به گزارش ایرنا ، تمدن چند هزار ساله ایران ، میراث ماندگار بسیاری به یادگار گذاشته که هویت تاریخی و ملی مردم این سرزمین را تشکیل داده و گذشته درخشان این مرز و بوم را نشان می‌دهد.
‌‌صنایع دستی با شاخه های گوناگونش یکی از این هنرهاست .
در پیاده‌رو میدان جمهوری یکی از میدان های اصلی و قدیمی شهرشاهرود، در راسته خیابان اصلی قدم می‌زنم، 2 پیرمرد کنار پیاده‌رو که بر روی چهارپایه چوبی کوچکی نشسته اند ، توجهم را به خود جلب می‌کنند، در حالی که اطرافشان را کلاه‌های بافته شده دربرگرفته و همچنان سرگرم بافت کلاهی پشمین هستند. با حضور آنها هنر در این پیاده‌رو جان گرفته است.
آن‌ها از سال‌ها قبل کار بافت کلاه را انجام می‌دهند و از این راه چرخ زندگی‌شان را می چرخانند.
نخست به سراغ غلامحسن امینی رفتم و بعد از کسب اجازه ، این پیرمرد 70 ساله با خوشرویی گفت : کلاه پشمی که در اصطلاح محلی 'کم' نامیده می‌شود یکی از صنایع دستی خراسان شمالی است والبته این هنر در برخی از روستاهای شهرستان شاهرود مانند مجن، طرود و مکان های دیگر هم خودنمایی می‌کند.
وی با بیان این که کلاه پشمی به عنوان پوشش سر برای مردان و زنان از پشم، کرک بز و کرک شتر به صورت میل باف تهیه می شود، افزود: این هنر را از پدران خود یاد گرفته‌ام و حدود 40 سال است که این کار را انجام می‌دهم.
این پیرمرد شاهرودی گفت: در تابستان برای تهیه پوست گوسفند به کرمان میروم و پس از خرید کرک آن را از پوست جدا می‌کنیم، بعد از ریسیدن، نخ برای بافت کلاه، شال و دستکش آماده می‌شود.
امینی با اشاره به اینکه تهیه این کلاه‌ها روش خاصی دارد یادآور شد: تهیه کرک دشوار است، کرک‌ بزهای مناطق سردسیر همراه با مو می‌رویند ، موها از کرک‌ها جدا و نخی از کرک ریسیده می‌شود و این کلاه‌ها با استفاده از شانه‌های مخصوصی پرز داده شده و با آب فر می‌خورند.
پیرمرد شاهرودی گفت : با شروع فصل پاییز هر روز از ساعت هشت و30 تا 12 ظهر برای بافت و فروش کلاه و دیگر محصولات پشمی به کنار این پیاده‌رو نزدیک فلکه مرکزی شاهرود می‌آیم .
وی افزود: هر 2 روز می‌توانم یک کلاه ببافم که کیفیت کلاه‌ها متفاوت است و بستگی به نوع کرک آن ها دارد.
امینی خاطرنشان کرد: هر چند بافت این کلاه‌ها زحمت زیادی دارد اما من به این کار علاقه بسیاری دارم و اغلب مشتریان ما از روستاییان و عشایر هستند و قیمت این کلاه‌ها نیز از 80 هزار تومان تا 400 هزار تومان است که بستگی به جنس و کیفیت آن دارد.
حسین محمدی یکی دیگر از شهروندان شاهرودی است که در کنار این پیاده‌رو مشغول بافت این کلاه‌ها است ، می‌گوید: اهل روستای میقان و بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی شاهرود هستم. از 15 سالگی کلاه‌بافی را انجام می‌دهم و از پدر خود یادگرفته‌ام.
وی افزود: در تابستان برای تهیه پوست به کرمان می‌رویم و کرک آن را جدا کرده و خانم‌ها آن را در خانه می‌ریسند و آماده می‌کنند و با شروع فصل پاییز بافت محصولاتی مانند کلاه، شال، دستکش و دیگر محصولات را در کنار پیاده‌رو این خیابان شروع می‌کنیم.
این پیرمرد شاهروی گفت: این کلاه شامل دو نوع 'دوربسته' و 'گوشی' در زمستان به عنوان پوشش سر استفاده می‌شود که کلاه دوربسته شبیه به مخروطی است که در قسمت راست قوس دارد و در قسمت پایین به صورت دو لبه برمی‌گردد و بیشتر در مناطق سردسیر طرود، خارطوران، مجن و ابر مورد استفاده قرار می‌گیرد و کلاه گوشی که در قسمت پیشانی بصورت خطی بافته می‌شود که پشت گردن و روی دو گوش را می‌پوشاند و در قسمت پیشانی و 2 چشم باز است.
