در سطح استان سمنان حدود 2هزار و200 هکتار بافت فرسوده در 17 شهر مصوب وجود دارد که فقط 572 هکتار بافت فرسوده در شهرستان سمنان وجود دارد، که از این ‌بین 357 هکتار بافت صرفاً تاریخی است که قابلیت جذب گردشگر و سرمایه‌گذاری را دارد. سهم شهرستان سمنان از بافت فرسوده شهری استان بیش از 25 درصد است که 70 درصد آن در بافت تاریخی و هسته مرکزی شهر قرار دارد که می‌توان بر روی آن در زمینه مختلفی سرمایه‌گذاری کرد.
این میزان نشان می‌دهد که نقش بافت فرسوده تا چه میزان در مدیریت شهری سمنان مهم محسوب می‌شود و باید به مدیریت آن نگاه ویژه‌ای داشت.
از سوی دیگر بخشی از مردم این شهرستان در بافت فرسوده سمنان زندگی می‌کنند که مدیریت شهری در مواجهه با این پدیده با چالش‌هایی روبرو است. از جمله در زمان وقوع حوادث طبیعی و غیرطبیعی به ویژه در زمان بروز زلزله تلفات جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد. بدون شک اجرای طرح بازآفرینی محله شهری با همراهی نهادهای ذی‌ربط مانند شهرداری، مسکن و شهرسازی، ادارات تابعه وزارت نیرو و... می‌تواند به بهسازی بافت فرسوده شهری در استان سمنان کمک شایانی کند.
در اجرای طرح بازآفرینی شهری همچنین می‌توان از ظرفیت بخشی خصوصی نیز در راستای سرمایه‌گذاری بر روی بافت فرسوده شهری استفاده کرد و از سوی دیگر همچنین می‌توان زمینه حضور گردشگران را نیز در این مکان‌ها مهیا ساخت. البته این طرح به مانند برخی از طرح‌های دیگر با برخی موانع نیز همراه است. مشکل اراضی و زمین در بافت فرسوده شهری، موضوع پرمانع تسهیلات ارایه شده به این طرح از سوی بانک مسکن و عدم تامین سهم استان از این تسهیلات و... از جمله مشکلات اجرای این طرح در استان سمنان است.
در پایان باید گفت، بدون شک راهکار اجرای چنین طرح‌هایی که با مشارکت مردم و بخش خصوصی صورت می‌‌گردد، ابزار سیاست‌های تشویقی و ترغیبی سهم بزرگی در پیشرفت و توسعه این طرح در استان خواهد داشت.
7339/6103
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.