جی پلاس؛

علت رونق گرفتن دق الباب مساجد در شب اول ماه ربیع چیست؟/آیا مراجع این عمل را تایید می کنند؟

ویژگی خرافات این است که مرور زمان آن را رنگ و لعاب بیشتری می دهد و بر پیرایه های آن می افزاید تا جایی که می تواند حلال و حرام الهی را تحت تاثیر خود قرار دهد، از جمله این خرافات، رفتن به در مساجد در سحرگاه اول ماه ربیع الاول است که هیچ سند روایی برای آن موجود نیست.

لینک کوتاه کپی شد

به گزارش خبرنگار جی پلاس، خرافات و تمسک به این امور، همانطور که از نامشان مشخص است، اموری هستند که ریشه در اسناد و روایات ندارند و نه تنها موجب انحراف در دین که در مواردی وهن آن را نیز به دنبال دارند، از جمله این امور دق الباب کردن در مساجد در شب اول ماه ربیع الاول است و قصه آن به این شکل است که: 

 

این بدعت از آنجا آغاز می شود که در شب اول ماه ربیع الاول چند ساعتی قبل از نماز صبح روز اول این ماه، در هفت مسجد را می کوبند و با این کار پایان دو ماه عزاداری و آغاز ماه شادمانی حضرت زهرا(س) را اعلام می کنند و به این وسیله می خواهند از دستان حضرت زهرا (س) عیدی دریافت کنند و حاجات خود را برآورده کنند.

 

خبرگزاری شبستان در گزارشی در پانزدهم مهر ماه ۱۴۰۰ نوشت:

در سال های ابتدایی این مراسم به کوبیدن در مسجد و آن گاه اقامه نماز صبح در آخرین مسجد اکتفا می شد اما با گذشت زمان بر پیرایه های این عمل افزوده شد. سال بعد تضرع و ناله و گریه بر در مسجد. سال بعد پخش نذورات و شیرینی و شکلات و...، سال بعد گفته شد در آخرین مسجد باید دعای توسل خوانده شود و سال بعد روشن کردن شمع بر در مسجد و آب و جارو کردن مقابل آن هم اضافه شد و همین طور این سیر تکاملی(!) ادامه یافت تا جایی که برخی از نماز مغرب شب اول شروع به این کار می کردند تا از خواب شب هم بی بهره نمانند!

 

حجت الاسلام و المسلمین محمد رضا حداد پور جهرمی در گفت و گویی که هشتم مهر ۹۸ با شبستان انجام داده درباره باب شدن این مسئله چنین گفته است:

دو نقل درباره باب شدن این مسئله وجود دارد، یک نقل می گوید حدود 200 سال پیش در یکی از جنگ ها که مردم برای مقابله با دشمن آماده می شدند از سوی ایادی کفر و جاسوسان این خرافه در میان مردم باب شد تا آنها درگیر و از مبارزه منحرف شوند این نقل بارها در رسانه ملی مطرح شده و جای بحث و تامل هم دارد.

 

نقل دیگر آنکه برخی فقها به این مسئله اعتقاد دارند و به دلیل آنکه این «لیله المبیت» در سال سیزدهم بعثت واقع شده عبادت و مناجات را در آن توصیه می کنند. باید توجه داشت اصل لیله المبیت در ابتدای ربیع الاول بنا بر اسناد روایی معتبر شیعه و اهل سنت صحیح است اما اینکه الحاقیه به آن می زنند که باید چنین اعمالی شود در جایی تصریح نشده است و شخصاً در بررسی منابع شیعه و اهل سنت به اعتبار و اتقانی درباره این مسئله دست نیافته ام جالب آنکه برخی می کوشند فضایل شب اول ربیع الاول را زیر سوال ببرند در حالی که فضایل لیله المبیت برای شیعه و اهل سنت مشخص است.

 

وی در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این پرسش که این بدعت ها می تواند حلال و حرام ها را خلط کند؟ اشاره کرده است:

 

اگر یکی از همین رفتارها بتدریج باب شود و در طول زمان هر کس افزوده ای برای آن داشته باشد، می تواند تدریجاً حلال و حرام های الهی را متاثر کند؛ آیا دین و مناسک آن تحت شعاع قرار نمی گیرد؟

لذا متدینان اجازه ندارند به اسم نیت خیر و دینداری در زمینه مناسک مذهبی چیزی از خود به دین اضافه کنند هر چند نیت شان خیر باشد.؟

اگر همین یک خرافه و بدعت را جلویش را نگیریم باب برای طرح دیگر انحرافات و خرافات هم باز می شود.