محمدی با بیان این که این کلاه‌ها بسیار گرم و زیبا هستند و بهترین نوع شان حدود 400 هزار تومان قیمت دارند ، افزود: بافنده این نوع کلاه هم زنان و هم مردان هستند که این کار می‌تواند کمکی برای تامین مخارج زندگی‌شان ‌باشد.
وی یادآور شد: به اتفاق دوستانم روزانه ساعت‌ها به بافت کلاه مشغولیم، هنوز هم این کلاه‌ها خریدار دارد و در زمستان این سرپوش را بر سر برخی از افراد می‌بینیم.
این پیرمرد 75 ساله گفت: من هر 2روز یک کلاه می‌بافم و گاهی هم در خانه از طریق اقوام و همسایه‌ها برای بافت کلاه سفارش می‌گیرم که خدارو شکر کمک خرج خوبی برای گذران زندگی است.
محمدی با اشاره به این که به دلیل کیفیت بسیاربالای این کلاه‌ها مردم استقبال خوبی برای خرید آن می‌کنند، افزود: آب باران و سرما در این کلاه‌ها نفوذ نمی‌کند و بسیار گرم است و سرپوشی مناسب برای زمستان است و اغلب مشتریان ما از عشایر و روستاییان هستند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شاهرود هم به خبرنگار ایرنا گفت: تنوع اقلیمی و قومی شهرستان شاهرود موجب شده که که شاهد تنوع بسیاری در زمینه صنایع دستی این شهرستان باشیم به طوری که نزدیک به یک هزارو 600 صنعتگر در بیش از 40 رشته در این شهرستان فعالیت دارند.
حمیدرضا حسنی با بیان اینکه سفال و سرامیک، قلم‌زنی، منبت، معرق، گلیم بافی، پارچه بافی، نمدمالی و دیگر دست بافته ها از صنایع دستی این شهرستان است، افزود: یکی از زیباترین این هنرها بافت کلاه، دستکش و شال پشمی است که از کرک و پشم گوسفند و میش نقاط کوهستانی و سرد مانند مجن، ابرسج، کلاته خیج و ابر تهیه می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: از گذشته‌های دور تا به امروز در مجن این کلاه‌ها با پنج میل توسط مردها و زن‌ها بافته می‌شود.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شاهرود گفت: بیشتر مردها در نقاط کویری مانند طرود، سطوه، منطقه خارطوران و به ویژه رضا آباد در روزهایی که اوقات فراغت بیشتری دارند از پشم شتر که گرمایش بیشتری دارد برای بافت این نوع کلاه استفاده می‌کنند.
وی افزود: بیشتر مردم این مناطق به شغل ساربانی مشغول هستند و به دلیل حرکت رمل‌ها و وزش بادهای سرد از این سرپوش‌ها استفاده می کنند تا صورت و بدنشان از سرما در امان بماند.
حسنی یادآور شد: این هنر یکی از صنایع فاخر شاهرود است که در این خصوص چند صنعتگر زیر پوشش هستند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شاهرود با اشاره به این که خرید این محصولات با استقبال خوبی مواجه شده ، افزود: هنرمندان با گرفتن سفارش این کار را انجام داده و با قیمت خوبی محصولاتشان به فروش می‌رود.
وی این هنر را یکی از روش های گذران زندگی مردم در نقاط کویری و کوهستانی عنوان کرد و گفت: امیداست نسل جوان این کار راکه از جمله صنایع دستی فاخر شهرستان است ، ادامه دهند.
حسنی یادآور شد: برای حمایت از این هنرمندان ، تسهیلات با کارمزد مناسب داده شده و به نمایشگاه‌های صنایع دستی استان‌های مختلف که با تبلیغات مناسب، غرفه رایگان، اسکان، بازاریابی و بیمه صورت می‌گیرد، اعزام می شوند.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شاهرود گفت: اگر کسی بخواهد می‌تواند در چندروز این کار را یاد بگیرد.
این هنر یکی از هنرهای ماندگار است که غالبا افراد در میانسالی و دوران بازنشستگی برای پرکردن اوقات فراغت و همچنین کمک خرجی خود انجام می‌دهند.
صنایع‌دستی، مجموعه‌ای از هنرها و صنایع مختلف را در برمی‌گیرد که مواد خام آنها به طور عمده با استفاده از مواد اولیه‌ بومی تهیه شده و به کمک دست ویا ابزار دستی ساخته می‌شوند.
در این صنایع، ذوق هنری و خلاقیت فکری سازنده خودنمایی می‌کند و به نوعی عشق و دسترنج عامل اصلی وجه تمایز میان این محصولات ‌با تولیدات ماشینی است.
حمایت از صنایع‌دستی نقش مهمی در حل معضل بیکاری و ایجاد اشتغال برای جوانان به ویژه در روستاها خواهد داشت.
7359/6167
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.