 

از آنجایی که این خرافه روز به روز رونق بیشتری می گرفت، در سال 1380 استفتایی از سوی مسجد رضویه تهران از مراجع عظام صورت پذیرفت که به اتفاق علما این عمل مردود اعلام شد. متن استفتای انجام شده به شرح زیر است:

 

1- آیا چنین عملی مستند روایی دارد؟

2- آیا چنین عملی (که در حال گسترش است) می تواند به عنوان یک حرکت شایسته مورد تأسی دیگران قرار گیرد؟

3- در صورتی که عمل فوق از جمله خرافات یا خدای نکرده نوعی بدعت باشد وظیفه ما (ائمه جماعات و متدینین) در این خصوص چیست؟

 

 

آیت الله خامنه ای: بسمه تعالی، عمل فوق الاشاره مستند روایی ندارد و شیوه قابل تأیید نیست. اگر چه اصل اذکار و ادعیه و طلب حاجات از خداوند متعال عمل پسندیده است، لیکن اشکال در شیوه عمل به نحو یاد شده است. آقایان علماء اعلام - دامت افاضاتهم - و مومنین - ایدهم الله تعالی - با پند و اندرز و موعظه و نصیحت از رواج چنین رفتارهایی که چه بسا ممکن است منتهی به وهن مذهب گردد، جلوگیری نمایند.

 

آیت الله مکارم: بسمه تعالی با توجه به اینکه این عمل در روایات معصومین(ع) وارد نشده است انجام آن به عنوان یک عمل مستحب شرعی جایز نیست و سزاوار است ائمه محترم جماعات مردم را به سوی مراسم و توسلاتی دعوت کنند که در روایات معصومین(ع) وارد شده است وگرنه ممکن است افراد منحرف برای وهن مذهب هر روز امر تازه ای اختراع کنند و ناآگاهان را به سوی آن دعوت کنند. همیشه موفق باشید.

 

مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی:

بسم الله الرحمن الرحیم

1- مستند روایی بر عمل مذکور به نظر نرسیده والله العالم.

2- با عدم مستند شرعی تأیید آن معنی ندارد. والله العالم.

3- علمای اعلام باید مردم را آگاه کنند. وفقکم الله. والله العالم.

 

مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی:

بسمه تعالی مستند شرعی برای عمل فوق ملاحظه نشده است و لازم است مومنین از این گونه اعمال اجتناب نموده و برای قضای حوایج و برآورده شدن حاجات از طرقی که در کتب ادعیه آمده استفاده کنند.

 

مرحوم آیت الله تبریزی: بسمه تعالی زدن درب مسجد و حاجات خواستن از مسجد مسند شرعی ندارد و در روایات وارد نشده است. لکن نماز جماعت خواندن در مساجد و حاجت خواستن از خداوند با توسل به ائمه (علیهم السلام) شرعاً ثابت است. والله العالم.

 

مرحوم آیت الله بهجت:

1- بسمه تعالی ظاهراً ندارد.

2- بسمه تعالی خیر.

3- بسمه تعالی و جادلهم بالتی هی احسن.

 

همچنین از مرحوم آیت الله مشکینی به عنوان یکی از فقهای برجسته نیز در این خصوص سوال شده که ایشان چنین فرمودند:

 

این کار ریشه مذهبی ندارد و اگر به عنوان دستور دینی انجام دهند اشکال دارد و چنانچه باعث زحمت و آزار دیگران باشد جایز نیست و خوب است به جای این اعمال از اوقاتی که شرعاً فیضیاتش ثابت شده استفاده کنند مانند شبهای جمعه، اعیاد، وفیات، آخرهای شب برای نماز شب، دعاهای دسته جمعی مانند توسل، ندبه، مکارم الاخلاق و غیره و بالجمله در شرع اسلام به ویژه عالم تشیع اوقاتی که در آنها اجتماع کنند و دعاهایی بخوانند زیاد است نیازی به اختراع عمل خاص که در روایات نیست، ندارند. والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته.

 

 

دیدگاه تان را بنویسید